Σε ετοιμότητα ΥΠΕΝ, ΣτΕ και TEE για τα 300 ΠΔ του νέου πολεοδομικού χάρτη

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Η συλλογική  έκδοση ομάδας νομικών για την ορολογία βιωσιμότητας έδωσε την ευκαιρία, να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι ΥΠΕΝ, Δικαστές του ΣτΕ και ΤΕΕ και να συζητήσουν τα καυτά θέματα του πολεοδομικού σχεδιασμού, των κινήτρων δόμησης του ΝΟΚ, της εκτός σχεδίου δόμησης, της κλιματικής κρίσης, των επενδύσεων και της ανάπτυξης, προς αναζήτηση βιώσιμων και αποτελεσματικών λύσεων, με ολοκληρωμένο σχεδιασμό, στο πλαίσιο της Συνταγματικής νομιμότητας.

Ετοιμότητα για την ολοκλήρωση νέου πολεοδομικού χάρτη έως το 2025

Από τις τοποθετήσεις του Γενικού Γραμματέας του ΥΠΕΝ κ. Ευθύμιου Μπακογιάννη, των Δικαστών του ΣτΕ κ.κ Δημήτρη Βασιλειάδη και Δημήτρη Πυργάκη και του Προέδρου ΤΕΕ κ. Γιώργου Στασινού, στο πλαίσιο επιστημονικής εκδήλωσης, την οποία  διοργάνωσαν το περιβαλλοντικό Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες και το διεθνές περιβαλλοντικό και πολιτιστικό ίδρυμα  «The Demos Center», προέκυψε ότι έχει ξεκινήσει προετοιμασία, υπάρχει ετοιμότητα και πνεύμα συνεργασίας,  ώστε οι τρείς θεσμικοί φορείς να ανταποκριθούν εντός χρονοδιαγραμμάτων στο μερίδιο έργου και της ευθύνης που τους αναλογεί. Κοινός στόχος η ολοκλήρωση του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας, ώστε να επιλυθεί με ασφάλεια δικαίου και βιώσιμο τρόπο το μεγάλο πλήθος των ανοιχτών περιβαλλοντικών, πολεοδομικών, αναπτυξιακών και επενδυτικών θεμάτων.

Πρόκειται για τα νέα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ, ΕΠΣ) που υλοποιούνται από το ΤΕΕ, στο πλαίσιο της πολεοδομικής μεταρρύθμισης «Κων/νος Δοξιάδης» του ΥΠΕΝ, με χρηματοδότηση 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η υλοποίηση τους απαιτεί έως το 2025-26 να έχουν ολοκληρωθεί στο επίπεδό των μελετών, ώστε να παραληφθούν από τη διοίκηση και να εγκριθούν με τη μορφή συνολικά 300 Προεδρικών Διαταγμάτων από το ΣτΕ.

Στο πάνελ των ομιλητών οι Δημήτρης Βασιλειάδης Σύμβουλος ΣτΕ, Δημήτρης Πυργάκης Σύμβουλος ΣτΕ, Ευθύμιος Μπακογιάννης Γενικός Γραμματέας ΥΠΕΝ, Γιώργος Στασινός Πρόεδρος ΤΕΕ, Κωνσταντίνος Καρατσώλης δικηγόρος, με τον συντονιστή δημοσιογράφο Αργύρη Δεμερτζή

Οι θεσμικοί εκπρόσωποι εξέφρασαν τη δέσμευσή τους για εντατικοποίηση των σχετικών δράσεων και πρωτοβουλιών τους, ειδικότερα όσον αφορά στην επιτάχυνση της πολεοδομικής και χωροταξικής μεταρρύθμισης της χώρας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη με την εκπόνηση μελετών των ΤΠΣ και ΕΠΣ και με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση απο το RRF, προκειμένου να ξεκαθαρίσει οριστικά το τοπίο για την ενίσχυση της ουσιαστικής περιβαλλοντικής προστασίας, αλλά και της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας των πολιτών.

Παρόντες στην εκδήλωση ήταν επίσης εκπρόσωποι από τους χώρους της επιχειρηματικότητας, της επιστήμης και της ακαδημαϊκής κοινότητας, της περιβαλλοντικής δράσης και της κοινωνίας των υπεύθυνων πολιτών.

Συναντίληψη για τις έννοιες, τις αποφάσεις και δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης στη χώρα

Συναντίληψη σε επίπεδο αρχών, προθέσεων και στόχων για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης στη χώρα σημειώθηκε μεταξύ εκπροσώπων της εκτελεστικής εξουσίας, της Δικαιοσύνης, της Αυτοδιοίκησης, των Ανεξάρτητων Αρχών, του Τεχνικού και Νομικού κόσμου και υπογραμμίστηκε από όλους η ανάγκη κατανόησης των όρων και εννοιών της βιωσιμότητας, ως  ένας ενιαίος κώδικας διεπιστημονικής γνώσης, στις θεσμικές αποφάσεις, τις δράσεις και τα έργα αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.

H συγγραφική ομάδα νομικών από τους Κωνσταντίνο Καρατσώλη, Ιφιγένεια Τσακαλογιάννη, Ιωάννα Βασιλοπούλου, Ελευθερία Βολάκη, Εύα Κολοβέντζου , Αθηνά Μιχαλακέα, Μανώλη Χατζηδάκη.

Οι κοινές αυτές διαπιστώσεις έλαβαν χώρα στη διάρκεια των εργασιών της επιστημονικής εκδήλωσης με θέμα: «ΚΩΔΙΚΑΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΕΜΒΕΛΕΙΑ», που διοργάνωσε το «Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες», σε συνεργασία και στο κτίριο του Οργανισμού «The Demos Center» στην Αθήνα. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η Συλλογική έκδοση Νομικών  με τίτλο :  «ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ – ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΩΝ», επιμέλειας Κωνσταντίνου Καρατσώλη, με τη συνεργασία Ιφιγένειας Τσακαλογιάννη. Σημείο αναφοράς αποτέλεσε, όπως υπογραμμίστηκε από όλους τους ομιλητές, η ανάγκη κατανόησης, σε κοινή βάση αναφοράς, της διεπιστημονικής γνώσης των εννοιών της βιωσιμότητας στη νομική, τεχνική, οικονομική και κοινωνική διάσταση, που εμπεριέχουν τα σύνθετα ζητήματα της περιβαλλοντικής κρίσης, όπως αυτά παρουσιάζονται και αναλύονται στη συλλογική έκδοση.

Συνεργασία Δικτύου Πόλεων με Λίμνες και «The Demos Center»

Ανδρέας Στεργίου, Πρόεδρος του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες και Δήμαρχος Αργιθέας

Απευθύνοντας εναρκτήριους χαιρετισμούς στην επιστημονική εκδήλωση ο κ. Ανδρέας Στεργίου, Πρόεδρος του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες και Δήμαρχος Αργιθέας, αναφέρθηκε στις δράσεις, τα έργα και προγράμματα και στις συνεργασίες σε τοπικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο που αναπτύσσει το Δίκτυο των παραλίμνιων Δήμων της χώρας, για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και ανθεκτικότητα με περιβαλλοντικά βιώσιμο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο.

Μαίρη Καρδάρας, Γενική Διευθύντρια του «The Demos center»

Από την πλευρά της η κα Μαίρη Καρδάρας, Γενική Διευθύντρια του «The Demos center»  τόνισε για τον Οργανισμό που εκπροσωπεί, o οποίος είναι συνδεδεμένος με το Αμερικανικό Κολέγιο στην Ελλάδα και  παγκοσμίως αναγνωρισμένος για το έργο και τις δράσεις του στους τομείς του Περιβάλλοντος και του Πολιτισμού, ενώ επίσης συνδέει την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης με την θωράκιση και την ενίσχυση της Δημοκρατίας.  Οι κκ Στεργίου και Καρδάρας, με αφετηρία την επιστημονική εκδήλωση ανακοίνωσαν την ευρύτερη συνεργασία για τους κοινούς σκοπούς των φορέων τους.

Κ. Μενουδάκος: αναγκαίες οι αποστάσεις από μονομερείς προσεγγίσεις

Ο Κωνσταντίνος Μενουδάκος, Επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ και Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων άσκησε παρέμβαση στις εργασίες της εκδήλωσης.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα των εργασιών της επιστημονικής εκδήλωσης ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ και Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, κ. Κωνσταντίνος Μενουδάκος, τόνισε ότι είναι ανάγκη να υπάρξει κατανόηση και συναντίληψη για τη βιωσιμότητα όλων των θεσμικά εμπλεκομένων στο σχεδιασμό και τις αποφάσεις φορέων, προσθέτοντας ότι σε συνδυασμό με τις δυνατότητες για δράσεις και έργα που υπάρχουν, «θα μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα δημιουργούμε και μία άλλη χώρα». Προσθέτοντας ότι δυστυχώς στο DNA του Έλληνα δεν είναι ο σχεδιασμός, αλλά το “χύμα”.

Παράλληλα ο κος Μενουδάκος, δίνοντας μήνυμα προς όλες τις πλευρές ότι πρέπει να τηρούν αποστάσεις από μονομερείς προσεγγίσεις ανέφερε ότι πάντα υπήρχαν επιστημονικές τοποθετήσεις νομικών και τεχνικών με αποκλίσεις μεταξύ τους, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ο ίδιος ως δικαστής του ΣτΕ είχε διαφοροποιηθεί από την άποψη του αείμνηστου καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ Αραβαντινού, ο οποίος υποστήριζε ότι η εκτός σχεδίου δόμηση είναι η καταστροφή του Ελληνικού χώρου, λέγοντας ότι σε κάθε περίπτωση και περίοδο είναι χρήσιμες οι λύσεις αρχών και συνθέσεων.

Σύμφωνα με τον κ. Μενουδάκο, η ορολογία της βιωσιμότητας είναι πολύ χρήσιμη, καθώς βρεθήκαμε αντιμέτωποι με σημαντικές δυσκολίες κατά το παρελθόν, αλλά πλέον η έκδοση που παρουσιάστηκε αποτελεί ένα σημαντικό βοήθημα.

Δ. Βασιλειάδης: μέτρα για την επιτάχυνση των δικαστικών αποφάσεων

Δημήτρης Βασιλειάδης, Σύμβουλος του Συμβουλίου της Επικρατείας

Ειδικότερα, για την ανάγκη κωδικοποίησης των εννοιών που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη για τη διευκόλυνση του δικαστηρίου μίλησε ο Σύμβουλος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Δημήτρης Βασιλειάδης, επισημαίνοντας τις δύο απαιτήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης που έχουν να κάνουν με την ταχύτητα και την ορθότητα στην έννομη τάξη.

Ο κ. Βασιλειάδης τόνισε την ανάγκη κωδικοποίησης της νομοθεσίας, προκειμένου να αποφεύγονται τα κενά και οι δυσχέρειες, καθώς πρόκειται για εγχείρημα ιδιαίτερα περίπλοκο. Όσον αφορά στην προώθηση της πολεοδομικής και χωροταξικής μεταρρύθμισης, ο κ. Βασιλειάδης ανέφερε ότι δεν πρέπει να είμαστε απαισιόδοξοι, υπενθυμίζοντας τις προβλέψεις ήδη από το Σύνταγμα του 1974 σύμφωνα με το οποίο η ανάπτυξη της χώρας μας πραγματοποιείται με βάση τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος, ωστόσο άρχισε να εφαρμόζεται το 1999.

Όπως τόνισε, αυτή τη στιγμή η χώρα μας έχει ένα επίπεδο χωρικού σχεδιασμού, προσθέτοντας ωστόσο τις εγγενείς αδυναμίες, για την κατάκτηση της ασφάλειας δικαίου, και την ανάγκη διατήρησης σε εγρήγορση των αντανακλαστικών της διοίκησης. Μάλιστα όπως έκανε γνωστό, το ίδιο το ΣτΕ παίρνει μέτρα για την επιτάχυνση των διαδικασιών για την λήψη των αποφάσεων, προκειμένου να ανταποκριθεί στο μεγάλο έργο που έχει αναλάβει η διοίκηση για την εκπόνηση τοπικών και περιφερειακών χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων.

Όσον αφορά τη χρησιμότητα του βιβλίου, αυτό αποτελεί μία δευτερεύουσα πηγή γνώσης για το δικαστήριο, το οποίο συνοδεύεται με πλούσιες παραπομπές στην νομοθεσία και τη νομολογία, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.

Δ. Πυργάκης: η έλλειψη σχεδιασμού βάση αναφοράς ακυρωτικών αποφάσεων

Δημήτρης Πυργάκης, Πάρεδρος του ΣτΕ

Απ΄ την πλευρά του ο Πάρεδρος του ΣτΕ, κ. Δημήτρης Πυργάκης αναφέρθηκε σε αντιδράσεις, που προέκυψαν κατά καιρούς σχετικά με συγκεκριμένες αποφάσεις του ΣτΕ, καθώς και στα όρια που έχουν προκύψει για τον ακυρωτικό έλεγχο.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, χρειάζεται σχεδιασμός, ενώ το περιβαλλοντικό, χωροταξικό και πολεοδομικό δίκτυο απαιτούν επιστημονικό υπόβαθρο, γι΄ αυτό και απαιτούνται μελέτες, ενώ συμπλήρωσε το γεγονός ότι ο Οικοδομικός Κανονισμός έχει τροποποιηθεί 37 φορές από το 2012, γεγονός που υποσκάπτει την ασφάλεια δικαίου.

Από την πλευρά του επανέλαβε τη δέσμευση ότι σε έναν χρόνο θα υπάρξουν οι κατάλληλες διοικητικές αλλαγές στο ΣτΕ προκειμένου να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός στο σύνολο της χώρας.

Μιλώντας για το βιβλίο, το χαρακτήρισε ως ένα χρήσιμο εργαλείο για τους νομικούς, καθώς προσφέρει ορισμούς για τα βασικά χαρακτηριστικά της βιωσιμότητας με αναφορές στην ελληνική νομολογία του ΣτΕ.

Ε. Mπακογιάννης: «η πολιτεία έχει απόλυτο σεβασμό και δέχεται τις αποφάσεις του ΣτΕ»

Ευθύμης Μπακογιάννης Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ

Ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ, κ. Ευθύμης Μπακογιάννης, έκανε λόγο για “αξιοβίωτη” ανάπτυξη, προκειμένου ένας πολίτης να απολαύσει όλα τα στοιχεία που τη συνθέτουν. Όπως εξήγησε, το μέλλον στηρίζεται πρωτίστως στους ανθρώπους που ζουν σήμερα, ενώ αναλυτική αναφορά με παραδείγματα έκανε στα διλήμματα, τους προβληματισμούς και πολλές φορές τις αντιφάσεις που δημιουργούνται στις τάξεις τόσο των πολιτών όσο και των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και τις κεντρικής διοίκησης, προκειμένου να κατανοήσουν, να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν τη νομολογία. “Έχουμε αποφασίσει σε αυτόν τον τόπο ότι η πολιτεία έχει απόλυτο σεβασμό και δέχεται τις αποφάσεις του ΣτΕ” ξεκαθάρισε ο κ. Μπακογιάννης, και συμπλήρωσε ότι στον βαθμό της συνταγματικής νομιμότητας, υπάρχει μία επικοινωνία με την πολιτεία, στο βαθμό που επιτρέπει το Σύνταγμα.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η πολιτεία ακούει και την κοινωνία, όχι μόνο γιατί εκλέγεται από αυτή, αλλά γιατί πρέπει να φροντίζει για την ευημερία της. Μάλιστα, επεσήμανε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τί εννοούμε χωροταξικό σχεδιασμό, γι’ αυτό και αποκλείεται να συμφωνήσουμε όλοι, σε αυτό όμως που καλούμαστε να συμφωνήσουμε, είναι στο ότι θα πρέπει να υπάρχει η μέγιστη δυνατή συναίνεση του Τεχνικού Κόσμου, με προσπάθεια να συγκεραστούν όλες οι απόψεις σε επίπεδο, κεντρικής διοίκησης, κοινωνίας των πολιτών κλπ.

Σύμφωνα με τον κ. Μπακογιάννη, μέσα από αυτή την προσπάθεια για την υλοποίηση του τοπικού και περιφερειακού πολεοδομικού σχεδιασμού, εμείς θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε την ισορροπία, ενώ όπως είπε, “έχουμε θέσει ένα χρονοδιάγραμμα ενεργειών για να καταθέσουμε τα προεδρικά διατάγματα στο ΣτΕ”.

Γ. Στασινός: «δεν είναι κακό να αλλάζει και η νομολογία, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών»

Γιώργος Στασινός Πρόεδρος του ΤΕΕ

Στην παρέμβασή του ο κ. Πρόεδρος του ΤΕΕ, κ. Γιώργος Στασινός, τόνισε ότι πρέπει να συνεννοούμαστε όλοι μεταξύ μας σε σχέση με την ακριβή αποτύπωση των όρων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα. Όπως δήλωσε: “Η μόνη περίοδος να υπάρξει χωροταξικός σχεδιασμός είναι αυτή που διανύουμε και καλούμαστε όλοι να κάνουμε το καλύτερο προκειμένου, να ολοκληρωθεί αυτή η μεταρρύθμιση και να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων”. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ σε ενάμιση χρόνο θα έχουμε ψηφιοποιήσει το σύνολο των δεδομένων των πολεοδομιών, ενώ, υπό ολοκλήρωση βρίσκεται ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης. Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την αυθαίρετη δόμηση με πάρα πολύ κόπο. Σε δύο χρόνια θα μπορούμε να βλέπουμε την μεταβολή της επιφάνειας, και σε συνδυασμό με το e-adeies να μπορούμε να παρεμβαίνουμε άμεσα. Στα επόμενα 3-4 χρόνια πρέπει να συμβαδίζουμε όλοι μαζί.

Επιπλέον, προσέθεσε την ανάγκη για αντισεισμική θωράκιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, καθώς τα κτίρια μετά το 1995, που είναι χτισμένα με τις σύγχρονες ασφαλείς προδιαγραφές, αφορούν μόνο το 10% του συνόλου και πρόσθεσε ότι τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, καταναλώνουν δέκα φορές λιγότερη ενέργεια, και εκπέμπουν τους αντίστοιχους ρύπους. Σύμφωνα με τον κ. Στασινό, με τα δεδομένα αυτά θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η πλειοψηφία των κτιρίων στη χώρα μας είναι επικίνδυνα, καταναλώνουν ενέργεια και παράγουν ρύπους. Συνεπώς, σύμφωνα χρειάζεται να ανανεωθεί ο κτιριακός πλούτος της χώρας μας.

Όπως δήλωσε, σύμφωνα με τον ΝΟΚ, προκειμένου να εξασφαλιστεί και η οικονομική βιωσιμότητα, χρειάζεται να επιτραπεί ένας όροφος επιπλέον. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στασινός: “Ζούμε σε μία χώρα όπου ο καθένας ανάλογα με την εξουσία που νομίζει ότι έχει ή δεν έχει αποφασίζει να μην έχουμε ασφάλεια στα κτίριά μας, και να κινδυνεύουν ακόμα και οι ζωές μας. Ο καθένας ας λάβει τις αποφάσεις για το μέλλον, όχι στη θεωρία, αλλά με βάση τους ανθρώπους που μένουν εδώ αλλά και τα παιδιά τους”.

Όπως είπε: “Απ΄ την πλευρά του ΤΕΕ, αντιμετωπίζουμε τα πράγματα πρακτικά, έχοντας ως στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα, είμαστε υποχρεωμένοι να συγκλίνουμε με τους δικαστές, ωστόσο δεν είναι κακό να αλλάζει και η νομολογία, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών. Δεν πρέπει να μας κερδίσουν λαϊκιστές, και να μας κρατάνε πίσω. Όσον αφορά τις αλλαγές, στον ΝΟΚ, επεσήμανε ότι επί της ουσίας δεν έχει αλλάξει. Δεν μπορούμε να σταματάμε τη δόμηση σε όλη την Ελλάδα, γιατί τότε βάζουμε όλη την κοινωνία απέναντι”.

“Θέλουμε στα επόμενα τέσσερα χρόνια να οδηγήσουμε την Ελλάδα να αλλάξουμε επίπεδο. Χρειάζεται όλοι να πάμε με την κοινή λογική. Αν δεν τα καταφέρουμε θα κερδίσουν οι αυθαίρετοι”, δήλωσε. Τέλος, συνεχάρει τον κ. Καρατσώλη, διαπιστώνοντας την ανάγκη καταγραφής-σύνταξης του συγκεκριμένου βιβλίου.

Γ. Χατζημάρκος:  διεύθυνση παρακολούθησης φέρουσας ικανότητας στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου

Γιώργος Χατζημάρκος Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος, είπε, ότι οριζόντιες λύσεις δε δουλεύουν παντού, καθώς τα νησιά μας είναι μικρά οικοσυστήματα, που έρχονται σε κίνδυνο, αλλά πολλές φορές δημιουργούν και ευκαιρίες. Έχουμε δουλέψει σε έργα βιώσιμης ανάπτυξης όπως στην Αστυπάλαια, στη Χάλκη, στην Ρόδο που θα χτίσουμε τον πρώτο αειφόρο τουριστικό προορισμό, ενώ η Τήλος είναι το πρώτο νησί στον κόσμο μηδενικών αποβλήτων. Θεωρώ ότι ο τουρισμός είναι μία δύναμη για το καλό, καθώς εάν συμφωνούμε όλοι ότι η κλιματική αλλαγή είναι η πρώτη μεγάλη πρόκληση, τότε το δημογραφικό είναι το δεύτερο. Χάρη στον τουρισμό λοιπόν, το Νότιο Αιγαίο είναι η πρώτη περιφέρεια της χώρας με αύξηση πληθυσμού.

Είμαι υπέρ της τάξης και των κανόνων και υπέρ του τουρισμού και κατά του φανατισμού. Στη δημόσια διοίκηση, υπάρχει και αγωνία και πρόταση, και έχουμε πλήρη γνώση των συνεπειών όλων όσων έρχονται, ειδικά στην περιοχή μας. Μάλιστα όπως έκανε γνωστό, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δημιουργήσαμε έναν νέο οργανισμό: Τη διεύθυνση παρακολούθησης φέρουσας ικανότητας, αλλά και γραφεία κλιματικής ουδετερότητας. Καθημερινή δουλειά της δημόσιας διοίκησης είναι να παρακολουθούνται όλοι οι δείκτες, και αυτό πρέπει να γίνεται με τρόπο επιστημονικό. Κλείνοντας, ο κ. Χατζημάρκος δήλωσε ότι: Αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι μία διοικητική πράξη αλλά ένα ολικό “restart”.

Κ. Kαρατσώλης: ανάγκη άρσης των εντάσεων και συναίνεση για τη γνώση

Ο επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας του βιβλίου και δικηγόρος, κ. Κωνσταντίνος Καρατσώλης, μιλώντας για την ασφάλεια δικαίου, επεσήμανε ότι η χώρα έχει αλλάξει πάρα πολύ προς μία θετική κατεύθυνση, ενώ εάν ολοκληρωθεί και ο ψηφιακός χάρτης, τότε πραγματικά μιλάμε για τεράστιες αλλαγές, καθώς αμβλύνονται οι διαφορές στην πορεία της πολιτείας, όπως είπε. Την επόμενη δεκαετία θα έχουμε ένα πολύ καθαρότερο πεδίο, εξαιτίας αυτών των εργαλείων, ανέφερε.

Επιπλέον τόνισε ότι βρισκόμαστε σε μία σύγκρουση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να βοηθήσουμε στην ανάγκη άρσης των εντάσεων και να δημιουργήσουμε ένα επίπεδο συναίνεσης για την γνώση. Χρειαζόμαστε έναν κώδικα βιωσιμότητας, καθώς όπως αναφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι περισσότερο έντονες για ομάδες χαμηλού εισοδήματος, και όλων όσων δεν έχουν τη δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων. Επιπλέον, όπως είπε, στα 200 εκατομμύρια πρόκειται να φθάσουν οι κλιματικοί πρόσφυγες μέχρι το 2050. “Είναι δεδομένο ότι τρέχουν τόσο πολύ οι εξελίξεις που αδυνατεί ο νομοθέτης να καλύψει αυτά τα κενά που διαμορφώνονται. Παρά τα νέα νομοθετήματα, δεν έχουμε τα αποτελέσματα που επιθυμούμε διαπίστωσε.

O ίδιος πρόσθεσε ότι στόχος του βιβλίου είναι να καταδείξει τα καλά παραδείγματα προς μία ολιστική προσέγγιση κουλτούρας και αντίληψης για τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον και το μέλλον των παιδιών μας. “Αξίζει να κάνουμε μία προσπάθεια να δημιουργείται στην Ελλάδα αυτή η κουλτούρα, έτσι ώστε θα ακολουθήσουν οι αλλαγές στη νομοθεσία να καλυφθούν τα κενά” τόνισε. Τέλος, αφού εξήρε την προσπάθεια της συγγραφικής ομάδας, τόνισε ότι η παρουσία τόσο σημαντικών προσωπικοτήτων, του δίνει την ώθηση για μία νέα επιστημονική μελέτη.

Ε. Μουρελάτου: ο κόσμος αλλάζει με τις πράξεις μας

Έλενα Μουρελάτου, Επιστημονική Συνεργάτης του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες

Η κα Έλενα Μουρελάτου, Επιστημονική Συνεργάτης του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες, επεσήμανε τις δράσεις του Δικτύου, καθώς και τις συνεργασίες που δημιουργούνται μέσα από τις ανάγκες για επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

Όπως ανέφερε, το Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες αξιοποιεί όλη τη γνώση προς όφελος των Δήμων με λίμνες. “Εδώ και 12 χρόνια, 56 Ελληνικοί Δήμοι, με συνοδοιπόρους άξιους επιστήμονες έχουν θέσει ως στόχο τη γνώση που απαιτείται για τον κόσμο που έρχεται, έτσι ώστε ο επόμενος πόλεμος να μην είναι για το νερό, καθώς όπως συμπλήρωσε, ο κόσμος αλλάζει με τις πράξεις μας.

Μηνύματα στην εκδήλωση 

Εμμανουέλα Δούση,Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Διευθύντρια Έδρας UNESCO για την Κλιματική Διπλωματία

Σε μήνυμα που έστειλε η κα Εμμανουέλα Δούση, Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Διευθύντρια Έδρας UNESCO για την Κλιματική Διπλωματία μιλώντας για το βιβλίο ανέφερε ότι το αποτέλεσμα της συγγραφής είναι αυτός ο εύχρηστος και εύληπτος οδηγός να απευθύνεται σε κάθε πολίτη που θέλει να κατανοήσει τη σημασία της βιωσιμότητας, προς ένα καλύτερο μέλλον.

 Μαρία Βασιλάκου, μέλος του Συμβουλίου της ΕΕ για τις κλιματικά ουδέτερες πόλεις

Η κα Μαρία Βασιλάκου, μέλος του Συμβουλίου της ΕΕ για τις κλιματικά ουδέτερες πόλεις αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Horizon, η πλειοψηφία του οποίου αφορά τη βιωσιμότητα. Επεσήμανε τις λεπτομέρειες που αφορούν σε δύο εφαρμογές με ελληνική συμμετοχή, που στόχο έχουν την ενίσχυση της προσπάθειας επίτευξης των στόχων για την κλιματική ουδετερότητα, αλλά και των 17 στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης.

Τόνισε, επίσης την αξία συνεργειών μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και την ταξινομία, η οποία περιλαμβάνει τα κριτήρια για τα έργα και τις κατασκευές, προκειμένου να ταυτίζονται με τους όρους της βιωσιμότητας, αλλά και του κανονισμού για την αποκατάσταση της φύσης, σύμφωνα με τα οποία διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων, για το μέλλον όλων μας.

Η συγγραφική ομάδα νομικών 

Η Ιφιγένεια Τσακαλογιάννη Δικηγόρος ΜΔΕ Δ. Περιβάλλοντος MSc Climate and ICT , συνεργάτιδα της επιμέλειας της Συλλογικής Έκδοσης παρουσίασε τους στόχους της έκδοσης και τη συγγραφική ομάδα νομικών

Όπως ανέφερε η κα Ιφιγένεια Τσακαλογιάννη, που σε συνεργασία με τον κ. Καρατσώλη είχε την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης, το βιβλίο προσπαθεί να απαντήσει στην πρόκληση των εννοιών της βιωσιμότητας. Στόχος είναι να συμβάλλω πιο ενεργά στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, και την προώθηση της κατανόησης, για την γνώση έτσι ώστε να ακολουθήσει η δράση. Η βιωσιμότητα δεν είναι πλέον μια επιλογή αλλά μία αναγκαιότητα. Ελπίζουμε το βιβλίο μας να συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση, τόνισε.

Γενική άποψη από τις εργασίες της επιστημονικής εκδήλωσης

Τα μέλη της συγγραφικής ομάδας, δικηγόροι κκ Ιωάννα Βασιλοπούλου, Ελευθερία Βολάκη, Εύα Κολοβέντζου, Αθηνά Μιχαλακέα, Μανώλης Χατζηδάκης, τόνισαν σε μήνυμά τους ότι απώτερος σκοπός της ομάδας, μέσω του συγκεκριμένου λεξικού – γλωσσαρίου, είναι η κατανόηση των εννοιών της βιωσιμότητας για ένα καλύτερο πρακτικό αποτύπωμα στην κοινωνία και το περιβάλλον. Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Αργύρης Δεμερτζής.

Στόχος της έκδοσης του βιβλίου ορολογίας βιωσιμότητας 

Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και καθώς παρατηρούμε συνεχώς τις επιπτώσεις των έντονων καιρικών φαινομένων γύρω μας, έννοιες όπως «κλιματική αλλαγή», «κλιματική κρίση», «κλιματική ουδετερότητα», «πράσινη μετάβαση» έχουν την τάση να αυξάνονται και να αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας. Παράλληλα οι έννοιες αυτές αποκτούν δεσμευτική ισχύ και καταγράφονται σε κανονιστικά κείμενα και Νόμους μαζί με ειδικότερες επιστημονικές έννοιες όπως οι «κλιματικές προσφυγές», «Πόλεις των 15 λεπτών» και το “greenwashing” επηρεάζοντας και διαμορφώνοντας την σύγχρονη πολιτική.

Επομένως, σημαντικό είναι να υπάρχει αφύπνιση, ενημέρωση και συμμετοχή αφενός για ζητήματα εξειδικευμένης γνώσης για επιστημονικά θέματα που αποτελούν αντικείμενο των πλέον ειδικών, και αφετέρου για αποφάσεις και κανονιστικά κείμενα που αναμφισβήτητα θα αλλάξουν την κουλτούρα και τον τρόπο ζωής μας τις επόμενες δεκαετίες.

Υπό αυτό το πρίσμα, στόχος του βιβλίου «Ορολογία Βιωσιμότητας – Γλωσσάριο Εννοιών και Ορισμών», πέραν της έρευνας και καταγραφής από μια επιστημονική και εξειδικευμένη ομάδα, είναι να υποβοηθήσει την προσπάθεια ενημέρωσης και αφύπνισης του Ευρωπαίου πολίτη, κωδικοποιώντας και εξηγώντας έννοιες και αναλύοντας τις απαιτούμενες διαδικασίες, μεταφράζοντας για όλους τους πολίτες και ιδίως για αυτούς του μέλλοντος, έννοιες που θα διαμορφώσουν νέες αξίες για τον άνθρωπο και την καθημερινή ζωή του την επόμενη περίοδο.