Πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά: εγκρίθηκε το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο

Ανοίγει ο δρόμος για την απόδοση σε κοινή χρήση του πρώην στρατοπέδου «Παύλου Μελά» στη Σταυρούπολη της Θεσσαλονίκης καθώς δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβέρνησης το Προεδρικό Διάταγμα έγκρισης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Τι προβλέπει το εγκεκριμένο ΕΠΣ.

Στην εφημερίδα της Κυβέρνησης Φ.Ε.Κ. 560Δ’/26-8-2021 δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα έγκρισης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) για το πρώην στρατόπεδο «Παύλος Μελάς», Δ.Ε. Σταυρούπολης, του δήμου Παύλου Μελά (Ν. Θεσσαλονίκης), με τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης και την περιβαλλοντική έγκριση του ΕΠΣ.

ΥΠΕΝ: Πάνω από 90% της έκτασης χώροι πρασίνου

Η περιοχή επέμβασης, εμβαδού 345,9 στρεμμάτων βρίσκεται σε κομβικό σημείο στη Βορειοδυτική Θεσσαλονίκη και αποτελεί τμήμα του ιστορικού στρατοπέδου «Παύλος Μελάς»το οποίο είναι στενά συνδεδεμένο με τη νεότερη ιστορία της ευρύτερης περιοχής της Σταυρούπολης από τις αρχές του 20ου αιώνα με τη δημιουργία προσφυγικών οικισμών κυρίως του ελληνισμού του Πόντου. Μεγάλο μέρος του παλαιότερου τμήματος του πρώην στρατοπέδου έχει χαρακτηριστεί ιστορικός τόπος, με αξιόλογα ιστορικά κτίρια, κάποια από τα οποία είναι χαρακτηρισμένα μνημεία.

Το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο προβλέπει κοινωφελείς χώρους πρασίνου σε ποσοστό πάνω από 90% της συνολικής έκτασης ενώ παράλληλα διατηρούνται 26 συνολικά κτίσματα στο πρώην στρατόπεδο με επιτρεπόμενες χρήσεις όπως για: εκπαίδευση, μικρές αθλητικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, χώρους συνάθροισης κοινού, γραφεία, αναψυχή, εμπορικά καταστήματα, εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων μικρής κλίμακας, εστίαση, επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης, τουριστικά καταλύματα. Όσον αφορά  τους όρους δόμησης το μέγιστο ποσοστό κάλυψης καθορίζεται στο 7% και ο συντελεστής δόμησης στο 0,09, ενώ παράλληλα καθορίζονται περιοχές προστασίας και ελέγχου στο σύνολο της έκτασης στις οποίες συμπεριλαμβάνεται ο κηρυγμένος ιστορικός τόπος και τα χαρακτηρισμένα δάση. Τέλος, επιτρέπεται να δημιουργηθούν τέσσερις υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, ένας υπόγειος και δίκτυα πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμων ακολουθώντας τους υφιστάμενους δρόμους κίνησης.

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, κ. Νίκος Ταγαράς, δήλωσε: «Με την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος το οποίο εγκρίνει το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για τη χωρική οργάνωση στο πρώην στρατόπεδο του Παύλου Μελά, όχι μόνον η Σταυρούπολη αλλά και όλη η Θεσσαλονίκη συνολικά θα μπορέσουν να αποκτήσουν ένα Μητροπολιτικό Πάρκο με ελεύθερους χώρους πρασίνου και ήπιες χρήσεις πολιτισμού, εκπαίδευσης και αναψυχής που θα αναβαθμίσουν σημαντικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων,  θα αποτελέσουν πόλο έλξης επισκεπτών αλλά και τοπόσημο ιστορικής μνήμης. Η περιοχή αυτή, πέριξ του ιστορικού πρώην στρατοπέδου,έχει ανάγκη να αποκτήσει ένα τέτοιο μεγάλο σημείο αναφοράς  και εμείς στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ακριβώς γι΄αυτό μεριμνούμε. Και για τη Θεσσαλονίκη και για όλη τη χώρα».

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας,  κ. Γιώργος Αμυράς, δήλωσε: «Ένα εμβληματικό έργο της Βόρειας Ελλάδας και προσωπική δέσμευση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη παίρνει τον δρόμο της υλοποίησης. Οι Θεσσαλονικείς θα μπορούν πολύ σύντομα να χαρούν το Μητροπολιτικό Πάρκο «Παύλος Μελάς» με σύγχρονους χώρους περιπάτου, άθλησης και αναψυχής».

 Χωρική ανάπτυξη

Με την έγκριση του ΕΠΣ θεσμοθετείται η χωρική ανάπτυξη της περιοχής επέμβασης ως Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά με δυνατότητα επανάχρησης των υφιστάμενων κτιρίων, στα οποία αντιστοιχούν επιλεγμένες χρήσεις κεντρικών λειτουργιών.

«Με τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ανοίγει διάπλατα ο δρόμος απόδοσης σε κοινή χρήση ενός ελεύθερου χώρου πρασίνου και παρέχεται η δυνατότητα επανάχρησης των υφιστάμενων κτιρίων με κοινωφελείς χρήσεις ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται η προστασία και ανάδειξη του χώρου του πρώην στρατοπέδου ως τόπου ιστορικής και κοινωνικής μνήμης, ενισχύοντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και αναβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Παύλου Μελά και του συνόλου της βορειοδυτικής Θεσσαλονίκης», δηλώνει ο δήμαρχος Παύλου Μελά, κ. Δημήτρης Δεμουρτζίδης.

«Η σημερινή ημέρα αποτελεί σταθμό για τον δήμο μας καθώς θεσμοθετήθηκε η χωρική ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά με τον καθορισμό χρήσεων γης στη συνολική έκταση των 345.907,45τμ και τον καθορισμό των όρων και περιορισμών δόμησης. Έτσι κλείνει ένας κύκλος επίμονης και μεθοδικής δουλειάς του Τμήματος Πολεοδομικών Εφαρμογών της Διεύθυνσης Πολεοδομίας του Δήμου μας, που ανέλαβε την εκπόνηση της μελέτης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και ανοίγει ένας νέος της υλοποίησης των έργων. Πλέον έχουμε στα χέρια μας το σημαντικότερο πολεοδομικό εργαλείο που μας δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου» ανέφερε ο Αντιδήμαρχος  Πολεοδομίας κ. Κωνσταντίνος Πάντσης.  

Επανάχρηση των υφισταμένων κτιρίων

Με την έγκριση ΕΠΣ θεσμοθετείται η χωρική ανάπτυξη της περιοχής επέμβασης ως Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά με δυνατότητα επανάχρησης των υφιστάμενων κτιρίων, στα οποία αντιστοιχούν επιλεγμένες χρήσεις κεντρικών λειτουργιών, ενώ ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται:

α) στη διατήρηση της μνήμης και του ιστορικού χαρακτήρα του δομημένου και αδόμητου τοπίου εντός του οριοθετημένου ιστορικού τόπου,

β) στη διατήρηση, ανάδειξη και εμπλουτισμό του υπάρχοντος πρασίνου,

γ) στην υιοθέτηση των αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού με γνώμονα τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών, την αειφόρο διαχείριση του τοπίου και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Παύλου Μελά και

δ) στη διατήρηση της συνολικής δόμησης σε επίπεδα που δεν υπερβαίνουν την υφιστάμενη

Βασικός στόχος

Βασικός στόχος του εγκεκριμένου πλέον ΕΠΣ είναι η μείωση του κτισμένου ισοζυγίου ή η κατ’ ελάχιστο διατήρησή του στα σημερινά επίπεδα και την αποφυγή περαιτέρω οικοδόμησης στον παραχωρούμενο χώρο του στρατοπέδου, καθώς η σύμβαση παραχώρησης δεν προβλέπει την δυνατότητα δόμησης εντός της παραχωρούμενης έκτασης, με εξαίρεση τυχόν βοηθητικές εγκαταστάσεις που θα εξυπηρετούν τις προτεινόμενες χρήσεις.

Στο σύνολο της ελεύθερης έκτασης του Μητροπολιτικού Πάρκου καθορίζεται η γενική κατηγορία χρήσεων γης «Ελεύθεροι χώροι – Αστικό πράσινο», σύμφωνα με το άρθρο 7 του υπ’ αριθμ. 59/21-6-2018 Π.Δ. (ΦΕΚ 114Α/29-6-2018), σε τμήμα αυτής της έκτασης επιτρέπονται και υπαίθριες περιοδικές/εποχικές εκθέσεις μικρής κλίμακας.

Στα κτίρια Α1, A2, Α3, Β1, Β2, Β3, Β4, Γ1, Γ2, Γ3, Δ, Ζ1, Ζ2, Ζ3, Κ, Κ1, Λ, Λ1, Μ1, Ν, Ν1, Ν2, Ν3, Π, Φ, Χ που διατηρούνται, καθορίζονται (είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά) οι  ακόλουθες επιλεγμένες χρήσεις γης του άρθρου 4 «Κεντρικές Λειτουργίες Πόλης» του υπ’ αριθμ. 59/21-6-2018 Π.Δ. (ΦΕΚ 114Α/29-6- 2018):

Εκπαίδευση: Επιτρέπεται μόνο τριτοβάθμια

Μικρές Αθλητικές εγκαταστάσεις

Πολιτιστικές εγκαταστάσεις

Διοίκηση

Χώροι συνάθροισης κοινού/ Συνεδριακά κέντρα

Εμπόριο και παροχή προσωπικών υπηρεσιών: Επιτρέπονται μόνο Εμπορικά καταστήματα, Καταστήματα παροχής προσωπικών υπηρεσιών και Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων μικρής κλίμακας, περιοδικές/εποχικές εκθέσεις

Γραφεία/Κέντρα έρευνας/Θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων

Εστίαση

Αναψυκτήρια

Αναψυχή με εξαίρεση τα κέντρα διασκέδασης

Τουριστικά καταλύματα μέχρι 100 κλίνες

Επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης (αποκλειστικά δραστηριοτήτων κοινωνικής οικονομίας και καινοτομίας των αγαθών και υπηρεσιών)

Στο υφιστάμενο κτίριο του Ιερού Ναού της Αγίας Βαρβάρας, διατηρείται η υφιστάμενη χρήση γης.

Το σύνολο των ανωτέρω χρήσεων είναι δυνατόν να επεκτείνονται πέραν των κτισμάτων και σε περιορισμένο τμήμα του περιβάλλοντα χώρου τους.

Οι όροι δόμησης

Όσον αφορά  τους όρους δόμησης το μέγιστο ποσοστό κάλυψης καθορίζεται στο επτά τοις εκατό (7%) σε όλη την έκταση του γηπέδου, ο συντελεστής δόμησης στα εννέα (0,09) εκατοστά επίσης σε όλη την έκταση του γηπέδου ενώ αναφέρεται στις αναγκαίες προσθήκες των κτιρίων ώστε να καταστούν λειτουργικά και στην ανέγερση υπογείου χώρου στάθμευσης  ή βοηθητικών κτισμάτων εφόσον καταστεί αναγκαίο για την εξυπηρέτηση των λοιπών χρήσεων γης. Τέλος, ο αριθμός των ορόφων και τα ύψη για τα υφιστάμενα κτίρια καθορίζεται στο ύψος που αυτά έχουν ενώ για τις βοηθητικές εγκαταστάσεις το ύψος δεν θα υπερβαίνουν αυτό των υφιστάμενων κτιρίων νεωτέρων μνημείων, χωρίς να περιλαμβάνεται η στέγη.

Καθορίζονται επίσης περιοχές προστασίας και ελέγχου στο σύνολο της έκτασης στις οποίες συμπεριλαμβάνεται ο κηρυγμένος ιστορικός τόπος και τα χαρακτηρισμένα δάση.

Τέλος, επιτρέπεται να δημιουργηθούν τέσσερις (4) υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, ένας (1) υπόγειος και δίκτυα πεζοδρόμων – ποδηλατοδρόμων ακολουθώντας τους υφιστάμενους δρόμους κίνησης με την ακριβή θέση αυτών να καθορίζεται στον υποκείμενο σχεδιασμό.