Ela Five Residences: φωτεινή επιστροφή κατοικίας στη σκοτεινή ζώνη της Αθήνας

Θεαματική αναμόρφωση στο ίδιο το κτίριο και καταλυτική επίδραση στην γκρίζα περιοχή κάτω από την πλατεία Ομονοίας επιτυγχάνει η πλήρης αναμόρφωση του επί χρόνια εγκαταλελειμμένου οκταώροφου βιοτεχνικού κτιρίου στη συμβολή των οδών Γερανίου & Αναξαγόρα, σε σύγχρονο και ενεργειακά αναβαθμισμένο κτίριο κατοικίας.

Το κτίριο κατοικιών που στεγάζει τις Ela Five Residences, ολοκληρώθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο Tastanis Architects και είναι έτοιμο να υποδεχθεί αλλά και να δώσει νέα ζωή.

 Το κτίριο στη συμβολή των οδών Γερανίου & Αναξαγόρα, πριν ως εγκαταλελειμμένο βιομηχανικό και μετά αναμορφωμένο σε χρήση κατοικιών, που στεγάζει τις Ela Five Residences

Το έργο «αλλαγή χρήσης εργαστηρίων σε διαμερίσματα κατοικιών» στην Γερανίου, σηματοδοτεί την αξία της επανάχρησης με σεβασμό στην αρχιτεκτονική ιστορία του αποθέματος κτιρίων της μεταπολεμικής περιόδου έως και της δεκαετίας του 1990 που ρημάζουν, και υπογραμμίζει τη σημασία της χρήσης κατοικίας για την επιστροφή της οικονομικής και κοινωνικής ζωής στην σκοτεινή ζώνη της πόλης των Αθηνών.

Στη θέση του  εγκαταλειμμένου κτιρίου (συνολικής δόμησης 1.052 τ.μ., έτους κατασκευής 1962), που ήταν παραδομένο στην φθορά από την επέλαση του χρόνου και βυθισμένο στο περιθώριο της κοινωνικής και στεγαστικής κρίσης, οι αρχιτέκτονες Τάσος Ταστάνης  και Φελίσια Ταστάνη ανάδειξαν με λιτότητα, εμφανείς γραμμικότητες και καθαρούς όγκους στις όψεις και λειτουργικές αλλαγές, σύγχρονες διαρρυθμίσεις και υποδομές εξοπλισμού στο εσωτερικό κορμό της κατασκευής, τα αρχιτεκτονικά πλεονεκτήματα του ίδιου του κτιρίου και ταυτοχρόνως την χαμένη αίγλη της περιοχής, σε μια σύγχρονη Αθηναϊκή πολυπολιτισμική γειτονιά.

Οι αρχιτέκτονες Φελίσια Ταστάνη και Τάσος Ταστάνης ανάδειξαν τα αρχιτεκτονικά πλεονεκτήματα του ίδιου του κτιρίου και ταυτοχρόνως την χαμένη αίγλη της περιοχής, σε μια σύγχρονη Αθηναϊκή πολυπολιτισμική γειτονιά.

Ως βασικός σχεδιαστικός άξονας επιλέχθηκε η ανάπτυξη ενός κτιρίου, που συνομιλεί με το πυκνό αστικό τοπίο από παλαιότερα κτίσματα που το περιβάλλει, ξεχωρίζοντας ταυτόχρονα με την υιοθέτηση νεότερων προτύπων. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, το κτίριο συντίθεται από μια λιτή όψη, με εμφανείς γραμμικότητες και καθαρούς όγκους.

Τα σημάδια υποβάθμισης της περιοχης και εγκατάλειψης του κτιρίου πριν την ανακαίνιση του

Η χαρακτηριστική αθηναϊκή μεταπολεμική όψη διατηρείται και μέσα από σημειακές παρεμβάσεις συνδέεται με το σήμερα, ενώ παράλληλα η χαρακτηριστική παρόδια στοά αναδεικνύεται. Η σχεδιαστική πρόταση ολοκληρώνεται με την προσθήκη διάτρητων πανέλων αλουμινίου, τα οποία λειτουργούν τόσο ως εναλλακτικά συστήματα σκίασης όσο και ιδιωτικότητας στα πιο εκτεθειμένα σημεία των όψεων.

Τα κάθετα διάτρητα πανέλα αλουμινίου που τοποθετήθηκαν εξωτερικά των κουφωμάτων, διακόπτουν την οριζοντιότητα των ανοιγμάτων και φιλτράρουν την είσοδο του φωτός

Γειτνιάζει με διατηρητέο νεοκλασικό κτήριο, καθώς επίσης και με μεταπολεμικά πολυώροφα κτίρια των δεκαετιών του 1950 -1990. Αρκετά από αυτά είναι είτε εγκαταλελειμμένα, είτε λειτουργούν με χρήσεις βιοτεχνικές ή γραφείων, είτε μικρού εμπορίου είτε επαναχρησιμοποιούνται με νέες πλέον χρήσεις.

Ο εσωτερικός κορμός του κτιρίου, με συνεχή γραμμικά παράθυρα παραδομένος στη φθορά από την επέλαση του χρόνου

Το φαινόμενο αυτό των ημερών, που παρατηρείται, η επάναχρηση των μεταπολεμικών κτιρίων με νέες πλέον προδιαγραφές, συμβάλλει στην αξιοποίηση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος με σκοπό την κάλυψη των νέων αναγκών της πόλης.

Η επαναχρηση και ανακατασκευή κτιρίων που παρατηρείται ευρέως, αποτελεί την αντίστροφη διαδικασία κατά την μεταπολεμική εποχή, που επέλεγε την ανοικοδόμηση με κατεδάφιση της παλαιάς μορφής της πόλης κάνοντας χρήση των πλεονεκτημάτων των εκάστοτε γενικών οικοδομικών κανονισμών.

Διαπιστώθηκε πως οι αρχικές όψεις του κτιρίου σχεδιάστηκαν σύμφωνα με τα πρότυπα της αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του 1960 και ακολουθούν τις σχεδιαστικές αρχές του μοντέρνου κινήματος. Πιο συγκεκριμένα, ο κορμός του κτιρίου, που περιλαμβάνει τους πέντε τυπικούς ορόφους, έχει συνεχή γραμμικά παράθυρα που περιβάλλονται από ένα πλαίσιο πάχους που ενοποιεί οπτικά τα ανοίγματα.

Η πρόταση στόχευσε να ακολουθεί την τυπολογία των κτιρίων που διαμόρφωσαν την εικόνα της περιοχής αυτής. Τα κάθετα διάτρητα πανέλα αλουμινίου πλάτους 0.80μ που τοποθετήθηκαν εξωτερικά των κουφωμάτων, διακόπτουν την οριζοντιότητα των ανοιγμάτων και φιλτράρουν την είσοδο του φωτός.

Εσωτερικά των ορόφων του κτιρίου, πραγματοποιήθηκαν αλλαγές στις εσωτερικές διαρρυθμίσεις με στόχο την μετατροπή των ενιαίων open–plan κατόψεων σε 21 μικρότερα διαμερίσματα και την καλύτερη συνολική λειτουργία του κτιρίου.

Σχεδιάστηκαν και ανακατασκευάστηκαν κουζίνες, λουτρά, αποθηκευτικοί χώροι και εγκαταστάσεις θέρμανσης- ψύξης ώστε να εξασφαλιστούν συνθήκες άνεσης για τους κατοίκους του κτιρίου. Τέλος, για τους εσωτερικούς χώρους του κτιρίου επιλέχθηκε γήινη παλέτα χρωμάτων και για τις εξωτερικές επιφάνειες, η παλέτα του γκρι, ενώ παράλληλα διατηρήθηκαν τα παλιά μωσαϊκά και τα μάρμαρα του κτιρίου.

Στοιχεία & Συντελεστές έργου:

Τίτλος έργου: Ela Five Residences

Τυπολογία: Μετατροπή εγκαταλελειμμένου βιοτεχνικού κτιρίου σε σύγχρονο και ενεργειακά αναβαθμισμένο κτίριο κατοικιών 

Τοποθεσία: Ομόνοια – Κέντρο Αθήνας, Αρχιτεκτονική Μελέτη / Επίβλεψη: Tastanis Architects, 

Ομάδα μελέτης: Ταστάνης Τάσος – Ταστάνη Φελίσια, 

Στατική μελέτη: Καρακατσανίδης Σταύρος, 

Ηλεκτρομηχανολιγκή μελέτη: Καλομενόπουλος Ιωάννης, 

Επιφάνεια: 1.052 τ.μ., 

Κείμενο παρουσίασης: Tastanis Architects, 

Φωτογραφίες: Photography Raveneye