Η πόλη που αγνοεί το παιδί, αρνείται να σκεφτεί για το μέλλον της

Από τον Βασίλη Σγούτα*

Θα τολμούσε κανείς να πει ότι η Αθήνα είναι μια πόλη ασφαλής για το παιδί; Ούτε ασφαλής είναι, ούτε φιλική, ούτε και προσφέρει τα ερεθίσματα για να ονειρευτούν τα παιδιά το αύριο που θα επιθυμούσαν.  Η Αθήνα είναι μια πόλη που αγνοεί το παιδί.

Το παιδί χαμένο στον γιγαντισμό του αστικού περιβάλλοντος – όπως στο ΟΑΚΑ

Τα παιδιά στην πόλη

Ζούμε σε ένα περιβάλλον φτιαγμένο για ενήλικες. Τι δημόσιοι χώροι υπάρχουν για τα παιδιά – για να παίζουν, για να μεγαλώσουν και κύρια για να ονειρευτούν; Τι χώροι υπάρχουν, εκτός από τις παιδικές χαρές, με επιφάνειες φιλικές και ασφαλείς για το παιδί, επιφάνειες με χώμα ή χόρτο, και όχι με σκληρά υλικά που πονάνε άμα πέσεις; Μια πόλη που αρνείται να σκεφτεί για το παιδί, αρνείται να σκεφτεί για το μέλλον της. Σημασία όμως δεν έχει μόνο το πώς φροντίζει η πόλη το παιδί, αλλά και πώς βλέπει το παιδί την πόλη. Ξέρουμε άραγε πως βλέπει το παιδί την πόλη; Ξέρουμε τι «εισπράττουν» τα παιδιά από αυτά που βλέπουν γύρω τους στην Αθήνα; Ίσως είναι καλύτερα να μην το σκεφτόμαστε.

Πέρασμα έξω από διαβάσεις – και ο Θεός βοηθός

Για τα παιδιά η πόλη είναι ταυτόχρονα ένας χώρος ανακάλυψης, αλλά και ένας χώρος εκπαίδευσης. Τα σημερινά παιδιά είναι αυτά που, μια μέρα, θα φτιάξουν την αυριανή Αθήνα. Μια Αθήνα που σίγουρα θα έχει μια αρχιτεκτονική πιο φιλική για το παιδί.

 Ευτυχώς που υπάρχουν πια πολλές παιδικές χαρές στην Αθήνα

Είναι απαραίτητο τα παιδιά να μπορούν να ονειρευτούν τον κόσμο του αύριο χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς καλούπια. Χρειάζονται πειραματισμοί και νέοι τρόποι προσέγγισης του δομημένου περιβάλλοντος – μορφές, χώρος, κίνηση όλα από μηδενική βάση. Τίποτε από αυτά που εμείς αποκαλούμε αστικό περιβάλλον δεν είναι δεδομένο για το παιδί.

*Βασίλης Σγούτας: Αρχιτέκτων. Μετά την Νότιο Αφρική και το Ιράκ, σταδιοδρομεί από το 1961 ως εταίρος του Κώστα Σγούτα και από το 1999 με τον Δημήτρη Σγούτα. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Το 2007 θεσπίστηκε το Vassilis Sgoutas Prize το οποίο απονέμεται ανά τριετία σε αρχιτέκτονες με έργο σε περιοχές κάτω από το όριο της φτώχειας. Το βιβλίο του A Journey with the Architects of the World (Jovis Verlag, 2017) έχει μεταφραστεί στην κινεζική.

-Πηγή του κειμένου είναι το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα με τίτλο: «Ένας Αθηναίος για την πόλη του» από  τις εκδόσεις ΠΛΕΘΡΟΝ

-Φωτογραφίες: Χαράλαμπος Λουιζίδης, Κατερίνα Γληνού.

-Eξώφυλλο: Βάσω Αβραμοπούλου / Α4 Design