«Φωτοβολταϊκά στις στέγες»: στη Βουλή νέο πρόγραμμα για ελληνικά νοικοκυριά

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Με τροπολογία προσθήκη στο νομοσχέδιο για την ενεργειακή απόδοση, που ψηφίζεται στη Βουλή, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θεσμοθετεί «Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων μικρής ισχύος σε κατοικίες», ώστε ακολούθως με την έκδοση υπουργικής απόφασης, που θα καθορίσει τους όρους και τις προϋποθέσεις εφαρμογής, να αρχίσει η υλοποίηση του.

Το πρόγραμμα που δρομολογεί το ΥΠΕΝ αφορά σε οικιακούς καταναλωτές, οι οποίοι θα μπορούν να εγκαταστήσουν «φωτοβολταϊκά στις στέγες» τους και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας στο σπίτι τους, με παράλληλη σύνδεση με δίκτυο και να αποκομίζουν όφελος, τόσο ως αυτοπαραγωγοί, καλύπτοντας τις ενεργειακές ανάγκες τους,  όσο και  ως πωλητές του περισσεύματος της ενέργειας τους.

Οι αυτοπαραγωγοί ενέργειας  μετά τον ενεργειακό συμψηφισμό, θα μπορούν να διοχετεύουν το περίσσευμα της ενέργειας τους στο δίκτυο, με συμβόλαιο 25ετίας και εγγυημένη τιμή, εξασφαλίζοντας πρόσθετο εισόδημα και μάλιστα αφορολόγητο, καθώς όπως προβλέπει η νέα νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ «δεν γεννώνται για τον κύριο του φωτοβολταϊκού συστήματος, φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της ενέργειας αυτής στο πλαίσιο της σύμβασης συμψηφισμού». Κυρίως όμως να γίνουν ενεργειακά αυτόνομοι, απεξαρτημένοι από τα ράλι ακρίβειας τιμολογίων των παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος.

Επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις

Με βάση την απόφαση που θα εκδώσει το ΥΠΕΝ, οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στο πρόγραμμα με ίδια κεφάλαια, τραπεζική χρηματοδότηση αλλά και σημαντικές επιδοτήσεις.

Η νομοθετική ρύθμιση ενεργοποίησης του νέου προγράμματος για τα  «φωτοβολταϊκά στις στέγες»,  συνδυάζεται και με το «Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας», που δημοσιεύτηκε από το ΥΠΕΝ στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, το οποίο μεταξύ άλλων μέτρων και κινήτρων προβλέπει μεγάλες επιδοτήσεις ενεργειακής αναβάθμισης και εγκατάσταση ΑΠΕ αυτοπαραγωγής ενέργειας σε 120.000 κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών, ύψους 1,8 δις ευρώ για την περίοδο 2021-2030. Δείτε εδώ στο ecopress

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την προγενέστερη απόφαση, που έχει εκδώσει το ΥΠΕΝ τον Μάρτιο του 2020, η σταθερή τιμή για τους οικιακούς αυτοπαραγωγούς ενέργειας είναι 87 ευρώ ανά μεγαβατώρα (8,7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα). Πράγμα  που σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς σημαίνει για ένα  φωτοβολταϊκό ισχύος 10 kWp, ετήσιο έσοδο ύψους 1.200 ευρώ και απόσβεση της όλης επένδυσης εγκατάστασης του συστήματος όταν γίνεται με ίδια κεφάλαια σε περίπου 5 έως 7 χρόνια ή και πολύ νωρίτερα, ανάλογα με τις επιδοτήσεις.

Αναμένονται νέα κίνητρα

Με αφετηρία τη νέα νομοθετική ρύθμιση, που εισάγει το ΥΠΕΝ  στη Βουλή, αναμένονται με την πάροδο του χρόνου πρόσθετα φορολογικά μέτρα και κίνητρα για «φωτοβολταϊκά στις στέγες»,  καθώς παρόμοια προγράμματα εφαρμόζονται με μεγάλη επιτυχία από μεμονωμένα νοικοκυριά και Ενεργειακές Κοινότητες στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και είναι ώριμο και πιεστικό πλέον το αίτημα παραγωγικών και περιβαλλοντικών φορέων, με αφορμή την ενεργειακή ακρίβεια, να αναπτυχθούν και στη χώρα μας

Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά την ακρόαση των εκπροσώπων των φορέων στην Επιτροπή της Βουλής που τοποθετήθηκαν επί του σχεδίου νόμου για την ενεργειακή απόδοση το ΥΠΕΝ δέχθηκε καταιγισμό παρεμβάσεων για την προώθηση ρυθμίσεων που θα ευνοούν τα φωτοβολταϊκά στις στέγες και την αυτοπαραγωγή ενέργειας.

Χαρακτηριστικά ο Λεωνίδας Βατικιώτης  από το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ σημείωσε ότι:  «Σε κάθε περίπτωση πιστεύουμε, ότι πρέπει να δει η κυβέρνηση υπό ένα διαφορετικό πρίσμα όλα τα μέσα, όλα τα εργαλεία τα οποία έχει τροχοδρομήσει για την Πράσινη Μετάβαση. Στην σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκεί έχουν κατατεθεί όλα τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είδαμε ότι η Αυστρία, για παράδειγμα, έχει προτείνει και έχει γίνει αποδεκτό να υποστηρίξει την τοποθέτηση 100.000 φωτοβολταϊκών πάνελ σε ταράτσες». Και πρόσθεσε ότι: «Είδαμε ότι στη Λιθουανία, προβλέπεται οικονομική ενίσχυση σε καταναλωτές για εγκατάσταση σταθμών μικρής κλίμακας σε ένα σχέδιο, που μπορεί, να θυμίζει λίγο και τις ενεργειακές κοινότητες, που έχει ψηφιστεί στην Ελλάδα. Πιστεύουμε ότι ένα τέτοιο πλαίσιο για την αναγκαία ενεργειακή μετάβαση βοηθάει, έτσι ώστε να μπορέσει, να συμμετάσχει και όλη η κοινωνία, να συμμετάσχουν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να μπορούν, να βλέπουν άμεσα αποτελέσματα στο λογαριασμό τους.

-«Τα κόστη για τις ενεργειακές κυψέλες, τα πάνελ, τα φωτοβολταϊκά, στις οικιακές χρήσεις, θα έπρεπε να επιδοτούνται με 100%, έτσι ώστε να δίνεται κίνητρα μέσα από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να εκμεταλλευτούν τουλάχιστον αυτή τη πολυτέλεια» είπε ο Γιώργος Λεχουρίτης, πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος (ΙΝΚΑ).

Ο Νικόλαος Τσεμπερλίδης, προέδρου του ΔΣ του Κέντρου Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ) τόνισε ότι: «Θα πρέπει να ξέρετε ότι αν θέλουμε να αναπτύξουμε τις ΑΠΕ, θα πρέπει να μειωθεί η φορολογία, γιατί δεν μπορεί τα πάνελ να είναι εισαγωγής και γ να είναι πολύ υψηλότερες οι τιμές στην Ελλάδα από αυτές της Γερμανίας. Άρα, αν δεν αλλάξει η φορολόγηση και μειωθεί η τιμή, δεν θα υπάρχουν κίνητρα εγκατάστασης και συμμετοχής και με τις ενεργειακές κοινότητες, που έχει πάει πίσω πολύ η ιστορία και δεν ξέρω γιατί, αλλά και με την δυνατότητα ατομικής συμμετοχής στις ΑΠΕ».

Χαμένη ευκαιρία 15 ετών

Στην αιτιολογική έκθεση της νέας νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ σημειώνεται ότι «με  το προτεινόμενο άρθρο, επιλύονται προβλήματα, σχετικά με την έκδοση της υπουργικής απόφασης για το Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων μικρής ισχύος σε κατοικίες, που, μέχρι σήμερα, καθιστούσαν ανέφικτη την έκδοσή της» αναφερόμενη σε σχετική νομοθετική ρύθμιση από το 2006, που στην πράξη ήταν ανενεργή. Δίνοντας και το μήνυμα της χαμένης ευκαιρίας για τα ελληνικά νοικοκυριά επί 15 χρόνια να εκμεταλλευτούν τον ελληνικό ήλιο και να γίνουν αυτοπαραγωγοί ενέργειας με πολλαπλά οφέλη.  

Όπως αναφέρεται στο αντίστοιχο άρθρο της τροπολογίας, με την Υπουργική Απόφαση θα καθοριστούν μεταξύ άλλων οι δικαιούχοι, η χρονική διάρκεια του Ειδικού Προγράμματος, η μέγιστη εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανά εγκατάσταση, η αδειοδοτική διαδικασία στην οποία περιλαμβάνονται o τρόπος υποβολής των σχετικών αιτήσεων και τα αναγκαία δικαιολογητικά, o τύπος και το περιεχόμενο των συμβάσεων συμψηφισμού ηλεκτρικής ενέργειας.

Η νέα νομοθετική ρύθμιση

Αναλυτικά η νέα νομοθετική ρύθμιση που ψηφίζεται στη Βουλή  για το «Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων μικρής ισχύος σε κατοικίες – Αντικατάσταση της παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 3468/2006» έχει ως εξής:

Η παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 3468/2006 (Α’ 129) αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καταρτίζεται Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων μικρής ισχύος σε κατοικίες, συνδεδεμένες με αντίστοιχη παροχή οικιακής χρήσης.

Κατά την κατάρτιση του προγράμματος, λαμβάνονται ιδίως υπόψη η δυνατότητα απορρόφησης και η ασφάλεια της λειτουργίας των δικτύων.

Με την απόφαση του πρώτου εδαφίου, καθορίζεται, κατά παρέκκλιση των λοιπών διατάξεων που αφορούν στην ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων, η χρονική διάρκεια του Ειδικού Προγράμματος, η μέγιστη εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανά εγκατάσταση που δύναται να είναι διαφοροποιημένη ανά ηλεκτρικό σύστημα διασυνδεδεμένο ή αυτόνομο, η αδειοδοτική διαδικασία στην οποία περιλαμβάνονται ο τρόπος υποβολής των σχετικών αιτήσεων και τα αναγκαία δικαιολογητικά, ο τύπος και το περιεχόμενο των συμβάσεων συμψηφισμού ηλεκτρικής ενέργειας, οι δικαιούχοι, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του ως άνω Ειδικού Προγράμματος.

Η σύμβαση συμψηφισμού ισχύει για είκοσι πέντε (25) έτη και συνομολογείται είτε με σταθερή τιμή αναφοράς του Πίνακα 1 της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016 (Α’ 149) όπως ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής στη Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε. της Δήλωσης Ετοιμότητας του άρθρου 4Α του ν. 4414/2016 είτε, αν δεν έχει υποβληθεί Δήλωση Ετοιμότητας, με την ενεργοποίηση της σύνδεσης του φωτοβολταϊκού συστήματος.

Δεν γεννώντας για τον κύριο του φωτοβολταϊκού συστήματος, φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της ενέργειας αυτής στο πλαίσιο της σύμβασης συμψηφισμού».