Εξαπλώνονται σε δημόσιο και Δήμους οι ηλεκτρονικές προμήθειες  

της  Άντας Σεϊμανίδη

Η άνοδος των  ηλεκτρονικών προμηθειών. Η  Ελλάδα στον αστερισμό της  «εσώκλειστης» οικονομίας. Σε πιλοτικά προγράμματα e- προμηθειών προχωρούν  αυτές  τις μέρες  αρκετά νοσοκομεία και ΟΤΑ. Ποιες είναι οι  νέες ψηφιακές υπηρεσίες που κάνουν επέλαση στην καθημερινότητά μας. Μια πρωτότυπη έρευνα βασισμένη  σε επίκαιρα  στοιχεία.

Αρκετά  νοσοκομεία  προχωρούν  αυτές  τις μέρες  σε πιλοτικά προγράμματα ηλεκτρονικών προμηθειών με αξιοποίηση της υπηρεσίας διαγωνισμών  sourceONE,  την ίδια ώρα που  Δήμοι και επίσης  Περιφέρειες  εξετάζουν  τις ηλεκτρονικές προμήθειες ως  βέλτιστη λύση σε μία περίοδο, που ενώ οι ανάγκες εφοδιασμού σε διάφορα προϊόντα και  υπηρεσίες  αυξάνονται, η φυσική παρουσία των προμηθευτών είναι απαγορευτική.

Οι e-προμήθειες από νοσοκομεία και ΟΤΑ, φαίνεται να είναι λοιπόν  από τους τομείς  που θα ευνοηθούν  στο πλαίσιο της  «εσώκλειστης»  οικονομίας – “shut in economy”  που διανύουμε.  Επειδή  δε πρόκειται για  μια  δυναμική αγορά  που  αφορά εκατοντάδες στελέχη της δημόσιας διοίκησης  και αφετέρου  χιλιάδες επιχειρήσεις, αφιερώνουμε  στην  παρούσα αρθρογραφία μας αναλυτικότερα στοιχεία  και  προβλέψεις  στο πλαίσιο της έρευνας  «Η Ελλάδα στον αστερισμό της  «εσώκλειστης» οικονομίας». Δείτε εδώ στο ecopress την έρευνα για την “εσώκλειστη οικονομία” αφιερωμένη στην τηλεκπαίδευση

Από τις ευρωπαϊκές οδηγίες του 2004  στα e-tenders του …κορωνοϊού

«Με τις ηλεκτρονικές προμήθειες να εφαρμόζονται με πιο εντατικούς ρυθμούς ως πρακτική της ευρύτερης εφοδιαστικής αλυσίδας από οργανισμούς του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα στη χώρα μας   μειώνονται  οι δαπάνες, αντικειμενοποιούνται τα κριτήρια,  δίνεται περισσότερος χρόνος στον προγραμματισμό και στην παρακολούθηση αντί της διαδικασίας και αυξάνεται η αποδοτικότητα», επισημαίνουν οι ειδικοί.

Πριν δούμε  όμως  πώς εφαρμόζεται  η πρακτική αυτή  στην πράξη,  είναι χρήσιμη μια σύντομη αναδρομή  στην ιστορική εξέλιξη των e-tenders σε  Ευρώπη και Ελλάδα: Τον θεμέλιο  λίθο  για τις e-προμήθειες του Δημοσίου,  έθεσαν  οι οδηγίες 17&18 του 2004  νομοθετώντας ειδικότερα τους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς, πλειστηριασμούς και δυναμικά συστήματα αγορών. Αναγνωρίζοντας  ουσιαστικά  στην πράξη τον καταλυτικό ρόλο  των ψηφιακών  τεχνολογιών  για τη μείωση  του κόστους προμηθειών και την απλούστευση των διαδικασιών, το  Δημόσιο  στα κράτη-μέλη  της ΕΕ.  εμφανίστηκε   ως  βασικός χρήστης των e-προμηθειών  ενσωματώνοντας  μάλιστα  τους υφιστάμενους προμηθευτές  ως Διαπιστευμένους Συνεργάτες Υπηρεσιών.

Πέτυχε έτσι, γρηγορότερη πρόσβαση σε υπηρεσίες ηλεκτρονικών προμηθειών και επομένως μείωση  στις υπέρογκες δαπάνες του, που μεταφράζεται σε εκατομμύρια ευρώ. Από τότε μέχρι σήμερα,  οι ηλεκτρονικές προμήθειες έγιναν  πρακτική, με έντονο παρόν  στην ατζέντα της αγοράς  και της εκπαίδευσης, με επέκταση του   ηλεκτρονικού κύκλου  της εφοδιαστικής αλυσίδας από το στενό Request-to-Order στο ευρύ Procureto-Pay , με  νέες εφαρμογές, όπως τα e-Invoices και τα  e-Payments  ως συνέχεια των ηλεκτρονικών προμηθειών,  ή ακόμη και  με κινήσεις μεγάλων εταιρειών σε όλο το φάσμα του e-procurement, όπως λχ  η εξαγορά της ARIBA από τη SAP κα.

Η καθυστερημένη Ελλάδα

Στην Ελλάδα τα πράγματα δεν ξέφυγαν από τη συνηθισμένη πρακτική της καθυστέρησης. Η οδηγία 18/2004 για τις ηλεκτρονικές προμήθειες ενσωματώθηκε το 2007 με το ΠΔ60/2007.

Παράλληλα, το Εθνικό Σύστημα  Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ)   ξεκίνησε τη  λειτουργία του το 2014!  Σήμερα, όλες οι συμβάσεις δημόσιων προμηθειών διέπονται από τον Ν.4412/2016,   ενώ παράλληλα οι  διαγωνισμοί  με προϋπολογισμό άνω των 60.000 ευρώ  διενεργούνται σχεδόν στο σύνολό τους υποχρεωτικά  μέσω  του   ΕΣΗΔΗΣ.

Μάλιστα , η άνοδος των ηλεκτρονικών  διαγωνισμών  του Δημοσίου  μέσω της ηλεκτρονικής  πλατφόρμας  του  ΕΣΗΔΗΣ  ήταν το τελευταίο διάστημα σημαντική , με  λειτουργικότητα που περιλαμβάνει το στάδιο των διαγωνιστικών διαδικασιών  έως την  κατακύρωση  για το σύνολο των Φορέων του Δημοσίου Τομέα. Σταδιακά, οι ηλεκτρονικές προμήθειες λόγω της λειτουργικότητας που προσφέρουν, αλλά και του σχετικά χαμηλού κόστους χρήσης τους, άρχισαν να ανεβαίνουν συμπαρασυρόμενες και από την γενικότερη τάση για ηλεκτρονικοποίηση των διαδικασιών.

Θανάσης Πετμεζάς, Διευθύνων Σύμβουλος της cosmo-ONE

-Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε όμως  σήμερα;

«Αν  και εξαρχής οι ηλεκτρονικές προμήθειες  είχαν  μεγάλη χρησιμότητα και ήρθαν για να μείνουν,  σήμερα βλέπουμε   μια επιτάχυνση της χρήσης τους  και από  τον ιδιωτικό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα   λόγω  ειδικών συνθηκών », μας απαντά ο κ. Θανάσης Πετμεζάς, Διευθύνων Σύμβουλος της cosmo-ONE.

Με βασικό μέτοχο τον Όμιλο ΟΤΕ  και μετόχους τις  Εθνική και Alpha Bank, , η  cosmo-ONE ιδρύθηκε το  2000    είναι η πρώτη Β2Β εταιρεία στον χώρο των ηλεκτρονικών προμηθειών στην Ελλάδα και από τις κυριολεκτικά ελάχιστες του χώρου .

Οι λύσεις της καλύπτουν όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την ηλεκτρονική καταγραφή του αιτήματος προμήθειας, την ηλεκτρονική έρευνα αγοράς και τον ηλεκτρονικό διαγωνισμό, μέχρι τη διαπραγμάτευση μέσω ηλεκτρονικής δημοπρασίας και την ηλεκτρονική παραγγελία.  Οι  εφαρμογές της παρέχονται υπό μορφή υπηρεσίας και μπορούν να διασυνδέονται με τα πληροφοριακά συστήματα των εταιρειών που εξυπηρετούν.

Μια καταλυτική συμβολή

Προ δεκαημέρου στο πλαίσιο των ενεργειών ψηφιακής αλληλεγγύης #DigitalSolidarityGR.  η cosmo-ONE ανακοίνωσε την δωρεάν  προσφορά για τρεις μήνες της  υπηρεσίας  ηλεκτρονικών διαγωνισμών, sourceONE, σε  Δημόσια και Ιδιωτικά Νοσοκομεία, όπως επίσης στους  Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας μας.

H υπηρεσία, υποστηρίζει απευθείας αναθέσεις, έρευνες αγοράς (RFI), αιτήματα προσφορών (RFP/RFQ) και διαγωνισμούς (e-tenders). Μέσω της εφαρμογής της, δίνεται η δυνατότητα στους εργαζομένους των Νοσοκομείων και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), να διεκπεραιώνουν τις διαδικασίες των διαγωνισμών για προμήθειες αγαθών, έργων και υπηρεσιών ψηφιακά, εξ΄ αποστάσεως και με ασφάλεια, όπου κι αν βρίσκονται.

Ειδικά οι ανακοινώσεις των ανοικτών δημόσιων διαγωνισμών Νοσοκομείων για συμμετοχή προμηθευτών αναρτώνται στο www.b2bhealth.gr.

-Ποια η μέχρι στιγμής ανταπόκριση;

-«Είναι  μεγάλη και ιδιαίτερα από τους φορείς της υγείας   που είναι έτοιμοι για πιλοτικά προγράμματα», επισημαίνει ο κ. Πετμεζάς,  για να μας εξηγήσει στη συνέχεια πώς λειτουργεί  η  υπηρεσία: « Οι ανάγκες για προμήθειες θα υπάρχουν πάντα και θα διαφοροποιούνται ανά περιόδους όπως συμβαίνει σήμερα. Τα μεν νοσοκομεία έχουν κατεπείγουσες ανάγκες σε αναλώσιμα υλικά για ευνοήτους λόγους, αλλά και οι Οργανισμοί ΟΤΑ, χρειάζονται τα απαραίτητα αγαθά και υπηρεσίες  και πρέπει απρόσκοπτα να συνεχίσουν την τροφοδοσία τους, χωρίς  όμως να πρέπει  να έρθουν σε φυσική επαφή με τους προμηθευτές.

Η σουίτα sourceONE, αποτελείται από δύο διακριτές εφαρμογές που καλύπτουν δυνατότητες υλοποίησης από την έρευνα αγοράς, λήψη και διαχείριση προσφορών, μέχρι την ολοκληρωμένη διεξαγωγή και αξιολόγηση ανοικτών και κλειστών διαγωνισμών. Αυτές είναι: Η εφαρμογή compareONE που αφορά στα αιτήματα εκδήλωσης ενδιαφέροντος, προτάσεων & προσφορών (RFI/RFP/RFQ) και η εφαρμογή tenderONE που αφορά τους  Ηλεκτρονικούς Διαγωνισμούς (Tenders).

Με την πρώτη καλύπτονται   εφαρμογές και υπηρεσίες  που  αφορούν  προμήθειες  ήσσονος σημασίας δηλαδή  αγορές έως 2.500 €.,  έρευνες αγορών και  πρόχειροι διαγωνισμοί  έως 20.000 €., ενώ με τη δεύτερη εξυπηρετούνται συνοπτικοί Διαγωνισμοί   άνω των  20.000 € έως 60.000 €, σύμφωνα  με τις διαδικασίες του  Νόμου 4412/16  που αφορούν νοσοκομεία και ΟΤΑ.

Εύκολα και γρήγορα τα  Πιλοτικά προγράμματα       

Ο  κ. Πετμεζάς  θεωρεί  ότι  το  δωρεάν τρίμηνο  που παρέχεται  είναι υπεραρκετό  για  να  γίνουν  αντιληπτά   τα  σημαντικά  οφέλη  από την  χρήση της υπηρεσίας  η οποία  εξασφαλίζει την καλύτερη προσφορά , την κατακόρυφη  μείωση του απαιτούμενου  χρόνου  από τις αρμόδιες διοικητικές αρχές και   την αντικειμενοποίηση  της διαδικασίας.

Σε σχετικό ερώτημα βέβαια δεν κρύβει ότι  όπου  υπάρχει το δικαίωμα  της απευθείας ανάθεσης,  μια αντικειμενική πλατφόρμα δεν είναι πάντα το ζητούμενο, ιδιαίτερα  όταν υπάρχουν τάσεις  να ευνοούνται συγκεκριμένοι  προμηθευτές.

Από  κει και πέρα, αν ένας οργανισμός επιθυμεί να προχωρήσει σε πιλοτικό πρόγραμμα , ακολουθεί η εγγραφή, η παραμετροποίηση αλλά και η τηλεκπαίδευση των στελεχών που θα χειριστούν την υπηρεσία. Πρόκειται για μια διαδικασία γρήγορη και εύκολη παρεχόμενη μέσω της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης webex.

Αν  σκεφτεί κανείς ότι για να προετοιμαστεί ένα πιλοτικό πρόγραμμα για μια προμήθεια λόγου χάριν ροής  απαιτείται ακόμα λιγότερος  χρόνος αντιλαμβάνεται τη χρησιμότητα  και τα  πιθανά οφέλη  για όλες τις πλευρές.

Η cosmoONE βέβαια, διαθέτει  και άλλες εφαρμογές που δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα digital solidarity όπως τα συστήματα  ηλεκτρονικών δημοπρασιών, τα  Δυναμικά Συστήματα Αγορών και  οι εφαρμογές ηλεκτρονικών παραγγελιών μέσω τιμοκαταλόγων για Συμφωνίες Πλαίσιο  που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο από δημόσιους φορείς όσο και από ιδιωτικές εταιρείες. Στην αγορά είναι επίσης διαδεδομένες οι  δημοπρατήσεις ακινήτων αλλά και άλλων αγαθών όπως  η πώληση ενεργειακών προϊόντων (ηλεκτρική ισχύς, φυσικό αέριο,καύσιμα κλπ) .

Όσοι τέλος παρακολουθούν τα ενεργειακά θέματα θα γνωρίζουν ότι η επιτυχία των ανταγωνιστικών  διαδικασιών ( ΣΣ  ηλεκτρονικών πλειστηριασμών) έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας  , αποδίδεται  στην  απλή στη χρήση, διαφανή και αξιόπιστη διαδικασία, που  κατέστησε  τη  μεν  Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) πρωτοπόρο ,  την δε cosmoONE έναν έγκυρο συνεργάτη που μέσω τεχνολογίας συμβάλει  έμμεσα και στην επενδυτική ανάπτυξη.