Net-prosumer: Από τον άνθρακα στην ενεργειακή δημοκρατία των πολιτών – Economist: Τι είπαν οι 30 ομιλητές

Τριάντα πρόσωπα από την εγχώρια και διεθνή πρώτη γραμμή, της επιστήμης και της τεχνολογίας, των επιχειρήσεων και της πολιτικής,  οι ομιλητές  στο  2^ο Συνέδριο για τη Βιωσιμότητα στη ΝΑ Ευρώπη και τη Μεσόγειο του Economist τόνισαν ότι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή πρέπει να συνδυαστεί με μεγάλες μεταβολές στον ενεργειακό τομέα, την απεξάρτηση από τον άνθρακα και την ενεργειακή μετάβαση,  με κατεύθυνση την ενεργειακή δημοκρατία.

Επίσης ότι με οδηγό το πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να εντατικοποιηθούν τοπικά και παγκόσμια οι δράσεις και οι προσπάθειες για την  εδραίωση της κοινωνικής δικαιοσύνης, την εξάλειψη της φτώχειας, την αποδοχή της μετανάστευσης, τη βελτίωση της παγκόσμιας υγείας και της εκπαίδευσης.

Net-prosumer

Στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος αναδείχθηκε το νέο μοντέλο του net-prosumer,  δηλαδή αυτού που παράγει και διανέμει ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας , οδηγώντας  τους πολίτες, τις χώρες και τις οικονομίες σε απεξάρτηση από τον άνθρακα αλλά και από καθιερωμένα δίκτυα, όπως τόνισε ο Γιώργος Πεχλιβάνογλου , γενικός διευθυντής, Eunice WIND και πρόεδρος της Wind Energy Committee, ASME. Σε αυτές τις εξελίξεις τόνισε ο ίδιος δίνει τις λύσεις  το διεθνώς πρωτοποριακό πρόγραμμα αποθήκευσης και αυτοδιαχείρισης ενέργειας από ΑΠΕ, με την χαρακτηριστική ονομασία «S4S» (Storage for: Saving, Solutions, SmartGrid, Sustainability, μέρος του οποίου ο ελληνικός ενεργειακός όμιλος EUNICE ENERGY GROUP (EEG) ανέπτυξε και εφαρμόζει ως ιδιωτική επένδυση με ίδια κεφάλαια,  στην αυτόνομη ενεργειακή επένδυση του πολυβραβευμένου και διεθνώς αναγνωρισμένου «TILOS Project», που εξασφαλίζει την ενεργειακή αυτονομία της ακριτικής Τήλου.

Οι ομιλητές

Αναλυτικά, οι 30 ομιλητές  στο  2^ο Συνέδριο για τη Βιωσιμότητα στη ΝΑ Ευρώπη και τη Μεσόγειο του Economist τόνισαν στις παρεμβάσεις τους τα ακόλουθα:

John Andrews, consultant editor, The Economist

Είναι προφανές πως ο πλανήτης απειλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, τόνισε ο πρόεδρος του συνεδρίου του Economist και consultant editor του περιοδικού John Andrews, ενώ αναφέρθηκε στην αύξηση του πληθυσμού, σχολιάζοντας πως, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα φτάσει έως και λίγο πάνω από τα 10 δις, για να αρχίσει στη συνέχεια μια πτωτική πορεία.

Ανδρέας Παπανδρέου, συμπρόεδρος, Sustainable Development Solutions Network Greece (UN SDSN Greece)

Στην ίδρυση του UN SDSN Greece, καθώς και στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και την Ατζέντα 2030 αναφέρθηκε συνοπτικά από το βήμα του Economist ο συμπρόεδρος του Sustainable Development Solutions Network Greece (UN SDSN Greece) Ανδρέας Παπανδρέου, ενώ έδωσε βάρος σε έξι πεδία μετασχηματισμού (δημοκρατία, δημογραφία, κατανάλωση, παραγωγή, «έξυπνες» πόλεις, απεξάρτηση από τον άνθρακα).  Ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι το πραγματικό πνεύμα των Στόχων είναι οι συνέργειες και οι συνεργασίες προκειμένου να αντιστραφεί η υφιστάμενη κατάσταση. Τέλος, χαρακτήρισε πρόκληση το να κατευθυνθούν προς την εκπλήρωση των Στόχων οι μετασχηματισμοί που σημειώνονται σε άλλα πεδία, όπως το διαδίκτυο και η τεχνητή νοημοσύνη.

Σπυρίδων Φλογαΐτης, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (ΕΟΔΔ)

Στον ρόλο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου αναφέρθηκε κατά τη συμμετοχή του στο 2^ο Συνέδριο του Economist για τη βιωσιμότητα ο διευθυντής του εν λόγω οργανισμού Σπύρος Φλογαΐτης, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι δημιουργεί νέες ευκαιρίες για την προώθηση του διαλόγου αναφορικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τόνισε επίσης τον κεντρικό ρόλο που θα πρέπει να έχει η προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης στο πλαίσιο των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.

José Herrera, Υπουργός Περιβάλλοντος, Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής της Μάλτας

Στην αυξημένη κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού διεθνώς, καθώς και στις μεταναστευτικές ροές ως σύγχρονες προκλήσεις που πρέπει να έχουν μια εννιαία αντιμετώπιση διότι επηρεάζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, αναφέρθηκε από το βήμα του Economist ο υπουργός Περιβάλλοντος, Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής της Μάλτας José Herrera.

«Οι ροές αναμένεται να ενισχυθούν όπως και οι μετακινήσεις του ανθρώπινου δυναμικού, επηρεάζοντας μεταξύ άλλων και τον κοινωνικό ιστό, με κινδύνους όπως η δημιουργία γκέτο και το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων», σημείωσε ο κ. Herrera, τονίζοντας ότι ταυτόχρονα δημιουργούνται και ευκαιρίες. Στο πλαίσιο αυτό επίσης ανέφερε ότι το 20% των απασχολούμενων στη Μάλτα είναι μετανάστες – από τη βιομηχανία μέχρι τον τουρισμό και τις υπηρεσίες – κι αυτό προοιωνίζεται ευνοϊκές επιδράσεις στην ανάπτυξη.

«Τα τελευταία 16 χρόνια έχουμε ανταποκριθεί με αλληλεγγύη και με ανάπτυξη υποδομών στις ροές που φθάνουν στις ακτές της Μάλτας και παρά τις δυσκολίες που ενέχει η ενσωμάτωση αυτών των ανθρώπων στην κοινωνία της χώρας», είπε ο υπουργός της Μάλτας. Πρότεινε έναν οδικό χάρτη (εστιάζοντας στον Στόχο 10 των ΗΕ) που θα συνεισφέρει μεταξύ άλλων στη βελτίωση των συστημάτων ασφαλείας, στην καλή διαχείριση του προβλήματος με την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας, διότι «καμία χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνη της το πρόβλημα», υπογράμμισε ο χαρακτηριστικά ο κ. Herrera.

Assia Bensalah Alaoui, Πρέσβης Ειδικής Αποστολής, Βασίλειο του Μαρόκου

Το μεταναστευτικό πρέπει να φύγει από την ευρωκεντρική προσέγγιση και να τύχει ανθρωπιστικής διαχείρισης, υπογράμμισε από το βήμα του συνεδρίου του Economist η Πρέσβης Ειδικής Αποστολής του Βασιλείου του Μαρόκου Assia Bensalah Alaoui. Ανασφάλεια, διαμάχες, ανισότητα αλλά και τομείς που σχετίζονται με την ευημερία και τις περιβαλλοντικές και τεχνολογικές αλλαγές συνάδουν με τη συνέχιση των μεταναστευτικών ροών, εξήγησε η πρέσβης, ενώ ανέφερε ως παράδειγμα το γεγονός ότι στην Aφρική το 1/5 των μεταναστευτικών ροών αφορά ροές εντός της ηπείρου και τάχθηκε κατά της άποψης ότι υπάρχει «εισβολή» στην Ευρώπη.

«Υπάρχει δραματοποίηση του θέματoς η οποία δεν επιτρέπει τη συζήτηση γύρω από την ανθρωπιστική δράση», είπε χαρακτηριστικά η κ. Bensalah Alaoui, σημειώνοντας ότι η μετανάστευση επιδρά στις διασυνοριακές σχέσεις στη Μεσόγειο και πέραν αυτής και δεν πρέπει να υπάρχουν αρνητικά φαινόμενα τα οποία «κανιβαλίζουν» την προσέγγιση όλης της Ευρώπης στο θέμα των μεταναστών.

Η πρέσβης του Μαρόκου ανέφερε ότι η διαφαινόμενη μείωση των ροών συχνά δείχνει αλλαγή διαδρομής κι αυτό που παρατηρούμε τώρα είναι μεγάλη πίεση στη δυτική διαδρομή: Μαρόκο – Τυνησία αλλά και στα Βαλκάνια. «Πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω αποσταθεροποίηση της Tυνησίας και δεν θα αποσταθεροποιηθεί επίσης ο βασικός εταίρος της, το Μαρόκο. Έχουμε δεχθεί 50.000 μετανάστες από τον Ιανουάριο και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους στηρίξουμε», πρόσθεσε και τόνισε ότι το Μαρόκο οφείλει να παίξει σημαντικό ρόλο στις αποφάσεις που λαμβάνονται στην Ευρώπη. Εξάλλου, όπως εξήγησε, η κατάσταση των χωρών αλλάζει σε όλο το φάσμα: χώρες αναχώρησης, χώρες transit και χώρες υποδοχής και στο πλαίσιο αυτό πρέπει να αναζητηθούν κοινές λύσεις σε συνάφεια με τις ευρωπαϊκές αξίες – και ανέφερε ως παράδειγμα την στρατιωτική υποστήριξη που μπορεί να υπάρξει από τα ΗΕ.

Τέλος, πρότεινε ανάπτυξη κουλτούρας βιώσιμης ανάπτυξης μέσω της εκπαίδευσης και συντονισμό – κεντρικό και περιφερειακό – στο θέμα της διακυβέρνησης των προβλημάτων, από την οικειοποίηση της τεχνολογίας μέχρι το μεταναστευτικό.

Erik Solheim, Γενικός διευθυντής, Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP)

Η φιλοσοφία των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι τέτοια, ώστε μόνο αν προστατεύσουμε πραγματικά το περιβάλλον θα πετύχουμε να τους καλύψουμε όλους, τόνισε μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος στο συνέδριο του Economist ο γενικός διευθυντής του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) Erik Solheim.

«Και εδώ υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για όλους», τόνισε ο κ. Erik Solheim, αναδεικνύοντας επίσης τον ρόλο του επιχειρηματικού κόσμου. Όπως είπε, έχουμε ανεβάσει τον πήχυ των προσδοκιών μας για πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα και υπάρχουν πολλά παραδείγματα που δείχνουν την ανταπόκρισή του στις προκλήσεις, όπως π.χ. ότι όλες οι εταιρείες έχουν μειώσει τη χρήση πλαστικού, αυξάνεται η ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, πολλές εταιρείες καλλυντικών υιοθετούν πρακτικές φιλικές στο περιβάλλον κ.α..

Οι προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον καθένα ατομικά, ενώ με τη συμμετοχή όλων το αποτέλεσμα θα είναι θεαματικό, υπογράμμισε ο εκπρόσωπος του UNEP.

Angelo Riccaboni, Πρόεδρος, PRIMA Foundation και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Siena

Ως μέρος της απάντησης που θα ήθελε να δώσει η Ευρώπη στις μεγάλες προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης παρουσίασε το PRIMA Foundation σε ομιλία του στο συνέδριο του Economist o πρόεδρος του εν λόγω ιδρύματος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Siena Angelo Riccaboni, τονίζοντας ότι «πρέπει να συνεργαστούμε ως χώρες, ενδιαφερόμενα μέρη και καταναλωτές».

Η πρωτοβουλία του PRIMA ξεκίνησε από ένα ίδρυμα στη Βαρκελώνη με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 0,5 δις. ευρώ, με χρηματοδότηση από την Ευρώπη, μέλη και μη μέλη της ΕΕ, με σκοπό να αποτελέσει μέρος της λύσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη, εξήγησε ο κ. Riccaboni. «Η Ατζέντα 2030 είναι γεμάτη λόγια, αλλά πρέπει να έχουμε και έργα, για αυτό επικεντρωνόμαστε στις συνεργασίες γύρω από λύσεις στον τομέα των υδάτινων πόρων», είπε τονίζοντας τη σημασία των κοινών πρωτοβουλιών και της από κοινού διαχείρισης των λύσεων.

Αναφερόμενος στα έργα, ο καθηγητής μίλησε για την ποιοτική αλυσίδα του αγροδιατροφικού τομέα, ένα έργο που εγκαινιάστηκε από το PRIMΑ τον περασμένο Ιανουάριο και πλέον είναι σε εξέλιξη η διαδικασία επιλογής 40 επωφελούμενων – θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Αναφέρθηκε επίσης στα on line μαθήματα για όλους χάρις στη συνεργασία PRIMA και SDSN, προανήγγειλλε τη λειτουργία Παρατηρητηρίου Καινοτομίας και άλλες πρωτοβουλίες σε συνεργασία με 7 εμπλεκόμενες χώρες.

«Έχουμε λύσεις για τα προβλήματα, αρκεί να υπάρξει πολιτική βούληση και θα πιέσουμε τους πολιτικούς να αναλάβουν καινοτόμους πρωτοβουλίες”, είπε κλείνοντας την παρέμβασή του ο κ. Riccaboni.

Hugh Morshead, Εταίρος και διευθυντής του ομίλου, Henley & Partners

Η μετανάστευση σε συνάρτηση με τις επενδύσεις βρέθηκε στο επίκεντρο της εισήγησης που παρέθεσε στο συνέδριο του Economist για τη Βιωσιμότητα ο εταίρος και διευθυντής του ομίλου της Henley & Partners Hugh Morshead.

Ο κ. Morshead σημείωσε τη σημασία της αύξησης του μεριδίου των μεταναστών στην αύξηση του ΑΕΠ αλλά και στο κατά κεφαλήν εισόδημα, ακόμη και σε εργαζόμενους που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό. «Σε μέρη όπως η Ευρώπη όπου ο ρυθμός γεννήσεων έχει μειωθεί, με εύλογες επιπτώσεις στα ασφαλιστικά συστήματα και στην οικονομία, οι μετανάστες μπορούν να συμβάλουν με ποικίλους τρόπους… Άρα η παγκόσμια μετανάστευση πρέπει να τεθεί σε ένα πλαίσιο ως μια δύναμη για το καλό», εξήγησε.

Αναφέρθηκε επίσης στις ροές κεφαλαίων σε χώρες που δίνουν κίνητρα παραμονής μεταναστών, σημειώνοντας μεταξύ άλλων το παράδειγμα του προγράμματος στην Κύπρο που απέφερε 4 δις ευρώ, του αντίστοιχου στην Πορτογαλία που εισέφερε επίσης 4 δις ευρώ κ.α.. Όπως είπε, το αντίστοιχο πρόγραμμα στη Μάλτα απέφερε πάνω από 1 δις στο κοινωνικό ταμείο ανάπτυξης της χώρας, βοηθώντας τη να αντιμετωπίσει μακροπρόθεσμα το δημοσιονομικό πρόβλημα.

Μιλώντας τέλος για το Πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της εταιρείας του, ο κ. Morshead σημείωσε ότι έχει δώσει πάνω από 1,5 δις δολάρια στα Ηνωμένα Έθνη, υποστηρίζοντας τη δημιουργία υποδομών για μετανάστες και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, ενώ δράσεις αναπτύσσονται και στην περιοχή της Καραϊβικής, σε συνέχεια των περσινών τυφώνων.  «Το όραμα μας είναι αυτό της προώθησης της έννοιας του υπεύθυνου πολίτη», τόνισε εν κατακλείδι.

Γιώργος Πεχλιβάνογλου, Γενικός διευθυντής, Eunice WIND και πρόεδρος της Wind Energy Committee, ASME

Την προσπάθεια διασύνδεσης της πολιτικής και της καινοτομίας με στόχο την ανάπτυξη της τεχνολογίας στην αιολική ενέργεια ανέδειξε μέσα από το συνέδριο του Economist ο γενικός διευθυντής της Eunice WIND και πρόεδρος της Wind Energy Committee, ASME Γιώργος Πεχλιβάνογλου αναφερόμενος στο παράδειγμα της Τήλου που έχει καταστεί αυτόνομη ενεργειακά.

Ο κ. Πεχλιβάνογλου μίλησε για το υπάρχον μοντέλο win-lose, όπου από την παραγωγή στην κατανάλωση η εξίσωση κατά μήκος της αλυσίδας διανομής έχει απώλειες και αναφέρθηκε στα μη συνδεδεμένα νησιά που βασίζονται ενεργειακά στο πετρέλαιο, σε αντιδιαστολή με τις ευκαιρίες που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν όπως συνέβη με το project της Τήλου. Αναφερόμενος στον στόχο της εταιρείας του για ορθολογικό τρόπο διανομής της ενέργειας, μίλησε για το σύστημα S4S που μπορεί να κάνει διανομή από το δίκτυο δημιουργώντας ανεξαρτησία και συμβάλλοντας στην ενεργειακή αυτονόμηση των απομακρυσμένων περιοχών με ταυτόχρονη διάνοιξη προοπτικών. Έτσι, όπως είπε, αυτή η τεχνολογία συνδυάζει το όχημα της ενεργειακής δημοκρατίας, που είναι οι αυτόνομες ενεργειακά κοινότητες, οι οποίες μπορούν να παράγουν ηλεκτρισμό για να καλύπτουν τις ανάγκες τους, κερδίζοντας ταυτόχρονα από την επιστροφή στο σύστημα της περίσσειας ενέργειας. Έτσι έχουμε τη μετάβαση από την παραδοσιακή έννοια του καταναλωτή και του παραγωγού στο μοντέλο net-prosumer, αυτού που παράγει και διανέμει ενέργεια σε απομακρυσμένες περιοχές βελτιώνοντας ταυτόχρονα τις προοπτικές ανάπτυξης αυτών των περιοχών.

Σπύρος Κουβέλης, Διευθυντής προγράμματος, SDGs Centre for Governance and Public Law, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών

Στη λειτουργία (από πέρυσι) του Κέντρου διακυβέρνησης και δημοσίου δικαίου, το οποίο δημιουργήθηκε με στόχο να βοηθήσει όλους τους συνεργαζόμενους φορείς στο να πετύχουν την υπέρβαση, να κινηθούν δηλαδή πέρα από την ικανοποίηση των Στόχων, αναφέρθηκε από το βήμα του Economist ο Διευθυντής προγράμματος του SDGs Centre for Governance and Public Law και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών Σπύρος Κουβέλης. Έφερε αρκετά παραδείγματα στο πλαίσιο των συνολικά 17 Στόχων του ΟΗΕ, σημειώνοντας την αξία του νομικού πλαισίου. Όπως είπε ο κ. Κουβέλης, η εξυπηρέτηση των Στόχων προϋποθέτει ότι πρέπει να είμαστε σε θέση να εξετάσουμε στόχους και υποστόχους από κοινού κι αυτό με τη σειρά του σημαίνει συνεργασίες.

Μιλώντας για τα εμπόδια που υπάρχουν στην εξυπηρέτηση αυτού του στόχου, ο κ. Κουβέλης σημείωσε ότι απαιτείται να προωθούμε ισχυρούς θεσμούς, πλαίσιο που αναδεικνύει άλλωστε τον σκοπό του Κέντρου. Τέλος, επιχείρησε να απαντήσει στο κλασικό ερώτημα: αν ήσουν στην κυβέρνηση για μία εβδομάδα και μπορούσες να περάσεις έναν νόμο ποιος θα ήταν αυτός; «Θα περνούσα έναν νόμο που θα απαιτούσε την εφαρμογή όλων των Στόχων…. Εξάλλου, τα τρις δολάρια που πρέπει να κινητοποιηθούν για τη βιώσιμη ανάπτυξη δεν θα κινητοποιηθούν ποτέ εάν δεν εμπλέξουμε όλους τους ενδιαφερόμενους», κατέληξε.

Kristofer Hamel, Γενικός διευθυντής επιχειρήσεων, World Data Lab

Τα επόμενα 10 χρόνια περισσότεροι άνθρωποι θα είναι πιο πλούσιοι και το 65-70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα υπάγεται στη λεγόμενη μεσαία τάξη, σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε κατά το συνέδριο του Economist ο γενικός διευθυντής επιχειρήσεων του World Data Lab Kristofer Hamel, τονίζοντας ότι το επίκεντρο της προσοχής γύρω από το φαινόμενο της ακραίαw φτώχειας μετατοπίζεται πλέον, από την Ασία και την Κίνα, σχεδόν αποκλειστικά στην Αφρική.

Αναφορικά με την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου, ο κ. Hamel επεσήμανε ότι η ΠΓΔΜ στα βόρεια και η Λιβύη στα νότια αποτελούν τις φτωχότερες χώρες. Ειδικότερα, σημείωσε ότι στην ΠΓΔΜ 80.000 άνθρωποι ζουν με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα και πως την ίδια πραγματικότητα αντιμετωπίζουν 850.000 άνθρωποι στη Λιβύη. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε την ανάγκη να ενισχυθούν οι συνέργειες για επενδύσεις στις αντίστοιχες περιοχές.

Johan Kuylenstierna, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Κλιματικής Πολιτικής της Σουηδίας

Μέσα σε πλήθος προκλήσεων για πολλά εκατομμύρια πολιτών ανά τον κόσμο, υπάρχουν και ευκαιρίες, οι οποίες μετουσιώνονται σε όλο και περισσότερες θετικές ιστορίες την τελευταία 5ετία, παρατήρησε από το βήμα του Economist ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Κλιματικής Πολιτικής της Σουηδίας Johan Kuylenstierna.

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Κuylenstierna ανέπτυξε το παράδειγμα της Σουηδίας, όπου το πολιτικό σύστημα «από τα αριστερά έως τα δεξιά», συμφώνησε σε ένα πλαίσιο δράσης για το κλίμα. «Κάθε 4 χρόνια η εκάστοτε κυβέρνηση θα θέτει την ατζέντα για τα επόμενα 4 χρόνια μέσα σε αυτό το κοινώς αποδεκτό πλαίσιο», υπογράμμισε ο κ. Κuylenstierna. Απώτερος στόχος; Ο εκμηδενισμός των ρύπων έως το 2045.

Lucien Chabason, Προσωρινός διευθυντής, Ινστιτούτο Βιώσιμης Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων, Παρίσι

«Η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί τη συνοχή και τη συνέπεια ολόκληρου του κυβερνητικού σχήματος σε μια χώρα. Δεν αρκεί το εκάστοτε υπουργείο Περιβάλλοντος», επεσήμανε κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist ο προσωρινός διευθυντής του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων με έδρα το Παρίσι Lucien Chabason, ο οποίος υπογράμμισε και τη σημασία της ενσωμάτωσης επιστημονικής τεκμηρίωσης στη χάραξη των πολιτικών.

«Πώς είναι συμβατή στην πράξη η ανάγκη για διάλογο και η πραγματικότητα της κανονιστικής προσέγγισης μιας κυβέρνησης;» είναι ένα από τα ερωτήματα που έθεσε στο πλαίσιο του προβληματισμού για την υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών διακυβέρνησης. Ο κ. Chabason στάθηκε επίσης στην παράμετρο του ιδιωτικού τομέα ως προς την ανάγκη μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Gaetano Leone, Συντονιστής, UNEP Mediterranean Action Plan

Στον βυθό της Μεσογείου βρίσκονται 0,5 δισ. αντικείμενα απορριμμάτων, η πλειοψηφία των οποίων είναι πλαστικά, με καταστροφικά αποτελέσματα για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, την υγεία αλλά και την οικονομική δραστηριότητα της περιοχής, όπως η αλιεία και ο τουρισμός.

Αντίστοιχες εκτιμήσεις επικαλέστηκε ο από το βήμα του Economist ο συντονιστής του UNEP Mediterranean Action Plan Gaetano Leone,  αναδεικνύοντας ως μείζονα πρόκληση «τον μετασχηματισμό του επιχειρηματικού μοντέλου και τη μείωση των οικονομικών και βιομηχανικών αποβλήτων στην πηγή».

Στο πλαίσιο αυτό, επεσήμανε τη σημασία δράσεων όπως το MedProgramme, μέσω του Mediterranean Action Plan, το οποίο εμπλέκει την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) και την Eυρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) με χρηματοδοτήσεις ύψους 600 εκατ. δολαρίων.

Άρης Βρεττός, Διευθυντής διεθνών προγραμμάτων, University of Cambridge Institute for Sustainability Leadership

Τον ρόλο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων οι οποίες «προτρέπουν τις κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση» εξήρε κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist ο διευθυντής διεθνών προγραμμάτων του University of Cambridge Institute for Sustainability Leadership Άρης Βρεττός. Όπως είπε, υπάρχουν επιχειρήσεις που «έχουν κάνει απίστευτα πράγματα τα τελευταία χρόνια», φέρνοντας μαζί τις αλυσίδες αξίας και παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες στις κυβερνήσεις.

«Τους λένε: “προχωρήστε”», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Βρεττός, ο οποίος εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο καθοριστικός παράγοντας στην αντιμετώπιση των προκλήσεων θα είναι «η δυνατότητα να δούμε μακροπρόθεσμα και να συνεργαστούμε». Στο πλαίσιο αυτό, μίλησε για την ανάγκη ισχυρών θεσμών και ικανών ηγεσιών.

Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, Πρόεδρος, Action Finance Initiative-AFI και συνιδρύτρια, World Human Forum

Να στηρίξουν τα μεμονωμένα άτομα, τα οποία «δεν περιμένουν την πολιτεία, αλλά αναλαμβάνουν μόνοι τους δράση», ζήτησε χαρακτηριστικά από τους θεσμούς της χώρας η πρόεδρος της Action Finance Initiative-AFI και συνιδρύτρια του World Human Forum Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, τονίζοντας ότι η αλλαγή θα έρθει από τη βάση.

Η κ. Μητσοτάκη εξέφρασε την εκτίμηση ότι, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι βιωσιμότητας, θα πρέπει «να αλλάξει το αφήγημα» και να διασφαλιστεί χώρος για την ατομική ιδιωτική πρωτοβουλία. Στο πλαίσιο αυτό, στάθηκε στον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι μικροπιστώσεις, φέρνοντας παραδείγματα προσωπικοτήτων που βγήκαν από το περιβάλλον τους και δημιούργησαν κύτταρα δημιουργίας θέσεων εργασίας.

Γιώργος Τζιάλλας, Γενικός γραμματέας τουριστικής πολιτικής και ανάπτυξης, Υπουργείο Τουρισμού

Με αναφορά στην αύξηση των τουριστικών αφίξεων στη χώρα μας, καθώς και των τουριστικών εσόδων, ξεκίνησε την ομιλία του στο συνέδριο του Economist ο Γενικός Γραμματέας τουριστικής πολιτικής και ανάπτυξης του Υπουργείου Τουρισμού Γιώργος Τζιάλλας, ενώ αναφέρθηκε επίσης στην προσπάθεια που γίνεται για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και προσέλκυση επισκεπτών από νέες αγορές.
Ο Γενικός Γραμματέας τόνισε ότι το υπουργείο Τουρισμού επιδιώκει την ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα όχι μόνο με οικονομικούς όρους αλλά και με όρους αειφορίας, θέτοντας ως προϋπόθεση την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής διάστασης στην τουριστική πολιτική. Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον σεβασμό στο περιβάλλον, τις τοπικές ιδιαιτερότητες και την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και την υπευθυνότητα στη διατήρηση των φυσικών πόρων. Ο κ. Τζιάλλας έδωσε επίσης έμφαση στον θεματικό τουρισμό αλλά και στην ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας στην πρωτοβουλία για τη μετάβαση των ευρωπαϊκών νησιών σε καθαρή ενέργεια, φέρνοντας ως παράδειγμα την Τήλο. Τέλος, επεσήμανε ότι η αύξηση των τουριστικών ροών ενέχει προκλήσεις για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με περισσότερες επενδύσεις που γίνονται με όρους αειφορίας.

Δημήτρης Δημητρίου, Αναπλ. Καθηγητής, τμήμα Οικονομικών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και Πρόεδρος ΔΣ του Διεθνούς Αερολιμένος Αθηνών (ΑΙΑ)

Στην αγορά των αερομεταφορών και του τουρισμού και στη σχέση της με την αειφορία αναφέρθηκε στην εισήγησή του στο συνέδριο του Economist  ο αναπλ. καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Πρόεδρος ΔΣ του Διεθνούς Αερολιμένος Αθηνών (ΑΙΑ) Δημήτριος Δημητρίου. Ο κ. Δημητρίου παρέθεσε στοιχεία για τον αυξανόμενο ρόλο των αεροπορικών μεταφορών στην παγκόσμια και εθνική οικονομία, καθώς και για τη συμβολή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στην ανάπτυξη της χώρας. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι η επέκταση των αεροπορικών συγκοινωνιών συμβάλλει στη βελτίωση της προσβασιμότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά και την άρση της απομόνωσης π.χ. των μικρών νησιών. Τα αεροδρόμια δεν εξυπηρετούν πλέον αποκλειστικά τα αεροπορικά ταξίδια αλλά καλύπτουν και άλλες ανάγκες. Επίσης, αναφέρθηκε στην έννοια της “resilience” (ανθεκτικότητας) σε θέματα υποδομής των αεροδρομίων. Επίσης, επεσήμανε ιδιαίτερα δύο σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αεροδρομίων, την παράμετρο της ενέργειας και τον περιορισμό των περιβαλλοντικών ρύπων σε τοπικό επίπεδο, ενώ κατέληξε στο ότι πρέπει να υπάρξουν συνέργειες και με άλλους φορείς προκειμένου για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Julije Domac, Πρόεδρος, FEDARENE (Οµοσπονδία περιφερειακών ενεργειακών/περιβαλλοντικών οργανισµών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης)

Στόχος της Οµοσπονδίας Περιφερειακών Ενεργειακών/Περιβαλλοντικών Οργανισµών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (FEDARENE) είναι να διαχύσει τα μηνύματα της αειφορίας, είπε στην ομιλία του στο συνέδριο του Economist ο πρόεδρός της Julije Domac. Έδωσε έμφαση στις ιδιαιτερότητες των νησιών και τον ρόλο τους όσον αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τα νησιά δεν είναι μόνο αντικείμενα στήριξης αλλά και χώροι στους οποίους μπορούν να δημιουργηθούν εμπειρογνωμοσύνη και προϋποθέσεις για αλλαγές, καθώς, μεταξύ άλλων, εμφυσούν στους επισκέπτες τους τα ιδεώδη της βιώσιμης ανάπτυξης, υπογράμμισε. Η Ε.Ε. θεωρεί τα νησιά πιλότους της ενεργειακής μετάβασης και υπάρχει ένα πακέτο νομοθεσίας γύρω από αυτό. Η Ελλάδα, ως χώρα με πολλά νησιά, μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες σε αυτό το πλαίσιο, πρότεινε ο κ. Domac.

Mike Cherrett, Διευθυντής, Climate KIC Europe

Το Climate KIC Europe, μια ευρωπαϊκή κοινότητα γνώσης και καινοτομίας που εργάζεται για την επιτάχυνση της μετάβασης σε μια οικονομία με μηδενικές εκπομπές άνθρακα, περιέγραψε στο συνέδριο του Economist o διευθυντής του Climate KIC Europe Mike Cherrett. Όπως είπε, ο στόχος επιτυγχάνεται μέσω της συνεργασίας εταίρων από τον τομέα των επιχειρήσεων, τον ακαδημαϊκό χώρο (το 25% προέρχεται από τον τομέα της έρευνας και της γνώσης) και τον δημόσιο τομέα. Πρόκειται για ένα δίκτυο που ιδρύθηκε με τη σύμπραξη 230 εταίρων και με την υποστήριξη του Μανουέλ Μπαρόζο, όπως υπενθύμισε ο κ. Cherrett, αναφερόμενος ενδεικτικά στη συμμετοχή φορέων όπως π.χ. το WWF και το C40, καθώς και στην παρουσία και των 28 κρατών – μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Ο κ. Cherrett αναφέρθηκε στις θεματικές που εστιάζει το Climate KIC Europe, ήτοι αστικά θέματα, μεταφορές, χρήσης γης, έξυπνη γεωργία, κυκλική οικονομία και χρηματοοικονομικά. Πρόσθεσε ότι είναι το μόνο δίκτυο επιτάχυνσης start up, ενώ αναπτύσσει παράλληλα εργαλεία για την επάρκεια προγραμμάτων εκπαίδευσης. Αναφερόμενος στην καινοτομία σημείωσε ότι επιχειρείται να αποφευχθούν αστοχίες, όπως στην περίπτωση του Horizon 2020.

«Έχουμε εμπειρία στο πώς θα ανεβάσουμε μια καινοτομία σε επίπεδο κλίμακας», τόνισε μεταξύ άλλων, σημειώνοντας ότι δίνεται έμφαση στη διασύνδεση των ιδεών με τη ζήτηση (σε επίπεδο πόλεων και περιφερειών), σημειώνοντας ότι αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για την επίλυση προβλημάτων που έχουν να κάνουν π.χ. με την πολιτική ή τη χρηματοδότηση μέσω συνεργασιών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και με την προώθηση της ευελιξίας.

Μαρίλη Κωνσταντινοπούλου, Επιστημονική συνεργάτης, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη 

Από την πλευρά της, η Μαρίλη Κωνσταντινοπούλου Λασκαρίδη, η οποία συνεργάζεται με το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη από το 2016 ως project manager στο πρόγραμμα “Second Nature”, μίλησε για το πώς μπορούν να ανακυκλωθούν τα πλαστικά των ωκεανών μέσω των τρισδιάστατων εκτυπώσεων (3D printing). Παρουσίασε για παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο τα «δίχτυα φαντάσματα», τα οποία σκοτώνουν χιλιάδες θαλάσσια ζώα ετησίως, μπορούν να αποκτήσουν δεύτερη ζωή για άλλες χρήσεις μέσω 3D printing.

Μπορούμε να συμβάλουμε στη διαχείριση του κλίματος παγκοσμίως», τόνισε από το βήμα του Economist, αναφερόμενη στα συστατικά με τα οποία παράγονται τα πλαστικά, όπως ορυκτά καύσιμα. Εξήγησε ότι πρόκειται για το 8% της ετήσιας παραγωγής πετρελαίου, ενώ ανέφερε ως ενδεικτικό το στοιχείο ότι 8 εκατ. τόνοι πλαστικού καταλήγουν στους ωκεανούς μας ετησίως. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα “Second Nature” συμβάλλει ώστε τα παλιά δίχτυα να γίνουν πρώτη ύλη για νέα προϊόντα. Όπως εξήγησε, τα δίχτυα που έχουν εγκαταλειφθεί συλλέγονται, τεμαχίζονται και γίνονται κλωστή. Στη συνέχεια, μέσω 3D printing, αποκτούν νέες χρήσεις. Για την κατασκευή μεγαλύτερων αντικειμένων, πρόσθεσε η κ. Κωνσταντινοπούλου, χρησιμοποιείται η ρομποτική, κι έφερε ως παράδειγμα παγκάκια στο παραθαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης. Η ίδια προανήγγειλε τη δημιουργία εργαστηρίου ανακύκλωσης στην Αττική.

Roelof Moll, Διευθυντής έργου, BRIGAID

Για το BRIGAID, ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την προώθηση καινοτομιών, μίλησε στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist ο διευθυντής έργου Roelof Moll, ο οποίος σημείωσε ότι το project θα βοηθήσει την Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις συνεχώς αυξανόμενες επιπτώσεις των κλιματολογικών καταστροφών – πλημμύρες, ξηρασίες, ακραίες καιρικές συνθήκες (όπως προ ημερών ο κυκλώνας «Ζορμπάς»), καύσωνες και πυρκαγιές.

Όπως είπε, αναφερόμενος στα σχετικά εργαλεία, οι ετήσιες αναμενόμενες ζημίες από πλημμύρες μπορούν να μειωθούν από 20 σε 8 δισ. ευρώ το 2020 και από 46 σε 19 δις ευρώ στη δεκαετία του 2050. Τόνισε δε την ανάγκη μείωσης των απωλειών σε σχέση με το κόστος προσαρμογής, καθώς πολλές καινοτομίες στον τομέα προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος δεν καταφέρνουν να φτάσουν στην αγορά. Μάλιστα, ο κ. Μοll σημείωσε ότι το BRIGAID σημαίνει «γεφυρώνοντας το κενό» (BRIdging the Gap) για την καινοτομία στην κλιματική αλλαγή. Το τετραετές πρόγραμμα στοχεύει στη σύνδεση της καινοτομίας με τους τελικούς χρήστες, μέσα από μια γέφυρα που υποστηρίζεται από τρεις πυλώνες: Παροχή ενός Πλαισίου Δοκιμών και Υλοποίησης – Παροχή υποστήριξης στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων – Προβολή της αγοράς, με υποστήριξη για την προσέλκυση επενδυτών.

Michael Iggy Litaor, Καθηγητής και επικεφαλής, MIGAL, Hydrogeochemistry Lab

Η λεκάνη της Μεσογείου έχει πρόβλημα λειψυδρίας και επομένως χρειάζεται υποδομές επεξεργασίας υδάτων και αφαλάτωσης, παρατήρησε κατά την ομιλία του στο συνέδριο του Economist ο καθηγητής και επικεφαλής του MIGAL, Hydrogeochemistry Lab Michael Iggy Litaor, τονίζοντας ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τους διαθέσιμους υδάτινους πόρους καθαρίζοντάς τους από φωσφορικά και αζωτούχα στοιχεία, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες της κτηνοτροφίας και της γεωργίας.

Ο κ. Litaor εξήγησε τεχνικές, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, μέσω των οποίων διαχωρίζονται τα μικροσωματίδια και αντλούνται υδάτινες ροές πλούσιες σε φώσφορο. Όπως είπε, σε διάφορα στάδια αυτής της διαδικασίας γίνεται διαχείριση βιολογικών ουσιών, ταυτόχρονα με την απομόνωση θειούχων ενώσεων, ώστε να καθαριστεί το νερό και να γίνει κατάλληλο για άρδευση και άλλες χρήσεις.

Αναφέρθηκε σε ευρωπαϊκά projects και σημείωσε μεταξύ άλλων την ανακύκλωση του φωσφόρου, βιολογικά κύτταρα που κάνουν αφαίρεση χημικών ουσιών, χρήση βιοαντιδραστήρα στη διαδικασία μείωσης του CO2, έξυπνους βιότοπους με τη χρήση κάλιου και ζεόλιθου, και άλλες καινοτομίες, για τις οποίες γίνεται προσπάθεια να εξαχθούν πέρα από τα σύνορα του Ισραήλ.

Κατερίνα Πραματάρη, Αναπλ. καθηγήτρια, Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Για το uni.fund και τη σχέση του με το περιβάλλον μίλησε η αναπλ. Καθηγήτρια του τμήματος Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Κατερίνα Πραματάρη, αναλύοντας την ιδέα και τον στόχο της να στηρίξει startups μέσω χρηματοδότησης και υποστήριξης. Όπως εξήγησε, στο συγκεκριμένο fund συμμετέχουν μια σειρά από ιδιώτες επενδυτές, ενώ το ζητούμενο είναι η μεταφορά της τεχνογνωσίας και των στρατηγικών που αναπτύσσονται στην αγορά.

Σημείωσε πάντως ότι στην Ελλάδα έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε και εστίασε στη σημασία που έχει για τις startups η εστίαση στις ανάγκες που προκύπτουν στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης. Αναφέρθηκε στα 4 νέα funds, στο πλαίσιο του uni.fund, που εξυπηρετούν αυτό το λεγόμενο παράθυρο καινοτομίας. «Για πρώτη φορά καθιστούμε πιο εύκολο για τις startups να κλείσουν το κενό μέχρι να μπουν σε συζητήσεις με τα μεγαλύτερα funds. Το παράθυρο καινοτομίας εμπλέκει startups που ασχολούνται με το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή κ.ά.», πρόσθεσε μεταξύ άλλων η κ. Πραματάρη, τονίζοντας ότι η διαδικασία επιτάχυνσης μιας νεοφυούς εταιρείας, σε όλους τους κύκλους της, πρέπει να ακολουθηθεί από όλη την ομάδα.

Επίσης, εξήγησε ότι το uni.fund μπαίνει σε κάποιους από αυτούς τους κύκλους και βοηθά την ομάδα να ανέβει κλίμακα, τονίζοντας ότι βασικό εμπόδιο είναι η αδυναμία των νέων επιχειρηματιών να τολμήσουν να κάνουν την επόμενη κίνηση, καθώς χρειάζονται διαδικασίες και καθοδήγηση.

Φοίβη Κουντούρη, Καθηγήτρια, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και London School of Economics, συμπρόεδρος, UN SDSN Greece και διευθύντρια, Climate KIC-Greece

Για τη σημασία της γεφύρωσης του χάσματος, μεταξύ της καινοτομίας και της επένδυσης, μίλησε η καθηγήτρια, συμπρόεδρος του UN SDSN Greece και διευθύντρια του Climate KIC-Greece κ. Φοίβη Κουντούρη, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι όταν οι νέοι επιχειρηματίες ενθαρρυνθούν να κάνουν τα πρώτα βήματα, μετά όλα είναι πιο εύκολα.

Ανέδειξε επίσης το σχόλιο του Mike Cherrett, διευθυντή του Climate KIC Europe, περί αποτυχίας του προγράμματος Horizon 2020, ως προς τα καινοτόμα σχέδια για την αγορά, επισημαίνοντας παράλληλα τις ανησυχίες της ΕΕ και ειδικότερα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας για το θέμα, τροφοδοτώντας έτσι τη συζήτηση.

Μέσω των ερωτήσεων του ακροατηρίου ανέδειξε επίσης το θέμα των θερμοκοιτίδων, ειδικά στον κλάδο των ναυτιλιακών εταιρειών, σημειώνοντας ότι η πράσινη ναυτιλία είναι μια από τις προτεραιότητες του SDSN Eλλάδας –και με τη συνεργασία στελεχών της κυβέρνησης διεξήχθησαν συζητήσεις, στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist, για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και για επικείμενες συνεργασίες, όπως έγινε γνωστό στο πλαίσιο της συζήτησης.

Σωκράτης Φάμελλος, Αναπλ. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Οι στόχοι βιωσιμότητας αποτελούν τη βάση για την εθνική αναπτυξιακή στρατηγική την οποία προωθεί η ελληνική κυβέρηση, επεσήμανε κατά την ομιλία του στο 2^ο συνέδριο του Economist για τη Βιωσιμότητα ο αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος έκανε λόγο για ένα νέο οικονομικό αλλά και πολιτικό μοντέλο, «μακριά από την πολιτική για τους λίγους, που επικρατούσε στο παρελθόν».

Ο κ. Φάμελλος μίλησε για τις «ευκαιρίες που προκύπτουν από την κυκλική οικονομία», εκφράζοντας την πεποίθηση ότι τομείς όπως τα logistics, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η καινοτομία είναι σε θέση να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στο πλάνο της κυβέρνησης για τη διαχείριση απορριμμάτων, καθώς και σε εξελίξεις όπως η μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας.

Κώστας Σκρέκας, Βουλευτής, τομεάρχης Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας

«Ζητούμενο αποτελεί το πώς θα μεταβούμε σε ένα παραγωγικό και κοινωνικό μοντέλο που θα στηρίζεται στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, μιας οικονομίας με χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών άνθρακα, με τρόπο που θα φέρει ανάπτυξη και ευημερία για τους πολλούς», επεσήμανε  κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist ο βουλευτής και τομεάρχης Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Σκρέκας.

Όπως είπε, αυτό θα γίνει μόνο αν υπάρχει συνεννόηση σε παγκόσμιο επίπεδο. «Δεν μπορεί αυτό το μοντέλο να εμπεδωθεί από μια μειοψηφία ή μόνο από την Ευρώπη. Τι θα κάνει για παράδειγμα μια βιομηχανία η οποία στα εθνικά σύνορα θα πρέπει να ανταγωνιστεί μια βιομηχανία που δεν υπόκειται στους ίδιους κανόνες και περιορισμούς;», ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας για την ανάγκη αυστηρής δέσμευσης σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπογράμμισε επίσης τη σημασία «να συμμετέχει και ο πολίτης, να κατανοήσει την επίπτωση της κλιματικής αλλαγής και να αντιληφθεί, συν τοις άλλοις, τις συνέπειες στην τσέπη του».

Ιωάννης Κοπανάκης, Γενικός διευθυντής παραγωγής, ΔΕΗ

Τις ενέργειες της ΔΕΗ για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας στις δραστηριότητες της επιχείρησης περιέγραψε μέσα από το συνέδριο του Economist ο γενικός διευθυντής παραγωγής της ΔΕΗ Ιωάννης Κοπανάκης.

Μεταξύ άλλων, μίλησε για επαναχρησιμοποίηση της ιπτάμενης τέφρας που παράγουν οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ (για κατασκευή φραγμάτων, παραγωγή σκυροδέματος, κ.ά.), τηλεθέρμανση πόλεων μέσω θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (πρόκληση ο καθορισμός του τιμήματος και το αποτύπωμα στο κόστος για τις τοπικές κοινωνίες), αποθήκευση ανανεώσιμης ενέργειας μέσω υδροηλεκτρικών, καθώς και πράσινη ηλεκτροκίνηση.

Προκειμένου να ενδυναμωθεί η κυκλική οικονομία στον κλάδο της ενέργειας προϋπόθεση είναι η νομοθέτηση κατά περίπτωση, η συνεργασία και τα οικονομικά κίνητρα, συμπέρανε ο κ. Κοπανάκης.

Jaroslaw Pietras, Γενικός διευθυντής Περιβάλλοντος, Εκπαίδευσης, Μεταφορών και Ενέργειας,  Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Υπάρχει δυσκολία στο εγχείρημα να διαχυθεί η λογική της κυκλικής οικονομίας σε όλους τους τομείς, γεγονός που απαιτεί χρόνο, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή Περιβάλλοντος, Εκπαίδευσης, Μεταφορών και Ενέργειας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Jaroslaw Pietras, ο οποίος μέσα από το συνέδριο του Economist στάθηκε σε τρεις προϋποθέσεις: α) να υπάρχει κίνητρο κέρδους για τις επιχειρήσεις, ώστε να κινητοποιηθούν β) να διασφαλιστεί η απαραίτητη κοινωνική αποδοχή γ) να καταρτιστεί ένα επαρκές και αποτελεσματικό κανονιστικό πλαίσιο. Παράλληλα, ο κ. Pietras αναφέρθηκε σε μια σειρά από επιμέρους προκλήσεις, όπως η διάρκεια των προϊόντων, φέρνοντας μεταξύ άλλων το παράδειγμα των υλικών για τα ελαστικά αυτοκινήτων.

Σπύρος Κιαρτζής, Διευθυντής εναλλακτικών πηγών ενέργειας και νέων τεχνολογιών, Όμιλος Ελληνικά Πετρέλαια

Με μότο «ενέργεια για ζωή», ο διευθυντής εναλλακτικών πηγών ενέργειας και νέων τεχνολογιών του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια Σπύρος Κιαρτζής ανέπτυξε μέσα από το συνέδριο του Economist τον τρόπο με τον οποίο τα Ελληνικά Πετρέλαια αντιλαμβάνονται την επένδυση στη βιώσιμη ανάπτυξη με στόχο τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Κιαρτζής παρέθεσε στόχους για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του ομίλου, όπως η μείωση του δείκτη Co₂ κατά 5% έως το 2020 (από το 2014), η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα μέσω επενδύσεων σε ΑΠΕ κατ’ ελάχιστον 100ΜW ηλεκτροπαραγωγής έως το 2025 (κατά 250.000 τόνους Co2), οι μηδενικές διαρροές υδρογονανθράκων σε έδαφος και θάλασσα, και η μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων στο 15% το 2030 έναντι 25% σήμερα.

Ο ίδιος έκανε λόγο για κόστος 2-3 δολάρια στο βαρέλι – «το αντιμετωπίζουμε με τη βελτιστοποίηση σε οτιδήποτε κάνουμε» – όταν, για παράδειγμα, υπάρχει ένα διυλιστήριο στην Τουρκία που δεν υπόκειται στους κανόνες και τις προδιαγραφές των ΕΛΠΕ.

Χρυσή Λασπίδου, Αναπλ. καθηγήτρια, τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

«Όλοι οι πόροι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους», κατ’ επέκταση, «χρειάζεται να τους διαχειριζόμαστε με ολοκληρωμένο τρόπο», επεσήμανε από το βήμα του συνεδρίου του Economist η αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Χρυσή Λασπίδου, η οποία στάθηκε στο τρίπτυχο: νερό-ενέργεια-φαγητό. Στο πλαίσιο αυτό, ανέπτυξε τη λογική του project Νexus, το οποίο περιλαμβάνει ερευνητικές πρωτοβουλίες και αποσκοπεί στην εκπόνηση στρατηγικού πλάνου για ζητήματα όπως οι χρήσεις γης, οι υπηρεσίες οικοσυστήματος, κ.ά. «Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε νέα γνώση», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ.Λασπίδου.

Διοργάνωση

To 2^ο Συνέδριο για τη Βιωσιμότητα   στη ΝΑ Ευρώπη και τη Μεσόγειο του  Economist διοργανώθηκε στην Αθήνα σε συνεργασία με το Sustainable Development Goals Center on Governance and Pubic Law,  μία κοινή πρωτοβουλία του Cambridge Institute for Sustainability Leadership (CISL), του European Public Law organization (EPLO) και του European Law and Governance School (ELGS) και με το UN SDSN Greece.