Κτηματολόγιο: ψηφιακό δίκτυο για αντικειμενικές και αδήλωτες περιουσίες  

Ο ενιαίος ψηφιακός χάρτης, που θεσμοθετείται με το αναπτυξιακό νομοσχέδιο στη Βουλή, επιταχύνει τη διασύνδεση του Κτηματολογίου με το taxisnet της ΑΑΔΕ και τις άλλες ψηφιακές πλατφόρμες (e-adeies, e-poleodomia, την επερχόμενη  ηλεκτρονική ταυτότητα των κτιρίων κ.α.)

Δημιουργούνται παράλληλα νέα δεδομένα για τον ορθό υπολογισμό της πραγματικής αξίας των ακινήτων αλλά και για την αποκάλυψη ιδιοκτητών, που έχουν αποκρύψει το πραγματικό μέγεθος της ακίνητης περιουσίας τους.

Η λειτουργία του ενιαίου ψηφιακού χάρτη και η διασύνδεσή του με τον υπολογισμό των αντικειμενικών άξιων, καθώς και η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών, είναι ανάγκη να στηριχθούν διακομματικά  τονίζει ο πρόεδρος των αγρονόμων τοπογράφων μηχανικών Μ. Καλογιαννάκης, με άρθρο του στο «Παρόν» σημειώνοντας ότι:

-«Η θεσμοθέτηση του ενιαίου ψηφιακού χάρτη, ο οποίος βασίζεται στο Κτηματολόγιο, και ο υπολογισμός των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές εκτός σχεδίου είναι δύο πρωτοβουλίες, οι οποίες  οδηγούν στον εκσυγχρονισμό της χώρας μας και την εξάλειψη αδικιών»

Στο μεταξύ , σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Καθημερινής» βαρύς θα είναι ο πέλεκυς σε όσους ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν αποκρύψει το πραγματικό μέγεθος της ακίνητης περιουσίας τους προκειμένου να αποφύγουν την πληρωμή φόρων. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα επιχειρήσει να τους εντοπίσει προχωρώντας μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου στην οn-line σύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων.

Κτηματολόγιο και αντικειμενικές αξίες

Το άρθρο του Μιχάλη Καλογιαννάκη προέδρου του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών (ΠΣΔΑΤΜ) στην εφημερίδα «Παρόν της Κυριακής», με τίτλο «Κτηματολόγιο και αντικειμενικές αξίες» έχει ως εξής

-«Θα αναρωτηθεί ένας απλός πολίτης: «Μα, καλά, πώς μπορεί να συνδέεται το Κτηματολόγιο με τις αντικειμενικές αξίες;». Η απάντηση είναι απλή. Σε αναπτυγμένες χώρες, που διαθέτουν Κτηματολόγιο εδώ και χρόνια, το Κτηματολόγιο συνδέεται με τις αντικειμενικές αξίες και δύναται να οδηγεί σε δικαιότερη φορολογική πολιτική. Ας δούμε όμως το πρόβλημα από την αρχή. Είναι γνωστό ότι οι αντικειμενικές αξίες κάθε άλλο παρά αντικειμενικές είναι, ενώ απέχουν αρκετά από τιε εμπορικές.

Όσες προσπάθειες έχουν γίνει μέχρι στιγμής, δεν έχουν οδηγήσει σε λύση του προβλήματος, είτε γιατί υιοθετούν οριζόντια αντιμετώπιση στις αρχικές τιμές καθορισμού των αντικειμενικών αξιών είτε γιατί αποτελούν προϊόν βιαστικών διαδικασιών, που δεν σέβονταν τους επαγγελματίες που επιφορτίζονταν με τον υπολογισμό τους έναντι υπερβολικά χαμηλών αμοιβών.

Είναι γνωστό, επίσης, ότι οι αντικειμενικές αξίες καθορίζουν τον υπολογισμό περίπου 20 φόρων που συνδέονται με την ακίνητη περιουσία. Από τον φόρο μεταβίβασης, για όσους έχουν την τύχη να μεταβιβάσουν, την απαλλαγή της πρώτης κατοικίας μέχρι τα δημοτικά τέλη που πληρώνουμε όλοι όσοι κατοικούμε σε αυτήν τη χώρα. Είναι γνωστό, ακόμα, ότι το Κτηματολόγιο είναι το πιο αξιόπιστο σύστημα καταγραφής της ακίνητης περιουσίας. Συνεπώς, η σύνδεσή του με τις αντικειμενικές αξίες μπορεί να βοηθήσει τεχνικά στον γρηγορότερο και δικαιότερο υπολογισμό τους και αυτό συνιστά έναν από τους βασικούς λόγους που πρέπει να έχουμε Κτηματολόγιο.

Γι’ αυτό, όλοι πρέπει να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους σε αυτό, ακόμα και αν έχει λήξει η περίοδος υποβολής των δηλώσεων. Μην ξεχνάμε ότι είναι ένα αναπτυξιακό εργαλείο που μπορεί να οδηγήσει σε δικαιότερη φορολογική πολιτική και να εκλείψουν οι αδικίες που υπάρχουν στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ και άλλων πολλών φόρων.

Την τελευταία περίοδο, στον δημόσιο διάλογο εμφανίζονται δύο σημαντικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης. Η θεσμοθέτηση του ενιαίου ψηφιακού χάρτη, ο οποίος βασίζεται στο Κτηματολόγιο, και ο υπολογισμός των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές εκτός σχεδίου. Και οι δύο πρωτοβουλίες οδηγούν στον εκσυγχρονισμό της χώρας μας και την εξάλειψη αδικιών, ωστόσο απαιτούν προσοχή. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών στις  εκτός σχεδίου περιοχές ανακύπτουν δύο βασικά ζητήματα: Αφενός υπάρχουν από πολυτελείς βίλες μέχρι πολύ παλιές μικρές αγροτικές κατοικίες στην ίδια περιοχή και επομένως δεν είναι εύκολο να υπολογιστούν μαζικά οι αξίες των ακινήτων αυτών. Αφετέρου δεν υπάρχουν αξιόπιστα γρήγορα εργαλεία για τον δίκαιο υπολογισμό τους.

Επομένως, η λειτουργία του ενιαίου ψηφιακού χάρτη και η διασύνδεσή του με τον υπολογισμό των αντικειμενικών άξιων, καθώς και η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και των Δασικών Χαρτών, είναι ανάγκη να στηριχθούν διακομματικά, με τη στήριξη όλης της κοινωνίας, ώστε να έχουμε δικαίωμα να υποστηρίζουμε ότι κατοικούμε σε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα».

Αποκάλυψη αδήλωτων περιουσίων

Βαρύς θα είναι ο πέλεκυς σε όσους ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν αποκρύψει το πραγματικό μέγεθος της ακίνητης περιουσίας τους προκειμένου να αποφύγουν την πληρωμή φόρων. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα επιχειρήσει να τους εντοπίσει προχωρώντας μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου στην οn-line σύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων.

Σύμφωνα με την «Καθημερινή» στο υπουργείο Οικονομικών υπάρχουν ενδείξεις πως αρκετοί ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει στη δήλωση ακινήτων Ε9 το σύνολο της ακίνητης περιουσίας που διαθέτουν, είτε αποκρύπτοντας ακίνητα είτε δηλώνοντας σκοπίμως στοιχεία που περιορίζουν τη φορολογητέα ύλη (π.χ. λιγότερα τετραγωνικά μέτρα). Με την απόκρυψη του πραγματικού μεγέθους της ακίνητης περιουσίας ουσιαστικά περιορίζεται ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ, αλλά και ο φόρος μεταβίβασης.

Με τη διασύνδεσή τους οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα αποκτήσουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του κτηματολογίου και θα εντοπίζουν ευκολότερα όλα τα ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.) που υπάρχουν σε αυτά τόσο στις εντός όσο και στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές. Στη συνέχεια θα διασταυρώνουν τα στοιχεία του κτηματολογίου με αυτά που έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι στο έντυπο Ε9.

Διασταυρώσεις

Με τη διασύνδεση των δύο συστημάτων θα ξεκινήσουν διασταυρώσεις προκειμένου:

• Να εντοπιστούν οι ιδιοκτήτες που δεν έχουν δηλώσει την πραγματική αξία των ακινήτων.
• Να αναζητήσουν φορολογουμένους με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία τις οποίες αφήνουν απλήρωτες και αρρύθμιστες παρά το γεγονός ότι διαθέτουν μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Σήμερα, η φορολογική διοίκηση δεν έχει στη διάθεσή της την πραγματική εικόνα της ακίνητης ιδιοκτησίας. Επομένως η εφορία, στις περιπτώσεις που φορολογούμενοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, δεν έχει τη δυνατότητα να διασφαλίσει τις απαιτήσεις του Δημοσίου (π.χ. εγγραφή υποθηκών, κατασχέσεις ακινήτων, πλειστηριασμοί).

Ο λογαριασμός για τους φορολογούμενους που θα εντοπισθούν μετά τη διασταύρωση να έχουν αποκρύψει ακίνητα ή να τα έχουν δηλώσει λανθασμένα προβλέπεται να είναι “αλμυρός” καθώς βρεθούν αντιμέτωποι με:

• Επιβολή κύριου και συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ.
• Πρόσθετο φόρο, ο οποίος υπολογίζεται ως τόκος εκπρόθεσμης καταβολής.
• Πρόστιμο για την υποβολή ανακριβών δηλώσεων φόρου ακινήτων.