Τροπολογία για Κτηματολογικά Γραφεία, πληρωμές αναδόχων κτηματογράφησης

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Τέρμα στις αυθαιρεσίες του ελέγχου, στις ουρές και τις καθυστερήσεις εξυπηρέτησης στα Κτηματολογικά Γραφεία βάζει τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που κατατέθηκε στη Βουλή, η οποία προβλέπει περιοριστικούς κανόνες ελέγχου νομιμότητας έξι σημείων των εγγραπτέων πράξεων από τους προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων, απομακρυσμένη ψηφιακή εξυπηρέτηση πολιτών και επαγγελματιών και επιτάχυνση της διαδικασίας διόρθωσης των προδήλων σφαλμάτων.

Με την ίδια τροπολογία «ξεπαγώνουν» οι πληρωμές των αναδόχων κτηματογράφησης για  οφειλόμενα ποσά άνω της διετίας.

Eγκρίνεται συνολικό κονδύλι  6,9 εκατ. ευρώ για να πληρωθούν για το διάστημα από την 1^η.4.2020 έως την 31^η.7.2022 οι ανάδοχοι κτηματογράφησης, για τις εργασίες τους, που  έχουν ήδη παρασχεθεί χωρίς να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης ή πρόκειται να παρασχεθούν μέχρι το τέλος Ιουλίου 2022,  χωρίς να έχει συναφθεί συμπληρωματική σύμβαση. Οι πληρωμές αφορούν το σύνολο των αναδόχων και για τις μη οριστικώς παραληφθείσες συμβάσεις κτηματογράφησης.

Τροπολογία- προσθήκη

Η Νομοθετική ρύθμιση, που κατέθεσε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, ως προσθήκη στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τις πρότυπες συμβάσεις που ψηφίζεται στη Βουλή προωθείται μετά από συνεργασία, που είχε ο Θεόδωρος Λιβάνιος,  υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, με αντιπροσωπεία της συντονιστικής επιτροπής, με επικεφαλής πρόεδρο των συμβολαιογράφων Γιώργο Ρούσκα, στη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν τα καθημερινά προβλήματα που παρουσιάζονται στις συναλλαγές των συμβολαιογράφων με τα Κτηματολογικά Γραφεία και κατατέθηκαν προτάσεις για τη λύση τους. Δείτε εδώ στο ecopress

Έλεγχος στις μεταγενέστερες εγγραφές

Η τροπολογία προσθήκη για τα Κτηματολογικά Γραφεία προβλέπει ενιαίους και περιοριστικούς κανόνες ελέγχου 6 σημείων και  συγκεκριμένων στοιχείων, κατά το στάδιο της εξέτασης των προς εγγραφή στα κτηματολογικά φύλλα πράξεων από τους προϊσταμένους κτηματολογικών γραφείων και υποκαταστημάτων, ενσωματώνοντας την υπάρχουσα επί του θέματος νομολογία. Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας σημειώνεται ότι:

-«Η απουσία περιοριστικώς αναφερόμενων ενιαίων κανόνων ελέγχου κατά την εξέταση των εγγραπτέων πράξεων οδηγεί ενίοτε σε ασαφείς κρίσεις επί του ελέγχου νομιμότητας της εκάστοτε εγγραπτέας πράξης, με αποτέλεσμα να προκαλούνται καθυστερήσεις που δυσχεραίνουν την έγκαιρη ολοκλήρωση μεταβιβάσεων εμπράγματων δικαιωμάτων και να αντιμετωπίζονται όμοια ζητήματα με διαφορετικό τρόπο».

Ενσωματώνεται στη νομοθετική ρύθμιση η σχετική η νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, όπως η υπ’ αρ. 2249/2020 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Αθηνών, σύμφωνα με την οποία ο έλεγχος νομιμότητας που ενεργεί ο προϊστάμενος του κτηματολογικού γραφείου περιορίζεται στις μεταγενέστερες εγγραφές και όχι στις αρχικές και υπογραμμίζεται ότι:

-«Εξάλλου, ο προϊστάμενος του κτηματολογικού γραφείου δεν μπορεί να ελέγχει την ορθότητα του κτηματολογικού φύλλου (ΜΠρΘεσ 4308/2009 Αρμ 2009, 1672, ΜΠρΘεσ 1483/2006 Αρμ. 2007, 47). Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ο Προϊστάμενος του κτηματολογικού γραφείου δεν μπορεί να επεκτείνει τον έλεγχο που διενεργεί σε προηγούμενες εγγραφές στο Υποθηκοφυλακείο ή σε εξέταση και συσχετισμό μεταγεγραμμένων τίτλων, διότι ο νόμος δεν του δίνει το σχετικό δικαίωμα».

Περιοριστικός έλεγχος 6 σημείων

Η σχετική νομοθετική ρύθμιση, που προωθείται με την τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προσδιορίζει τους κανόνες ελέγχου από τους προϊσταμένους των Κτηματολογικών Γραφείων ως εξής:

Άρθρο 4 Έλεγχος των αιτήσεων και των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών από τα Κτηματολογικά Γραφεία – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 16 ν. 2664/1998

Η παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 2664/1998 (Α’ 275) τροποποιείται α) με την αντικατάσταση της λέξης «ιδίως» από τη λέξη «περιοριστικώς», β) με την προσθήκη δεύτερου εδαφίου στην περ. υ’ και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Ο διενεργούμενος στο Κτηματολογικό Γραφείο έλεγχος κάθε αίτησης και των συνυποβαλλόμενων δικαιολογητικών είναι έλεγχος νομιμότητας. Κατ’ αυτόν ελέγχεται περιοριστικώς:

α) αν το Κτηματολογικό Γραφείο είναι αρμόδιο κατά τόπο,

β) αν το δικαίωμα στο οποίο αφορά η αίτηση και η πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση στα Κτηματολονικά φύλλα περιλαμβάνονται μεταξύ εκείνων των οποίων ο νόμος επιτάσσει την καταχώριση,

γ) αν για την πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση συντρέχουν όλες οι απαιτούμενες από τον νόμο προϋποθέσεις για την επέλευση των έννομων αποτελεσμάτων της. Ο έλεγχος αφορά αποκλειστικώς και μόνο στη νομιμότητα της πράξεως, της οποίας ζητείται η καταχώριση, χωρίς να δύναται να επεκταθεί σε άλλες πράξεις, σε προγενέστερο τίτλο κτήσης, σε εξέταση και συσχετισμό μεταγεγραμμένων τίτλων ή στον έλεγχο της ορθότητας της πρώτης έγγραφης και περιορίζεται στο αν από το περιεχόμενο της πράξης προκύπτει ότι έχουν τηρηθεί εκείνες οι διατυπώσεις που αν δεν τηρηθούν, ο νόμος ρητώς απαγορεύει την καταχώριση,

δ) αν για την πράξη της οποίας ζητείται η καταχώριση συνυποβάλλονται με την αίτηση, με πληρότητα και ακρίβεια, τα αναφερόμενα στο άρθρο 14 δικαιολογητικά,

ε) αν το πρόσωπο, το οποίο προβαίνει σε εκποίηση ή του οποίου δικαίωμα επιδιώκεται να επιβαρυνθεί ή δεσμευτεί, αναγράφεται στο Κτηματολογικό βιβλίο ως δικαιούχος,

στ) αν ο εμφανιζόμενος κατά την υποβολή της αιτήσεως ως πληρεξούσιος, νόμιμος αντιπρόσωπος ή εκπρόσωπος νομικού προσώπου, νομιμοποιείται να προβεί στη ζητούμενη καταχώριση.»

Ψηφιακή εξυπηρέτηση στα Κτηματολογικά Γραφεία

Για την ψηφιακή οργάνωση των Κτηματολογικών Γραφείων και την εξυπηρέτηση πολιτών και επαγγελματιών στην  τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προβλέπονται τα εξής:

-Ηλεκτρονική διακίνηση των κτηματολογικών στοιχείων, (πιστοποιητικά, αντίγραφα και αποσπάσματα από τα κτηματολογικά φύλλα, από τα διαγράμματα και γενικώς από κάθε τηρούμενο κτηματολογικό στοιχείο σε όποιον έχει έννομο συμφέρον) ώστε  όπως σημειώνεται « η εξυπηρέτηση του κοινού να λαμβάνει χώρα σε συντομότερο χρόνο και χωρίς ταλαιπωρία και αναμονή».

-Καταχώριση και εξυπηρέτηση των αιτήσεων διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών ψηφιακά, για να σταματήσουν οι μεγάλες καθυστερήσεις εξυπηρέτησης του κοινού.

–«Επιπροσθέτως, όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση,  η υποχρέωση των αιτούντων να μετακινούνται σε πολλές περιπτώσεις αρκετά χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο διαμονής τους, προκειμένου να εξυπηρετηθούν από τους αρμόδιους υπαλλήλους δια φυσικής παρουσίας, προκαλεί αναίτια έξοδα ενώ ταυτόχρονα δεν συγκλίνει με τις επιταγές του ψηφιακού μετασχηματισμού της δημόσιας διοίκησης».

Οι σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις αναφέρουν τα ακόλουθα:

-Άρθρο 2 Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων στον φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 22 ν. 2664/1998

Στην παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 2664/1998 (Α’ 275) α) τροποποιείται το δεύτερο εδάφιο με την προσθήκη δυνατότητας υποβολής των εγγράφων με ηλεκτρονικά μέσα, β) το τέταρτο εδάφιο αντικαθίσταται και η παρ. 1 ως εξής:

«1. Τα Κτηματολογικά Γραφεία οφείλουν να χορηγούν πιστοποιητικά, αντίγραφα και αποσπάσματα από τα κτηματολογικά φύλλα, από τα διαγράμματα και γενικώς από κάθε τηρούμενο κτηματολογικό στοιχείο σε όποιον έχει έννομο συμφέρον και υποβάλλει σχετική αίτηση, είτε αυτοπροσώπως είτε με αντιπρόσωπο του, καταβάλλοντος τα τέλη και δικαιώματα της παραγράφου 2. Η αίτηση που απευθύνεται στο Κτηματολογικό Γραφείο, καθώς και τα εκδιδόμενα πιστοποιητικά, αντίγραφα και αποσπάσματα από τα κτηματολογικά φύλλα, από τα διαγράμματα και γενικώς από κάθε τηρούμενο κτηματολογικό στοιχείο επιτρέπεται να υποβάλλονται και να διακινούνται με ηλεκτρονικά μέσα. Με όμοιο τρόπο είναι δυνατόν να καταβάλλονται τα τέλη και δικαιώματα της παραγράφου 2. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» καθορίζεται η ημερομηνία από την οποία η υποβολή των αιτήσεων του πρώτου εδαφίου για την έκδοση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από τα κτηματολογικά φύλλα, από τα διαγράμματα και γενικώς από κάθε τηρούμενο κτηματολογικό στοιχείο στα κτηματολογικά γραφεία και υποκαταστήματα του φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» διενεργείται υποχρεωτικά μόνο ηλεκτρονικά.»

Άρθρο 3 Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών – Προσθήκη άρθρου 20β στον ν. 2664/1998

Μετά το άρθρο 20α του ν. 2664/1998 (Α’ 275) προστίθεται άρθρο 20β ως εξής:

«Άρθρο 20β

Ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών

Αιτήσεις που υποβάλλονται κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου για την εξωδικαστική διόρθωση των κτηματολογικών εγγραφών, επιτρέπεται να υποβάλλονται και να διακινούνται με ηλεκτρονικά μέσα στα κτηματολογικά γραφεία και υποκαταστήματα του φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ». Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» καθορίζονται ο τρόπος υποβολής των αιτήσεων, το ειδικότερο περιεχόμενο και τα πεδία που συμπληρώνονται υποχρεωτικά κατά την ψηφιακή υποβολή των αιτήσεων στα τηρούμενα βιβλία και κάθε θέμα τεχνικού και λεπτομερειακού χαρακτήρα σχετικά με τα ανωτέρω ζητήματα. Με όμοια απόφαση καθορίζεται η ημερομηνία από την οποία η υποβολή των αιτήσεων του πρώτου εδαφίου στα κτηματολογικά γραφεία και υποκαταστήματα του φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» διενεργείται υποχρεωτικά μόνο ηλεκτρονικά.»

Πηρωμές αναδόχων κτηματογράφησης

Για το ξεπάγωμα πληρωμών άνω της διετίας των αναδόχων κτηματογράφησης σε έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που συνοδεύει τη σχετική τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σημειώνεται ότι: «Το ύψος της δαπάνης αυτής εκτιμάται στο ποσό των 6,9 εκατ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων το ποσό των 3,2 εκατ. ευρώ περίπου θα καλυφθεί από την επιχορήγηση του φορέα από τον κρατικό προϋπολογισμό, μέσω Π.Δ.Ε».

-«Κρίνεται σκόπιμο οι ανάδοχοι να αποζημιωθούν από τον φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ», ώστε αφενός μεν να μην υπάρχει χρονικό κενό στη συνέχιση λειτουργίας των γραφείων κτηματογράφησης και αφετέρου να παρέχεται νομίμως στους αναδόχους το οφειλόμενο αντιστάθμισμα για την παροχή των σχετικών υπηρεσιών», λέει στην αιτιολογική έκθεση για τη συγκεκριμένη διάταξη. Η ρύθμιση προβλέπει «αποζημίωση από τον φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» για τις υπηρεσίες λειτουργίας των γραφείων κτηματογράφησης και τήρησης ενήμερης της κτηματολογικής βάσης, που προβλέπονται στις οικείες συμβάσεις κτηματογράφησης, οι οποίες για το διάστημα από 1^η.4.2020 έως 31^Π.7.2022, είτε έχουν ήδη παρασχεθεί ή θα παρασχεθούν και δεν αποτέλεσαν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, καθώς και ο τρόπος καταβολής και το ύψος αυτής».

Συγκεκριμένα η ρύθμιση που ψηφίζεται στη Βουλή έχει ως εξής:

-«Άρθρο 1 Αποζημίωση υπηρεσιών λειτουργίας γραφείων κτηματογράφησης

1.Οι υπηρεσίες λειτουργίας των γραφείων κτηματογράφησης και τήρησης ενήμερης της κτηματολογικής βάσης, που προβλέπονται στις συμβάσεις κτηματογράφησης, ως υποχρεωτικά παρασχετέες, οι οποίες, για το διάστημα από την 1η.4.2020 έως την 31η.7.2022, είτε έχουν ήδη παρασχεθεί χωρίς να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης ή πρόκειται να παρασχεθούν μέχρι την 31η.7.2022 χωρίς να έχει συναφθεί συμπληρωματική σύμβαση, αποζημιώνονται από τον φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ».

2.Η αποζημίωση της παρ. 1 καταβάλλεται, μετά από σύνταξη, από τον φορέα «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ», ειδικών συγκριτικών πινάκων, χωρίς προηγούμενη γνώμη του Τεχνικού Συμβουλίου, ανά διαστήματα λειτουργίας, εφαρμοζόμενης της τιμής που προβλέπεται στο άρθρο 5 της υπ’ αρ. 28766/29.6.2011 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β’ 1588), και κατόπιν συνυπολογισμού της έκπτωσης της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου. Στην περίπτωση λειτουργίας περισσότερων του ενός (1) γραφείων κτηματογράφησης στην περιοχή μελέτης και της λόγω υποχρέωσης που απορρέει από τα συμβατικά τεύχη για τη λειτουργία τους, υπολογίζεται κατ’ αποκοπή αποζημίωση ύφους δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά μήνα για κάθε γραφείο κτηματογράφησης, επιπλέον του ενός (1), για κάλυψη των γενικών λειτουργικών εξόδων και της μισθοδοσίας του γραφείου. Το σύνολο της αποζημίωσης που θα λάβει ο ανάδοχος προστίθεται στη συμβατική αμοιβή του και δεν μπορεί να υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) της αρχικής αξίας της σύμβασης.

3.Το παρόν εφαρμόζεται για τις μη οριστικώς παραληφθείσες συμβάσεις κτηματογράφησης».

Οι Δήμοι στο διαδίκτυο

Τέλος στην τροπολογία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, περιλαμβάνεται ρύθμιση,  με την οποία δίνεται η δυνατότητα στους  δήμους να χρηματοδοτούν το κόστος υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο μέσω δημόσιων δικτύων, καθώς και το κόστος για την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία του απαραίτητου τερματικού εξοπλισμού με στόχο την παροχή υπηρεσιών ανοιχτής ασυρματικής πρόσβασης στο διαδίκτυο

Η διατύπωση της νομοθετικής ρύθμισης είναι:

«Δαπάνες υπηρεσιών ανοιχτής ασυρματικής πρόσβασης στο διαδίκτυο από δήμους.

 Για την παροχή υπηρεσιών ανοιχτής ασυρματικής πρόσβασης στο διαδίκτυο, οι δήμοι δύνανται να χρηματοδοτούν το κόστος υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο μέσω δημόσιων δικτύων, καθώς και το κόστος για την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία του απαραίτητου τερματικού εξοπλισμού για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών εντός των διοικητικών τους ορίων».