Νομοσχέδιο: οι … αστερίσκοι της εύκολης χρηματοδότησης έως 25.000 ευρώ 

Της Ντίνας Καράτζιου/

Εύκολη χρηματοδότηση έως 25.000 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης αλλά με αστερίσκους εγγυήσεων και σκληρούς τραπεζικούς όρους για τους κακοπληρωτές!

Πολύ σύντομα  χιλιάδες μικρές ελληνικές επιχειρήσεις, ανάμεσά τους και οι ατομικές, θα έχουν τη δυνατότητα να ενισχυθούν με μικρά δάνεια έως και 25 χιλιάδες ευρώ. 

Το μεγάλο «ατού», που ανοίγει το δρόμο για την εύκολη χρηματοδότηση μέσω του σχετικού νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή, είναι, ότι τα μικροδάνεια θα χορηγούνται χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις.  Ωστόσο οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψιν τους, ότι τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν για τη χορήγηση του δανείου εγγυήσεις, ενώ για τους επιχειρηματίες των καθυστερούμενων δανείων θα ισχύουν οι διαδικασίες που προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Το νομοσχέδιο «Πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, ρυθμίσεις χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις»,  θα αιμοδοτήσει  χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις με δάνεια έως του ποσού ων 25 χιλιάδων ευρώ, χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις, ήτοι προσημειώσεις ακινήτων.

Ωστόσο στο άρθρο 17 προβλέπεται ρητά, ότι «το ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί να απαιτεί εγγύηση πριν από τη χορήγηση μικροχρηματοδότησης. Ενώ για του μη εξυπηρετούντες τα δάνεια, θα ισχύουν οι ίδιες διαδικασίες και όροι που εφαρμόζονται από τις τράπεζες για  τα καθυστερούμενα δάνεια».

Σε ποιους απευθύνονται οι μικροχρηματοδοτήσεις

Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, ο παρών νόμος κατά κύριο λόγο έρχεται να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό το οποίο υπάρχει στην επιχειρηματική δραστηριότητα και πλήττει κυρίως όσους βρίσκονται στο ξεκίνημα της επιχειρηματικής τους δραστηριοποίησης καθώς ένα από τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι η πρόσβαση τους στον τραπεζικό δανεισμό. Βασίζεται στον Ευρωπαϊκό Κώδικα Καλής Πρακτικής για την Παροχή Μικροπιστώσεων (ECoCG), παρέχει τη δυνατότητα άντλησης κεφαλαίου έως είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) . Απευθύνεται:

* Στις πολύ μικρές επιχειρήσεις

* Στα φυσικά πρόσωπα για τη σύσταση πολύ μικρών επιχειρήσεων.

*Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα,

* Σε άτομα που θέλουν να εκπαιδευτούν ώστε να μπουν στο χώρο εργασίας καθώς

* Σε άτομα τα οποία ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, που αμφότεροι είναι αποκλεισμένοι από τη συνήθη τραπεζική χρηματοδότηση, ιδίως λόγω αδυναμίας παροχής των εξασφαλίσεων που απαιτεί η τραπεζική ενωσιακή νομοθεσία

Χωρίς εμπράγματη ασφάλεια αλλά με εγγυητή

Η μικροχρηματοδότηση δεν παρέχεται με εμπράγματη ασφάλεια, Αυτό σημαίνει ότι ο υποψήφιος δανειολήπτης δεν χρειάζεται να έχει ένα ακίνητο που θα δεσμευθεί για την εξασφάλιση του δανείου, όπως συμβαίνει συνήθως με τα τραπεζικά δάνεια. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 17 όμως, το ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί έπειτα από τον έλεγχο των στοιχείων, να απαιτεί την ύπαρξη εγγυητή.

Δυνατότητα πολλών χρηματοδοτήσεων με συνολικό όριο τα 25 χιλιάδες ευρώ

Ο ίδιος δικαιούχος μπορεί να λαμβάνει μικροχρηματοδοτήσεις, από ένα ή περισσότερα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό των μικροχρηματοδοτήσεων, δεν υπερβαίνει το όριο των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ.

Η διάρκεια αποπληρωμής

Η διάρκεια αποπληρωμής τηςχρηματοδότησης η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δώδεκα  μηνών και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δέκα έτη. Για τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων εισάγεται η υποχρέωση ελέγχου, πριν τη χορήγηση κάθε μορφής μικροχρηματοδότησης, της τήρησης του σκοπού αυτής, καθώς και των προϋποθέσεων, μέσω απαίτησης σχετικών αποδεικτικών εγγράφων από το δικαιούχο. Ειδικά για την τήρηση του ορίου μικροχρηματοδοτήσεων ο δικαιούχος υπογράφει σχετική υπεύθυνη δήλωση με την οποία παράλληλα συναινεί στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων και παρόχων υπηρεσιών πληρωμών του ν. 4537/2018 που αφορούν αποκλειστικά τη χορήγηση σε αυτόν μικροχρηματοδότησης, εφόσον κριθεί αναγκαίο για την επιβεβαίωση της τήρησης του ορίου των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ.

Τι χρηματοδοτείται

Τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων μπορούν να χορηγούν μικροχρηματοδοτήσεις ως εξής: α) όλες τις μορφές πιστώσεων μέχρι είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ, είτε για την κάλυψη επενδυτικών αναγκών, είτε ως κεφάλαιο κίνησης, β) προϊόντα χρηματοδοτικής μίσθωσης μέχρι είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ για την απόκτηση εξοπλισμού, γ) αυτοτελείς εγγυήσεις μέχρι είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ, οι οποίες δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη δανείων από άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα. δ) μορφές πιστώσεων που αποβλέπουν στην ενίσχυση δημόσιων πολιτικών ή την κοινωνική και οικονομική ένταξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων, μέχρι είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ, και οι οποίες αφορούν, ιδίως, στην αντιμετώπιση της ανεργίας ή της αναστολής ή μείωσης του χρόνου εργασίας για λόγους που δεν οφείλονται σε οικεία βούληση.

Οι όροι δανειοδότησης

Οι όροι δανειοδότησης περιγράφονται στο άρθρο 17, στο οποίο αναφέρεται,  ότι αυτοί που αναγράφονται υποχρεωτικώς σε κάθε σύμβαση που συνάπτει ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων με δικαιούχο, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια αυτών. Ειδικότερα οι όροι είναι οι ακόλουθοι:

*Το επιτόκιο της μικροχρηματοδότησης, επισημαίνοντας αν πρόκειται για σταθερό ή κυμαινόμενο ή συνδυασμό και των δύο, καθώς και πληροφορίες για τυχόν επιβαρύνσεις που περιλαμβάνονται στο συνολικό κόστος της πίστωσης για τον καταναλωτή,

* το συνολικό κόστος της μικροχρηματοδότησης,

*Η διάρκεια αποπληρωμής της μικροχρηματοδότησης περιλαμβανομένου συμπεριλαμβανομένης της προθεσμίας άσκησης του δικαιώματος υπαναχώρησης καθώς και του κόστους της αν υφίσταται,

Ο αριθμός και το ποσό των δόσεων,

* το περιεχόμενο των συμβουλευτικών υπηρεσιών του άρθρου16, και το κόστος αυτών,

* Η  διαδικασία είσπραξης ανεξόφλητων οφειλών,

*Το δικαίωμα καταγγελίας και

*Η διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.

Απαλλαγές από τέλη και εισφορές.

Οι συμβάσεις μικροχρηματοδοτήσεων που καταρτίζουν τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων απαλλάσσονται από τέλη χαρτοσήμου, καθώς και από την εισφορά του ν. 128/1975.

Το δικαίωμα υπαναχώρησης

Ο δικαιούχος μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα υπαναχώρησης εντός δεκατεσσάρων (14) ημερών από την υπογραφή της σύμβασης, ανεξαρτήτως αν στο διάστημα αυτό έχει πραγματοποιηθεί η εκταμίευση του δανείου. Στην τελευταία περίπτωση το συνολικό ποσό επιστρέφεται άτοκα στο ακέραιο και εφάπαξ,ταυτόχρονα με τη δήλωση υπαναχώρησης, αλλά ο δανειολήπτης επιβαρύνεται με το αντίστοιχο διαχειριστικό κόστος.

«Τραπεζική»  αντιμετώπιση για τους κακοπληρωτές

Σε περίπτωση μη εξυπηρετούμενης οφειλής, το ίδρυμα μικροχρηματοδότησης εφαρμόζει τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών του ν. 4224/2013(Α’ 288). Για διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών. Αν δηλαδή ο δανειολήπτης καθυστερήσει τις πληρωμές για την εξυπηρέτηση της μικροχρηματοδότησης, η αντιμετώπισή του δεν θα διαφέρει από όσα ισχύουν για τα τραπεζικά δάνεια. Το σχέδιο νόμου αναφέρει ότι σε περίπτωση μη εξυπηρετούμενης οφειλής, το ίδρυμα μικροχρηματοδότησης εφαρμόζει τις διαδικασίες που προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών του ν. 4224/2013 (Α’ 288), δηλαδή στον Κώδικα Δεοντολογίας που έχει καταρτίσει η Τράπεζα της Ελλάδος.

Πέναλτι πρόωρης εξόφλησης

Ο δικαιούχος έχει δικαίωμα να εκπληρώσει, πλήρως ή εν μέρει,τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβασημικροχρηματοδότησηςπριν από τη λήξη της , με αντίστοιχη μείωση του συνολικού κόστους της. H μείωση συνίσταται στους τόκους και τις επιβαρύνσεις για το εναπομένον χρονικό διάστημα μέχρι τη λήξη της σύμβασης. Αν η άσκηση του δικαιώματος πρόωρης εξόφλησης εκ μέρους του δικαιούχου λαμβάνει χώρα εντός χρονικού διαστήματος για το οποίο έχει συμφωνηθεί σταθερό επιτόκιο ,το ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων  δικαιούται εύλογη και αντικειμενικά αιτιολογημένη αποζημίωση για ενδεχόμενα έξοδα που έχουν άμεση σχέση με την πρόωρη εξόφληση.

Με έλεγχο από την Τράπεζα της  Ελλάδος τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων

Τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων θα λειτουργούν ως ανώνυμες εταιρίες αποκλειστικού σκοπού. Επίσης, υποχρεούνται να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες επιχειρηματικής εκπαίδευσης και καθοδήγησης στους δικαιούχους μικροχρηματοδοτήσεων. Προβλέπεται η υποχρέωση διαφάνειας στους όρους δανειοδότησης, οι οποίοι θα πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στη σύμβαση. Ακόμη, προσδιορίζονται οι τυποποιημένες πληροφορίες για τη διαφήμιση και την εμπορική προώθηση των ιδρυμάτων αυτών. Η Τράπεζα της Ελλάδος ορίζεται ως αρμόδια αρχή επιφορτισμένη με την αδειοδότηση και την εποπτεία των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων, η οποία, μεταξύ άλλων, ασκεί ελεγκτικές αρμοδιότητες σχετικά με το ανώτερο ποσό χρηματοδότησης που μπορούν να χορηγούν τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων ανά δικαιούχο.

Ιδρύματα με έδρα την Ελλάδα

Προβλέπεται ότι, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων με έδρα την Ελλάδα, ιδρύονται και λειτουργούν με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας αποκλειστικού σκοπού και καθορίζονται η διαδικασία και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόκτηση της σχετικής άδειας.  Ορίζεται σε τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) ευρώ κατ’ ελάχιστον, το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο που απαιτείται για την χορήγηση της άδειας λειτουργίας των ανωτέρω ιδρυμάτων. Επιπλέον, τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων υποχρεούνται να διατηρούν ίδια κεφάλαια ίσα με το αρχικό κεφάλαιο, με σκοπό την εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας για την χορήγηση μικροχρηματοδοτήσεων.  Τηρείται στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της Τράπεζας της Ελλάδος μητρώο, στο οποίο καταχωρίζονται τα αδειοδοτημένα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων με έδρα στην Ελλάδα.