Συνοπτική παρουσίαση του ΠΔ για τους οικισμούς
ΕπωνύμωςΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠεριβάλλονΠολεοδομίαΧωροταξία 30 Απριλίου 2025 Αργύρης

Του Σωτήρη Μούρκα* Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός
Συνοπτική περιγραφή του νέου ΠΔ 129/2025 του ΥΠΕΝ, που προσδιορίζει πως θα γίνει η νέα οριοθέτηση και θα καθοριστούν οι χρήσεις γης οικισμών προ του 1923 και οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων.
Με το Διάταγμα οριοθετούνται όσοι οικισμοί δεν έχουν οριοθετηθεί είτε το όριό τους επανεγκρίνεται, είτε αναοριοθετείται, στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται αναγκαίο.
Δεν εφαρμόζεται σε οικισμούς:
α) Με πληθυσμό άνω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, ανεξαρτήτως του χρόνου δημιουργίας τους,
β) οι οποίοι δημιουργήθηκαν μετά την έναρξη εφαρμογής του ν. 1337/1983,
γ) οι οποίοι εμπίπτουν σε παραθεριστικές παραλιακές περιοχές, οι οποίες έχουν καθοριστεί μέσα σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) των νομών Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής.
Το διάταγμα ευελπιστεί να εκσυγχρονίσει & ομαδοποιήσει:
→Το από 16.08.1923 ν.δ. (Α’ 228),
→Το ν. 998/1979 (Α’ 289),
→Το από 02.03.1981 π.δ. (Δ’ 138),
→Το ν. 1337/1983 (Α’ 33),
→Το από 24.04.1985 π.δ. (Δ’ 181),
→Το π.δ. 209/1998 (Α’ 169).
→Το ν. 2971/2001 (Α’ 285),
→Το άρθρο 90π.δ. 63/2005, Α’ 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133),
→Το άρθρου 31 παρ. 1 του ν. 3937/2011 (Α’ 60),
→Τα άρθρα 6 παρ. 2, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 23, 25, 26, 27 παρ. 1, 2 και 5 του ν. 4067/2012 (Α’ 79),
→Το ν. 4258/2014 (Α’ 94),
→Τα άρθρα 7 και 8 του ν. 4447/2016 (Α’ 241),
→Το άρθρου 16 του π.δ. 59/2018 (Α’ 114),
→Το άρθρο 12 του ν. 4759/2020(Α’ 245)
→Το ν. 4858/2021, Α’ 220),
→Την 74103/5569/08.07.2023 κοινή απόφαση (Β’ 4408).
→Το ν. 5092/2024 (Α’ 33),
Να χρησιμοποιήσει:
→Τις 132/συν.28η/30.11.2023, 70/συν. 14η/14.10.2024 και 72/συν.15η/22.10.2024 γνωμοδοτήσεις του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων.
→Τις 74/2024 και 17/2025 γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Να ορίσει νέα διαδικασία:
♦ Οριοθέτησης Οικισμού.
♦ Παραχώρησης λωρίδας οικοπέδου εντός οικισμού για την εξασφάλιση του απαιτούμενου πλάτους υφιστάμενου κοινόχρηστου χώρου.
♦ Έκδοσης απόφασης για υποχώρηση κτιρίου από τη γραμμή δόμησης, εντός οικισμού.
♦ Έκδοσης απόφασης για καθορισμό πλάτους κοινόχρηστου χώρου μεγαλύτερου των τεσσάρων (4,00) μέτρων.
♦ Γραμμή δόμησης παραλιακών οικισμών.
♦ Καθορισμού εύρους ζώνης απαγόρευσης οχλουσών εγκαταστάσεων περιμετρικά του οικισμού.
Να καταργήσει:
→Το Π.Δ της 24-4-1985 (181Δ)
→Το Π.Δ της 2-3-1981 (138Δ)
→Το Π.Δ της 25-8-1989 (164Δ)
→Το Π.Δ της 6-12-1982 (588Δ)
ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΙ ΚΑΝΕΙ:
Αφορά αυτοτελείς οικισμούς με την απογραφή 1983 που ήταν κάτω των 2.000 κατοίκων και εξακολουθούν να είναι κάτω των 2.000 κατοίκων και δεν εμπίπτουν σε παραθεριστικές παραλιακές περιοχές, οι οποίες έχουν καθοριστεί μέσα σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) των νομών Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής.
Ορίζει τμήματα (συνεκτικό, Διάσπαρτο & Αραιοδομημένο), Ζώνες (Α, Β & Β1)
Αναοριοθετεί.
Κατηγοριοποιεί σε Περιαστικούς, Παραλιακούς, Ημιορεινούς, Πεδινούς, Τουριστικούς, Παραδοσιακούς, Αξιόλογους, Ενδιαφέροντες και Απλούς (συνεκτικούς, διάσπαρτους, δυναμικούς, μικρούς, μεσαίους και μεγάλους)
Προσδιορίζει τα Στοιχεία εκτίμησης για τα όρια (πολυγωνική γραμμή) και τις Ζώνες οικισμού.
Καθορίζει τις Γενικές διατάξεις της οριοθέτησης του οικισμού.
Θέτει τα Κριτήρια αποκλεισμού από την οριοθέτηση.
Προσδιορίζει Διαδικασία οριοθέτησης.
Επιβάλλει Περιεχόμενο φακέλου μελέτης οριοθέτησης.
Απαριθμεί ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΚΑΘΏΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ (Αρτιότητα, Μέγιστο ποσοστό κάλυψης και συντελεστής δόμησης, Μέγιστο ύψος κτιρίων μέγιστος αριθμός ορόφων, Γραμμή δόμησης, Θέση κτιρίου στο οικόπεδο, Οικοδομησιμότητα και Γραμμή δόμησης παραλιακών οικισμών
Ορίζονται ανά κατηγορία και περίπτωση οικισμού, οι χρήσεις γης.
Ειδικοί όροι δόμησης των οικισμών καθορίζονται με το π.δ. οριοθέτησης οικισμού στο πλαίσιο ΤΠΣ, ΕΠΣ ή αυτοτελούς π.δ.
Έως την έκδοση του π.δ. οριοθέτησης εκάστου οικισμού, εξακολουθούν να ισχύουν οι αντίστοιχες για κάθε είδος οικισμού διατάξεις του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ, Δ’ 580/27.07.1999), ως και τα κατ’ ιδίαν π.δ. καθορισμού ορίων, όρων και περιορισμών δόμησης, πλην της περ. 1 της παρ. Δ του άρθρου 14 που είναι άμεσα εφαρμοστέα (Εκτός του ορίου του οικισμού και σε απόσταση έως και πεντακοσίων (500) μ. περιμετρικά αυτού, απαγορεύεται η ανέγερση βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων κατηγορίας Α της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), όπως εξειδικεύεται με τις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές κανονιστικές ρυθμίσεις, και εν γένει οχλουσών εγκαταστάσεων).
Ολόκληρο το ΠΔ του ΥΠΕΝ στο ΦΕΚ για τους οικισμούς
Με τρεις ζώνες, περιορίζοντας τα όρια των οικισμών σε αυτά που είχαν διαμορφωθεί έως το 1983, δίνοντας αρτιότητα και οικοδομησιμότητα κατά κανόνα σε οικόπεδα άνω των δύο στρεμμάτων με πρόσωπο σε υφιστάμενο χώρο και 15 κατηγορίες εξαιρέσεων, ανάμεσα τους για προστατευόμενες περιοχές, γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας και εκτάσεις γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση αλλά και μεταβατικές διατάξεις για οικοδομικές άδειες που έχουν ήδη εγκριθεί δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ και τέθηκε σε ισχύ το νέο Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την οριοθέτηση άνω των 10.000 οικισμών της χώρας.
https://ecopress.gr/fek-olo-to-pd-gia-toys-oikismoys/
Σχετικά Άρθρα
- Συνοπτική παρουσίαση: ποιους αφορά και τι κάνει το νέο ΠΔ για τους οικισμούς
- Οικισμοί: γιατί το νέο ΠΔ είναι αναγκαίο και πως διασφαλίζεται η ιδιοκτησία
- ΣτΕ: νόμιμη η ενοποίηση των ΠΔ για τους οικισμούς
- ΥΠΕΝ: ρύθμιση για οικόπεδα που χάνουν το δικαίωμα δόμησης στους οικισμούς
- Οικισμοί: οι νέες αρτιότητες, οι ζώνες που χτίζουν και ποιά οικόπεδα κόβονται
- Οικισμοί: διευρύνονται τα όρια πολιτικών αντιδράσεων για τα δικαιώματα δόμησης
