Oικοδομικές άδειες: αναβάθμιση διαδικασίας έκδοσης-οι προϋποθέσεις επιτυχίας

Του Νικόλαου Κορακιανίτη*

Και ήρθε ημέρα που μετά από περίπου 10 χρόνια θα μπούμε στην εποχή της αναβάθμισης για την διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών η οποία προσαρμόζεται στις διατάξεις του Ν. 4759/2020 με το σύστημα «e-Άδειες».

Θα μου πει κάποιος ότι αργήσαμε… το ξέρουμε αλλά «κάλλιο αργά παρά ποτέ»…

Έχουν γραφτεί και ειπωθεί πολλά για την διαδικασία για την οποία θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι είναι στην σωστή κατεύθυνση. Γι αυτό θα ξεκινήσω με τα καλά της υπόθεσης…

Στόχος είναι οι οικοδομικές άδειες να εκδίδονται πιο γρήγορα και πιο απλά, χωρίς ταλαιπωρία για πολίτες, μηχανικούς και επενδυτές.

Για αυτούς τους λόγους ενοποιείται και απλοποιείται η διαδικασία έκδοσής τους με καλύτερο διαχωρισμό των σταδίων ευθύνης.

Το Υπουργείο αναφέρει ότι με αυτό τον τρόπο αναδεικνύεται ο επιτελικός ρόλος των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) στον έλεγχο των όρων, προϋποθέσεων και μεγεθών δόμησης και αναγνωρίζεται ο ρόλος των μηχανικών στον άρτιο τεχνικό σχεδιασμό των κατασκευών σε επίπεδο μελέτης και επίβλεψης κάθε έργου.

Αυτό θέλουμε και εμείς γι αυτό και στηρίζουμε την συγκεκριμένη διαδικασία.

Επιγραμματικά και για να μην κουράζω γιατί έχουν ξανά ειπωθεί αλλάζουν τα εξής:

• Ενοποιείται και απλοποιείται η διαδικασία
• Για αυτούς τους λόγους ενοποιείται και απλοποιείται η διαδικασία έκδοσής τους με καλύτερο διαχωρισμό των σταδίων ευθύνης, αναδεικνύοντας τον επιτελικό ρόλο των Υπηρεσιών Δόμησης (ΥΔΟΜ) στον έλεγχο των όρων, προϋποθέσεων και μεγεθών δόμησης και αναγνωρίζοντας τον ρόλο των μηχανικών στον άρτιο τεχνικό σχεδιασμό των κατασκευών σε επίπεδο μελέτης και επίβλεψης κάθε έργου. Συγκεκριμένα μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών «e-Άδειες»:
• Εκδίδεται υποχρεωτική (ήταν προαιρετική) προέγκριση οικοδομικής άδειας για τις κατηγορίες τρόπου έκδοσης αδειών 1 και 2 (βάσει του ν.4495/2017). Σημειώνεται ότι στη διαδικασία προέγκρισης πραγματοποιείται και ο ουσιαστικός έλεγχος για την πιστοποίηση του δικαιώματος έκδοσης τους. Στη συνέχεια, με ευθύνη του μηχανικού, υποβάλλονται οι απαραίτητες μελέτες, τα δικαιολογητικά και οι εγκρίσεις και κατόπιν οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται ηλεκτρονικά και αυτόματα. Τότε, ο αριθμός οικοδομικής αδείας αναρτάται στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα και επιτρέπεται η έναρξη των οικοδομικών εργασιών.
• Για την κατηγορία 3, η προέγκριση παραμένει προαιρετική, ενώ εξακολουθεί να απαιτείται η βεβαίωση όρων δόμησης που χορηγείται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
• Σε περίπτωση άδειας νομιμοποίησης, επισυνάπτεται κατά το στάδιο της προέγκρισης η έκθεση αυτοψίας, εφόσον υπάρχει, η απόφαση επιβολής προστίμου ή/και η σχετική δήλωση υπαγωγής αυθαιρέτου σε διατάξεις νόμων αναστολής επιβολής κυρώσεων.
• Ειδικά για τις Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας παρέχεται πλέον η δυνατότητα υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης στο σύστημα από τον Διαχειριστή πριν από τον χρόνο λήξης της ισχύος της έγκρισης, για την ενημέρωση της ΥΔΟΜ περί της ολοκλήρωσης των οικοδομικών εργασιών.
• Τέλος, εκδίδεται η προβλεπόμενη βεβαίωση μηχανικού του άρθρου 30 του ν. 4495/2017, δια της υποβολής αίτησης με την ταυτόχρονη υποβολή των εγκρίσεων άλλων φορέων ή συλλογικών οργάνων, εφόσον αυτές απαιτούνται.

Οι φόβοι μας…

Και πάμε τώρα λίγο να δούμε και τα ζητήματα τα οποία σίγουρα έχουν απασχολήσει τους συναδέλφους μας σε αυτή την διαδικασία.

Ζήτημα 1: Συνεργασία φορέων και υπηρεσιών…

Σωστή προσέγγιση ο εκσυγχρονισμός των διαδικασιών αλλά σίγουρα αυτό θα πρέπει να έχει βασική δέσμευση (τουλάχιστον ) των αρμόδιων κρατικών φορέων να τηρούν τις προθεσμίες όλων των απαραίτητων  δικαιολογητικών με αποτέλεσμα ακριβώς την επίτευξη τη αποτελεσματικότητας και της μείωσης του χρόνου διεκπεραίωσης των διοικητικών πράξεων.

Ζήτημα 2: Η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας…

Έχω ξαναγράψει και στο παρελθόν ότι ο ρόλος του Μηχανικού εμπλουτίζεται συνεχώς, ανάγκες και αρμοδιότητες συνεχώς αυξάνονται.. ο ρόλος όμως δυστυχώς έχει γίνει «γραφειοκρατικός» παρά επιστημονικός. Φοβάμαι λοιπόν ότι θα υπάρξει επιπρόσθετη γραφειοκρατική διαδικασία και εμείς θα βεβαιώνουμε τα δικαιολογητικά τα οποία χρειάζονται.

Ζήτημα 3: Η διασφάλιση της διαδικασία…

Ποιος είναι ο μηχανισμός ο οποίος θα διασφαλίσει την όλη διαδικασία; Πώς και με ποιο μηχανισμό θα βεβαιώνεται αν τηρούνται όλες οι προδιαγραφές; Οι νέες κατηγορίες διασφαλίζονται; Η βεβαίωση μηχανικού θα είναι προαπαιτούμενη αλλά τελικά από ποιόν θα ελέγχεται; Θα ζητείτε από κάθε φορέα και κάθε πρόσωπο πριν από την έναρξη οποιαδήποτε οικοδομικής εργασίας; ή μήπως όχι;

Από την έναρξη των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΤΕΕ και ειδικότερα από το 2011 έγιναν ιδιαίτερα σημαντικά βήματα στον τομέα εκσυγχρονισμού και διασφάλισης προδιαγραφών για το σύνολο των κτιρίων, και όχι μόνο, του κράτους. Το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η διαφάνεια και διασφάλιση των διαδικασιών αυτών με όραμα την στόχευση μιας βάσης ηλεκτρονικών δεδομένων που αφορούν το σύνολο τη επικράτειας και θα διασφαλίζουν το κτιριακό , πολιτιστικό αποτύπωμα αυτού του κράτους με σκοπό την ανάδειξη της ιδιαιτερότητας αυτού του τόπου που οι πρόγονοί μας, μας δίδαξαν και εμείς καλούμαστε να συνεχίσουμε.

*Νικόλαος Κορακιανίτης: Πολιτικός Μηχανικός.

www.laisergo.gr