Ακίνητα: Αυτές είναι οι 111 περιοχές, που οι αδήλωτες στο Κτηματολόγιο ιδιοκτησίες περνούν οριστικά στο δημόσιο

Του Αργύρη Δεμερτζή

Άρχισε να μετράει αντίστροφα ο χρόνος για να περιέλθουν οριστικά στο δημόσια τα αδήλωτα ακίνητα, όπως προβλέπει η νομοθεσία στο πλαίσιο της κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου. Πρόκειται για τα λεγόμενα ακίνητα «αγνώστου ιδιοκτήτη» η κτηματογράφηση των οποίων ξεκίνησε την περίοδο 1997-1999,  σε 340 περιοχές σε όλη την Ελλάδα.

Όπως προβλέπεται από τον νόμο, όσα ακίνητα δεν δηλωθούν εγκαίρως στο Κτηματολόγιο – η συνολική προθεσμία είναι 12 χρόνια από την ίδρυση Κτηματολογικού Γραφείου σε μια περιοχή για τους ιδιοκτήτες που κατοικούν στην Ελλάδα και 14 για τους κατοίκους εξωτερικού, για τα παλαιά προγράμματα – θα περιέρχονται στο Δημόσιο.

Για συνολικά 200.000 ακίνητα, οι προθεσμίες «τρέχουν» αντίστροφα, ήδη σε πολλές πόλεις και εντός του 2018 για το σύνολο των 111 πόλεων και περιοχών της χώρας, όπου συμπληρώνονται 14 χρόνια από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας των πρώτων κτηματολογικών γραφείων. Προθεσμία στην οποία χάνεται οριστικά η δυνατότητα δικαστικής προσφυγής και συνεπώς και το ίδιο το ακίνητο.

Μεταξύ των 111 πόλεων, που τα ακίνητα περνάνε στα χέρια του δημοσίου  είναι πυκνοκατοικημένα κέντρα της περιφέρειας  όπως η Πάτρα, Καλαμάτα, το Αργοστόλι, και πολλοί δήμοι της Αττικής, όπως η Νέα Σμύρνη, Ν. Ψυχικό, Βριλήσσια, Μελίσια, Γέρακας, Ρέντης, Ελευσίνα, Νέα Πέραμος κ.α.

Δείτε αναλυτικά τις 111 περιοχές, όπου συμπληρώνεται ο χρόνος της «δήμευσης» του ακινήτου:

Κτηματολογικά γραφεία 14ετίας

Πρόκειται για  ακίνητα όλων των κατηγοριών, αδόμητες εκτάσεις, ειδικά κτήρια, καταστήματα, διαμερίσματα, τα οποία επειδή δεν έχουν δηλωθεί από τους ιδιοκτήτες τους στο Κτηματολόγιο ή ακόμη και λόγω σφάλματος κατά την κτηματογράφηση έχουν καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και σύμφωνα με το νόμο, μετά την προβλεπόμενη χρονική περίοδο περιέρχονται στο δημόσιο. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να προσφύγουν δικαστικά, αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση και όχι για να επανακτήσουν το ακίνητο.

Τι ισχύει για τα ακίνητα που βάζει στο χέρι το Δημόσιο

Όσοι ιδιοκτήτες δεν ακολουθήσουν τις προβλεπόμενες διαδικασίες κτηματογράφησης, σύμφωνα με το νόμο αντιμετωπίζουν στο βάθος τον κίνδυνο να χάσουν το ακίνητό τους, καθώς μετά τη λήξη της προθεσμίας οι αρχικές εγγραφές του Κτηματολογίου γίνονται οριστικές και δεν μπορεί πλέον να ασκηθεί αγωγή διόρθωσης.

Σύμφωνα με οδηγίες, που έχει εκδώσει η εταιρεία του Κτηματολογίου, αυτό σημαίνει ότι μετά την οριστικοποίηση των εγγραφών:

α) Τα ακίνητα που έχουν καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» περιέρχονται στο ελληνικό Δημόσιο.

β)Κάποιος που δεν αναγράφεται ως δικαιούχος στις οριστικές εγγραφές δεν μπορεί να διεκδικήσει την κυριότητα του ακινήτου, παρά μόνο να αξιώσει χρηματική αποζημίωση γι’ αυτό (ενοχική αξίωση).

Οι ιδιοκτήτες ακινήτου που έχουν κάνει οποιαδήποτε πράξη σε καθεστώς Κτηματολογίου δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι. Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει κάνει γονική παροχή ή δωρεά ή έχει εκδώσει οικοδομική άδεια ή έχει μεταβιβάσει το ακίνητο σε περιοχή όπου λειτουργεί Κτηματολόγιο, έχει οπωσδήποτε εκδώσει πιστοποιητικό κτηματολογικής εγγραφής, συνεπώς έχει ελέγξει και το περιεχόμενό του.

Όσοι έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο πλαίσιο των προγραμμάτων κτηματογράφησης που έγιναν από το 1995 και έκτοτε δεν προέβησαν σε κάποια πράξη για το ακίνητό τους, θα ήταν καλό λένε αρμόδιες πηγές, να προσέλθουν στο Κτηματολογικό Γραφείο της περιοχής και να ελέγξουν την εγγραφή του ακίνητου τους.

Διαρκείς παρατάσεις

Το ζήτημα της «δήμευσης» των αδήλωτων στο Κτηματολόγιο ακινήτων δεν είναι καινούργιο. Τώρα όμως έρχεται επιτακτικά στην επιφάνεια.  Υπενθυμίζεται ότι η νομοθεσία έδινε αρχικά διορία 5 και 7 ετών για τους κατοίκους εσωτερικού και εξωτερικού αντίστοιχα, η οποία παρατάθηκε στη συνέχεια το 2005 σε 8 και 10 έτη,  ανοίγοντας τον κύκλο των συνεχόμενων παρατάσεων. Είναι βέβαιο ότι το θέμα μίας νέας παράτασης θα τεθεί εκ νέου, ενόψει της προσεχούς κατάθεσης του νέου νομοσχέδιου για το Κτηματολόγιο στη Βουλή. Προς το παρόν είναι άγνωστο αν και πως θα αντιμετωπιστεί το θέμα από το ΥΠΕΝ. Παράλληλα αναπτύσσεται αντίλογος ότι  οι διαρκείς παρατάσεις συγκρούονται με την προοπτική αξιόπιστης λειτουργίας του Κτηματολογίου. Σημειώνεται ότι η διάθεση οριστικών τίτλων του Κτηματολογίου συνδέεται με τα τέλη που θα πληρώσουν οι ιδιοκτήτες, που αντιστοιχούν σε έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και αποτελούν τη βάση όλων των σχεδιασμών για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου του Κτηματολογίου σε όλη τη χώρα έως το 2020, όπως αποτελεί κυβερνητική ανακοίνωση και μνημονιακή δέσμευση της χώρας έναντι των δανειστών.

ΠΟΜΙΔΑ:  αναγκαία νέα νομοθετική ρύθμιση

Η ΠΟΜΙΔΑ ανοίγει το θέμα καταγγέλλοντας ότι άρχισε η δήμευση ακινήτων περιουσιών από το Δημόσιο,  ως μέρος της διαδικασίας κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου, καθώς τίθενται σε εφαρμογή οι διατάξεις περί περιέλευσης στο Ελληνικό Δημόσιο των ακινήτων “ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ” που οι ιδιοκτήτες τους δεν τα δήλωσαν στο Κτηματολόγιο, για οποιοδήποτε, συχνά ανυπαίτιο, λόγο, ή τα δήλωσαν με σοβαρά σφάλματα.

Ο  Πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς μιλώντας στο 20ό ετήσιο Συνέδριο της Ένωσης Ιδιοκτητών Αχαΐας στην Πάτρα επεσήμανε την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παράτασης της προθεσμίας αυτής έως τουλάχιστον την 20ετία της έκτακτης χρησικτησίας του Αστικού Κώδικα, ώστε να μην πάσχει από αντισυνταγματικότητα η διαδικασία της αφαίρεσης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας από αυτούς που για οποιοδήποτε λόγο δεν τη δήλωσαν. Σημείωσε ακόμη ότι ενώ η σχετική νομοθεσία προβλέπει αποζημίωση των ιδιοκτητών που θα χάσουν την περιουσία τους από τη διαδικασία αυτή, στον προϋπολογισμό του κράτους  δεν προβλέπεται κανένα σχετικό κονδύλι, πράγμα που σημαίνει ότι πρακτικά δεν υφίσταται ούτε η δυνατότητα αποζημίωσης.

Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου της ΠΟΜΙΔΑ, ο Κώστας Τζαβάρας Βουλευτής Ηλείας της Νέας Δημοκρατίας και τέως Υπουργός, που ήταν ο  κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης της ΠΟΜΙΔΑ στην Πάτρα  αναγνώρισε τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες,  ενώ αναφέρθηκε αναλυτικά στην προστασία του ανθρώπινου δικαιώματος της ιδιοκτησίας τόσο από το διεθνές δίκαιο όσο και από το ελληνικό Σύνταγμα.

Εντυπωσιακή επίθεση

Εντυπωσιακή επίθεση στο Κτηματολόγιο και το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ εξαπέλυσε η πλευρά των υποθηκοφυλάκων, οι οποίοι προβλέπεται με τη νέα ρύθμιση να ενσωματωθούν στα κτηματολογικά γραφεία της χώρας και στο νέο φορέα του Κτηματολογίου, που θα είναι μία νέα εταιρία Δημοσίου Δικαίου. Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της ΠΟΜΙΔΑ, στην εκδήλωση της Πάτρας για το θέμα της δήμευσης των περιουσιών «αγνώστου ιδιοκτήτη» ο  Χρήστος Δημητριάδης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, τόνισε ότι η οριστικοποίηση των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών και το «αμάχητο τεκμήριο» δήμευσης της ιδιοκτησίας ξεκίνησε αθόρυβα να εφαρμόζεται, παρά τις αντίθετες υποσχέσεις. Το κτηματολογικό μας σύστημα αντί να προστατεύει την ιδιοκτησία, όπως θα όφειλε, την υπονομεύει, αφού δέχεται και θα εφαρμόζει πλέον την «ηλεκτρονική χρησικτησία» και την «ηλεκτρονική δήμευση» των ιδιωτικών ακινήτων!

Ο θεσμός των υποθηκοφυλακείων συνέχισε να πλήττεται με την πλημμελώς προετοιμασμένη και μη λειτουργική εμμισθοποίηση 20 υποθηκοφυλακείων χωρίς προϊστάμενο νομικό και με τη συνεχή, από το 2010, μη προκήρυξη διαγωνισμών νέων υποθηκοφυλάκων.

Η  “δολοφονία χαρακτήρων” κατά των υποθηκοφυλάκων επιχειρεί την βίαιη φίμωσή τους και καταστολή κάθε αντίδρασης. Ο δε εξαγγελθείς «ενιαίος φορέας» Κτηματολογίου, χωρίς εποπτεία του Υπ. Δικαιοσύνης, απειλεί να καταστρέψει ό,τι έχει μείνει θεσμικά όρθιο στην κατοχύρωση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα.