H ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ κατέθεσε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) Αίτηση Ακυρώσεως της με αριθμό 34887/7-02-2022 Κοινής Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Παρακολούθηση και επίβλεψη μελετών κάτω των ορίων από ιδιώτες Ελεγκτές Μηχανικούς», η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ τ. Β’/557/10- 02- 2022.
Σε ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών, που υπογράφουν ο πρόερος Δημήτρης Πετρόπουλος και η αν. γενική γραμματέας Πηνελόπη Θεοδωροπούλου σημειώνεται ότι αντίστοιχη Αίτηση Ακυρώσεως θα κατατεθεί και για την αντίστοιχη ΚΥΑ «Παρακολούθηση και επίβλεψη Έργων κάτω των ορίων από ιδιώτες Ελεγκτές Μηχανικούς», σε συνεργασία με τις Ομοσπονδίες που από κοινού διοργανώσαμε την Απεργία – Αποχή το 2020-2021. Θα ενημερώσουμε για την εξέλιξη της υπόθεσης.
Σύμφωνα με τη ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ η προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 183 Α του ν. 4412/2016 (το οποίο προστέθηκε στο νόμο αυτό με το άρθρο 90 του ν. 4782/2021) και με την οποία προβλέπεται:
α) η δημιουργία 2 Μητρώου ιδιωτών Ελεγκτών Μηχανικών για την ανάθεση σε αυτούς της επίβλεψης των δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών αλλά και
β) ο τρόπος σύναψης και το περιεχόμενο των συμβάσεων απασχόλησής τους με τις αναθέτουσες αρχές, η αμοιβή τους, οι ασυμβίβαστες ιδι- ότητές τους κλπ, αντίκειται στο άρθρο 43 του Συντάγματος καθώς κείται εκτός των ορίων που θέτει η νομοθετική εξουσιοδότηση. Αντίκειται επίσης στα άρθρα 1 παρ. 3, 26 παρ. 2 και 103 παρ. 1 του Συντάγματος, στις αρχές του Κράτους Δικαίου, της αξιοκρατίας, της διαφάνειας, της αμεροληψίας και της οικονομικότητας.
Στην ανακοίνωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ αναφέρεται ακόμη ότι καταστρατηγείται η καίριας σημασίας για το δημοσιοϋπαλληλικό δίκαιο αρχή της αξιοκρατίας, αφού όπως προαναφέρθηκε και προκύπτει αναμφίβολα από την προσβαλλόμενη ΚΥΑ, μόνη προϋπόθεση για να εγγραφεί ένας ιδιώτης Μηχανικός στο οικείο Μητρώο διαπιστευμένων ελεγκτών Μηχανικών αποτελεί απλά και μόνο η κατοχή πτυχίου, η οποία και αρκεί ώστε να τού ανατεθεί η επίβλεψη των συμβάσεων στις οποίες εφαρμόζεται η προσβαλλόμενη, ενώ η σύμβαση καταρτίζεται υποχρεωτικά μετά τη διεξαγωγή της διαδικασίας της κλήρωσης που περιγράφεται στο άρθρο 5 της προσβαλλόμενης, χωρίς την με οποιοδήποτε τρόπο επιλογή του Μηχανικού με αξιοκρατικά κριτήρια ή την μεσολάβηση καθ’ οιονδήποτε τρόπο της μόνης αρμόδιας για την πρόσληψη προσωπικού στο Δημόσιο ανεξάρτητης αρχής, του ΑΣΕΠ.
Με τις ρυθμίσεις της εισάγεται, κατά προφανή παράβαση του άρθρου 103 του Συντάγματος, νέα, πέραν των περιοριστικά αναφερόμενων στο ως άνω άρθρο του Συντάγματος, μορφή απασχόλησης στο Δημόσιο και μάλιστα προκειμένου να καλυφθούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες της Δημόσιας Διοίκησης (όπως είναι πέραν πάσης αμφιβολίας οι αρμοδιότητες των τεχνικών υπηρεσιών και η επίβλεψη εκπόνησης δημοσίων συμβάσεων μελετών), χωρίς να πληρούται καμία από τις θεμελιώδεις αρχές που θεσπίζονται με το άρθρο 103 του Συντάγματος και διέ- πουν αναμφίβολα την πρόσληψη και νόμιμη απασχόληση στο Δημόσιο και στους ΟΤΑ α και β βαθμού. Λαμβάνει μάλιστα χώρα σε κάθε περίπτωση δημόσιας σύμβασης μελετών, χωρίς να απαιτείται η επίκληση ειδικών ή εξαιρετικών λόγων που να δικαιολογούν την, κατ’ εξαίρεση του Συντάγματος, ανάθεση σε ειδικό επιστημονικό προσωπικό δευτερευουσών αρμοδιοτήτων.
Η προσβαλλόμενη ΚΥΑ αντίκειται στη δημοκρατική αρχή και στην ασφάλεια δικαίου, καθώς αναθέτει σε ιδιώτες την άσκηση διοικητικού έργου, χωρίς να εξειδικεύουν επακριβώς τις αρμοδιότητές τους, αλλά ούτε και τις υποχρεώσεις και αρμοδιότητες των διοικητικών αρχών (οι οποίες μπορούν και να συμπίπτουν και να ταυτίζονται ή να ασκούνται και παράλληλα), χωρίς να αποσαφηνίζει, όπως απαιτεί η αρχή της νομιμότητας, το μέγεθος της κρατικής εποπτείας επί των πράξεων ή παραλείψεων των ιδιωτών ελεγκτών.
Η ΚΥΑ προβλέπει ότι ιδιώτες Επιβλέποντες του μητρώου ορίζονται για την επίβλεψη κάθε δημόσιας σύμβασης μελετών (του πεδίου εφαρμογής της προσβαλλόμενης) χωρίς να απαιτείται να συντρέχουν ειδικές περιστάσεις που δικαιολογούν την ανάθεση των αρμοδιοτήτων αυτών σε αλλότρια πρόσωπα από εκείνα που νόμιμα στελεχώνουν τις σχετικές δημόσιες τεχνικές υπηρεσίες. Άλλωστε δεν πρόκειται για δευτερεύουσες εργασίες ούτε για καθήκοντα που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις που ενδεχομένως δεν καλύπτει το υπηρετούν προσωπικό δημοσίου δικαίου της αναθέτουσας αρχής, αλλά για το ίδιο το αντικείμενο των τεχνικών υπηρεσιών, για την άσκηση του οποίου από ιδιώτη αρκεί η κατοχή αντίστοιχου πτυχίου (ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι εξ ορισμού διαθέτουν τουλάχιστον αυτά τα προσόντα, αν όχι και περισσότερα προσόντα αφού η συμμετοχή τους σε διαγωνισμό πρόσληψης προϋποθέτει την κατοχή πτυχίου, ως το ελάχιστο απαιτούμενο προσόν, ενώ ο διορισμός τους για λάβει χώρα απαιτεί την κάλυψη και περισσότερων προσόντων ώστε να συνεπάγεται η επιτυχής συμμετοχή τους) παρότι θα αμειφθεί υψηλότερα βάσει των προβλεπόμενων στο άρθρο 14 της προσβαλλόμενης.
Με την ΚΥΑ τέλος, δεν καθορίστηκαν μόνο οι «διαδικασίες ελέγχου, διαπίστευσης και τήρησης του μητρώου «ελεγκτών μηχανικών» αλλά θεσπίστηκαν και άλλες ρυθμίσεις αφορώσες σε ζητήματα καθορισμού αμοιβής, ασυμβίβαστων ιδιοτήτων κ.α., ζητήματα τα οποία ουδόλως περιλαμβάνονται στην κατά το χρόνο δημοσίευσης της προσβαλλόμενης εξουσιοδοτική διάταξη. Τα ανωτέρω, άλλωστε, διέγνωσε και η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, κατά την παροχή σύμφωνης γνώμης.
