ΤΕΕ: στο τραπέζι μεταβατική νομοθετική λύση για εκτός σχεδίου δόμηση

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Η νέα κυβέρνηση  βρίσκει το νήμα των εξελίξεων για το «πάγωμα» της εκτός σχεδίου δόμησης ακριβώς εκεί που το άφησε την τελευταία ημέρα πριν τη διάλυση της προηγούμενης Βουλής, για τις εκλογές: σε νομοθετική εκκρεμότητα για μεταβατική επίλυση του. Η νομολογία του ΣτΕ θέτει νέους αυστηρούς περιορισμούς. Το ΤΕΕ προτείνει λύση δύο βημάτων. Το ΥΠΕΝ μιλά για επίλυση εκκρεμοτήτων εκατό ετών.

-«Ας αποφασίσει το υπουργείο να υιοθετήσει όσα κρίνει σωστά από τις αποφάσεις του ΣτΕ. Σε μια κανονική χώρα η Βουλή νομοθετεί και όχι το Συμβούλιο της Επικρατείας, και ο πολίτης καλείται να εφαρμόζει τον νόμο και όχι να γνωρίζει κάθε δικαστική απόφαση, που έχει εκδοθεί», τόνισε σε δήλωση του ο Γιώργος Στασινός, πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

ΣτΕ: ακυρωτικές αποφάσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση 

Μετά την έκδοση της απορριπτικής απόφασης 176/2023 του Συμβουλίου της Επικρατείας για οικοδομική άδεια σε εκτός σχεδίου ακίνητο μεγαλύτερο των τεσσάρων στρεμμάτων στην Πάτμο από την άνοιξη έχουν σταματήσει νέες οικοδομικές άδειες, συμβόλαια και επενδύσεις στα μέχρι πρότινος άρτια και οικοδομήσιμα αγροτεμάχια, που «δημιουργήθηκαν» μετά το 1985. Δείτε εδώ στο ecopress

Παράλληλα νεότερη απόφαση του ΣτΕ για οικοδομική άδεια στην Εύβοια βάζει τέλος στην έκδοση οικοδομικών αδειών και την ανέγερση αγροτικών κτιρίων, με τους κατά παρέκκλιση όρους δόμησης του Προεδρικού Διατάγματος του 1985 και  επιβεβαιώνοντας την πάγια νομολογία του ΣτΕ ρίχνει χαριστική βολή στις παρεκκλίσεις δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές. Δείτε εδώ στο ecopress

Γιώργος Στασινός: άμεση μεταβατική νομοθετική λύση 

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός άσκησε νέα παρέμβαση για  άμεση νομοθετική ρύθμιση στο θέμα, που έχει ανακύψει με την εκτός σχεδίου δόμηση, μετά από ακυρωτικές αποφάσεις οικοδομικών αδειών από το ΣτΕ, καλώντας το υπουργείο Περιβάλλοντος να αναλάβει πρωτοβουλία μεταβατικής λύσης διετίας, μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού. Ο κος Στασινός είχε ασκήσει παρέμβαση και πριν τις εκλογές του Μάιου 2023 «για να μη χαθεί το δικαίωμα δόμησης και να μη μηδενιστεί η ιδιωτική περιουσία σε μία ημέρα, για το 90% των εκτός σχεδίου ιδιοκτησιών» και έχει παρουσίασει πρόταση νομοθετικής λύσης δύο βημάτων.

Η δήλωση του προέδρου ΤΕΕ:  Αναφερόμενος στις διαχρονικές εκκρεμότητες και στις νέες εξελίξεις του πολεοδομικού σχεδιασμού ο πρόεδρος του ΤΕΕ  Γιώργος Στασινός, σημείωσε ότι «είμαστε στο τέλος μιας περιόδου» και μιλώντας στην «Καθημερινή», στο πλαίσιο σχετικού ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Γιώργου Λιάλιου, για την εκτός σχεδίου δόμηση. προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

– «Ήδη ανατίθενται τα πρώτα τοπικά πολεοδομικά σχέδια και σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το 2026. Επίκειται πολεοδομικός σχεδιασμός, μέσω του οποίου θα καθοριστεί αν, πού και με ποιους όρους θα επιτραπεί να συνεχιστεί η εκτός σχεδίου δόμηση. Αυτό που είναι λογικό είναι να κάνουμε 3-4 χρόνια υπομονή. Επειδή όμως έχουν προηγηθεί αυτές οι αποφάσεις του ΣτΕ και πολλές πολεοδομίες σταμάτησαν να εκδίδουν άδειες, πρέπει κατά τη γνώμη μου το υπουργείο Περιβάλλοντος να παρέμβει νομοθετικά. Να πει με ποιους όρους θα συνεχιστεί η εκτός σχεδίου μέχρι την κύρωση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων. Ας αποφασίσει το υπουργείο να υιοθετήσει όσα κρίνει σωστά από τις αποφάσεις του ΣτΕ. Σε μια κανονική χώρα η Βουλή νομοθετεί και όχι το Συμβούλιο της Επικρατείας, και ο πολίτης καλείται να εφαρμόζει τον νόμο και όχι να γνωρίζει κάθε δικαστική απόφαση που έχει εκδοθεί».

Θόδωρος Σκυλακάκης: πολεοδομικός σχεδιασμός έως τα πολυπόθητα Προεδρικά Διατάγματα

Ο νέος υπουργός ΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε ότι  για τα νέα ΤΠΣ και ΕΠΣ για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό στο 70% της επικράτειας ότι «στόχος είναι να τα φτάσουμε μέχρι τα πολυπόθητα  Προεδρικά Διατάγματα», για τα οποία σημειώνεται ότι απαιτείται νομοτεχνική έγκριση του ΣτΕ.

Συγκεκριμένα στην τελετή ανάληψης των νέων υπουργικών καθηκόντων του ο κ Σκυλακάκης  είπε ότι: «διαθέτουμε πρωτοφανείς για τα πολεοδομικά πράγματα της χώρας πόρους μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα πρόγραμμα που επιμελήθηκε, σχεδίασε ο Νίκος Ταγαράς. Με πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα ξεκίνησε η εφαρμογή του και μαζί θα καταφέρουμε να το ολοκληρώσουμε και να το φτάσουμε μέχρι τα πολυπόθητα Προεδρικά Διατάγματα, διότι εκεί θα ολοκληρωθεί, όταν πια θα γίνουν όλα αυτά νομικοί κανόνες του Κράτους».

Νίκος Tαγαράς: κλείνουμε, οριστικά, τις εκκρεμότητες με το παρελθόν

Από την πλευρά του ο Νίκος Ταγαράς, που αναλαμβάνει εκ νέου το χαρτοφυλάκιο του υφυπουργού ΠΕΝ, με αρμοδιότητες για την χωροταξία και το περιβάλλον, μίλησε για «μεγέθη μεγάλα και εκκρεμότητες πολλές» στα χωροταξικά, πολεοδομικά, περιβαλλοντικά θέματα. Είπε ότι «λύθηκαν πολλά προβλήματα την προηγούμενη τετραετία. Ο στόχος είναι αυτή την τετραετία να κλείσουμε, οριστικά, τις εκκρεμότητες με το παρελθόν. Έχουν περάσει πολλά χρόνια, έκλεισε εκατονταετία, από εκκρεμότητες, το στοίχημα το μεγάλο είναι να αφήσουμε επιτέλους και για πρώτη φορά, οριστικά, το παρελθόν, πίσω μας. Και να ανοίξουμε δρόμους δημιουργίας για το μέλλον», υπογραμμίζοντας ότι: «Είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε αυτό το ρόλο μας. Ξέρουμε ότι είναι πολλά. Ξέρουμε ότι είναι δύσκολα, αλλά η ευθύνη είναι τέτοια, που επιβάλει, με αποφάσεις και υπογραφές, να τελειώσουμε τις εκκρεμότητες και να ανοίξουμε ορίζοντες. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα. Σε αυτό οφείλουμε να ανταποκριθούμε. Και είμαστε έτοιμοι, ξεκινώντας από σήμερα τη δουλειά».

Ο Νίκος Ταγαράς γνωρίζει σε βάθος τα πολεοδομικά και χωροταξικά θέματα και είναι εκείνος, ο οποίος την τελευταία ημέρα πριν την διάλυση της προηγούμενης Βουλής, ενώ αναμενόταν να καταθέσει μεταβατική λύση για την εκτός σχεδίου δόμηση, προσήλθε στο Κοινοβούλιο, προκειμένου να ανακοινώσει ότι είχε ετοιμαστεί μεν η ρύθμιση αλλά πριν καθαρογραφεί η απόφαση του ΣτΕ για την Πάτμο και ότι «επειδή είναι και περίοδος προεκλογική, γιατί ήρθε σε χρόνο προεκλογικό η απαίτηση να δώσουμε λύση σε ένα πρόβλημα που είναι σε εκκρεμότητα  άνω των 100 ετών,  για αυτό πρέπει να είμαστε και προσεκτικοί στην τελική ρύθμιση και όχι να δώσουμε ελπίδες και μετά θα τις ξαναπάρουμε πίσω». Προσθέτοντας ότι: «ακριβώς λοιπόν για αυτούς τους λόγους το θέμα της νομοθετικής ρύθμισης χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας και διαβούλευσης».

Η πρόταση του ΤΕΕ για νομοθετική λύση

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός έχει, καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση νομοθετικής ρύθμισης δύο βημάτων με την οποία δίνεται άμεσα λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα ως εξής:

α) Με νομοθετική μεταβατική ρύθμιση για να διατηρήσουν το δικαίωμα δόμησης μέχρι την ολοκλήρωση των ΤΠΣ και ΕΠΣ το 2025 όλα τα ακίνητα που είχαν οικοδομησιμότητα πριν το 2003.

β) Με τη δημιουργία ειδικού τμήματος στο ΥΠΕΝ και αντιστοίχου ειδικού τμήματος στο ΣτΕ ώστε οι μελέτες των ΤΠΣ και ΕΠΣ που θα παραδοθούν το 2025 να γίνουν ΠΔ μέχρι το 2026 το αργότερο.

Ο ίδιος τόνισε ότι «με αυτά τα δύο βήματα δε θα αδικηθεί κανένας πολίτης, θα προστατευτεί το περιβάλλον για πάντα από την άναρχη εκτός σχεδίου δόμηση» ενώ πρόσθεσε ότι «το περιβάλλον δεν είναι μία αποστειρωμένη έννοια, αλλά εμπεριέχει και τον ανθρωπογενή χαρακτήρα του».

Μέτρα για την αυθαίρετη δόμηση 

Καταθέτοντας  προεκλογικά την πρόταση του, ο πρόεδρος του ΤΕΕ  ζήτησε από την κυβέρνηση και τα κόμματα «να επικρατήσει η κοινή λογική», ώστε «να επιλυθεί το θέμα που έχει ανακύψει με την εκτός σχεδίου δόμηση, να μην ανατραπεί ο Χωροταξικός και Πολεοδομικός Σχεδιασμός και παράλληλα να αποκρουστούν οριζόντιες ρυθμίσεις για τη δόμηση, που θα έχουν επιπτώσεις στις κατασκευές και θα προκαλέσουν αδικίες και ανατροπές στις αξίες των ακινήτων».

Ο κ. Στασινός επεσήμανε ιδιαίτερα  ότι με την ενεργό συμβολή του Τεχνικού Επιμελητηρίου στη χώρα μας υλοποιούνται έργα, μεταρρυθμίσεις και προγράμματα, που δεν είχαν πραγματοποιηθεί τα τελευταία 50 – 100 χρόνια. «Το ΤΕΕ έχει αναλάβει να τα εκπονήσει και θα τα ολοκληρώσει εγκαίρως, κυρίως με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά. Επιπροσθέτως, ανακοίνωσε ότι με συνδυαστική δέσμη μέτρων, αεροφωτογραφιών, ελέγχου από ελεγκτές δόμησης και εφαρμογές αυτόματου εντοπισμού κατασκευών χωρίς οικοδομική άδεια, που ο ίδιος εισηγήθηκε στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και εξασφάλισε την έγκρισή του, προκειμένου να υλοποιήσει το ΤΕΕ: «μέχρι το 2026 θα έχει αντιμετωπιστεί πλήρως η αυθαίρετη δόμηση στη χώρα».

Ξαφνικός θάνατος της ακίνητης ιδιοκτησίας 

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός επισήμανε ότι μετά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για οικοδομή στην Πάτμο, σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια για κάθε εκτός σχεδίου οικόπεδο που δεν έχει “πρόσωπο” σε αναγνωρισμένη νομικά οδό, τη στιγμή, μάλιστα, που κάτι τέτοιο δεν υφίσταται για σχεδόν το 90% των ιδιοκτησιών. Στην πραγματικότητα σήμερα, καθώς έχει ήδη καταργηθεί η κατά παρέκκλιση δόμηση για τα μικρότερα των 4 στρεμμάτων γήπεδα, μετά την εν λόγω απόφαση του ΣτΕ, δε χτίζει κανείς στην εκτός σχεδίου δόμηση.

-«Δεν πρέπει να χαθεί το δικαίωμα δόμησης που αφορά στο 90% των ιδιοκτησιών και να μηδενιστεί η αξία της ιδιωτικής περιουσίας σε μία ημέρα. Παράλληλα, δεν πρέπει να ανατραπεί ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός.» Ειδικά για τον πολεοδομικό σχεδιασμό τόνισε ότι «με πρωταγωνιστή το ΤΕΕ και σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη για να αποκτήσει η χώρα για πρώτη φορά στα ιστορικά χρονικά ολοκληρωμένο σχεδιασμό για το 70% της επικράτειας έως το 2025», δήλωσε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

-«Είναι κράτος δικαίου σε μία Ευρωπαϊκή χώρα αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, ένας πολίτης ο οποίος έχει ένα ακίνητο και έχτιζε κάποια τετραγωνικά, από τη μία μέρα στην άλλη, επειδή έβγαλε μία απόφαση το ΣτΕ να επέρχεται “ξαφνικός θάνατος”, να μη χτίζει και το ακίνητό του να μην έχει καμία αξία;», διερωτήθηκε ο πρόεδρος του ΤΕΕ.

Και συνέχισε θέτοντας ακόμη το εξής ερώτημα: «Αν κάποιος από αυτούς που νομοθετούν ή που παίρνουν αποφάσεις στην ελληνική πολιτεία είχε αγοράσει ένα τέτοιο ακίνητο την προηγούμενη μέρα, θα αποδεχόταν αυτή την εξέλιξη σύμφωνα με την οποία θα έχανε η περιουσία του την αξία της;»

Ταυτοχρόνως, επεσήμανε ότι με την απόφαση του ΣτΕ, επηρεάζεται οριζόντια όλη η Ελλάδα και πλέον δε χτίζει σχεδόν κανείς, ενώ οι υπηρεσίες δόμησης έχουν σταματήσει να εκδίδουν οικοδομικές άδειες.

Ο κ. Στασινός ξεκαθάρισε μάλιστα ότι «το ΣτΕ είναι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, ούτε Συνταγματικό Δικαστήριο είναι ούτε νομοθετεί», προσθέτοντας ότι «είναι σεβαστές όλες οι αποφάσεις των Δικαστηρίων και των Δικαστών όμως από εκεί και πέρα όλοι και όλα κρίνονται».

«Επί της ουσίας, η απόφαση του ΣτΕ δεσμεύει το σχεδιασμό που βρίσκεται σε εξέλιξη για πρώτη φορά στη χώρα με 230 και πλέον Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), τα οποία αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2025. Η συγκεκριμένη απόφαση μάλιστα ακυρώνει το σκεπτικό του ίδιου του ΣτΕ, ότι δηλαδή πρέπει να υπάρχει πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, ο οποίος ωστόσο για πρώτη φορά στη χώρα τώρα υλοποιείται και θα είναι έτοιμος εντός τριετίας».