Ταυτότητα Κτιρίου: τι να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες-οι περιπτώσεις εξαιρέσεων

Οι περιπτώσεις για τις οποίες μηχανικοί και ιδιοκτήτες δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν στοιχεία ακινήτου στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και εκείνες για τις οποίες εκκρεμούν διευκρινιστικές αποφάσεις του ΥΠΕΝ παρουσιάζονται από τον υφυπουργό ΠΕΝ Νίκο Ταγαρά και τον πρόεδρο του ΠΣΔΑΤΜ Μιχάλη Καλογιαννάκη.

 «Σε ό,τι αφορά τις άδειες μικρής κλίμακας, οι ιδιοκτήτες θα είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα τα στοιχεία, μόνον εάν αλλάζουν το κτίριο» τονίζει σε δήλωση του ο υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς στο πλαίσιο ειδικού αφιερώματος στον “Ελεύθερο Τύπο” και τη δημοσιογράφο Μαρίνα Ξυπνητού.

Παράλληλα ο πρόεδρος των Αγρονόμων – Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης παρουσιάζοντας τι ισχύει για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου επισημαίνει ότι θέματα για τα οποία εκκρεμούν αλλαγές και διευκρινίσεις είναι:

• Μη απαίτηση ανάρτησης του πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου για διηρημένες ιδιοκτησίες: Έχει προταθεί να είναι υποχρεωτικά μόνο για τα ολόκληρα κτίρια.
• Διευκρινίσεις για το πότε απαιτούνται νέες κατόψεις, εφόσον δεν αποτυπώνεται η πραγματική κατάσταση: Πιθανό μη απαίτηση για μικρές αλλαγές, οι οποίες και θα καθοριστούν.
• Καθορισμός των υποχρεωτικών και των προαιρετικών σχεδίων που θα αναρτηθούν: Έχει προταθεί να είναι υποχρεωτικά όσα κατατίθενται στις τακτοποιήσεις των αυθαιρέτων, δηλαδή τοπογραφικό διάγραμμα, κατόψεις, τομές, διάγραμμα δόμησης και όψεις.

Στο σχετικό ρεπορτάζ σημειώνεται ότι την αποτροπή νέας γενιάς αυθαιρέτων προβλέπει, μεταξύ άλλων, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, που βρίσκεται εδώ και μερικές ημέρες σε ισχύ. Όμως, αποτελεί το… μέσο για να «σωθούν» τα κτίσματα με παρεμβάσεις, που μπήκαν το προηγούμενο διάστημα σε διαδικασία τακτοποίησης.

Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατηγορίας 1 – 4, που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση τακτοποίησης, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του, δηλαδή η μη έκδοσή της θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Επομένως, για τη μεταβίβαση του ακινήτου, προϋπόθεση είναι η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.

Η αυλαία υπαγωγής των αυθαιρέτων που θα γίνει μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου θα πέσει στις 31 Μαρτίου 2026. Ωστόσο, μετά την 30ή Σεπτεμβρίου 2020 καταβάλλονται προσαυξημένα ποσά τακτοποίησης. Το ύψος της προσαύξησης είναι 20% για το πρώτο έτος καθυστέρησης, ενώ για κάθε επιπλέον χρόνο το ποσοστό αυξάνεται κατά 5%.

Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, όμως, θα βάλει συνολικά «τάξη» στο κτιριακό απόθεμα της χώρας. Αφενός, γιατί θα υπάρχει η δυνατότητα να διασυνδεθεί με το Κτηματολόγιο και τις e-adeies και, αφετέρου, διότι με μόνο 2 έγγραφα θα ενσωματώνονται όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, στοιχεία και σχέδια για κάθε ακίνητο, στην πραγματική (και όχι στη θεωρητική, με βάση την άδεια οικοδομής που κάποτε κατασκευάστηκε) κατάστασή του, όπως είναι σήμερα.

Επί της ουσίας, σκοπός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κτίσματος ή της διηρημένης ιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών τους. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί δήλωση ψευδών στοιχείων, εκτός των ποινικών κυρώσεων, προβλέπονται και βαριά πρόστιμα, το ύψος των οποίων κυμαίνεται από 2.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια που δεν έχει αποτυπωθεί στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Μάλιστα, τα όρια των κυρώσεων διπλασιάζονται, εάν υπάρξει υποτροπή των παραβάσεων και εάν αυτές αφορούν σε οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατευόμενες περιοχές.

Νίκος Ταγαράς  «Μαζεύονται τα πάντα σε έναν ηλεκτρονικό φάκελο»

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς σε δήλωση του για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου αναφέρει ότι: «Όλα τα σκόρπια σχέδια, αρχεία και στοιχεία που αφορούν σε μια οικοδομική άδεια μαζεύονται σε έναν ηλεκτρονικό φάκελο, έτσι ώστε, όταν συγκεντρωθούν όλα τα έγγραφα, ο ιδιοκτήτης, ο μηχανικός -εφόσον του ζητηθεί, καθώς και οι αρμόδιες υπηρεσίες που έχουν δικαίωμα πρόσβασης στον φάκελο- να μπορούν να τα αντλούν και να τα εκτυπώνουν με λίγα κλικ. Αυτή η απλή διαδικασία βοηθάει τα μέγιστα. Και στην ασφάλεια των εγγράφων και των στοιχείων. Και στις μεταβιβάσεις, διότι, όταν χρειαστεί ο πολίτης να πουλήσει ή να αγοράσει κάποιο ακίνητο, θα μπορεί να έχει τα έγγραφά του χωρίς ταλαιπωρία. Και όταν ο πολίτης θα θέλει να λάβει κάποιο δάνειο, για το οποίο θα του ζητούνται στοιχεία, θα είναι όλα αυτά μέσα στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου. Αλλά και για μια επένδυση -για να μη χάνει ο επενδυτής χρόνο να ψάχνει σκόρπια στοιχεία και έγγραφα- θα μπορεί να τα βρίσκει στον ηλεκτρονικό φάκελο. Σε ό,τι αφορά τις άδειες μικρής κλίμακας, οι ιδιοκτήτες θα είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα τα στοιχεία, μόνον εάν αλλάζουν το κτίριο. Δηλαδή, για παράδειγμα, για βάψιμο της πρόσοψης με σκαλωσιές, δεν χρειάζεται η υποβολή στην ΗΤΚ. Μόνον αν αλλάζει το κτίριο εξωτερικά, εσωτερικά και λειτουργικά, θα υπάρχει υποχρέωση ενημέρωσης της ΗΤΚ. Η γραφειοκρατία μειώνεται δραστικά. Είμαστε στη μετάβαση από τη συμβατική στην ψηφιακή εποχή».

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες

Απαντήσεις σε όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου δίνει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο πρόεδρος των Αγρονόμων – Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης.

-Τι είναι;

Είναι ένας ηλεκτρονικός φάκελος που περιέχει όλα τα έγγραφα και τις πληροφορίες, όπως η οικοδομική άδειά του, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, τα σχέδια κατόψεων, ο πίνακας χιλιοστών, δηλώσεις υπαγωγής στον νόμο των αυθαιρέτων και τα αντίστοιχα σχέδια, το ΚΑΕΚ κ.λπ. Με λίγα λόγια, έχεις όλες τις τεχνικές πληροφορίες και έγγραφα για την ιδιοκτησία.

-Πότε πρέπει να εκδοθεί, πότε τη χρειαζόμαστε;

Κατά τη μεταβίβαση όλων των ακινήτων.

• Για να ολοκληρωθεί και να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση τα αυθαίρετα κατηγορίας 4. Εξαιρούνται όσα βρίσκονται εντός προκηπίου.

• Για όλα τα νέα κτίρια και διηρημένες ιδιοκτησίες.

• Κατά την έκδοση οικοδομικής άδειας ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας (π.χ. προσθήκη ορόφου, ριζική ανακαίνιση κ.λπ.)

• Για τα δημόσια κτίρια, σχολεία, νοσοκομεία κ.λπ. εντός 5ετίας.

-Ποιος την εκδίδει;

Εκδίδεται από εξουσιοδοτημένους μηχανικούς, τους οποίους ορίζουν οι ιδιοκτήτες της εκάστοτε ιδιοκτησίας.

– Πόσο διαρκεί;

Μετά τη συμπλήρωση όλων των απαραίτητων εγγράφων και πληροφοριών εκδίδεται Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας.

Το Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας φέρει μοναδικό αριθμό και λαμβάνει κλειδί γνησιότητας. Ουσιαστικά, το Πιστοποιητικό Πληρότητας αποτελεί το έγγραφο που θα χρησιμοποιείται σε όλες τις δικαιοπραξίες που προβλέπει η σχετική νομοθεσία και αντικαθιστά την απαίτηση για βεβαίωση μηχανικού περί αυθαιρεσιών, ενώ προσαρτά και το ενεργειακό πιστοποιητικό.

Η διάρκεια ισχύος του είναι 2 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης, η οποία ταυτίζεται με την ημερομηνία αυτοψίας.

Όταν χρειαστεί νέο Πιστοποιητικό Πληρότητας Ταυτότητας, η διαδικασία δεν χρειάζεται να γίνει όλη, από την αρχή, απλά ο μηχανικός επιβεβαιώνει αν έχουν γίνει κάποιες αλλαγές στα απαιτούμενα έγγραφα, κάνει την απαιτούμενη ενημέρωση και εκδίδει νέο πιστοποιητικό.

-Τι περιέχει;

Τα στελέχη των Οικοδομικών Αδειών, Αδειών Δόμησης και λοιπών πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών, με τις αναθεωρήσεις και ενημερώσεις τους, καθώς και τα αντίστοιχα σχέδια (όπως κατόψεις, τοπογραφικό διάγραμμα, τομές, διάγραμμα δόμησης). • Το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού. • Τον πίνακα χιλιοστών, εφόσον η Ταυτότητα Ιδιοκτησίας αφορά αυτοτελή διηρημένη ιδιοκτησία ή κοινόχρηστους χώρους. • Τις δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, εφόσον υπάρχουν, και τα αντίστοιχα σχέδια, καθώς και το ΔΕΔΟΤΑ (Δελτίο Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτου), την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου ή/και τη μελέτη στατικής επάρκειας. • Τη μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζόμενων ατόμων, εφόσον απαιτείται. • Το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί. • Τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχει.

-Ποια είναι τα οφέλη;

Ο ιδιοκτήτης θα έχει συγκεντρωμένα όλα τα απαραίτητα έγγραφα για μεταβίβαση ή έκδοση οικοδομικής άδειας/μικρής κλίμακας και δεν θα απαιτείται να τα ψάχνει. • Οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση των αυθαιρέτων κατηγορίας 4, ενώ μέχρι τώρα εξαιρούνται μόνο για 40 χρόνια. • Δυνατότητα για διασύνδεση με όλα τα ηλεκτρονικά συστήματα που αφορούν στο ακίνητο, όπως το Κτηματολόγιο, e-adeies, σύστημα αυθαιρέτων, ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων, ψηφιακός χάρτης, εφορία, δήμοι, ενεργειακά πιστοποιητικά κ.λπ. Μελλοντικά οποιαδήποτε διαφοροποίηση δεν θα απαιτεί να γίνει αλλαγή σε διάφορες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, για μια προσθήκη ορόφου θα χρειαζόταν να ενημερωθούν τουλάχιστον η εφορία, ο δήμος και το Κτηματολόγιο. • Δυνατότητα πρόσβασης και σε άλλες κρίσιμες υπηρεσίες, όπως την Πυροσβεστική και την Πολιτική Προστασία.

– Πότε απαιτούνται νέες κατόψεις;

Νέες κατόψεις απαιτούνται όταν δεν αποτυπώνεται η πραγματική κατάσταση του ακινήτου στις κατόψεις της οικοδομικής άδειας ή/και της τακτοποίησης αυθαιρέτων. Αναμένονται διευκρινίσεις για τις περιπτώσεις μικρών αλλαγών. Το πιο πιθανό να μην απαιτούνται όταν για τις αλλαγές αυτές δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας.

– Χρήσιμες συμβουλές προς πολίτες.

Όσοι σκοπεύουν να μεταβιβάσουν (πουλήσουν, δωρεά, γονική παροχή κ.λπ.) στο επόμενο διάστημα καλό είναι να σπεύσουν να απευθυνθούν σε έναν αρμόδιο μηχανικό, ώστε να ξεκινήσει τη διαδικασία. Λόγω κορονοϊού, υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις σε αρκετές αρμόδιες υπηρεσίες. Πέραν των απαιτούμενων δικαιολογητικών, καλό είναι να προσκομίσουν στον μηχανικό το συμβόλαιο και τον ΚΑΕΚ (Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου). Για να εντοπιστούν έγκαιρα πιθανές διαφορές καλό είναι να γίνει επιπλέον έλεγχος του εμβαδού που φαίνεται στον λογαριασμό του ρεύματος και το Ε9.

– Πιθανές αλλαγές και διευκρινίσεις.

Μη απαίτηση ανάρτησης του πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου για διηρημένες ιδιοκτησίες. Έχει προταθεί να είναι υποχρεωτικά μόνο για τα ολόκληρα κτίρια. • Διευκρινίσεις για το πότε απαιτούνται νέες κατόψεις, εφόσον δεν αποτυπώνεται η πραγματική κατάσταση. Πιθανό μη απαίτηση για μικρές αλλαγές, οι οποίες και θα καθοριστούν. • Καθορισμός των υποχρεωτικών και των προαιρετικών σχεδίων που θα αναρτηθούν. Έχει προταθεί να είναι υποχρεωτικά όσα κατατίθενται στις τακτοποιήσεις των αυθαιρέτων, δηλαδή τοπογραφικό διάγραμμα, κατόψεις, τομές, διάγραμμα δόμησης και όψεις.