Ταυτότητα κτιρίου: τι ισχύει για 7+1 κατηγορίες ακινήτων – βγήκε νέα εγκύκλιος

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Εγκύκλιος του υπουργείου Δικαιοσύνης ανοίγει τον κύκλο εκπλήρωσης της υποχρέωσης έκδοσης ταυτότητας κτιρίου στα κτίρια του δημοσίου και θέτει άμεσες προθεσμίες  για τα μισθωμένα ακίνητα, που στεγάζονται δικαστικές και εισαγγελικές αρχές.  Στο μεταξύ μετρά αντίστροφα ο χρόνος για αυθαίρετα και επτά κατηγορίες ακινήτων, ανάμεσα τους μεγάλα τουριστικά καταλύματα και τα κτίρια συνάθροισης κοινού, στα οποία είναι υποχρεωτική η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, χωρίς να συντρέχει λόγος μεταβίβασης κτιρίου.

Η έκδοση ταυτότητας κτιρίου είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί πολλά δικαιολογητικά, τα οποία  εκδίδονται από αρκετούς φορείς και οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να ξεκινήσουν εγκαίρως την διαδικασία συλλογής τους αλλά και της αυτοψίας από τον Μηχανικό για να είναι εμπρόθεσμοι.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης πρώτο στην εφαρμογή του νόμου

Το υπουργείο Δικαιοσύνης σπεύδει πρώτο να εφαρμόσει το νόμο για την υποχρεωτική έκδοση ταυτότητας κτιρίου σε ακίνητα του δημοσίου και απευθυνόμενο προς τις Εισαγγελικές και Δικαστικές αρχές της χώρας τις καλέι να μεριμνήσουν ώστε:

-«Οι εκμισθωτές των ακινήτων όπου στεγάζονται δικαστικές και εισαγγελικές αρχές θα πρέπει άμεσα και οπωσδήποτε έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 να έχουν εκδώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και να αποστείλουν το Πιστοποιητικό Πληρότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας».

Η ίδια εγκύκλιος ορίζει προθεσμία να ενημερωθούν με επιστολής οι μισθωτές των ακινήτων και οι υπεύθυνοι των Εισαγγελικών και Δικαστικών αρχών να αποστείλουν στο υπουργείο Δικαιοσύνης επιβεβαίωση της ενημέρωσης τους το αργότερο μέχρι 15.10.2024, τονίζοντας παράλληλα ότι: «Το κόστος αυτής της διαδικασίας βαρύνει αποκλειστικά τον εκμισθωτή».

Ολόκληρη η εγκύκλιος του υπουργείου Δικαιοσύνης

Ολόκληρη η εγκύκλιος του υπουργείου Δικαιοσύνης, προς τις Εισαγγελικές και Δικαστικές αρχές της χώρας, που εκδόθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2024 και υπογράφει η υπηρεσιακή γραμματέας Βασιλική Γιαβή, με θέμα: «Υποχρέωση έκδοσης και αποστολής Πιστοποιητικού Πληρότητας Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου για μισθωμένα ακίνητα» έχει ως εξής:

-«Σύμφωνα με τον ν. 4495/2017 περί Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίων, και συγκεκριμένα το άρθρο 55 του νόμου, το οποίο τέθηκε σε ισχύ την 1.2.2021, οι εκμισθωτές των κτιρίων που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, υποχρεούνται εντός πενταετίας από την έναρξη ισχύος του νόμου, να προβούν στην έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.

Σας επισημαίνουμε ότι οι εκμισθωτές των ακινήτων όπου στεγάζονται δικαστικές και εισαγγελικές αρχές θα πρέπει άμεσα και οπωσδήποτε έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 να έχουν εκδώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου και να αποστείλουν το Πιστοποιητικό Πληρότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας στη διεύθυνση  htk@iustice.gov.gr. Το κόστος αυτής της διαδικασίας βαρύνει αποκλειστικά τον εκμισθωτή.

Παρακαλούμε όπως ενημερώσετε άμεσα τους εκμισθωτές των κτιρίων που μισθώνουν οι υπηρεσίες σας για την υποχρέωσή τους να συμμορφωθούν κατά τα ανωτέρω.

Επίσης, παρακαλούμε να επιβεβαιώσετε την παράδοση της επιστολής στους ιδιοκτήτες, και να μας αποστείλετε την απόδειξη ενημέρωσης στην παραπάνω ηλεκτρονική διεύθυνση το αργότερο μέχρι 15.10.2024 .

Η συμμόρφωση αυτή είναι απαραίτητη, καθώς η νομιμότητα της χρήσης των μισθωμένων ακινήτων από τις υπηρεσίες σας συνδέεται άμεσα με την ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου».

Mετρά αντίστροφα ο χρόνος για αυθαίρετα και επτά κατηγορίες ακινήτων

Στο μεταξύ αρχίζει να μετρά αντίστροφα ο χρόνος της πενταετούς προθεσμίας που έχει οριστεί για την υποχρεωτική έκδοση ταυτότητα κτιρίου, χωρίς να συντρέχει λόγος μεταβίβασης του ακινήτου. Υποχρέωση που ισχύει για επτά κατηγορίες ακινήτων μεταξύ των οποία των κτίρια δημοσίου και ΟΤΑ, κτίρια υγείας και περίθαλψης, πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: και μεγάλα  τουριστικά καταλύματα αλλά και αυθαίρετα σε τακτοποίηση ως προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί η υπαγωγή τους.

Τι ισχύει για την ολοκλήρωση υπαγωγής αυθαιρέτων

Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατηγορίας 1 – 4, που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση τακτοποίησης, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του, δηλαδή η μη έκδοσή της θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Επομένως, για τη μεταβίβαση του ακινήτου, προϋπόθεση είναι η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.

Η αυλαία υπαγωγής των αυθαιρέτων που θα γίνει μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου θα πέσει στις 31 Μαρτίου 2026. Ωστόσο, μετά την 30ή Σεπτεμβρίου 2020 καταβάλλονται προσαυξημένα ποσά τακτοποίησης. Το ύψος της προσαύξησης είναι 20% για το πρώτο έτος καθυστέρησης, ενώ για κάθε επιπλέον χρόνο το ποσοστό αυξάνεται κατά 5%.

Πενταετής προθεσμία για τα δημοσίου ενδιαφέροντος κτίρια

Σύμφωνα με ενημέρωση της ΠΟΜΙΔΑ, το Δεκέμβριο του 2020 δημοσιεύτηκε και η υπουργική απόφαση ενεργοποίησης της Ταυτότητας Κτιρίου, με διαχειριστή της πλατφόρμας το ΤΕΕ, με ανταποδοτικό τέλος 20€ για κάθε πιστοποιητικό, και με χρόνο έναρξης λειτουργείας την 1.1.2021. Από την  ημέρα αυτή αρχίζει και η πενταετής προθεσμία εντός της οποίας (31.12.2025), εκτός από τα κτίρια του Δημοσίου, ο ιδιωτικός τομέας οφείλει να υποβάλει ηλεκτρονικά Ταυτότητα Κτιρίου.

Οι περιπτώσεις στις οποίες  η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026, περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 55 του Ν.4495/2017 και είναι οι παρακάτω:

1.Τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους Ο.Τ.Α. και στα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και αυτά που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των Ν.Π.Δ.Δ. και στεγάζουν υπηρεσίες αυτού.

2.Κτίρια συνάθροισης κοινού: θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες συγκέντρωσης για κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, συνεδριακά κέντρα και κτίρια εκθέσεων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: πολιτιστικές εγκαταστάσεις (βιβλιοθήκες, μουσεία, αίθουσες εκθέσεων), αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστά γυμναστήρια, γήπεδα με κερκίδες και κλειστούς βοηθητικούς χώρους, γήπεδα ΠΑΕ, Ολυμπιακές αθλητικές εγκαταστάσεις), σταθμοί μετεπιβίβασης μέσων μαζικής μεταφοράς.

3.Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων, καθώς και κάθε είδους συνεργεία αυτοκινήτων.

4. Τουριστικά καταλύματα άνω των τριακοσίων (300) τ.μ..

5. Εκπαίδευση: δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

6. Υγεία και κοινωνική πρόνοια:κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, αγροτικά και περιφερειακά ιατρεία, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας). Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: βρεφοκομεία, παιδικοί – βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, άσυλα.

7. Σωφρονισμός:καταστήματα κράτησης, ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.

Τα υπόλοιπα κτίρια κατά τη μεταβίβαση τους.

Όλα τα υπόλοιπα κτίρια και αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες (κυρίως τα κτίρια κατοικιών, γραφεία και καταστήματα) θα υποβάλλουν Ταυτότητα Κτιρίου κατά την πρώτη μεταβίβασή τους, ενώ στις επόμενες μεταβιβάσεις ο μηχανικός που θα ορίζει εκάστοτε ο ιδιοκτήτης, θα εκδίδει το Πιστοποιητικό Πληρότητας, από το οποίο θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχουν αυθαίρετες αλλαγές στην ιδιοκτησία αυτή, ή ότι έχει ενημερωθεί η Ταυτότητα Κτιρίου αν έχει μεσολαβήσει έκδοση οικοδομικής αδείας ή εργασιών μικρής κλίμακας για την εκτέλεση εργασιών στην ιδιοκτησία αυτή. Στις νέες οικοδομές η Ταυτότητα Κτιρίου θα εκδίδεται μαζί με την οικοδομική τους άδεια.

Τι και ποιος το δηλώνει.

Η δήλωση της Ταυτότητας Κτιρίου γίνεται ανά κτίριο ή ανά διηρημένη ιδιοκτησία. Ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός, ο οποίος συμπληρώνει τα στοιχεία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του Κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας, ορίζεται από τον ιδιοκτήτη για κάθε κτίριο ή διηρημένη ιδιοκτησία. Αν έχουν συσταθεί οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες (πολυκατοικία κλπ.), ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός για το σύνολο του κτιρίου μπορεί να ορίζεται ύστερα από απόφαση της πλειοψηφίας των κοινωνών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον κανονισμό της οροφοκτησίας, άλλως με απλή πλειοψηφία. Οι αμοιβές των μηχανικών δεν υπόκεινται σε διατίμηση, αλλά σε ελεύθερη συμφωνία με τους ιδιοκτήτες.

Τα δικαιολογητικά για τη σύνταξη Ηλεκτρονικής Ταυτότητας 

Τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας είναι τα εξής:

α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου ευρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της.

β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζομένων ατόμων, εφόσον απαιτείται.

γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας.

δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί.

ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.

στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α΄, β΄ και ε΄, πλην των κοινοχρήστων χώρων

ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή τον παρόντα ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99.

η) τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν.

Σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι’ αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.