«Εξοικονομώ κατ΄οίκον»: Λύση της τελευταίας στιγμής για μισό εκατομμύριο «λευκές υπαγωγές» αυθαιρέτων – Ποιοι και γιατί μένουν εκτός προγράμματος – Όρος η άμεση εξόφληση του προστίμου

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Λύση της τελευταίας στιγμής να υποβάλλουν αίτηση, ώστε να διεκδικήσουν στον ηλεκτρονικό … αγώνα δρόμου με σειρά προτεραιότητας, να ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε περισσότερους από μισό εκατομμύριο ιδιοκτήτες,  οι οποίοι  – μέσω των μηχανικών συμβούλων τους –  έχουν κάνει «λευκές υπαγωγές» νομιμοποίησης πολεοδομικών αυθαιρεσιών και υπερβάσεων στα ακίνητα τους, με τους νόμους  4495/2017 ή  4178/2013.

Το  ΥΠΕΝ επιτρέπει τη συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», «χωρίς να είναι απαραίτητη η ηλεκτρονική υποβολή όλων των δικαιολογητικών στο πληροφοριακό σύστημα υπαγωγής αυθαιρέτων».

Ταυτοχρόνως όμως το ΥΠΕΝ θέτει αυστηρή προϋπόθεση, οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να βάλουν αμέσως το χέρι στην τσέπη και να εξοφλήσουν το πρόστιμο στο σύνολο του.

Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο πλήθος ιδιοκτητών, που έχουν κάνει υπαγωγές στο σύστημα αυθαιρέτων –ανεξάρτητα από το εάν έχουν ολοκληρώσει την διαδικασία υποβολής πλήρους φακέλου  ή όχι  – αποκλείονται από το νέο πρόγραμμα, εφόσον έχουν οικονομική αδυναμία άμεσης εξόφλησης του προστίμου.

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ, που προβλέπει για την ένταξη στο νέο πρόγραμμα επιδότησης ενεργειακής αναβάθμισης του ακινήτου εξόφληση του προστίμου αυθαιρέτου στο σύνολο του διαφοροποιείται σημαντικά από την σχετική πρόβλεψη του νέου πολεοδομικού νόμου του ΥΠΕΝ (ν.4495/17), που αντιμετωπίζει το ακίνητο ως νομιμοποιημένο με την εξόφληση μόνον του 30% του προστίμου. Σε αυτές τις περιπτώσεις δίνεται η δυνατότητα στον ιδιοκτήτη, να εκδώσει οικοδομική άδεια (αλλαγή χρήσης, προσθήκες κλπ) είτε να κάνει δικαιοπραξίες επί του ακινήτου (μίσθωση, πώληση κλπ).

Η απόφαση του ΥΠΕΝ

Συγκεκριμένα, την Παρασκευή 9 Μαρτίου 2018, δηλαδή μία ημέρα μετά την προγραμματισμένη έναρξη υποβολής αιτήσεων στο νέο  «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ», που τελικά δεν έγινε και με επίσημη ανακοίνωση του ΥΠΕΝ μεταφέρθηκε για τη Δευτέρα, 12 Μαρτίου, στις 12:00 μ.μ.  στη διεύθυνση της επίσημης πλατφόρμας   του προγράμματος αναρτήθηκε  ανακοίνωση με θέμα: «Περιπτώσεις ακινήτων στα οποία υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις», η οποία αναφέρει:

-«Προκειμένου να υποβληθεί αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» για περιπτώσεις ακινήτων στα οποία υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις για τις οποίες έχει γίνει υπαγωγή στο Ν.4495/2017 ή στο Ν.4178/2013, είναι απαραίτητη η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου (όχι μόνο του 30%), χωρίς να είναι απαραίτητη η ηλεκτρονική υποβολή όλων των δικαιολογητικών στο πληροφοριακό σύστημα υπαγωγής αυθαιρέτων. Για την αίτηση στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» υποβάλλεται η δήλωση υπαγωγής του αυθαιρέτου όπου θα αποτυπώνεται η πλήρης εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου (όχι απαραίτητα βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής)».

Ποιοι καλύπτονται

Σύμφωνα με τεχνικούς παράγοντες, η ανακοίνωση που εξέδωσε το ΥΠΕΝ, με την αυστηρή βέβαια ρήτρα πλήρους εξόφληση του προστίμου αυθαιρέτου, έστω και την τελευταία στιγμή έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο πλήθος ιδιοκτητών ακινήτων, που ενδέχεται να ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν το νέο «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» και σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες θα έμεναν εκτός νυμφώνος. Συγκεκριμένα καλύπτονται:

• ΟΙ περισσότερους από 100.000 ιδιοκτήτες, που έχουν υπαχθεί τους τελευταίους πέντε μήνες στο νέο πολεοδομικό νόμο 4495/17 ή μεταφέρει την υπαγωγή τους από τον προηγούμενο πολεοδομικό νόμο 4178/13 στο νέο νόμο. Για την  συντριπτική πλειοψηφία  αυτών των περιπτώσεων δεν έχει ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική υποβολή όλων των δικαιολογητικών στο πληροφοριακό σύστημα υπαγωγής αυθαιρέτων. Εξ αντικειμένου αυτό δεν μπορεί να γίνει, καθώς εκτός των άλλων εκκρεμεί η έκδοση υπουργικής απόφασης του ΥΠΕΝ, η οποία θα καθορίσει τα κριτήρια υποχρεωτικής εκπόνησης μελέτης στατικής επάρκειας και των εξαιρέσεων από την εκπόνηση στατικής μελέτης, όπως επίσης η έκδοση άλλων ρυθμιστικών αποφάσεων για την εφαρμογή του νέου νόμου.
• ΟΙ εκατοντάδες χιλιάδες (υπολογίζονται σε περισσότερους από 400.000, κοντά στους μισούς από το 1,1 εκατομμύριο ιδιοκτητών), που έχουν  υπαχθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα με τον προηγούμενο νόμο των αυθαιρέτων  (ν.4178/13),  χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η κατάθεση πλήρους φακέλου, με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά

Για τις  λεγόμενες «λευκές υπαγωγές» το ΥΠΕΝ με το νέο πολεοδομικό νόμο έχει θέσει νέα χρονοδιαγράμματα να ολοκληρωθούν. Δείτε εδώ το ρεπορτάζ του ecopress

Ποιοι «κόβονται»

Σημειώνεται παράλληλα,  ότι από το  1,1 εκατομμύριο δηλώσεων αυθαιρέτων κατασκευών, που έχουν υπαχθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ με τον προηγούμενο νόμο των αυθαιρέτων  (ν. 4178/13), σύμφωνα με το υπουργείο ΠΕΝ περισσότεροι από 450.000 ιδιοκτήτες (ποσοστό 45%) δεν έχουν εξοφλήσει  τις δόσεις των προστίμων. Σε αυτούς προστίθεται ένα μεγάλο ποσοστό από τους 100.000 υπαγωγές στο νέο νόμο 4495/17, χωρίς επίσης να έχει γίνει εξόφληση του προστίμου.

Με δεδομένες τις οικονομικές δυσκολίες της τρέχουσας συγκυρίας πολλά νοικοκυριά αδυνατούν να εξοφλήσουν αμέσως τα πρόστιμα αυθαιρέτων, που «τρέχουν». Προκύπτει λοιπόν, ότι τουλάχιστον μισό εκατομμύριο ιδιοκτήτες που έχουν κάνει υπαγωγές στο σύστημα αυθαιρέτων -ανεξάρτητα από το εάν έχουν ολοκληρώσει την διαδικασία υποβολής πλήρους φακέλου  ή όχι – αποκλείονται από χέρι από το νέο πρόγραμμα, λόγω οικονομικής αδυναμίας άμεσης εξόφλησης του προστίμου.

Δηλώσεις  ΥΠΕΝ για το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ»  

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης,  μιλώντας την Παρασκευή 9 Μαρτίου 2018 στον  ραδιοφωνικό σταθμού 247 και τη δημοσιογράφο Βούλα Κεχαγιά, σύμφωνα με δελτίο Τύπου του ΥΠΕΝ για το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον ΙΙ» είπε ότι:

-“Η ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας θα υποβάλλονται οι αιτήσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ», ήταν να ενεργοποιηθεί νωρίς το πρωί της Πέμπτη. Τελικά οι τεχνικοί ενημέρωσαν για κάποια μικρά προβλήματα, τα οποία και αντιμετωπίστηκαν εντός της ημέρας, οπότε ήδη από τις 8 Μαρτίου υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης, ο οδηγός και όλα τα συστήματα στη θέση τους, άρα όλοι μπορούν να προετοιμαστούν επακριβώς για να μπορέσουν να καταθέσουν αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα».

Η εικόνα από την πλατφόρμα του νέου προγράμματος το Σαββατοκύριακο

Ο υπουργός ΠΕΝ είπε ακόμη στις δηλώσεις του ότι «ζητούμενο είναι τις πρώτες ημέρες να έχουν χρόνο όλοι οι υποψήφιοι να προετοιμαστούν και τη Δευτέρα θα ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων. Υπενθυμίζω ότι το καινούριο Εξοικονομώ, σε σχέση με το προηγούμενο, είναι μόνο ηλεκτρονικό. Δηλαδή όλες οι αιτήσεις θα γίνονται ηλεκτρονικά και θα κλείσει το σύστημα μόλις ολοκληρωθεί ο αριθμός των αιτήσεων που καλύπτει το ποσό του συγκεκριμένου προγράμματος. Υπενθυμίζω ότι είναι 250 εκατ. ευρώ η χρηματοδότηση η ευρωπαϊκή και άλλα 250 εκατ. ευρώ η δανειοδότηση των τραπεζών. Άρα, έχουμε ένα πρόγραμμα 500 εκατ. ευρώ που ανάλογα με τη ροή των αιτήσεων και των εγκρίσεων, μόλις ολοκληρωθεί αυτό το ποσό κλείνει το σύστημα.  Το νέο πρόγραμμα έχει δύο καινοτομίες σε σχέση με το προηγούμενο: Πρώτον, ότι δεν είναι απαραίτητη η τραπεζική χρηματοδότηση και δεύτερον, ότι στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων τα φτωχότερα νοικοκυριά έχουν προνομιακή πρόσβαση στο πρόγραμμα».

Έναρξη 

Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε με δελτίο Τύπου την Παρασκευή ότι «από τη Δευτέρα, 12 Μαρτίου, στις 12:00 μ.μ. θα ενεργοποιηθεί η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων συμμετοχής στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ», ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο ιστότοπος exoikonomisi.ypen.gr, μέσω του οποίου θα υποβάλλονται οι αιτήσεις τέθηκε χθες σε λειτουργία ενώ στον ίδιο δικτυακό τόπο υπάρχουν πληροφορίες για τις δυνατότητες που προσφέρει το πρόγραμμα, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία ένταξης σε αυτό. Το ΥΠΕΝ υπενθυμίζει ότι για την αξιολόγηση των αιτήσεων υπαγωγής στο πρόγραμμα θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Για τον λόγο αυτό, κρίθηκε χρήσιμο οι ενδιαφερόμενοι (πρωτίστως οι ιδιώτες που δεν επιλέγουν να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες κάποιου επαγγελματία συμβούλου) να έχουν στη διάθεσή τους το Σαββατοκύριακο για να εξοικειωθούν με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας».