Εκτός σχεδίου δόμηση: από τη Βουλή η επίσημη διπλή ρύθμιση του ΥΠΕΝ (βίντεο)

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει έτοιμη διπλή νομοθετική ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση, τόσο για μεταβατική λύση δόμησης σε γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων, χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη οδό, όσο και για παράταση της προθεσμίας που λήγει το Σεπτέμβριο για κατά παρέκκλιση δόμηση σε γήπεδα κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων. Ωστόσο οι τελικές αποφάσεις «κλειδώνουν» σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο το Σεπτέμβριο.

-«Και τα δύο θέματα χρήζουν νομοθετικής ρύθμισης, και το θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης για γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων με αφορμή την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για οικοδομική άδεια στην Πάτμο αλλά και το θέμα του τι θα γίνει με τις υποβολές στο χρόνο που ήταν υποχρεωμένοι οι ιδιοκτήτες για κατοχύρωση δικαιώματος παρέκκλισης δόμησης σε εκτός σχεδίου δόμησης κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων ανάλογα με το χρόνο δημιουργία των γηπέδων», ανέφερε το πρωί της 7ης Αυγούστου 2023  στο ecopress, ανώτατη αρμόδια πηγή του υπουργείου Περιβάλλοντος.

 Με την  «ηλικία» του οικοπέδου θα συνδέεται το δικαίωμα δόμησης για γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων σε εκτός σχεδίου περιοχές, που δεν διαθέτουν «πρόσωπο» σε πολεοδομικά αναγνωρισμένες οδούς, με τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως ανακοινώνει ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς. δείτε εδώ στο ecopress

Οι νομοθετικές ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ για την εκτός σχεδίου δόμηση θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο έχει δηλώσει ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς, απαντώντας στην Ολομέλεια της Βουλής την Παρασκευή 21-7-2023 σε σχετική ερώτηση, παρουσιάζοντας κατά την ομιλία του αναλυτικά πως το ΥΠΕΝ θα αντιμετωπίσει τα δύο αυτά ανοιχτά θέματα.

Στο ΥΠΕΝ αναγνωρίζουν ότι μετά την απόφαση του ΣτΕ έχει δημιουργηθεί σημαντικό πρόβλημα στην εκτός σχεδίου δόμηση, καθώς έχει παγώσει η έκδοση οικοδομικών αδειών και η σύναψη συμβολαίων, με συνέπεια χιλιάδες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα να απαξιώνονται ξαφνικά και να επηρεάζονται αρνητικά η δόμηση και οι επενδύσεις, που μέχρι πρότινος ήταν καθόλα νόμιμες.

Το Σεπτέμβριο οι κυβερνητικές αποφάσεις

Οι πληροφορίες του ecopress, από κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι «τίποτα ακόμη δεν έχει «κλειδώσει» για τις τελικές ρυθμίσεις, σχετικά με την εκτός σχεδίου δόμηση». Το ΥΠΕΝ ολοκληρώνει τις εισηγητικές νομοθετικές προτάσεις του, για την πλήρη αντιμετώπιση των θεμάτων που έχουν ανακύψει. Ωστόσο οι αποφάσεις θα ληφθούν σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο.

Υπενθυμίζεται ότι  τις παραμονές των εκλογών του Μάϊου  2023 η και τότε πολυαναμενόμενη ρύθμιση του ΥΠΕΝ  για την επίλυση του θέματος της δόμησης σε εκτός σχεδίου γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων μετά την απόφαση του ΣτΕ για την Πάτμο αντί να νομοθετηθεί, όπως είχε εξαγγελθεί, τελικώς με κυβερνητική απόφαση αποσύρθηκε και ανακοινώθηκε από τον και τότε αρμόδιο υφυπουργό ΠΕΝ Νίκο Ταγαρά στη Βουλή, ότι το θέμα θα αντιμετωπιστεί σε επόμενο στάδιο της νέας κυβερνητικής θητείας.

-«Πλέον είναι ώριμες οι συνθήκες για νομοθετική επίλυση του θέματος», επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, αναφέροντας αφενός μεν ότι η ρύθμιση θα είναι μεταβατική, καθώς οριστική λύση δίνεται με το νέο πολεοδομικό σχεδιασμό έως το 2025 αφετέρου δε, ότι έχει γίνει αντιληπτή η μεγάλη έκταση του θέματος και των συνεπειών του, όπως επίσης η πραγματική νομική και πολεοδομική διάσταση του θέματος.

Η διάσταση των αποφάσεων του ΣτΕ

-«Παράλληλα με την υποχρέωση του ΥΠΕΝ προσαρμογής στη νομολογία του ΣτΕ υπάρχει και μια νομοθετημένη  πραγματικότητα πολλών ετών που δίνει δικαιώματα δόμησης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις στους πολίτες, τα οποία δικαιώματα δεν είναι δυνατόν σε ευνομούμενη πολιτεία να διαγραφούν σε μία νύχτα», λένε οι ίδιες πηγές και σχολιάζουν ότι:

-«Τα δικαιώματα δόμησης στην εκτός σχεδίου περιοχή ισχύουν εκατό χρόνια, και αυτό είναι σε πλήρη γνώση του ΣτΕ, ώστε να μην θεωρείται ότι έχει βραδυφλεγείς αντιδράσεις». Τονίζουν ακόμη ότι δεν υπάρχει καμία απόφαση του ΣτΕ που να ακυρώνει συγκεκριμένη διάταξη για την εκτός σχεδίου δόμηση αλλά αποφάσεις για συγκεκριμένες περιπτώσεις οικοδομικών αδειών όπως στην Πάτμο και δεν είναι δυνατόν η δόμηση να αντιμετωπίζεται μέσα από τα «συμφραζόμενα» και ερμηνείες.

Οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν επίσης ότι «επιβάλλεται να τηρείται η συνταγματική και θεσμική τάξη και σε αυτό το πλαίσιο είναι λάθος να δίνεται η εντύπωση πως το ΣτΕ υπερβαίνει το όριο της συνταγματικότητας εισερχόμενο σε αυτό της νομοθέτησης».

Οι επίσημες ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ για τις νέες ρυθμίσεις

-«Όλο αυτό που είχε δημιουργηθεί στην εκτός σχεδίου δόμηση μετά την απόφαση του ΣτΕ χρήζει μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης παρέμβασης, διότι με εγκυκλίους και απαντήσεις δεν είναι ισχυρά επιχειρήματα δεν λαμβάνονται υπόψη, άρα εκκρεμεί παρέμβαση νομοθετική για να κλείσουμε το θέμα της εκκρεμότητας με τις εκτός σχεδίου περιοχές» ανακοίνωσε ο υφυπουργός ΠΕΝ Νϊκος Ταγαράς από το βήμα της Βουλής, όπου απαντώντας σε σχετική ερώτηση του βουλευτή ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Δημήτρη Μπιάγκη παρουσίασε αναλυτικά τις λύσεις που δίνει το ΥΠΕΝ για την εκτός σχεδίου δόμηση.

-«Έχουμε μια βάση πρότασης, επειδή η απόφαση του ΣτΕ ήρθε παραμονές των πρόσφατων εκλογών δεν σε ένα κρίσιμο θέμα βιαστικά να πάρουμε θέση, όμως ήδη επεξεργαζόμαστε και είμαστε διατεθειμένοι από τον Σεπτέμβριο να δώσουμε λύση και απάντηση σημαντική σε αυτή την εκκρεμότητα» τόνισε ο υφυπουργός ΠΕΝ.

Τι θα λέει η νέα νομοθετική ρύθμιση

Για την απόφαση του ΣτΕ ακύρωσης οικοδομικής άδειας στην Πάτμο ο κος Ταγαράς ανέφερε ότι «αφορούσε σε γήπεδο άνω των τεσσάρων στρεμμάτων και έθεσε θέμα προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο» αναφέροντας ότι «η απόφαση του ΣτΕ  έχει αναδείξει σε πολλές υπηρεσίες δόμησης πολλά προβλήματα και  πολλές υπηρεσίες δόμησης, οι οποίες ανήκουν στους Δήμους δεν εκδίδουν άδειες στην εκτός σχεδίου περιοχή, περιμένοντας απαντήσεις και διευκρινίσεις».

Περιγράφοντας εμμέσως αλλά σαφώς τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ ο κος Ταγαράς  είπε στη Βουλή  ότι «από την μία πλευρά υπάρχει το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ  και η προσαρμογή του ΥΠΕΝ στο σκεπτικό της απόφασης» και από την άλλη πλευρά τόνισε ότι «διαχρονικά με Προεδρικά Διατάγματα που αναφερόντουσαν και αναφέρονται στην εκτός σχεδίου δόμηση υπάρχει δικαίωμα δόμησης υπό προϋποθέσεις για γήπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένο δρόμο».

Ο κος Ταγαράς ειδικότερα αναφέρθηκε ειδικότερα και συγκεκριμένα στα ΠΔ,  το πρώτο του 1928, μετά του 1978, τελευταίο ΠΔ του 1985 και σε συνάρτηση με το νόμο 3212/2003, ο οποίος έβαλε την απαίτηση του προσώπου που δεν υπήρχε στα προηγούμενα Διατάγματα, παρά μόνον επιφάνειας του γηπέδου για εμβαδόν τεσσάρων στρεμμάτων. Τόνισε σχετικά ότι:

-« Ο νόμος του 2003 επιβεβαίωσε ότι θα μπορούσε να εκδίδεται οικοδομική άδεια σε οικόπεδα άνω των τεσσάρων στρεμμάτων, χωρίς να υπάρχει απαίτηση προσώπου ακόμη και μέσω δουλείας διόδου (τέτοια ήταν η περίπτωση της Πάτμου) εάν έχουν δημιουργηθεί τα γήπεδα αυτά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2003, ημερομηνία ισχύος του συγκεκριμένου νόμου ακόμη και με δουλεία διόδου που έχει συναφθεί μέχρι την ίδια ημερομηνία.

Η απόφαση του ΣτΕ αναφέρεται στο διάστημα μεταξύ του ΠΔ 1985 και του νόμου 3212/2003 και όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί χρήζει νομοθετικής παρέμβασης μεταβατικού χαρακτήρα», είπε ο υφυπουργός.

Οριστική λύση με 300 Προεδρικά Διατάγματα

-«Σέβομαι και συμφωνώ απόλυτα ότι είναι μία κρίσιμη στιγμή για να δώσουμε διέξοδο μεταβατικά μέχρι να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός, που βρίσκεται σε εξέλιξη μετά από 100 χρόνια ακριβώς από το Νομοθετικό Διάταγμα του 1923. Μετά την απόφαση του ΣτΕ έχει προκύψει η ανάγκη νομοθετικής μεταβατικής ρύθμισης και συντομότατα θα έχουμε απάντηση για να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο», τόνισε στη Βουλή ο κος Ταγαράς προσθέτοντας ότι:

-«Γνωρίζω ότι έχουν δοθεί άδειες, όχι με ευθύνη των ιδιοκτητών ούτε των υπηρεσιών δόμησης, όχι με ευθύνη των μηχανικών και της κοινωνίας των πολιτών αλλά μέσα από νομοθετικές ρυθμίσεις και Προεδρικά Διατάγματα που ίσχυσαν διαχρονικά και διαμόρφωσαν μία πραγματικότητα. Όμως ήρθε η ώρα αυτά να τα ξεκαθαρίσουμε».

Ο υφυπουργός ΠΕΝ αναφέρθηκε στο νέο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό με την υλοποίηση των νέων Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και στο πρόγραμμα αναγνώρισης κοινόχρηστων οδών, «ώστε οι δρόμοι να χαρακτηρίζονται πολεοδομικά, όχι νομικά κοινόχρηστοι», τονίζοντας ότι:

-«Όλα αυτά πάμε να τα βάλουμε σε τάξη, διότι δεν μπορούμε να ανατρέχουμε εκατό χρόνια πίσω για να αποδείξουμε ένα ένας δρόμος είναι ως προϋφιστάμενος του 1923 κοινόχρηστος για να δώσουμε οικοδομική άδεια σε ακίνητο δρόμου, που έχει αυτή την ιστορική αναφορά, χωρίς να υπήρχαν τότε ούτε δρόμοι ούτε αυτοκίνητα ούτε συμβόλαια ούτε παραστατικά στοιχεία ούτε αεροφωτογραφίες. Όλα αυτά θα προσαρμοστούν στο σήμερα, με σεβασμό στο Σύνταγμα αλλά ταυτόχρονα θα πάρουμε και συγκεκριμένες θέσεις με ρύθμιση». Και σημείωσε ότι «ο σχεδιασμός που αφορά στην εκτός σχεδίου περιοχή θα υλοποιηθεί με την έγκριση συνολικά 300 Προεδρικών Διαταγμάτων μέσα σε τρία χρόνια. Τονίζοντας ότι είναι εθνικό στοίχημα που δεν υπήρξε ποτέ».

Τα επίσημα στοιχεία και η λύση για “μικρά οικόπεδα”

Για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων ο κος Ταγαράς ανακοίνωσε στη Βουλή επίσης νομοθετική λύση παράτασης.

Εξήγησε ότι: «Στις 9 Δεκεμβρίου 2022 ήταν η καταληκτική ημερομηνία κατοχύρωσης δικαιώματος δόμησης κατά παρέκκλιση σε γήπεδα εκτός σχεδίου κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων ανάλογα με το χρόνο δημιουργία τους.  Οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν, γιατί είναι δύο οι διαδρομές, η προέγκριση οικοδομικής άδειας αυτό υπήρχε και  αυτό που προσθέσαμε διευκολύνοντας με προϋπόθεση υποβολής έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022 ήταν η βεβαίωση για όρους δόμησης με υποχρέωση υποβολής της αίτησης έως στις 9 Δεκεμβρίου 2022 και υποχρέωση συνολικά κατοχύρωσης του δικαιώματος μέχρι τον Σεπτέμβριο 2023 να έχει κατατεθεί η αίτηση είτε για προέγκριση είτε για έκδοση οικοδομικής άδειας»

Τα επίσημα στοιχεία, με την τελευταία εποικαιροποίηση που παρουσίασε ο κος Ταγαράς είναι ότι:

-Μέχρι στις 9 Δεκεμβρίου 2022 οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν για βεβαιώσεις ήταν 11.103, είναι αυτές που θεωρούνται νόμιμες και εξελίσσονται διότι ήταν και άλλες 1197 αιτήσεις, που για διαφόρους λόγους (αρχική υπαγωγή, ελλιπή στοιχεία κλπ ) είναι σαν να μην κατατέθηκαν. Και σε ότι αφορά τις προεγκρίσεις είναι 1803

-Από τις 11.103 βεβαιώσεις έχουν εκδοθεί μόνον 1575, για δε τις προεγκρίσεις από τις 1803 έχουν εκδοθεί 524. 

-«Και μόνον αυτά τα στοιχεία μας υποχρεώνουν να δούμε περαιτέρω και σε βάθος τους λόγους καθυστέρησης», υπογράμμισε ο υφυπουργός ΠΕΝ και τόνισε ότι:

-«Κάποιος ο οποίος έκανε αυτό που όφειλε στους χρόνους που όφειλε και η καθυστέρηση δεν είναι με υπαιτιότητα του πρέπει να το δούμε σεβόμενοι ακριβώς αυτό που δώσαμε ως περιθώριο να το δούμε ως περαιτέρω δυνατότητα να μην το χάσει», καταλήγοντας ότι και αυτό το θέμα χρήζει και θα τύχει νομοθετικής ρύθμισης.

Τι είπε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ

Στην Ερώτησή του προς τον υφυπουργό ΠΕΝ, που συζητήθηκε στις 23 Ιουλίου 2023 στην Ολομέλεια της Βουλής, ο Βουλευτής Κέρκυρας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, Δημητρίος Μπιάγκης τόνισε ότι:

-«Η Κυβέρνηση στην προσπάθειά της να βάλει σε τάξη την άναρχη δόμηση οδήγησε δυστυχώς στο αντίθετο από το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, δηλαδή στην ολοσχερή αδυναμία των μικροϊδιοκτητών να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους εκτός σχεδίου. Έτσι, μετά τα προβλήματα με τους δασικούς χάρτες, με τα Υποθηκοφυλακεία, με τις τεράστιες καθυστερήσεις των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, προχωρήσατε και στην απόφαση για την κατάργηση για τα εκτός σχεδίου που ήταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα οοκόπεδα, η οικοδομησιμότητα των οποίων καταργήθηκε με τον Νόμο 4759/2020 στις 9/1/2022 όπου μετά από μεγάλη πίεση της κοινωνίας, εγκρίνατε σχετική παράταση, με το άρθρο 110 του Νόμου 5007/2022 μέχρι τις 30-9-2023 εφόσον είχαν υποβάλλει μέχρι τις 9-12-2022 αίτημα για την έκδοση έγγραφης Βεβαίωσης της αρμόδιας Υπηρεσίας. Ενώ, παράλληλα η υπ’ αριθμόν Απόφαση 176/2023 του Συμβουλίου της Επικρατείας έδωσε το τελειωτικό χτύπημα στην μικρή ακίνητη περιουσία και για τα οικόπεδα άνω των 4 στρεμμάτων εκτός οικισμού».

Συνακόλουθα, με βάση τα παραπάνω ο βουλευτής ζήτησε «την άμεση μεταφοράς της ημερομηνίας για τη δυνατότητα οικοδόμησης των εκτός σχεδίου οικοπέδων που ήταν κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα. Επιπλέον, ζητάμε παράταση όχι μόνο σε όσους έχουν καταθέσει αίτηση και πρέπει μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της 30ης του Σεπτέμβρη να καταθέσουν αίτηση για έκδοση οικοδομικής άδειας ή προέγκριση αλλά και για αυτούς που δεν πρόλαβαν λόγω της κρίσης και της πανδημίας να εκμεταλλευτούν το τελεσίγραφο που τους δώσατε, είτε γιατί απουσίαζαν στο εξωτερικό, είτε για λόγους υγείας ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο».

Παράλληλα, ο κος Μπιάγκης ζήτησε από το ΥΠΕΝ «να ενημερώσει αν ισχύει η ρητή δέσμευση της προηγούμενης ηγεσίας του Υπουργείου, όταν αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο που αφορά τις αξίες των κατοικιών και των γηπέδων και τις επιπτώσεις στην κοινωνία μετά από την απόφαση 176/2023 του ΣτΕ, δεσμεύτηκε ότι άμεσα, μετά τις εκλογές, θα προέβαινε σε νομοθετική ρύθμιση του θέματος της δόμησης για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα άνω των 4 στρεμμάτων».

Δείτε τη συζήτηση στη Βουλή και τις επίσημες ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ για την εκτός σχεδίου δόμηση στο βίντεο: