Η βίλα Ιόλα στο πρόγραμμα  αξιοποίησης και επανάχρησης 12 σημαντικών δημοτικών κτιρίων

Η αποκατάσταση και δημιουργική επανάχρηση της βίλας Ιόλα, με χρηματοδότηση 2,5 εκατ. ευρώ στον Δήμο Αγίας Παρασκευής περιλαμβάνεται στα 12 έργα αξιοποίησης σημαντικών δημοτικών κτιρίων, που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομίας,  με χρηματοδότηση συνολικού ύψους 25 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους.

Η πρώην κατοικία του συλλέκτη έργων τέχνης Αλέξανδρου Ιόλα, η οποία έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο, θα επαναχρησιμοποιηθεί ως κέντρο σύγχρονης τέχνης και χώρος πολιτιστικών, επιστημονικών και τεχνολογικών δράσεων.

Πρόκειται για τα πρώτα 12 έργα που εντάσσονται στη δράση «Δημιουργική Επανάχρηση Δημοτικής Ακίνητης Περιουσίας» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ), με  απόφαση, την οποία υπέγραψε η ειδική γραμματέας ΕΣΠΑ, Ευγενία Φωτονιάτα.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης αυξήθηκε στα 90 εκατ. ευρώ από τα 50 εκατ. ευρώ, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος των δήμων για την ανάδειξη και επανάχρηση παλιών κτιρίων.

Για τα νέα έργα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξης Χαρίτσης, δήλωσε: «Βασικό ζητούμενο είναι η αξιοποίηση του σημαντικού κτιριακού αποθέματος των δήμων και η λειτουργική επανένταξή του στον αστικό ιστό, προς όφελος των πολιτών και των τοπικών οικονομιών. Αδρανή, εμβληματικά κτίρια γίνονται εστίες πολιτιστικής, τουριστικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε συνεργασία με τους δήμους, προχωρούμε στην υλοποίηση έργων που αναδεικνύουν και μετατρέπουν ανενεργά κτίρια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας σε ζωντανά κύτταρα των πόλεων, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλουν στην τόνωση της τοπικής επιχειρηματικότητας».

Τα κτίρια 

Αναλυτικά, τα υπόλοιπα έργα είναι τα εξής:

– Επανάχρηση δημοτικού κτιρίου (πρώην Α’ Λύκειο) στην Καρδίτσα για μετεγκατάσταση και λειτουργία υπηρεσιών του δήμου.

– Λειτουργία του κτιρίου Βούλγαρη στον Δήμο Σουλίου ως πολυχώρου τέχνης, ιστορίας, πολιτισμού και εκπαίδευσης.

– Αποκατάσταση του παλιού Δημοτικού Σχολείου Φαρσάλων και επανάχρησή του ως χώρου έκθεσης αρχαιολογικής συλλογής.

– Ανάδειξη και αξιοποίηση πρώην στρατιωτικού εργοστασίου στη ΔΕ Νέας Χαλκηδόνας.

– Αποκατάσταση του διατηρητέου νεοκλασικού κτιρίου του Δήμου Χανίων για λειτουργία δημοτικής βιβλιοθήκης.

– Αξιοποίηση του παλαιού ξενοδοχείου «Ξενία» στην Άρτα

– Επανάχρηση συγκροτήματος αποθηκών του Δήμου Τρικκαίων ως πολυχώρου τέχνης και πολιτισμού.

– Λειτουργική αναβάθμιση του διατηρητέου βιομηχανικού συγκροτήματος του Κανναβουργείου στην Έδεσσα και επανάχρησή του ως εστία πολιτιστικής και τουριστικής δραστηριότητας.

– Ανακατασκευή-αναπαλαίωση παραδοσιακού Δημοτικού Σχολείου Σίνδου και μετατροπή του σε νέο δημαρχιακό μέγαρο του Δήμου Δέλτα.

– Ανακατασκευή ανενεργής αποθήκης (πρώην γεωργικού συνεταιρισμού Στεφανοβικείου) ΔΕ Κάρλας, Δήμου Ρήγα Φεραίου και ανάπλαση περιβάλλοντος χώρου της.

– Κέντρο αθλητικών, πολιτιστικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων στη ΔΕ Μολάων του Δήμου Μονεμβασιάς.

Η Βίλα Ιόλα

Η Βίλα Ιόλα της Αγίας Παρασκευής  πρόσφατα αποφασίστηκε να αγοραστεί από τον τοπικό δήμο, με στόχο την αποκατάσταση και την ανάδειξή της σε μουσείο.

«Πρόκειται συνολικά για έναν ελεύθερο χώρο επτά στρεμμάτων, μέσα στον οποίο βρίσκεται και η βίλα του Ιόλα. Η απόφαση για την αγορά λήφθηκε αφενός διότι υπήρχε πάντα ο κίνδυνος ο χώρος να πωληθεί αλλού και να οικοδομηθεί και αφετέρου για να αναδείξουμε ένα σοβαρό πολιτιστικό μνημείο σε καλλιτεχνικό τοπόσημο για την πόλη», δήλωσε ο δήμαρχος Αγίας Παρασκευής Γιάννης Σταθόπουλος, στην «Καθημερινή»,  προσθέτοντας πως ήδη υπάρχει ενδιαφέρον και επικοινωνία με αρκετές προσωπικότητες από τον χώρο της τέχνης προκειμένου να συγκροτηθεί μια επιτροπή που θα «τρέξει» το σχέδιο για τη δημιουργία του μουσείου.

Τι υπήρξε όμως στο παρελθόν αυτή η περίφημη Βίλα Ιόλα; Εδώ οι απόψεις διίστανται: για κάποιους ήταν το υπέροχο σπίτι που σχεδίασαν ο Πικιώνης και ο Τσαρούχης για τον φίλο τους Αλέξανδρο Ιόλα, πάμπλουτο έμπορο τέχνης και ιδιοκτήτη γκαλερί στη Νέα Υόρκη και όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ήταν ακόμη ο τόπος συνάντησης μεγάλων αστέρων και προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και το εξωτερικό (Αντι Γουόρχολ, Πάμπλο Πικάσο, Τζόρτζιο Αρμάνι, Αριστοτέλης Ωνάσης, Σταύρος Νιάρχος, Ανδρέας Παπανδρέου, Ειρήνη Παππά κ.ά.), καθώς και στέγη για μια τεράστιας αξίας συλλογή έργων τέχνης, τα οποία αφαιρέθηκαν ταχύτατα από τους κληρονόμους του Ιόλα αμέσως μετά τον θάνατό του. Για άλλους πάλι, που τη δεκαετία του ’80 του απέδιδαν τέτοιες κατηγορίες, η βίλα υπήρξε τόπος απόλυτης ασωτίας κι ακόμα «κρύπτη» για αρχαία αντικείμενα που είχαν μεταφερθεί εκεί με όχι και τόσο νόμιμες μεθόδους.

Όλα αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν. Όταν η Βίλα Ιόλα θα έχει πια αποκατασταθεί, σκοπός είναι να μετατραπεί σε μουσείο με έργα που ανήκαν παλιότερα στον συλλέκτη, καθώς και άλλα καλλιτεχνών που αναδείχθηκαν από εκείνον τις προηγούμενες δεκαετίες. Φυσικά ένα τέτοιο σχέδιο απαιτεί έξοδα. «Η αγορά από τον ιδιώτη ορίστηκε ύστερα από πολλές διαπραγματεύσεις στα 3 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αποπληρωθούν τμηματικά σε βάθος εξαετίας, επομένως ο δήμος δεν επιβαρύνεται σοβαρά. Όσο για την αποκατάσταση, θα γίνει με διαγωνισμό μελέτη βιωσιμότητας και ανάπλασης ώστε να καθοριστεί ένα σχέδιο που στη συνέχεια θα χρηματοδοτηθεί με πόρους της Περιφέρειας και μέσω ΕΣΠΑ. Το καλό είναι πως οι οιωνοί για τις συνεργασίες καθώς και για τις παραχωρήσεις έργων είναι θετικοί», επισημαίνει ο κ. Σταθόπουλος.

Προφανώς και η νέα μορφή του κτιρίου, που σήμερα παρουσιάζει εικόνα καταστροφής, δεν θα είναι αυτή του «ανακτόρου» του παρελθόντος με τις χρυσές πόρτες, τις ορθομαρμαρώσεις και τους αρχαίους κίονες από τη Ραβέννα. Είναι σημαντικό ωστόσο αυτό το κτίσμα, που κάποτε λέγεται ότι φιλοξένησε τα πιο πολυτελή πάρτι, να γίνει αυτή τη φορά επίκεντρο μιας γιορτής πολιτισμού, ανοικτής σε όλους τους κατοίκους της πόλης.