Ένα δις  ευρώ για διαχείριση αποβλήτων, ανακοίνωσαν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονομίας

Ο αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος και ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξης Χαρίτσης, σε κοινή συνέντευξη Τύπου, την  Πέμπτη 20 Ιουλίου 2017, στο ΥΠΕΝ, παρουσίασαν τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου  Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) καθώς και τα  χρηματοδοτικά εργαλεία για την κατασκευή των έργων διαχείρισης απορριμμάτων της χώρας. Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου, οι δύο αναπληρωτές Υπουργοί επεσήμαναν πως η φιλοσοφία του νέου ΕΣΔΑ είναι η ολοκληρωμένη και ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων μέσα από τη συμπληρωματικότητα των επιλογών διαχείρισης, με κύριους στόχους τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών και της προστασίας του περιβάλλοντος Ο κ. Χαρίτσης και ο κ. Φάμελλος ανακοίνωσαν πως οι διαθέσιμοι πόροι για τη διαχείριση των απορριμμάτων από το νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020, ανέρχονται σε 994 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, όπως σημείωσε ο αναπληρωτής Υπουργός Σωκράτης Φάμελλος, στα θέματα διαχείρισης απορριμμάτων η Ελλάδα πρέπει να περάσει από την εποχή των προστίμων στην εποχή της ανακύκλωσης. Η κυβέρνηση έχει ένα συνολικό σχεδιασμό και προχωρά σε αυτή τη νέα εποχή με βασικό κορμό το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, όπλο τα χρηματοδοτικά εργαλεία και φορέα ευθύνης την Αυτοδιοίκηση. Ο κ. Φάμελλος τόνισε ότι οι νέες επενδύσεις και τα έργα που γίνονται ή προγραμματίζονται στη διαχείριση απορριμμάτων δεν αφορούν μόνο νέους πόρους που μπαίνουν στην οικονομία αλλά αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και νέα εργασία. Σημείωσε μάλιστα ότι με βάση τις μελέτες αναμένεται να προκύψουν τουλάχιστον 16000 θέσεις εργασίας γενικά από την προώθηση της κυκλικής οικονομίας στη χώρα, με έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση, στην αξιοποίηση και την ανακύκλωση των απορριμμάτων. Μάλιστα έδωσε έμφαση στη συνεχή λειτουργία της σχετικής διυπουργικής επιτροπής για τα έργα απορριμμάτων και την προώθηση της κυκλικής οικονομίας στην πράξη, ενώ σημείωσε ότι οι αλλαγές που γίνονται στο θεσμικό πλαίσιο αποτελούν μια μεγάλη παρέμβαση σε πανελλήνιο επίπεδο από το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Οικονομικών, το Υπουργείο Οικονομίας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, αρμόδιος για θέματα ΕΣΠΑ αλλά και θέματα Βιομηχανίας, Αλέξης Χαρίτσης τόνισε ότι με το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, τον νέο ΕΣΔΑ δηλαδή, υπάρχουν νέες σημαντικές προτεραιότητες και διαφοροποιήσεις από το παρελθόν. Στόχος πλέον είναι η μείωση των αποβλήτων στην πηγή, η επαναχρησιμοποίηση, η υψηλής ποιότητας ανακύκλωση και η  αξιοποίηση των απορριμμάτων, με αποκέντρωση δραστηριοτήτων, οι οποίες μεταφέρονται στις περιφέρειες και τους δήμους. Ο Αλέξης Χαρίτσης σημείωσε ότι η κυβέρνηση συνδέει για πρώτη φορά τον σχεδιασμό για τη διαχείριση απορριμμάτων με τον γενικό πολιτικό σχεδιασμό και πρόσθεσε ότι ο χρηματοδοτικός σχεδιασμός που εφαρμόζει το Υπουργείο Ανάπτυξης έπεται και έρχεται να υλοποιήσει αυτή τη νέα οπτική. Με βάση λοιπόν αυτόν τον νέο σχεδιασμό ο Αλέξης Χαρίτσης ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση κατάφερε, στο μέσον σχεδόν της κανονικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2014 – 2020 να ενεργοποιήσει το σύνολο των πόρων που προβλέπονται για τη διαχείριση απορριμμάτων, συνολικού ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ. Μάλιστα ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας ανέλυσε τις δράσεις οι οποίες έχουν προκηρυχθεί και αυτές για τις οποίες έχουν δεσμευθεί τα χρήματα, σημειώνοντας ότι αφορούν το σύνολο της δημόσιας χρηματοδότησης, δηλαδή τόσο κοινοτικούς πόρους όσο και εθνική συμμετοχή. Από το 1 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ για απορρίμματα τα 877 εκατομμύρια ευρώ αφορούν έργα και δράσεις διαχείρισης οικιακών (αστικών) απορριμμάτων, ενώ τα υπόλοιπα 120 και πλέον εκατομμύρια έργα για τη διαχείριση βιομηχανικών και επικίνδυνων αποβλήτων αλλά και την αποκατάσταση ιστορικά ρυπασμένων χώρων. Πιο αναλυτικά, σημείωσε ότι από το τομεακό πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ (Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξης) προβλέπονται 273 εκατομμύρια ευρώ για ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στη διαχείριση απορριμμάτων. Για το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει βγει ήδη η προκήρυξη και προβλέπονται, πέρα από τις ολοκληρωμένες παρεμβάσεις και έργα για Πράσινα Σημεία και διαχείριση βιοαποβλήτων. Μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί έργα ύψους 140 εκατομμυρίων ευρώ απ΄ τη συγκεκριμένη πρόσκληση, σε όλη τη χώρα, από την Κρήτη μέχρι τις Σέρρες όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χαρίτσης, σημειώνοντας ότι έχουν υπογραφεί ή υπογράφονται το επόμενο διάστημα οι σχετικές συμβάσεις ενώ για κάποια από αυτά ξεκινάει ήδη η υλοποίησή τους ενώ πρόσφατα ξεκίνησε το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) στη Δυτική Μακεδονία. Το ερχόμενο διάστημα έρχονται και νέες εντάξεις, προανήγγειλε ο κ. Χαρίτσης, που αναμένεται να προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες. Παράλληλα όμως ο κ. Χαρίτσης, μαζί με την Ειδική Γραμματέα αρμόδια για το ΕΣΠΑ Ευγενία Φωτονιάτα που τον συνόδευε, τόνισαν ότι πέρα από τη «μεγάλη» αυτή πρόσκληση υλοποιούνται αλλά και έρχονται το επόμενο διάστημα και άλλες δράσεις σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ. Όπως ανακοίνωσαν, το Υπουργείο Οικονομίας εκχωρεί 150 εκατομμύρια ευρώ στο ΠΕΠ Αττικής για έργα διαχείρισης απορριμμάτων σε ολόκληρη την Περιφέρεια Αττικής και η σχετική υπουργική απόφαση θα ολοκληρωθεί τις επόμενες ημέρες. Ο αναπληρωτής Υπουργός τόνισε ιδιαίτερα την ανάγκη για ταχεία ωρίμανση και ένταξη ώριμων έργων διαχείρισης, προκαλώντας και παρακαλώντας τους δήμους όλης της χώρας να προχωρήσουν τις αναγκαίες μελέτες. Σημείωσε μάλιστα ότι για τον σκοπό αυτό έρχονται δύο ακόμη προσκλήσεις ύψους 60 εκατομμυρίων ευρώ για ένταξη και χρηματοδότηση ώριμων έργων, ενώ έχουν προβλεφθεί ακόμη 10 εκατομμύρια ευρώ από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ για ωρίμανση έργων διαχείρισης απορριμμάτων (δηλαδή για τις απαραίτητες μελέτες και υποστηρικτικές εργασίες της δημόσιας διοίκησης), ενώ το Υπουργείο θα χρηματοδοτήσει με ακόμη 10 εκατομμύρια ευρώ τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων των Δήμων. Τόσο ο κ. Χαρίτσης, όσο και ο κ. Φάμελλος τόνισαν τη σημασία της ενεργοποίησης των δήμων ενώ σημείωσαν με έμφαση ότι η κυβέρνηση στέκεται δίπλα τους και ειδικά για μικρούς και μειονεκτικούς δήμους, όπως οι νησιωτικοί είναι σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και ειδικά το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ώστε να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα και στήριξη για να ωριμάσουν γρήγορα έργα σε νησιωτικές περιοχές, ιδίως για τα βιοαπόβλητα. Ακόμη ο Αλέξης Χαρίτσης προανήγγειλε ότι από τη ρήτρα αναθεώρησης του ΕΣΠΑ που θα λάβει η χώρα μας στο 2^ο εξάμηνο του 2017 θα δοθούν ακόμη 51 εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός των προσκλήσεων που ήδη έχουν βγει. Πέρα από τους πόρους του ΥΜΕΠΕΡΑΑ και των ΠΕΠ, η κυβέρνηση προσπαθεί να ενεργοποιήσει όλες τις χρηματοδοτικές πηγές που έχει στη διάθεσή της, σημείωσε, σε σχέση με τη διαχείριση απορριμμάτων. Με αυτό το σκεπτικό προανήγγειλε ότι από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Επιχειρηματικότητα, Ανταγωνιστικότητα, Έρευνα Καινοτομία» (ΕΠΑΝΕΚ) θα εκδοθεί τον Σεπτέμβρη πρόσκληση προς τους δήμους όλης της χώρας για Πράσινα Σημεία, ύψους 24 εκατομμυρίων ευρώ. Ακόμη, σύμφωνα με τον Αλέξη Χαρίτση, σύντομα θα προκηρυχθεί το πρόγραμμα για την περιβαλλοντική βιομηχανία, με προϋπολογισμό 20 εκατομμύρια ευρώ που αφορούν τη δραστηριοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων στους τομείς της ανακύκλωσης και αξιοποίησης αποβλήτων. Το πρόγραμμα «τρέχει» η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας και για αυτό τον αναπληρωτή Υπουργό συνόδευε και ο Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας Στρατής Ζαφείρης. Σύμφωνα με τον Αλέξη Χαρίτση, ο ΕΣΔΑ είναι τμήμα του συνολικού σχεδιασμού της κυβέρνησης για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, για τη συνολική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Στόχος της κυβέρνησης, είπε, είναι «να διοχετεύσουμε χρήματα στην οικονομία, μέσω των φορέων υλοποίησης που είναι οι περιφέρειες και οι δήμοι, και να αλλάξει το μοντέλο απορριμμάτων που κυριάρχησε τα επόμενα χρόνια.». Παράλληλα πρόσθεσε ότι «η χρηματοδότηση δε σταματάει εδώ. Έρχονται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για αποκατάσταση περιβαλλοντικά επιβαρυμμένων βιομηχανικών περιοχών όπως η περιοχή του Ασωπού, ένα έργο για το οποίο θα δεσμεύσουμε σημαντικούς πόρους για το ΕΣΠΑ». Πέρα από το ΕΣΠΑ, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης θα διαθέσει επιπλέον 10 εκατ. ευρώ αποκλειστικά από εθνικούς πόρους για έργα μη επιλέξιμα από κοινοτικά προγράμματα, όπως είναι τα έργα αποκατάστασης των χωματερών (ΧΑΔΑ), για τα οποία η Ελλάδα συνεχίζει να φορτώνεται και να πληρώνει πρόστιμα. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου τόσο ο κ. Φάμελλος όσο και ο κ. Χαρίτσης τόνισαν επιπλέον τη σημασία της τροπολογίας για τους ΟΤΑ, που αναμένεται να ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, που δίνει δυνατότητα χρηματοδότησης 100% για έργα αποχέτευσης στους δήμους, ενώ ο κ. Φάμελλος στάθηκε ιδιαίτερα στο άρθρο του νομοσχεδίου του ΥΠΕΣ που δίνει τη δυνατότητα δημοπρασιών υλικών ανακύκλωσης στους δήμους, τονίζοντας ότι μαζί με το νομοσχέδιο της ανακύκλωσης που αναμένεται στο τέλος του καλοκαιριού να έρθει στη Βουλή δίνονται νέοι πόροι στην αυτοδιοίκηση ειδικά για την προώθηση της ανακύκλωσης.