ΝΟΚ: νέα μαζική αναστολή οικοδομικών αδειών κατεδαφίζει τη ρύθμιση του ΥΠΕΝ

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Κατεδαφίστηκε με πάταγο πριν στεγνώσει το μελάνι δημοσίευσης της στο ΦΕΚ, η μεταβατική νομοθετική ρύθμιση, που εισήγαγε ως κατεπείγουσα το υπουργείο Περιβάλλοντος και ψηφίστηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2024 στη Βουλή, με την οποία νομοθετήθηκε επί της ουσίας το περιεχόμενο της ανακοίνωσης του ΣτΕ της 11ης Δεκεμβρίου 2024 για το ΝΟΚ, στην κατεύθυνση: «καμία νέα οικοδομική άδεια με κίνητρα του ΝΟΚ – καμία ανάκληση οικοδομικής άδειας  έως την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ».

Στο γύρισμα της χρονιάς, τη νύχτα της 31^ης Δεκεμβρίου 2024 πριν το ξημέρωμα της 1^ης Ιανουαρίου 2024, μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το Δήμο Αλίμου προς τους ιδιοκτήτες και κατασκευαστές, έγινε μαζική αναστολή οικοδομικών αδειών  και απαγόρευση συνέχισης οικοδομικών εργασιών στο σύνολο των εν εξελίξει οικοδομικών έργων στα όρια του Δήμου, που καθ οιονδήποτε τρόπο έχουν χρησιμοποιήσει κίνητρα του ΝΟΚ, υπολογίζονται σε περισσότερες από πενήντα οικοδομές.

Το αποτέλεσμα είναι ότι κατεδαφίζεται η πρόβλεψη της νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ για συνέχιση εργασιών με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ανοίγουν οι «Ασκοί του Αιόλου», για  το σύνολο των 15.000 οικοδομικών αδειών, που είχαν ξεκινήσει να υλοποιούνται πριν την έκδοση της ανακοίνωσης του ΣτΕ.

Αναστολή αντί της νομοθετικά απαγορευμένης ανάκλησης οικοδομικών αδειών

Ο Δήμος Αλίμου φαίνεται ότι βρήκε «τρύπα» και αντί της ανάκλησης από τις ΥΔΟΜ των Δήμων που απαγορεύει η νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ, προχώρησε σε αναστολή των οικοδομικών αδειών του ΝΟΚ. Ενέργεια, που έχει ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα απαγόρευσης συνέχισης των οικοδομικών εργασιών.

Ταυτοχρόνως παρά τις διαφορετικές ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ, ο συγκεκριμένος Δήμος επέβαλε τα δικά του κριτήρια, ως προς το σκέλος της ανακοίνωσης του ΣτΕ για τη «δίκη του ΝΟΚ», που «έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει πριν από την παρούσα ανακοίνωση».

Συγκεκριμένα ο Δήμος Αλίμου αποφάσισε αναστολή της ισχύος των αδειών και απαγόρευση συνέχισης οικοδομικών εργασιών  για όλες τις οικοδομικές άδειες ΝΟΚ, που έχουν αρχίσει πριν την ανακοίνωση του ΣτΕ, εφόσον δεν έχουν πόρισμα ελεγκτή δόμησης αρχικού ελέγχου.

Το ΥΠΕΝ πιάστηκε στον ύπνο τη νύχτα που νομοθετούσε

Η μαζική αναστολή οικοδομικών αδειών του ΝΟΚ στο Δήμο Αλίμου αποφασίστηκε ως έκτακτο θέμα, που τέθηκε  στο  Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου  με τίτλο: «3° έκτακτο: Ανάκληση Οικοδομικών Αδειών για ακίνητα όπου δεν έχουν υλοποιηθεί κατασκευαστικές εργασίες (σκυροδέτηση), έπειτα από την από 11.12.2024 Ανακοίνωση του Προέδρου του ΣτΕ κ. Μιχαήλ Πικραμένου, κατόπιν της διάσκεψης της Ολομέλειας του ΣτΕ, δυνάμει του άρθρου 34 παρ. 8 του π.δ. 18/1989, όπως προστέθηκε με το άρθρο 25 του ν. 4786/2021».

 Η σχετική απόφαση (με αριθμό 312)  του Δημοτικού Συμβουλίου Αλίμου, εκδόθηκε με ημερομηνία 18 Δεκεμβρίου 2024, δηλαδή το ΥΠΕΝ πιάστηκε στον ύπνο ακριβώς τη νύχτα που νομοθετούσε στη Βουλή και πριν βγει σε ΦΕΚ και τεθεί σε ισχύ η νομοθετική ρύθμιση, όπως ψηφίστηκε στη Βουλή.

Η δημοσίευση της νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ στο ΦΕΚ έγινε στις 20 Δεκεμβρίου 2024 (Νόμος 5167/2024 ΦΕΚ Α’ τεύχος 207  της 20^ης -12-2024) και στο σχετικό άρθρο 41 παράγραφος 2, του νόμου 5167/2024 αναφέρει ότι: «Οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί κατ’ εφαρμογή των κινήτρων της περ. α) της παρ. 1 δεν ανακαλούνται από τη Διοίκηση έως τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας της παρ. 1 του παρόντος. Ανακλήσεις οικοδομικών αδειών από τη Διοίκηση, λόγω της χρήσης των ανωτέρω κινήτρων, που έλαβαν χώρα από την 11η Δεκεμβρίου 2024 έως τη δημοσίευση του παρόντος, ανακαλούνται αυτοδικαίως».

Αναστολή οικοδομικών εργασιών με διπλό εντέλλεσθε του δημάρχου

Η ΥΔΟΜ του Δήμου Αλίμου αρνήθηκε να προχωρήσει στην μαζική ανάκληση των οικοδομικών αδειών και αυτό έγινε μετά από διπλό εντέλλεσθε του δημάρχου Αλίμου Ανδρέα Κονδύλη προς την ΥΔΟΜ του Δήμου  βασιζόμενο στην 312/18.12.2024 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, όπως αναφέρουν μηχανικοί στην πλατφόρμα διαβούλευσης για το ΝΟΚ του ΥΠΕΝ,

Οι αποφάσεις αναστολής οικοδομικών αδειών που τελικώς εξέδωσε η ΥΔΟΜ του Δήμου Αλίμου και στάλθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου την τελευταία νύχτα του 2024 αναφέρουν ότι μεταξύ άλλων εκδίδονται σύμφωνα με: «την Απόφαση Δημάρχου υπ’αρ/θ. 1379α/2024 (Αρ. Πρωτ. 38528/2024) με την οποία εντέλλεται η ΥΔΟΜ Αλίμου να συμμορφωθεί προς την υπ’ αριθμ. 1378α/2024 Απόφαση του Δημάρχου Αλίμου και να εκτελέσει αμελλητί την προαναφερόμενη απόφαση αναστολής ισχύος της οικοδομικής άδειας, μέχρις ότου εκδοθεί από το Συμβούλιο της Επικράτειας η οριστική απόφαση για τα ζητήματα συνταγματικότητας των διατάξεων των άρθρων 10, 15παρ. 8, 19 παρ. 2, 25 και 11 παρ. 6 (περ. δ, ε και ιστ) του ν. 4067/2012, ως ισχύει (ΝΟΚ), κατ’ επίκληση των οποίων εξεδόθησον οι προσβαλλόμενες οικοδομικές άδειες».

Οι αποφάσεις δε που εκδόθηκαν από την ΥΔΟΜ του Δήμου αναφέρουν (σε κάθε οικοδομή για την οποία εκδόθηκαν)  ότι: «Αποφασίζουμε, σε συνέχεια των παραπάνω σχετικών την αναστολή ισχύος της ηλεκτρονικά εκδοθείσας οικοδομικής άδειας Κατηγορίας 3 με ΑΑ Πράξης (….), η οποία αφορά την «ΑΝΕΓΕΡΣΗ … (τα στοιχεία της οικοδομής)», σε ακίνητο στην (… οδό της οικοδομής)  καθώς και των τυχόν αναθεωρήσεων αυτής μέχρις ότου εκδοθεί από το Συμβούλιο της Επικράτειας η οριστική απόφαση για τα ζητήματα συνταγματικότητας των διατάξεων των άρθρων 10, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2, 25 και 11 παρ. 6 (περ. δ, ε και ιστ) του ν. 4067/2012, ως ισχύει (ΝΟΚ), κατ’ επίκληση των οποίων εξεδόθησον οι προσβαλλόμενες οικοδομικές άδειες. Κατά τη διάρκεια της αναστολής απαγορεύονται οικοδομικές εργασίες».

Οι δεσμεύσεις του ΥΠΕΝ που μένουν μετέωρες 

Οι εξελίξεις στο Δήμο Αλίμου αφήνουν μετέωρες τόσο τη νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ όσο και  τις δεσμεύσεις που ανέλαβε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης κατά τη συζήτηση ψήφισης της επίμαχης κατεπείγουσας νομοθετικής ρύθμισης στη Βουλή.

Συγκεκριμένα ο κος Σκυλακάκης τονίζοντας ότι θα καλυφθούν οι χιλιάδες πολίτες που έχτισαν με νόμιμες οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ πριν την ανακοίνωση της απόφασης του ΣτΕ είπε στη Βουλή χαρακτηριστικά ότι:

– «Είναι δυνατόν με νομιμοποιήσεις εκατομμυρίων παρανομιών αυθαιρέτων, να συμπεριφερθούμε τιμωρητικά σε δεκάδες, εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, που ήταν απολύτως νόμιμοι και για τους οποίους δεν υπάρχει ίχνος υπόνοιας ότι έκαναν κάποιο σφάλμα. Προφανώς δεν μπορούμε. Επίσης, προφανώς δεν μπορούμε να αφήσουμε κάθε δήμο να θεσμοθετήσει διαφορετική έναρξη εργασιών».

ΥΠΕΝ: δεν θα τιμωρήσουμε χιλιάδες νόμιμους πολίτες, με οικοδομικές άδειες ΝΟΚ

Παράλληλα ο υπουργός στηλίτευσε την ανακοίνωση τότε, που τελικώς έγινε πράξη του Δήμου Αλίμου ως «δική του περιοριστική ερμηνεία, προτού δημοσιευθεί η απόφαση ΣτΕ» αναφέροντας στη Βουλή ότι:

«Η απόφαση του ΣτΕ μιλάει για έναρξη εργασιών, αλλά δεν δίνει λεπτομερή ορισμό τι σημαίνει έναρξη εργασιών. Αυτό είναι ένα αντικειμενικό πρόβλημα γιατί, ενώ παλιά για την έναρξη γινόταν δήλωση στην πολεοδομία, τώρα δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένα και έχουμε ήδη κάποιους δήμους που δίνουν τη δική τους ερμηνεία. Ο δήμος Αλίμου ανακοίνωσε ότι θα ανακαλέσει τις άδειες που δεν έχουν ξεκινήσει οι εργασίες σκυροδέτησης. Κάνει δηλαδή δική του περιοριστική ερμηνεία ένας δήμος, προτού δημοσιευθεί η απόφαση», είπε ο κ. Σκυλακάκης και επισήμανε ότι:

«Σήμερα περισσότερες από 14.000 άδειες οικοδομημάτων είναι κατά τον ΝΟΚ και οι οποίες δεν έχουν καλέσει ακόμα ελεγκτή δόμησης. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες μπορεί να έχουν ξεκινήσει εργασίες και να μην έχουν καλέσει ελεγκτή, κάποιες να μην έχουν ξεκινήσει καν. Δεν ξέρουμε τι σημαίνει κατά το ΣτΕ η έννοια της «έναρξης εργασιών»

Νέες προσφυγές ακύρωσης οικοδομικών αδειών

Ο Δήμος Αλίμου που πρωτοστάτησε στην δίκη του ΣτΕ κατά της συνταγματικότητας των διατάξεων για τα κίνητρα στη δόμηση και τα ύψη των κτιρίων του ΝΟΚ, ανοίγει νέους δρόμους για να εξουδετερωθούν οι οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, αφού παράλληλα με την μαζική αναστολή έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε νέες προσφυγές ακύρωσης οικοδομικών αδειών που είναι σε πλήρη εξέλιξη ένα και έως δύο χρόνια πριν την ανακοίνωση του ΣτΕ για τη δίκη του ΝΟΚ.

Αναζωπυρώνεται η διαμάχη για το ποιες οικοδομικές άδειες διασώζονται

Στο μεταξύ αναζωπυρώνεται η διαμάχη του ΥΠΕΝ με την ΚΕΔΕ και του Δήμους, με διαφορετικές ερμηνείες  για την ανακοίνωση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως προς το ποιες οικοδομικές άδειες διασώζονται και μπορούν να συνεχίσουν να υλοποιούνται και ποιες όχι. Το υπουργείο νομοθέτησε ότι όλες οι νόμιμες άδειες που εκδόθηκαν πριν την απόφαση του ΣτΕ υλοποιούνται και ότι η ανακλήσεις τους από ΥΔΟΜ είναι άκυρες. Η ΚΕΔΕ μιλάει για νέα αντισυνταγματική ρύθμιση. δείτε εδώ στο ecopress

Αναμένονται τα επόμενα βήματα του ΥΠΕΝ

Όσον  αφορά δε στη μαζική αναστολή οικοδομικών αδειών στην οποία προχώρησε ο Δήμος Αλίμου, από το ΥΠΕΝ προς το παρόν υπάρχει σιγή και μάλλον αμηχανία για τα επόμενα βήματα. Οι ιδιοκτήτες και κατασκευαστές που βρίσκονται στους παραλήπτες της απαγορευτικής απόφασης εάν δεν καλυφθούν από αποφάσεις και διορθωτικές νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου είναι εκτεθειμένοι σε πολύχρονη ομηρεία και νέες δικαστικές περιπέτειες.

Πάντως το ΥΠΕΝ με την επείγουσα νομοθετική ρύθμιση που ψήφισε στη Βουλή, δημιούργησε εξουσιοδοτική διάταξη για να δώσει οριστική νομοθετική λύση στις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ το αργότερο ένα μήνα, δηλαδή έως τέλος Φεβρουαρίου, από την επίσημη έκδοση της απόφασης του ΣτΕ τον Ιανουάριο.