Ταμείο Ανάκαμψης: πολεοδομία, νερό, απόβλητα στις δεσμεύσεις πληρωμών

Η αντιμετώπιση των αδυναμιών του πολεοδομικού σχεδιασμού, η ορθολογική  διαχείριση των αποβλήτων και του νερού, η βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για τα βιομηχανικά πάρκα, οι  ανακαινίσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οικιστικών κτιρίων περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στο ευρύ πλέγμα δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις, που έχει αναλάβει η Ελλάδα για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

 Η Επιτροπή ενέκρινε θετική προκαταρκτική αξιολόγηση του τρίτου* αιτήματος πληρωμής της Ελλάδας για 3,64 δισ. ευρώ, -1,69 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,95 δισ. ευρώ σε δάνεια-, στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), του βασικού εργαλείου στο επίκεντρο του NextGenerationEU.

Στις 16 Μαΐου 2023 η Ελλάδα υπέβαλε στην Επιτροπή αίτημα πληρωμής για επιχορηγήσεις, με βάση την επίτευξη των 39 οροσήμων και τριών στόχων που επελέγησαν στο πλαίσιο της εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για την τρίτη δόση των επιχορηγήσεων. Στις 22 Νοεμβρίου 2023, η Ελλάδα υπέβαλε επίσης αίτημα πληρωμής για δάνεια σχετικά με την επίτευξη ενός στόχου.

Περιλαμβάνεται επίσης σειρά μετασχηματιστικών μεταρρυθμίσεων:

-Για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, μεταξύ άλλων μέσω της θέσπισης συστήματος πολυεπίπεδης διακυβέρνησης που θα εξορθολογίσει την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ κεντρικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών, και θα ενισχύσει την καταπολέμηση της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου.

– Την αντιμετώπιση των αδυναμιών του πολεοδομικού σχεδιασμού·

-Την προώθηση της αναβάθμισης των δεξιοτήτων των εργαζομένων και των ανέργων·

-Τη σύσταση ρυθμιστικής αρχής που θα εξασφαλίσει ένα πιο ορθολογικό και αποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης των αποβλήτων και πιο βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων·

-Την εισαγωγή δίκαιων και διαφανών διαδικασιών σύναψης συμβάσεων για τις δημόσιες υπηρεσίες αστικών και περιφερειακών επιβατικών μεταφορών και

-Τη βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για τα βιομηχανικά πάρκα.

Τα αιτήματα αυτά αφορούν επενδύσεις στους τομείς

-της ηλεκτροκίνησης και των υποδομών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα,

-της δρομολόγησης έργων που συνδέονται με ανακαινίσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οικιστικών κτιρίων,

– της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης και της χρήσης υποδομών οπτικών ινών σε κτίρια.

Μαζί με το αίτημά τους, οι ελληνικές αρχές διαβίβασαν λεπτομερή και πλήρη στοιχεία που καταδεικνύουν την εκπλήρωση των 43 οροσήμων και στόχων. Η Επιτροπή αξιολόγησε με προσοχή τις πληροφορίες αυτές προτού παρουσιάσει τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή της ως προς το αίτημα πληρωμής.

Το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας περιλαμβάνει ευρύ φάσμα επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων, διαρθρωμένων σε τέσσερις θεματικές συνιστώσες. Το αναθεωρημένο σχέδιο, μόλις εγκριθεί από το Συμβούλιο, θα ανέρχεται σε 35,95 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 18,22 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) και 17,73 δισ. ευρώ σε δάνεια του ΜΑΑ.

Οι πληρωμές στο πλαίσιο του ΜΑΑ βασίζονται στις επιδόσεις και εξαρτώνται από την υλοποίηση από τα κράτη μέλη των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στα οικεία σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Επόμενα βήματα

Η Επιτροπή διαβίβασε στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (ΟΔΕ), για γνωμοδότηση, τη θετική προκαταρκτική αξιολόγησή της σχετικά με την εκπλήρωση, από την Ελλάδα, των οροσήμων και στόχων που απαιτούνται για τη συγκεκριμένη πληρωμή. Η γνώμη της ΟΔΕ, η οποία πρόκειται να εκδοθεί το αργότερο εντός τεσσάρων εβδομάδων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην αξιολόγηση της Επιτροπής. Μετά τη γνωμοδότηση της ΟΔΕ, η Επιτροπή θα εκδώσει τελική απόφαση σχετικά με την εκταμίευση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης, μέσω επιτροπής επιτροπολογίας. Η εκταμίευση προς την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί μετά την έκδοση της απόφασης από την Επιτροπή.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μελλοντικά αιτήματα πληρωμής της Ελλάδας σε συνάρτηση με την εκπλήρωση των οροσήμων και στόχων που περιγράφονται στην εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου και αντικατοπτρίζουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων.

Τα ποσά που εκταμιεύονται στα κράτη μέλη δημοσιεύονται στον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, ο οποίος παρουσιάζει την πρόοδο της εφαρμογής των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Δηλώσεις

“Σήμερα, μπορώ να ανακοινώσω εξαιρετικές ειδήσεις για την Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα για την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με επενδύσεις στην ηλεκτροκίνηση, καθώς και μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της καταπολέμησης της διαφθοράς και την τόνωση της καινοτομίας. Μόλις συμφωνήσουν τα κράτη μέλη, η Ελλάδα θα λάβει 3,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Μπράβο, Ελλάδα! Μαζί βαδίζουμε στον δρόμο για την ανάκαμψη”.

Πρόεδρος, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν 

“Τα συγχαρητήριά μου στην Ελλάδα, η οποία προωθεί την πράσινη και την ψηφιακή της μετάβαση, εκπληρώνοντας το επόμενο σύνολο οροσήμων και στόχων στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της χώρας. Παράλληλα με την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και τις επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης, η Ελλάδα βοηθάει τα νοικοκυριά να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας ανακαινίζοντας τα κτίρια και αναμορφώνοντας το σύστημα διαχείρισης των υδάτων της ώστε να καταστεί πιο βιώσιμο. Όσον αφορά τον ψηφιακό τομέα, η Ελλάδα βελτιώνει την κυβερνοασφάλεια, ενισχύει τη χρήση υποδομών οπτικών ινών στα κτίρια και επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα της. Στηρίζει επίσης τις ιδιωτικές επενδύσεις που σχετίζονται με την ψηφιοποίηση και την πράσινη μετάβαση. Μόλις η αξιολόγηση της Επιτροπής εξεταστεί και εγκριθεί από τα κράτη μέλη, η Ελλάδα αναμένεται να λάβει 3,6 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια γι’ αυτό το τρίτο αίτημα πληρωμής”.

Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων 

-“Η σημερινή θετική προκαταρκτική αξιολόγηση του τρίτου αιτήματος πληρωμής της Ελλάδας σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα στην υλοποίηση του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της χώρας. Στο πλαίσιο της αξιολόγησής μας διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα έχει υλοποιήσει με επιτυχία τα 39 ορόσημα και τους τέσσερις στόχους που συνδέονται με το εν λόγω αίτημα πληρωμής. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για μέτρα που αποσκοπούν στην τόνωση της βιώσιμης κινητικότητας και της ενεργειακής απόδοσης και στην ψηφιοποίηση και ενίσχυση της αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης, καθώς και στην αποδέσμευση δανειακής χρηματοδότησης για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων σε μια σειρά τομέων καίριας σημασίας για την ανταγωνιστικότητα και τη μελλοντική ανάπτυξη της Ελλάδας. Μόλις ολοκληρωθούν οι σχετικές διαδικασίες, θα μπορέσουμε να καταβάλουμε στην Ελλάδα 3,6 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια — μια ακόμη ισχυρή στήριξη της ΕΕ για την υλοποίηση αυτού του κρίσιμου μεταρρυθμιστικού και επενδυτικού προγράμματος”.

Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας