ΣΕΠΟΧ: παράθυρο για εκτός σχεδίου δόμηση, μέσω των νέων ΕΠΣ

Παράθυρο για την εκτός σχεδίου δόμηση διαπιστώνει ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων Χωροτακτών μέσω της «άκριτης και εκτεταμένης χρήσης του εργαλείου των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων» και τονίζει ότι υπερασπίζεται τις συνταγματικές επιταγές και τη νομολογία του ΣτΕ, που προβλέπουν δραστικό περιορισμό της.

Eνδεχόμενο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ

Ο ΣΕΠΟΧ δίνει το μήνυμα ότι απομακρύνεται η θεσμοθέτηση του νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για την πολεοδομική μεταρρύθμιση και την εκτός σχεδίου δόμηση, που εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο πριν ένα μήνα στις 9 Ιανουαρίου 2024 κάνοντας λόγο για “ενδεχόμενο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ” και  “για ρυθμίσεις που αφορούν σε ποικίλες διευκολύνσεις της εκτός σχεδίου δόμησης”, επισημαίνοντας ότι “η  δημόσια συζήτηση για το θέμα αυτό έχει ξεκινήσει μάλιστα πριν να δοθεί στη δημοσιότητα και εκτεθεί σε διαβούλευση το σχετικό νομοσχέδιο”.

Παράθυρο για την εκτός σχεδίου δόμηση

Σε απόφαση της γενικής συνέλευσης των μελών του, ο  ΣΕΠΟΧ δείχνει ότι έχει ανοίξει παράθυρο για την εκτός σχεδίου δόμηση, καθώς υποστηρίζει ότι βασικές παράμετροι για έναν δίκαιο, τεχνικά ορθό και αποτελεσματικό περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης είναι:

α. ο άμεσος περιορισμός της άκριτης και εκτεταμένης χρήσης του εργαλείου των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και

β. η απρόσκοπτη ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα, με την άμεση υποστήριξη του προγράμματος εκπόνησης και θεσμοθέτησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.

ΣΕΠΟΧ: κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης

Στην απόφαση της γενικής συνέλευσης των μελών του συλλόγου αναλυτικά αναφέρεται ότι: Ο ΣΕΠΟΧ εκφράζει την έντονη ανησυχία του αναφορικά με το ενδεχόμενο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για ρυθμίσεις που αφορούν σε ποικίλες διευκολύνσεις της εκτός σχεδίου δόμησης. Η δημόσια συζήτηση για το θέμα αυτό έχει ξεκινήσει μάλιστα πριν να δοθεί στη δημοσιότητα και εκτεθεί σε διαβούλευση το σχετικό νομοσχέδιο.

Πάγια θέση του ΣΕΠΟΧ είναι η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης, ως ένα πρόβλημα που διαχρονικά υπονομεύει την ορθολογική ανάπτυξη του περιαστικού και εξωαστικού χώρου και την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Συχνά με ευθύνη των αρχών (κεντρικών και ενίοτε τοπικών) καθυστερεί η αναστέλλεται ο υφιστάμενος χωρικός σχεδιασμός,  με επιβαρυντικές επιπτώσεις για το ήδη δομημένο και φυσικό περιβάλλον.

Ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει ότι η εκτός σχεδίου δόμηση δεν αφορά αποκλειστικά τον περιαστικό χώρο, αλλά όλη την επικράτεια και έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στις παραγωγικές δραστηριότητες της υπαίθρου που προκύπτουν από την κατάτμηση, τη διάσπαση και τελικά την απαξίωση της αγροτικής γης.

Οι πολιτικές αυτές κινούνται σε κατεύθυνση αντίθετη ως προς την προστασία του περιβάλλοντος και του τοπίου, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ορθολογική οργάνωση του χώρου, με ανυπολόγιστες δυσμενείς συνέπειες. Είναι μάλιστα ανεπίτρεπτο να προωθείται η εκτός σχεδίου δόμηση όταν βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα πολεοδομικής μεταρρύθμισης που το ίδιο το ΥΠΕΝ έχει προγραμματίσει και προωθεί.

Ο ΣΕΠΟΧ προωθεί, αναδεικνύει και υπερασπίζεται τις συνταγματικές επιταγές, τη νομολογία του ΣτΕ και τους ισχύοντες όρους και προϋποθέσεις για την ύπαρξη μετώπου σε αναγνωρισμένο κοινόχρηστο οδικό δίκτυο, που συνηγορούν στο ότι οι εκτός σχεδίου περιοχές δεν έχουν προορισμό καταρχήν τη δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, πολύ δε περισσότερο στην τρέχουσα συγκυρία των περιβαλλοντικών προκλήσεων και της κλιματικής αλλαγής.

Ο ΣΕΠΟΧ υποστηρίζει, τέλος, ότι βασικές παράμετροι για έναν δίκαιο, τεχνικά ορθό και αποτελεσματικό περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης είναι:

α. ο άμεσος περιορισμός της άκριτης και εκτεταμένης χρήσης του εργαλείου των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και

β. η απρόσκοπτη ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα, με την άμεση υποστήριξη του προγράμματος εκπόνησης και θεσμοθέτησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.