Κτηματολόγιο: Παρατάσεις και δηλώσεις ιδιοκτησίας χωρίς δικαιολογητικά

Νέες παρατάσεις αλλά και δηλώσεις ιδιοκτησίας χωρίς τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά, ιδίως ψηφιακού εντοπισμού του ακινήτου και έγγραφα ιδιοκτησίας  εξετάζει η Ελληνικό Κτηματολόγιο, για να αντιμετωπίσει την χαμηλή συμμετοχή,  που φτάνει μόλις το 14,62%.

Η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο, που εξελίσσεται από τον περασμένο Νοέμβριο για το 63% της χώρας δε έχει μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα που εκτιμούσε αρχικώς η εταιρία Ελληνικό Κτηματολόγιο. Αντίστοιχα μειωμένα όμως είναι και τα στοιχεία που προκύπτουν από την προανάρτηση στην Αθήνα, αφού η διαδικασία συνεχίζει να εξελίσσεται ομαλά. Ωστόσο το 10% – 15 % των αιτήσεων διόρθωσης αφορά ιδιοκτήτες οι οποίοι επιχειρούν να “πειράξουν“ το δηλωθέν εμβαδόν – με την προσπάθεια να πέφτει φυσικά στο κενό.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Προκόπη Γιόγιακα στα «Νέα» σε αυτή τη φάση από το Κτηματολόγιο αναζητούν μια «λειτουργική φόρμουλα». Και αυτή που φαίνεται να κερδίζει έδαφος θα προβλέπει να δέχονται από το Κτηματολόγιο μη ολοκληρωμένες δηλώσεις.

Παράλληλα προς γενική παράταση για τη συλλογή δηλώσεων προχωρούν από το Κτηματολόγιο εξαιτίας της χαμηλής συμμετοχής (14,62%) αλλά και της αδυναμίας – ιδίως στις αγροτικές περιοχές – πολλών ιδιοκτητών να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

Μέχρι στιγμής, η τρίμηνη παράταση (δηλαδή το εξάμηνο για τους κατοίκους εσωτερικού) είναι ο κανόνας. Τώρα όμως εξετάζεται να δοθούν επιπλέον τρεις μήνες. Αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – είναι αν αυτή η διευκόλυνση – παράταση δοθεί τμηματικά (όπως γίνεται έως τώρα) ή άπαξ.

Στόχος είναι έως τις αρχές του καλοκαιριού να έχει ξεκαθαριστεί η κατάσταση. Και αυτό διότι στις 10 Ιουνίου 2019 λήγει το εξάμηνο για 12 περιοχές (Καβάλα, Ροδόπη, Θεσσαλονίκη, Γρεβενά, Λάρισα, Ιωάννινα, Αρτα, Πρέβεζα, Λευκάδα, Αιτωλοακαρνανία και Δυτική Αττική/Μέγαρα και Οινόη), ενώ στις 17 Ιουνίου λήγει το εξάμηνο για άλλες επτά περιοχές (Λασίθι, Αργολίδα, Κορινθία, Αρκαδία, Πιερία, Ευρυτανία και Φθιώτιδα). Ηδη από την ΠΟΜΙΔΑ εμμένουν στην πρότασή τους για καθολική παράταση των προθεσμιών – στις περιοχές που «τρέχει» η συλλογή δηλώσεων – έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Οπως εξηγούν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, σε αυτή τη φάση από το Κτηματολόγιο αναζητούν μια «λειτουργική φόρμουλα». Και αυτή που φαίνεται να κερδίζει έδαφος θα προβλέπει να δέχονται από το Κτηματολόγιο μη ολοκληρωμένες δηλώσεις (με ελλείψεις δηλαδή στα δικαιολογητικά). Στη συνέχεια, ο ανάδοχος θα κλείνει ραντεβού στον ενδιαφερόμενο προκειμένου ο τελευταίος να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που του λείπουν.

Τυπικά, αυτή η λύση μπορεί να… σκοντάψει στα πρόστιμα, αλλά όπως λένε πηγές από το υπουργείο Περιβάλλοντος, υπάρχει «η σκέψη της μη ενεργοποίησής τους». Διευκρινίζεται πως αυτή τη στιγμή δεν είναι ενεργοποιημένα τα πρόστιμα για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις.

Πυξίδα τα Δωδεκάνησα

Πυξίδα για το τι πρόκειται να γίνει αποτελούν τα Δωδεκάνησα (ΠΕ Καλύμνου, Καρπάθου, Κω και Ρόδου) όπου το χρονικό περιθώριο των προβλεπόμενων παρατάσεων λήγει τη Δευτέρα 20 Μαΐου 2019 (η συλλογή δηλώσεων ξεκίνησε στις 19 Νοεμβρίου 2018).

Τυπικά αν δοθεί νέα παράταση στα Δωδεκάνησα, θα πρέπει να δοθεί και σε όλες τις άλλες περιοχές. Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, εδώ ατύπως το σχέδιο είναι – τουλάχιστον μέχρι να ξεκαθαριστεί η κατάσταση – ο ανάδοχος να δέχεται εκπρόθεσμα δηλώσεις, ανεξαρτήτως δηλαδή αν έχει λήξει η παράταση.

Σημειώνεται πως με βάση τα όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία, η διάρκεια της συλλογής των δηλώσεων είναι τρεις μήνες για τους κατοίκους του εσωτερικού και έξι μήνες για τους κατοίκους εξωτερικού, με δυνατότητα τρίμηνης παράτασης σε κάθε κατηγορία, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, εφαρμόζεται. Το εξάμηνο όμως έχει γίνει στην πράξη κανόνας για τους κατοίκους εσωτερικού.

Ετσι, αν αλλάξουν αυτά τα όρια, θα πρέπει να αλλάξει ο νόμος. Και αυτό γίνεται μόνο με την κατάθεση τροπολογίας. Εάν γίνει όμως αυτό τώρα, υπάρχει ο κίνδυνος οι ανάδοχοι να ζητήσουν επιπλέον χρήματα. Και εκεί «σκοντάφτει», μέχρι στιγμής τουλάχιστον, η κατάθεση της τροπολογίας.

Δυσκολίες

Όλοι αναγνωρίζουν ότι στο τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης, που αυτή τη στιγμή είναι σε πλήρη εξέλιξη, υπάρχουν δυσκολίες αφού πολλοί ιδιοκτήτες δυσκολεύονται να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα, με συνέπεια αρκετοί να αποφεύγουν να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο την ακίνητη περιουσία τους.

Το πρόγραμμα στην πλειονότητά του αφορά – κυρίως – αγροτικές περιοχές. Και εδώ έγκειται η δυσκολία του. Γιατί; Επειδή σε αυτές τις περιοχές υπάρχει μεγάλο ποσοστό ακινήτων για τα οποία δεν έχει διευθετηθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς: είτε λόγω κληρονομικής διαδοχής χωρίς αποδοχή κληρονομιάς, είτε λόγω αδυναμίας εντοπισμού πολλών αγροτικών ακινήτων από ιδιοκτήτες που έχουν μεταναστεύσει σε άλλες πόλεις ή σε άλλες χώρες, αλλά και λόγω χρησικτησίας.

Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα στοιχεία του Κτηματολογίου, έχουν δηλωθεί 1.842.941 δικαιώματα από τα συνολικά 16.500.000 που περιλαμβάνονται στο νέο πρόγραμμα. Αυτό σημαίνει ότι έχει δηλωθεί το 14,62% των δικαιωμάτων. Ο αριθμός αυτός είναι μικρός, ωστόσο από το Κτηματολόγιο αισιοδοξούν ότι όσο περνούν οι μέρες η συμμετοχή θα αυξάνεται.

Οι ανάδοχοι όμως ανησυχούν. Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αν στο τέλος του χρόνου η συμμετοχή δεν φτάσει το 50%, τότε δεν θα μπορέσουν να πληρωθούν οι μελετητές. Έτσι είναι πολύ πιθανό να ζητηθεί από τους ίδιους τους αναδόχους νέα παράταση, γιατί, όπως προαναφέρθηκε, αν η συμμετοχή δεν είναι η αναμενόμενη, τότε υπάρχει κίνδυνος μεγάλης οικονομικής ζημιάς αλλά και κατάρρευσης του έργου, ενώ θα αποτύχουν οι στόχοι απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων που σχετίζονται με το έργο.