Κτηματολόγιο: παράταση για ενστάσεις -«παράθυρο» λύσεων στους δασικούς χάρτες

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Οριζόντια αναστολή εξέτασης των ενστάσεων στο Κτηματολόγιο για χιλιάδες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα, όπου έχει αρχίσει η κτηματογράφηση προβλέπει τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για  την απογραφή του 2021, που ψηφίζεται στη Βουλή.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ecopress. η οριζόντια πανελλαδική παράταση για τις ενστάσεις του Κτηματολογίου έως τις 31 Μαΐου 2021 σχετίζεται:

-Με κυοφορούμενες ρυθμίσεις και εξελίξεις στους δασικούς χάρτες,

Την αναζήτηση λύσεων με μοντέλο Σαρωνικού και Λαυρεωτικής για τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του δημοσίου σε πρώην δασικές εκτάσεις. Και

-Με την αδυναμία συγκρότησης των αρμοδίων επιτροπών εξέτασης ενστάσεων του Κτηματολόγιου, παρά τις πρόσφατες αυξήσεις, οι οποίες  ωστόσο διατηρούν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα τις αποζημιώσεις μηχανικών, δικηγόρων και δικαστικών επιμελητών, που καλούνται να συμμετέχουν σε αυτές.

Σημειώνεται ωστόσο ότι στην αιτιολογική έκθεση  της τροπολογίας του υπουργείου Οικονομικών δεν αναφέρεται συγκεκριμένη αιτιολογία για την οριζόντια αναστολή της εξέτασης των ενστάσεων στο Κτηματολόγιο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι γίνεται λόγω των συνθηκών της πανδημίας ενω περιλαμβάνεται στην ίδια ρύθμιση για τους Δήμους Σαρωνικού και Λαυρωετικής

Μοντέλο Σαρωνικού Λαυρεωτικής

Συγκεκριμένα η οριζόντια πανελλαδική παράταση περιλαμβάνεται στην ίδια τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, με την οποία όπως έγραψε το ecopress υποχωρεί το μέχρι τώρα «ακλόνητο» δικαίωμα του δημοσίου  σε πρώην δασικές περιοχές και εκτάσεις , τις οποίες διεκδικεί το Δημόσιο στους Δήμους Σαρωνικού και Λαυρεωτικής  και δίνεται λύση,  με την υποβολή ενστάσεων ενώπιον του Κτηματολογίου.

Η σχετική τροπολογία εξαιρεί από την πανελλαδική  αναστολή της εξέτασης των ενστάσεων στο Κτηματολόγιο τις εντός σχεδίου περιοχές των Δήμων Σαρωνικού και Λαυρεωτικής για τις οποίες δίνεται η λύση να κατοχυρώσουν οι ιδιώτες ιδιοκτησιακά δικαιώματα έναντι του δημοσίου, μέσω ενστάσεων στο Κτηματολόγιο, ώστε να προχωρήσει παράλληλα  και η κτηματογράφηση της περιοχής , η οποία ξεκίνησε το 2009 και λόγω των συγκεκριμένων δασικών και ιδιοκτησιακών θεμάτων ακόμη βρίσκεται στην πρώτη ανάρτηση.

Η πανελλαδική αναστολή εξέτασης των αντιρρήσεων στο Κτηματολόγιο αναφέρεται στην ίδια ρύθμιση ότι ισχύει και για τις εκτός σχεδίου περιοχές των δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού, που δεν καλύπτονται από τη νέα νομοθετική ρύθμιση, δίνοντας χρόνο στους συγκεκριμένους ιδιοκτήτες να αποφύγουν εις βάρος τους αποφάσεις από τις επιτροπές ενστάσεων του Κτηματολογίου.

Σημειώνεται ότι  το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι για τις εκτός σχεδίου περιοχές των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού, που δεν καλύπτει η νομοθετική ρύθμιση που ψηφίζεται στη Βουλή  συστήνεται  επιτροπή στο υπουργείο Οικονομικών με τη συμμετοχή και εκπροσώπων των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού, η οποία  θα εξεταστεί το ζήτημα των διεκδικήσεων σε αυτές τις περιοχές με τη συνεργασία και των φορέων που προβάλλουν δικαιώματα σε αυτές, «προκειμένου να αντιμετωπιστεί ολιστικά το πολλαπλό πρόβλημα» και εντός τριών μηνών θα υποβάλλει σχέδιο νέας νομοθετικής ρύθμισης.

Γίνεται φανερό ότι από τους Δήμους Σαρωνικού και Λαυρεωτικής το υπουργείο Οικονομικών ανοίγει το θέμα τη εξέτασης παρόμοιων διεκδικήσεων ιδιωτών έναντι του δημοσίου για πρώην δασικές εκτάσεις σε όλη τη χώρα, δείχνοντας το δρόμο αναζήτησης λύσεων υπέρ των ιδιοκτητών κατά περίπτωση. Αυτό αναφέρουν γνώστες του θέματος γίνεται για δύο βασικούς λόγους οι οποίοι είναι πρώτον ότι μια γενική ρύθμιση για όλες τις περιοχές της χώρας θα προσέκρουε ευθέως σε Συνταγματικές επιταγές με άμεσο κίνδυνο να καταπέσει στο ΣτΕ και δεύτερον θα έβρισκε αντίθετη την υπηρεσιακή ιεραρχία του υπουργείου η οποία φέρεται ότι κινείται ακλόνητα υπέρ του δημοσίου χαρακτήρα κάθε έκτασης.

Ενστάσεις Κτηματολογίου και Δασικών Χαρτών

Παράλληλα αναφέρουν πηγές που γνωρίζουν τα τεκταινόμενα ότι η οριζόντια παράταση εξέτασης ενστάσεων στο Κτηματολόγιο, σχετίζεται και με τις εξελίξεις στους δασικούς χάρτες. Σημειώνεται σχετικά ότι υπάρχει προγραμματισμός από το ΥΠΕΝ να ολοκληρωθεί άμεσα η εξέταση των χιλιάδων ενστάσεων, που έχουν κατατεθεί στις Διευθύνσεις Δασών, μέσω της διαδικασίας αναθεώρησης των δασικών χαρτών. Διαδικασία η οποία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, σύμφωνα με τις δυνατότητες που έδωσε ο πρόσφατος περιβαλλοντικός νόμος 4685/20  του ΥΠΕΝ στους ιδιοκτήτες να καταθέσουν στοιχεία (αποφάσεις για οικοδομικές άδειες, συμβόλαια, αγροτικές επιδοτήσεις κλπ), αμφισβητώντας τα δικαιώματα του δημοσίου, προκειμένου να εξαιρέσουν τις περιουσίες τους από το δασικό χάρτη.

Εκτιμάται ότι μέσω της διαδικασίας των ενστάσεων στην αναθεώρηση των δασικών χαρτών, που γίνεται αγώνας δρόμου να ολοκληρωθεί πριν τις 5 Μαρτίου, ημερομηνία κατά την οποία έχει οριστεί εκδίκαση προσφυγών δασολόγων και οικολόγων κατά της απόφασης του ΥΠΕΝ, με την οποία ενεργοποιήθηκε ο νόμος για την αναθεώρηση των δασικών χαρτών θα αποφορτιστεί ταυτοχρόνως και μεγάλο μέρος των ενστάσεων που έχουν υποβληθεί για τους ίδιους λόγους δηλαδή για ιδιοκτησιακά δικαιώματα του δημοσίου επί ιδιωτικών εκτάσεων στο Κτηματολόγιο. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 60% των ενστάσεων του Κτηματολογίου το  «τεκμήριο κυριότητα» που προτάσσει  το δημόσιο έναντι του ιδιώτη, ο οποίος μπορεί στη περίπτωση αυτή να το διεκδικήσει μόνο με παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας που φτάνουν μέχρι και το έτος 1885.

Συγκρότηση επιτροπών  

Σχετικά με την οριζόντια αναστολή της εξέτασης ενστάσεων στο Κτηματολόγιο πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι εξακολουθεί να σημειώνεται δυσκολία στη συγκρότηση των επιτροπών εξέτασης των ενστάσεων όπως έγραψε το ecopress πρόσφατη  απόφαση την οποία συνυπογράφουν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης και ως υφυπουργός ΠΕΝ ο Δημήτρης Οικονόμου αυξάνει την οικονομική αποζημίωση για τους μηχανικούς, δικηγόρους και δικαστικούς που στελεχώνουν τις επιτροπές ενστάσεων του Κτηματολογίου από κατά μέσο όρο 3,5 ευρώ ανά υπόθεση που ίσχυε μέχρι τώρα σε 5,5 ευρώ ανά υπόθεση. Πρόκειται για σημαντική αύξηση, σημειώνουν τεχνικοί παράγοντες, αναφέροντας ωστόσο ότι οι αποζημιώσεις παραμένουν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, ώστε να αποτελέσουν δέλεαρ για την στελέχωση των επιτροπών σε συνδυασμό με το έργο και την ευθύνη που συνεπάγονται οι αποφάσεις τους.

Τι λέει η τροπολογία

Το κείμενο της τροπολογίας του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε στη Βουλή για την εξέταση των ενστάσεων στο Κτηματολόγιο για όλες τις περιοχές της χώρας και για τους Δήμους Σαρωνικού Λαυρεωτικής αναφέρει τα ακόλουθα:

«Άρθρο 5 Παράταση αναστολής εξέτασης των ενστάσεων του άρθρου 7 του ν. 2308/1995

1. Η αναστολή εξέτασης των ενστάσεων από τις Επιτροπές του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 (Α’ 114), όπως ορίστηκε με το άρθρο 10 του ν. 4650/2019 (Α’ 207) και παρατάθηκε διαδοχικά με το άρθρο τριακοστό δεύτερο της από 1.5.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 90), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4690/2020 (Α’ 104), το άρθρο 57 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), και το άρθρο 302 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) παρατείνεται έως τις 31 Μαΐου 2021.
2. Η αναστολή της παρ. 1 δεν εφαρμόζεται σε ενστάσεις που αφορούν σε ακίνητα εντός των διοικητικών ορίων των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού που περιγράφονται στις αποφάσεις υπ’ αρ. 1151/1872 του Εφετείου Αθηνών, υπ’ αρ. 116/1868 και 698/1876 του Εφετείου Ναυπλίου και υπ’ αρ. 110/1878 του Αρείου Πάγου, η διαχείριση των οποίων, ως πρώην δασικών εντός σχεδίου πόλης, έχει περιέλθει στο Υπουργείο Οικονομικών από τη Διεύθυνση Δασών και για τα οποία το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα βάσει του πρώην δασικού τους χαρακτήρα και ρυθμίζονται από το άρθρο 39». Δείτε εδώ ολόκληρο το κείμενο της τροπολογίας, όπως κατατέθηκε στη Βουλή