Εξοικονομώ: αμοιβές επιθεωρητών & δάνεια ενεργειακής φτώχειας στα 10 αγκάθια

Δέκα «αγκάθια» στο εν εξελίξει «Εξοικονομώ 2021», που αφορούν στην ολοκλήρωση των έργων, στους ενεργειακούς ελέγχους, τις αμοιβές των ενεργειακών επιθεωρητών αλλά και σε κίνδυνο να ενσκήψουν «φαινόμενα διαφθοράς και εκβιασμών». Καταγράφονται τριβές μεταξύ μηχανικών, κατασκευαστών και ωφελούμενων ιδιοκτητών και μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών για όλους.

«Επειδή ένας από τους στόχους των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας είναι και η άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας καλούμε το Υπουργείο να δώσει άμεσα λύση στο πρόγραμμα ώστε αυτός να είναι ο τελευταίος χειμώνας που αυτά τα νοικοκυριά δε θα ζεσταθούν!»

Αυτά τονίζει σε επιστολή του προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο Σύλλογος Μηχανικών Μελετητών Ιδιωτικών Έργων (ΣΜΜΙΔΕ) Ν. Ξάνθης, επισημαίνοντας ότι είκοσι μήνες μετά  την έναρξη του προγράμματος δεν έχει γίνει συμφωνία με τις τράπεζες για τα δάνεια των νοικοκυριών της εισοδηματικής κατηγορίας της ενεργειακής φτώχειας. Παράλληλα ο Σύλλογος επισημαίνει τα προβλήματα που υπονομεύουν και απειλούν να εκτροχιάσουν το πρόγραμμα.

Τα δέκα «αγκάθια» του «Εξοικονομώ»

Όπως προκύπτει από την επιστολή ΣΜΜΙΔΕ Ξάνθης προς ΥΠΕΝ τα δέκα «αγκάθια» του «Εξοικονομώ» είναι:

1.Υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στη συνολική πορεία του προγράμματος,  που προκαλούν μεταξύ άλλων πρόβλημα ρευστότητας στην αγορά και πολλαπλασιάζουν τον όγκο εργασίας των μηχανικών

2.Οι μηχανικοί λόγω των καθυστερήσεων καλούνται διαρκώς σε απολογία από τους πελάτες τους εξαιτίας της ολιγωρίας του κράτους.

3.Οι ωφελούμενοι με χαμηλά εισοδήματα που έχουν επιλέξει την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής τους στο πρόγραμμα μέσω δανείου δεν μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση του προγράμματος διότι  αν και έχουν περάσει 20 μήνες από την υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα, το Υπουργείο δεν έχει καταφέρει να έρθει σε συμφωνία με τις τράπεζες ώστε να εξασφαλίσει την εγγυοδοσία του ελληνικού δημοσίου στα δάνεια των ωφελούμενων που εμπίπτουν στην 1η  χαμηλή εισοδηματική κατηγορία της ενεργειακής φτώχειας.

4.Ακόμη και για τις αιτήσεις, όλων των εισοδηματικών κατηγοριών, για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση δεν υπάρχει η δυνατότητα μετάβασής τους στο επόμενο στάδιο και ολοκλήρωσης του έργου. Εξαιτίας της «ανετοιμότητας» του συστήματος υπάρχει για άλλη μια φορά κίνδυνος απένταξης των έργων και τροχοπέδη στην ομαλή εξέλιξη τους.

5. Η πλατφόρμα για την κλήρωση ενεργειακού επιθεωρητή δεύτερου ελέγχου από το ειδικό μητρώο των Μελών Ειδικού Μητρώου Κληρωτών Επιθεωρητών/ριων Προγραμμάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΜΚΕΕΠΕΕ) ενεργοποιήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση, τέτοια και τόση, ώστε με βάση τα προαπαιτούμενα να μην ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής πιστοποίησης του έργου εμπρόθεσμα, δηλαδή έως τις 16/11/ 2023.

6.Όσο δεν ορίζονται αμοιβές αντάξιες των απαιτήσεων του έργου του δεύτερου ελέγχου γίνεται ασύμφορη η διεξαγωγή του. Άλλωστε σε όλα τα προηγούμενα προγράμματα Εξοικονομώ τα μέλη του Μητρώου Ενεργειακών Επιθεωρητών είτε αναλάμβαναν και άλλες εργασίες στο πλαίσιο του προγράμματος οι οποίες καθιστούσαν συμφέρουσα την ενασχόλησή τους, είτε διαπραγματεύονταν ελεύθερα την αμοιβή τους για το Α’ και Β’ ΠΕΑ

7.Εγκυμονούν φαινόμενα «διαφθοράς, εκβιασμού ή/και αβάσιμες καταγγελίες για εκβιασμό» και είναι απροστάτευτοι οι ενεργειακοί επιθεωρητές δεύτερου ελέγχου αλλά και οι ιδιοκτήτες ακινήτων,  όσο δεν υπάρχει δυνατότητα ελεύθερης επιλογής και ελεύθερης διαπραγμάτευσης των δύο πλευρών (αφού ο επιθεωρητής κληρώνεται) και δεν έχει οριστεί αμοιβή για το έργο του.

8.Έως σήμερα, δεν έχει οριστεί από το αρμόδιο Υπουργείο ενιαία αμοιβή για τους ενεργειακούς επιθεωρητές δεύτερου ελέγχου,  με αποτέλεσμα τη δημιουργία προστριβών ανάμεσα στους επαγγελματίες και τους ωφελούμενους.

9.Επιβαρύνονται οι ιδιοκτήτες με σημαντικό κόστος της αμοιβής του ενεργειακού επιθεωρητή, καθώς το επιδοτούμενο ποσό της των 75€+2,5€/τ.μ. με μέγιστο τα 400€ σε καμία περίπτωση, δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του προγράμματος και στις απαιτούμενες εργατοώρες για την ολοκλήρωση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, τη συμπλήρωση του Εντύπου Παρεμβάσεων, την επιστημονική κατάρτιση του Ενεργειακού Επιθεωρητή αλλά και την ευθύνη που αναλαμβάνει.

10 Το Υπουργείο Ενέργειας καλειται να εκδώσει άμεσα ΚΥΑ ορίζοντας τις αμοιβές των μελών του Ειδικού Μητρώου Κληρωτών Ενεργειακών Επιθεωρητών/τριών Προγραμμάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας, όπως ισχύει, ήδη, για τα μέλη του Μητρώου Κληρωτών Ελεγκτών/ριών Δόμησης ανά κατηγορία ελέγχου ή/και ανά μονάδα επιφάνειας. Η αμοιβή που θεωρεί δίκαιη ο Σύλλογος Μηχανικών Μελετητών Ιδιωτικών Έργων (ΣΜΜΙΔΕ) Ν. Ξάνθης, είναι τουλάχιστον, ίση, με 250€+2,5€/τ.μ

Ολόκληρη η επιστολή προς το ΥΠΕΝ

Η επιστολή του Συλλόγου Μηχανικών Μελετητών Ιδιωτικών Έργων Νομού Ξάνθης, που υπογράφουν η  Πρόεδρος Αννέτα Τσελεπή Πολιτικός Μηχανικός και ο Γεν. Γραμματεάς Μανόλης Μπλάντζας Πολιτικός Μηχανικός με θέμα: “Αμοιβή Μελών Ειδικού Μητρώου Κληρωτών Επιθεωρητών/ριων Προγραμμάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας” η οποία απευθύνεται προς τον Θόδωρο Σκυλακάκη υπουργό ΠΕΝ,  με κοινοποίηση πρός:

1. Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ, ΥΠΕΝ

2. Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. Και

3. Γεώργιο Στασινό, Πρόεδρο ΤΕΕ, έχει ως εξής:

“Στον οδηγό του προγράμματος “Εξοικονομώ 2021” προβλέπεται, για πρώτη φορά, η διενέργεια κλήρωσης και η τυχαία επιλογή Ενεργειακού/ης Επιθεωρητή/ριας από το μητρώο Κληρωτών Ενεργειακών Επιθεωρητών/τριών για την έκδοση του δεύτερου ενεργειακού πιστοποιητικού.

Ωστόσο, έως σήμερα, δεν έχει οριστεί από το αρμόδιο Υπουργείο ενιαία αμοιβή με αποτέλεσμα τη δημιουργία προστριβών ανάμεσα στους/στις επαγγελματίες και τους/τις ωφελούμενους/ες. Η αμοιβή της/ου Κληρωτής/ού Ενεργειακής/ού Επιθεωρήτριας/ή ορίζεται από την/ον ίδια/ο παρά το γεγονός ότι οι ωφελούμενοι/ες δεν έχουν δικαίωμα επιλογής συνεργάτη ή/και διαπραγμάτευσης/άρνησης συνεργασίας.

Έως τώρα οι ενεργειακοί επιθεωρητές όπως και ο/η σύμβουλος έργου, ο μελετητής/ρια μηχανικός και οι προμηθευτές/ριες είχαν το δικαίωμα να διαπραγματευτούν ελεύθερα την αμοιβή τους με τους/τις ωφελούμενους/ες και οι ωφελούμενοι/ες είχαν το δικαίωμα επιλογής συνεργάτη.

Τα προγράμματα Εξοικονομώ επιδοτούν μέρος των δαπανών (είτε ως ποσοστό για τις παρεμβάσεις, είτε ως μέγιστη επιλέξιμη αμοιβή για τις λοιπές δαπάνες) ενώ ο/η ωφελούμενος/η επιβαρύνεται εξ ολοκλήρου με το μη επιδοτούμενο μέρος των συμφωνηθέντων αμοιβών. Όσον αφορά στην αμοιβή του ΠΕΑ ο/η ωφελούμενος/η εξοφλεί τον/την Ενεργειακό/ή Επιθεωρητή/τρια και με την ολοκλήρωση του προγράμματος ένα μέρος της αμοιβής που έχει καταβάλει επιστρέφεται σε αυτόν/ή.

Συγκεκριμένα, το επιδοτούμενο ποσό της αμοιβής του/της ενεργειακού/ης επιθεωρητή/ριας σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος είναι 75€+2,5€/τ.μ. με μέγιστο τα 400€ και, σε καμία περίπτωση, δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του προγράμματος και στις απαιτούμενες εργατοώρες για την ολοκλήρωση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, τη συμπλήρωση του Εντύπου Παρεμβάσεων, την επιστημονική κατάρτιση της/ου Ενεργειακής/ού Επιθεωρήτριας/ή αλλά και την ευθύνη που αναλαμβάνει. Από την άλλη πλευρά, η αμοιβή του/της Κληρωτού/ής Ενεργειακού/ής Επιθεωρητή/ριας δεν μπορεί να υπόκειται σε ελεύθερη διαπραγμάτευση, από τη στιγμή που ο/η ωφελούμενος/η δεν μπορεί να επιλέξει ελεύθερα συνεργάτη.

Έτσι, θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη με σκοπό να προστατευτούν οι ωφελούμενοι και οι ωφελούμενες αλλά και οι Κληρωτοί/ες Ενεργειακοί/ες Επιθεωρητές/ιες από φαινόμενα διαφθοράς, εκβιασμού ή/και αβάσιμες καταγγελίες για εκβιασμό.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι προκειμένου ο/η Κληρωτός/ή Ενεργειακός/ή Επιθεωρητής/ρια να εκπονήσει μία ενεργειακή επιθεώρηση για το πρόγραμμα Εξοικονομώ πρέπει:

– να συλλέξει όλα τα απαραίτητα έγγραφα και δικαιολογητικά όπως π.χ. άδεια δόμησης, κάτοψη, τομή, τακτοποιήσεις, κτηματολόγιο κ.λπ.

– να προβεί σε αυτοψία στη τοποθεσία του έργου να αποτυπώσει το κέλυφος και τα συστήματα του κτιρίου και να πραγματοποιήσει επιμέτρηση των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν,

– να ελέγξει τα πιστοποιητικά των υλικών και να βεβαιώσει ότι είναι τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν,

– να ελέγξει τα τιμολόγια των προμηθευτών/ριων και να βεβαιώσει τις τιμολογημένες ποσότητες,

– να συμπληρώσει το έντυπο παρεμβάσεων με αναλυτική περιγραφή αυτών,

– να εκπονήσει την ενεργειακή επιθεώρηση και να εκδώσει το Β ΠΕΑ

Όλα τα παραπάνω απαιτούν χρόνο αναντίστοιχα μεγάλο σε σχέση με τις επιδοτούμενες αμοιβές.

Άλλωστε σε όλα τα προηγούμενα προγράμματα Εξοικονομώ τα μέλη του Μητρώου Ενεργειακών Επιθεωρητών/τριών είτε αναλάμβαναν και άλλες εργασίες στο πλαίσιο του προγράμματος οι οποίες καθιστούσαν συμφέρουσα την ενασχόλησή τους, είτε διαπραγματεύονταν ελεύθερα την αμοιβή τους για το Α’ και Β’ ΠΕΑ.

Σύμφωνα με τα παραπάνω αναλυτικά αναφερόμενα, καλούμε το Υπουργείο Ενέργειας να εκδώσει άμεσα ΚΥΑ ορίζοντας τις αμοιβές των μελών του Ειδικού Μητρώου Κληρωτών Ενεργειακών Επιθεωρητών/τριών Προγραμμάτων Εξοικονόμησης Ενέργειας, όπως ισχύει, ήδη, για τα μέλη του Μητρώου Κληρωτών Ελεγκτών/ριών Δόμησης ανά κατηγορία ελέγχου ή/και ανά μονάδα επιφάνειας. Η αμοιβή που θεωρούμε δίκαιη ως Σύλλογος Μηχανικών Μελετητών Ιδιωτικών Έργων (ΣΜΜΙΔΕ) Ν. Ξάνθης, είναι τουλάχιστον, ίση, με 250€+2,5€/τ.μ..

Συμπληρωματικά και με σκοπό την ενημέρωση των ωφελούμενων και την προστασία των συναδέλφων/ισσών μηχανικών από την ταλαιπωρία στην οποία υπόκεινται όσοι/ες από αυτούς/ες ασχολούνται με το Εξοικονομώ 2021 παρακάτω αναλύεται η κατάσταση στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή η υλοποίηση των έργων και καλούμε το Υπουργείο να λάβει δραστικά μέτρα ώστε να ομαλοποιηθεί και να μην παρουσιαστούν ανάλογα προβλήματα στο μέλλον.

Η δυνατότητα καταχώρησης των παραστατικών και κλήρωσης των Ενεργειακών Επιθεωρητών/τριων στο πρόγραμμα Εξοικονομώ 2021 δόθηκε μόλις την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου δηλαδή πέντε (5) ημέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας υλοποίησης των έργων που περιλαμβάνονταν στην πρώτη απόφαση υπαγωγής.
Αυτή η δυνατότητα προστέθηκε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος με καθυστέρηση ενός έτους αναγκάζοντας τους/τις ωφελούμενους/ες να χρησιμοποιήσουν την αυτοδίκαιη τρίμηνη παράταση, προκειμένου οι αιτήσεις τους να μην απενταχθούν, χωρίς δική τους υπαιτιότητα.

Στην πραγματικότητα, ακόμα και εάν, την ημέρα ενεργοποίησης της δυνατότητας μετάβασης της αίτησης στην κατάσταση 7 είχε ολοκληρωθεί το φυσικό αντικείμενο του έργου και διενεργούνταν η κλήρωση του/της ενεργειακού/ής επιθεωρητή/ριας δεν θα ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής πιστοποίησης του έργου εμπρόθεσμα δηλαδή έως τις 16/11.

Σημειώνεται ότι το κάθε Κληρωτό μέλος του ΕΜΚΕΕΠΕΕ έχει προθεσμία 3 ημερών να αποδεχτεί ή να απορρίψει την αίτηση και προθεσμία από 15 έως 20 εργάσιμες ημέρες να ολοκληρώσει την ενεργειακή επιθεώρηση ανάλογα με την τοποθεσία του έργου.

Ωστόσο, ακόμα, και στις αιτήσεις για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί η δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση δεν υπάρχει η δυνατότητα μετάβασής τους στο επόμενο στάδιο και ολοκλήρωσης του έργου. Το αποτέλεσμα της προαναφερόμενης “ανετοιμότητας” του συστήματος αποτελεί για άλλη μια φορά κίνδυνο απένταξης των έργων και τροχοπέδη στην ομαλή εξέλιξη τους.

Αυτή η καθυστέρηση δημιουργεί, επίσης, μεταξύ άλλων πρόβλημα ρευστότητας στην αγορά και πολλαπλασιάζει τον όγκο εργασίας των μηχανικών οι οποίοι/ες καλούνται διαρκώς σε απολογία από τους/τις πελάτες/ισσές τους εξαιτίας της ολιγωρίας του κράτους.

Τέλος, αν και έχουν περάσει 20 μήνες από την υποβολή αιτήσεων στο πρόγραμμα το Υπουργείο δεν έχει καταφέρει να έρθει σε συμφωνία με τις τράπεζες ώστε να εξασφαλίσει την εγγυοδοσία του ελληνικού δημοσίου στα δάνεια των ωφελούμενων που εμπίπτουν στην 1η εισοδηματική κατηγορία.

Ως εκ τούτου, οι ωφελούμενοι με χαμηλά εισοδήματα που έχουν επιλέξει την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής τους στο πρόγραμμα μέσω δανείου δεν μπορούν να προχωρήσουν στην υλοποίηση του προγράμματος.

Επειδή ένας από τους στόχους των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας είναι και η άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας καλούμε το Υπουργείο να δώσει άμεσα λύση στο πρόγραμμα ώστε αυτός να είναι ο τελευταίος χειμώνας που αυτά τα νοικοκυριά δε θα ζεσταθούν!”