Οι Ενεργειακές Κοινότητες  το όχημα για τον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας  – Κλείνει ο κύκλος των εγγυημένων τιμών, λέει το ΥΠΕΝ

Mία πολυκατοικία, οι βιοτεχνίες μίας περιοχής, ξενοδοχεία, πανεπιστήμια, δήμοι θα μπορούν να παράγουν και να καταναλώνουν τη δική τους ενέργεια, αλλά και να διαθέτουν το περίσσευμα στην αγορά. Οι Ενεργειακές Κοινότητες είναι το όχημα για τον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας που φιλοδοξεί να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της Ελλάδας την επόμενη δεκαετία. 

Την Τετάρτη 17 Ιανουαρίου η Βουλή ενέκρινε επί της αρχής το νομοσχέδιο «Ενεργειακές Κοινότητες και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τις θετικές ψήφους όλων των κομμάτων πλην ΚΚΕ και Χρυσής Αυγής.

«Ανοίγουμε ένα νέο πεδίο, με το οποίο θα καταστεί δυνατή η παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ, απόλυτα προσανατολισμένη στην αρχή της τοπικότητας, ανέφερε μεταξύ άλλων από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης. Με αυτή την αρχή, είπε, επιδιώκουμε να ενισχύσουμε την τοπική παραγωγή και την τοπική κατανάλωση, που είναι και η κεντρική ιδέα ενός αποκεντρωμένου συστήματος παραγωγής ενέργειας. Γι’ αυτό και στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο προβλέπονται ισχυρές ασφαλιστικές δικλείδες, προκειμένου να είναι σαφής ο τοπικός χαρακτήρας της επιχείρησης».

Απαντώντας σε «φωνές» που υποστηρίζουν «ότι κάποια μεγάλα συμφέροντα θα παρακάμψουν τις ασφαλιστικές δικλίδες, με σκοπό να ενοποιήσουν τοπικότητες κ.τ.λ.», ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι «τέτοια σενάρια δεν είναι πιθανά» διότι δεν το επιτρέπει  «ο τρόπος διατύπωσης των άρθρων του νομοσχεδίου».

Κεντρικός άξονας οι συνέργειες

Η δημιουργία συνεργειών και συμπράξεων αποτελεί σύμφωνα με το Γ. Σταθάκη κεντρικό άξονα του νομοσχεδίου. «Η κεντρική ιδέα είναι η ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ πολιτών, πρωτοβουλιών, κοινωνικών φορέων με στόχο την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα, ο δημοκρατικός τρόπος λειτουργίας στο εσωτερικό των Ενεργειακών Κοινοτήτων (Ε.Κοιν.) διασφαλίζεται πλήρως με την πρόβλεψη ισότητας της ψήφου των συμμετεχόντων των Ε.Κοιν., ανεξαρτήτως συνεταιριστικού μεριδίου που αυτοί κατέχουν. Όπως τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας «η δραστηριότητα των Ενεργειακών Κοινοτήτων κατά κύριο λόγο εδράζεται στη μέγιστη αξιοποίηση του συμψηφισμού ανάμεσα στην κατανάλωση και τη δυνατότητα του νέου υποκειμένου να παράγει ενέργεια με τα δικά του μέσα. Ταυτόχρονα, όμως, ανοίγει ο δρόμος ώστε η Ε.Κοιν να διαθέτει το πλεόνασμα ενέργειας στην αγορά, είτε να συσταθεί Ε.Κοιν. με αποκλειστικό σκοπό την παραγωγή και διάθεση ενέργειας».

Κατά τον υπουργό ο στόχος του νομοσχεδίου είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, η ενίσχυση της τοπικής αποδοχής των ΑΠΕ, επιλύοντας έτσι συγκρούσεις που μέχρι τώρα ανέκυπταν κατά διαστήματα.

«Η στρατηγική μας στην ενέργεια, εξήγησε ο Γ. Σταθάκης, έχει δύο κεντρικούς πυλώνες που λαμβάνουν υπόψη αφενός μεν τις δεσμεύσεις μας που απορρέουν από τους υψηλούς στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων, αφετέρου δε την ιδέα μιας φιλόδοξης στρατηγικής για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020-2030. Η χώρα μας πρέπει να επιτύχει ένα υψηλό ποσοστό συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας με ορίζοντα το 2020-2030. Μέχρι τότε, πρόσθεσε, θα πρέπει να έχουμε κάνει τεράστια βήματα στην εξοικονόμηση ενέργειας, που θα αφορά το σύνολο πλέον των δραστηριοτήτων μας, καθώς θα επεκταθεί από την κατοικία, στις μεταφορές, καλύπτοντας έτσι το σύνολο των δραστηριοτήτων. Συνεπώς, χρειάζεται να κάνουμε τεράστια προσπάθεια, ειδικά στην εξοικονόμηση ενέργειας.

Στο πλαίσιο αυτής της διπλής στρατηγικής, της αλλαγής του μείγματος παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας, ο θεσμός των Ενεργειακών Κοινοτήτων έρχεται να ανοίξει έναν νέο δρόμο και μία προοπτική.

Μέχρι τώρα και οι δύο αυτές δραστηριότητες αφορούσαν κατ’ εξοχήν την επιχειρηματική δραστηριότητα. Στην περίπτωση των ΑΠΕ είχαμε δύο στάδια ανάπτυξης στη χώρα μας. Στον τομέα των φωτοβολταϊκών κυριάρχησαν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπου είχαμε και το πρώτο κύμα ανάπτυξης των ΑΠΕ. Το δεύτερο στάδιο αφορούσε την ανάπτυξη των αιολικών, όπου συνήθως έχουμε μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς οι επενδύσεις στα αιολικά απαιτούν τη διάθεση πολύ μεγαλύτερων κεφαλαίων.

Ο κύκλος των εγγυημένων τιμών έχει κλείσει

Σήμερα, έχει κλείσει ο κύκλος των εγγυημένων τιμών, καθώς οι τελευταίες εγγυημένες τιμές για αιολικά πάρκα δόθηκαν τον περασμένο Μάρτιο, και μπαίνουμε σε ένα νέο στάδιο, όπου η ανάπτυξη των ΑΠΕ δεν θα στηρίζεται πλέον σε εγγυημένες τιμές, αλλά σε διαγωνιστικές διαδικασίες.

Η συνεχής βελτίωση της τεχνολογίας έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Οι πρώτες ενδείξεις πλέον από τις διαγωνιστικές διαδικασίες δείχνουν ότι το κόστος των ΑΠΕ, πλησιάζει πλέον τα επίπεδα του μέσου οριακού κόστους παραγωγής ενέργειας. Βρισκόμαστε επομένως, σε μια φάση που η παραγωγή μέσω ΑΠΕ θα παραμένει πιο ακριβή για κάποια χρόνια, αλλά θα πλησιάζει παράλληλα τον μέσο όρο κόστους».

Στους στόχους του νομοσχεδίου ο υπουργός συμπεριέλαβε επίσης «την ανάπτυξη της καινοτομίας στην παραγωγή ενέργειας και ευρύτερα στον ενεργειακό σχεδιασμό, που θα δώσει σημαντική ώθηση στην τοπική οικονομική δραστηριότητα». Ο κ. Σταθάκης σημείωσε εμφατικά τη θερμή υποστήριξη που έλαβε ο θεσμός των Ενεργειακών Κοινοτήτων από το σύνολο των φορέων, τις οικολογικές οργανώσεις, το Τεχνικό Επιμελητήριο, το Οικονομικό Επιμελητήριο, τους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ). Θετικά αντέδρασαν επίσης και οι υφιστάμενοι ενεργειακοί συνεταιρισμοί της Καρδίτσας και της Σίφνου.

Αναφερόμενος στην τροπολογία για το Περιβαλλοντικό οικιακό τιμολόγιο λιγνιτικών περιοχών, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόποληςο κ. Σταθάκης δήλωσε έκπληκτος από τη στάση  της Νέας Δημοκρατίας διότι αμφισβήτησε τη ρύθμιση παρά το γεγονός ότι ενισχύει  πάνω από εκατόν σαράντα χιλιάδες νοικοκυριά στις περιβαλλοντικά επιβαρυμένες περιοχές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και του Δήμου Μεγαλόπολης της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας.