ΟΗΕ: Οδηγός Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης για τους υποψηφίους στις εκλογές της Αυτοδιοίκησης

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Η Νέα Αστική Ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών, αποτελεί έναν χρήσιμο οδηγό Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης για τους υποψηφίους όλων των βαθμίδων και όλων των συνδυασμών, με δημοκρατικό πρόσημο, στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.

Η Νέα Αστική Ατζέντα παρουσιάζεται στην ελληνική έκδοση της και αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε επίπεδο διακυβέρνησης, εθνικό, περιφερειακό, τοπικό, για τις οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα, τα πoλιτικά κόμματα και τους φορείς συμμετοχής στις αυτοδιοικητικές εκλογές που ασχολούνται με το αστικό περιβάλλον.

Άξονες

Η Νέα Αστική Ατζέντα προτείνει μια νέα προσέγγιση, καθορίζοντας πρότυπα και αρχές για το σχεδιασμό, την κατασκευή, την ανάπτυξη, τη διαχείριση και τη βελτίωση των αστικών περιοχών σε πέντε βασικούς άξονες:

• εθνικές πολιτικές για το αστικό περιβάλλον,
• νομοθεσία για το αστικό περιβάλλον και κανονισμοί,
• πολεοδομία και αστικός σχεδιασμός,
• τοπική οικονομία και δημοτική χρηματοδότη
• εφαρμογή σε τοπική κλίμακα.

Βιώσιμο μέλλον

Η Νέα Αστική Ατζέντα, όπως σημειώνεται στην εισαγωγή της ελληνικής έκδοσης της,  αποτελεί κοινό όραμα για ένα καλύτερο και πιο βιώσιμο μέλλον, όπου όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα και πρόσβαση στα οφέλη και τις ευκαιρίες που μπορούν να προσφέρουν οι πόλεις και όπου η διεθνής κοινότητα επανεξετάζει τα αστικά συστήματα και τη μορφή των αστικών μας χώρων για να επιτευχθεί αυτό.

Σε αυτή την άνευ προηγουμένου εποχή της αυξανόμενης αστικοποίησης και στο πλαίσιο της Ατζέντας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη 2030, τη Συμφωνία του Παρισιού και άλλες παγκόσμιες συμφωνίες για την ανάπτυξη, έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο, όπου κατανοούμε ότι οι πόλεις μπορούν να αποτελέσουν το πεδίο των λύσεων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος μας. Εάν είναι καλά σχεδιασμένη και οργανωμένη, η αστικοποίηση μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για την αειφόρο ανάπτυξη, τόσο για τις αναπτυσσόμενες όσο και για τις αναπτυγμένες χώρες.

Περιεχόμενα

Τα περιεχόμενα της ελληνικής έκδοσης της Νέας Αστικής Ατζέντας έχουν ως εξής:

• Πρόλογος
• Νέα Αστική Ατζέντα
•  Διακήρυξη Κίτο για Βιώσιμες Πόλεις και Οικισμούς για Όλους
• Το κοινό μας όραμα
•  Οι αρχές και δεσμεύσεις μας
•  Πρόσκληση για δράση
•  Πλάνο εφαρμογής του Κίτο για τη Νέα Αστική Ατζέντα
•  Δεσμεύσεις για μετασχηματισμό προς την κατεύθυνση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης
•  Βιώσιμη αστική ανάπτυξη για κοινωνική ένταξη και εξάλειψη της φτώχειας
•  Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς αστική ευημερία και ευκαιρίες για όλους  Περιβαλλοντικά βιώσιμη και ανθεκτική αστική ανάπτυξη
• Αποτελεσματική Υλοποίηση
• Οικοδόμηση της αστικής δομής διακυβέρνησης: θέσπιση υποστηρικτικού πλαισίου  Προγραμματισμός και διαχείριση αστικής χωρικής ανάπτυξης
• Μέσα εφαρμογής
•  Παρακολούθηση και αναθεώρηση

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΤΖΕΝΤΑΣ ΤΟΥ ΟΗΕ

Αστικοποίησης και ανάπτυξη

Η Νέα Αστική Ατζέντα αναφέρεται στη σύνδεση της αστικοποίησης με την ανάπτυξη, επισημαίνοντας τις δυνατότητες για δημιουργία θέσεων εργασία και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στοιχεία που θα πρέπει να περιλαμβάνονται σε κάθε πολιτική και στρατηγική αστικής ανανέωσης. Άλλωστε, η Νέα Αστική Ατζέντα συνδέεται στενά με την Ατζέντα 2030 για Βιώσιμη Ανάπτυξη, ιδίως με τον στόχο 11 για βιώσιμες πόλεις και κοινότητες.

Συμμετοχή

Στην προετοιμασία της Νέας Αστικής Ατζέντας συμμετείχαν κράτη-μέλη, διακυβερνητικοί οργανισμοί, το Πρόγραμμα Οικισμών των Ηνωμένων Εθνών (UN-Habitat) και περισσότεροι από 40 οργανισμοί και προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών, 200 εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, 20 συνεργαζόμενοι οργανισμοί, 16 συνεργαζόμενες συστατικές ομάδες της Γενικής Συνέλευσης των Εταίρων, χιλιάδες αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις και όλα τα μεγάλα δίκτυα τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων που συντονίζονται από την Παγκόσμια Ομάδα Εργασίας για τις Τοπικές και Περιφερειακές Κυβερνήσεις, 197 συμμετέχοντα κράτη, πάνω από 1.100 οργανώσεις και περισσότερα από 58.000 δίκτυα.

Οι προπαρασκευαστικές εργασίες των εμπειρογνωμόνων και των ενδιαφερομένων εταίρων αποτέλεσαν την βάση για το αρχικό σχέδιο αυτού του εγγράφου. Μετά την ανταλλαγή σχολίων με τα κράτη μέλη κατά τις ανεπίσημες ακροάσεις με τις τοπικές κυβερνήσεις και τους εταίρους, τα οποία λήφθηκαν υπόψη σε όλες τις διακυβερνητικές διαπραγματεύσεις, που διεξήχθησαν πριν από τη Διάσκεψη, η Νέα Αστική Ατζέντα υιοθετήθηκε (εγκρίθηκε) χωρίς επιφυλάξεις.

Αυτή η συμμετοχική προσέγγιση υιοθετήθηκε και κατά τη Διάσκεψη Habitat III στο Κίτο, στον Ισημερινό, η οποία θεωρείται σήμερα μία από τις πιο καινοτόμες και χωρίς αποκλεισμούς διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών. Παράλληλα με τις διακυβερνητικές συνόδους ολομέλειας και τις στρογγυλές τράπεζες υψηλού επιπέδου, πραγματοποιήθηκαν και συνελεύσεις που πλαισίωσαν τη Διάσκεψη, δίνοντας χώρο στις συστατικές ομάδες, καθώς και συζητήσεις σε στρογγυλές τράπεζες των ενδιαφερομένων μερών, ειδικές συνεδριάσεις, διάλογοι και άλλες εκδηλώσεις που οργανώθηκαν από διάφορους οργανισμούς και εταίρους καθ’ όλη τη διάρκεια της Διάσκεψης. Επιπλέον, η προσέγγιση αυτή μεγιστοποίησε τη συμμετοχή και επικεντρώθηκε στην εφαρμογή των αρχών, των πολιτικών και των δράσεων για βιώσιμη αστική ανάπτυξη, συμπεριλαμβάνοντας τη Μονάδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, για να προβάλει και να επιτρέψει τη συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών, της Έκθεσης Habitat III για να αναδείξει καινοτόμες προσεγγίσεις ανεξάρτητων οργανισμών και του Habitat III Village, για να εξηγήσει τις αστικές λύσεις μέσω πραγματικών παρεμβάσεων σε επίπεδο γειτονιάς.

Το Συνέδριο Habitat III και η πόλη του Κίτο υποδέχθηκαν 30.000 συμμετέχοντες από 167 χώρες, με διαδικτυακές πλατφόρμες και εργαλεία που επέτρεψαν σε ανθρώπους από όλον τον κόσμο να παρακολουθήσουν τα κύρια γεγονότα στο διαδίκτυο. Διαπιστώθηκε μια ιστορική πραγματοποίηση της αρχής της συμμετοχικότητας, φροντίζοντας να υπάρχει ισορροπία των συμμετεχόντων σε όλες τις ομάδες συζήτησης σε ότι αφορά στο φύλο και στην περιφερειακή εκπροσώπηση. Διαπιστώθηκαν επίσης η ουσιαστική ένταξη των κατοίκων των παραγκουπόλεων

και των ηγετών κινημάτων, η πρωτοποριακή δεύτερη Παγκόσμια Συνέλευση Τοπικών και Περιφερειακών Κυβερνήσεων, καθώς και η συμμετοχή ενός ευρέως φάσματος ομάδων ενδιαφερομένων μερών, που όλοι έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στην υλοποίηση αυτού του κοινού οράματος.

Αρχές και πρακτικές

Δεν υπάρχει ενιαία συνταγή για τη βελτίωση της αστικοποίησης και την επίτευξη βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, αλλά η Νέα Αστική Ατζέντα παρέχει τις αρχές και τις δοκιμασμένες πρακτικές για να πραγματοποιήσει το όραμά της. Ας αποτελέσει έμπνευση και πηγή ενημέρωσης για τους υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων και τους αστούς του κόσμου, ώστε να γίνουν κυρίαρχοι του κοινού μας αστικού μέλλοντος: μία πολιτική, έναν νόμο, ένα σχέδιο, ή ένα έργο κάθε φορά. Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία στην ανθρώπινη ιστορία, το να επανεξετάσουμε τον τρόπο που σχεδιάζουμε, οικοδομούμε και διαχειριζόμαστε τους αστικούς χώρους μας δεν είναι επιλογή, αλλά επιτακτική ανάγκη. Το έργο μας για να υλοποιήσουμε το όραμα αυτό ξεκινά τώρα.