Βόλος: Η Βαμβακουργία γίνεται πανεπιστημιούπολη – Το σχέδιο ανάπλασης 

Την πρότασή του για την ολοκληρωμένη παρέμβαση αστικής ανάπλασης και αξιοποίησης του ακινήτου της «Βαμβακουργίας Α.Ε.» στη Νέα Ιωνία Βόλου παρουσίασε το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε σύσκεψη στο υπουργείο Εργασίας. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συμφωνήθηκε η διαδικασία και ο οδικός χάρτης υλοποίησης του έργου και η παραχώρηση χρήσης στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Αλλάζει η εικόνα της Νέας Ιωνίας μέσα από την ολοκληρωμένη παρέμβαση αστικής ανάπλασης που προτείνει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Πλήρης μεταμόρφωση ενός κτιρίου που συνιστά αισθητική και περιβαλλοντική ρύπανση, αλλά και αναβάθμιση μιας ολόκληρης περιοχής της Ν. Ιωνίας που θα αποκτήσει ένα εμβληματικό κτιριακό συγκρότημα, αποτελεί το σχέδιο του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για την αξιοποίηση του κτιρίου της πρώην Βαμβακουργίας.

Ο «Ταχυδρόμος Μαγνησίας», σε ρεπορτάζ της Ελένης Χάνου αποκαλύπτει τη μορφή που θα πάρει το κτιριακό συγκρότημα, η χρήση του οποίου παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και τον ΟΑΕΔ και επισήμως στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, μετά την παρουσίαση του σχεδίου σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα.

Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία συγκροτήματος το οποίο θα περιλαμβάνει φοιτητικές εστίες, πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, Σχολή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου, Σχολή Μαθητείας του ΟΑΕΔ, Σχολή ΑμεΑ, Ερευνητικά Εργαστήρια και νέα Ερευνητικά Ινστιτούτα, Θερμοκοιτίδες και co-working spaces, Φοιτητική Λέσχη, Πολυχώρο Πολιτισμού, Υπηρεσίες τοπικής και αστικής κλίμακας, Αθλητικές εγκαταστάσεις, μεγάλους κοινόχρηστους χώρους και χώρους πρασίνου.

Πρόκειται ουσιαστικά για μία νέα πανεπιστημιούπολη στην καρδιά της Ν. Ιωνίας, ένα «ανοικτό» στην πόλη Πανεπιστημιακό συγκρότημα που θα είναι χώρος ώσμωσης και δημιουργίας και θα συμβάλλει στην επίτευξη τριών διακριτών στόχων, στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής υπέρ των οικονομικά αδύναμων φοιτητών, στην ενίσχυση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και ιδίως εκείνων των χαρακτηριστικών του που προωθούν τη δημιουργικότητα, δημιουργικότητα, , την καινοτομία και τη σύνδεσή του με την κοινωνία και, τέλος, στην αναζωογόνηση μιας υποβαθμισμένης περιοχής εντός του αστικού ιστού.

Διατηρητέα επτά κτίρια και πέντε νέα κτιριακά συγκροτήματα περιμετρικά

Το συγκρότημα της πρώην Βαμβακουργίας αποτελείται από συνολικά 20 κτίρια. Από αυτά τα 13 θα κατεδαφιστούν και θα διατηρηθούν τα επτά συνολικού εμβαδού 34.591τ.μ. Πρόκειται για έναν μικρό ισόγειο ναό και τα κλωστήρια. Στα διατηρητέα κτίρια θα χωροθετηθούν φοιτητικές εστίες, πανεπιστημιακά τμήματα και πολυχώρος αναψυχής και πολιτισμού. Τα διατηρητέα κτίρια θα πλαισιώσουν νέα κτίρια περιμετρικά του συγκροτήματος, που θα χρησιμοποιηθούν για φοιτητική κατοικία τριών ορόφων κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, κατοικία σε διώροφα κτίρια επισκεπτών καθηγητών, ξένων φοιτητών, μεταπτυχιακών φοιτητών, νέων ερευνητών, νέων επιχειρηματιών, για τη στέγαση δραστηριοτήτων τεχνολογίας, έρευνας, καινοτομίας, νεανικής επιχειρηματικότητας και επαγγελματικής εκπαίδευσης, για τη φιλοξενία αθλητικών δραστηριοτήτων, υπηρεσιών τοπικής και αστικής κλίμακας και εμπορικών χρήσεων, αλλά και για τη λειτουργία πρότυπου πειραματικού εκπαιδευτηρίου.

Από το σύνολο των 88.068τ.μ. του οικοπέδου, τα κτίρια θα καλύψουν 32.000τ.μ. (σχεδόν το 36%). Τα υπόλοιπα 56.000τ.μ. είναι ελεύθεροι χώροι, δηλαδή πράσινο, πλατείες, πεζόδρομοι, δρόμοι, ποδηλατόδρομοι, urban gardens και θέσεις στάθμευσης.

515 δωμάτια και κατοικίες

Στην πρώην Βαμβακουργία θα διατεθούν συνολικά για φοιτητικές εστίες και κατοικίες 27.000 τ.μ. εκ των οποίων 11.000τ.μ. στα διατηρητέα κτίρια και 16.000 τ.μ. στα νέα συγκροτήματα. Αυτό συνεπάγεται ότι θα δημιουργηθούν 515 δωμάτια των 35 – 45τ.μ. το κάθε ένα κατά μέσο όρο. Με τη διαμόρφωση των παλαιών βιομηχανικών κελυφών τρία κτίρια φοιτητικών εστιών τα οποία διαθέτουν συνολικά 187 δωμάτια.

Το κάθε δωμάτιο έχει έκταση 25τ.μ. και μπαλκόνι με θέα είτε στους εξωτερικούς χώρους του Πανεπιστημιακά τμήματα (τα διατηρητέα κτίρια) Κτίριο εστιών, κεντρική είσοδος κτιρίου είτε στο εσωτερικό αίθριο.

Περιλαμβάνει στον βασικό εξοπλισμό ένα κρεβάτι, μπάνιο, κουζίνα και γραφείο. Τα δωμάτια μπορούν να φιλοξενήσουν έναν φοιτητή κι έναν επισκέπτη. Το συγκρότημα περιλαμβάνει και αίθριους χώρους και χώρους κοινών και πολλαπλών χρήσεων. Φοιτητικές εστίες όπως θα χωροθετηθούν και στα νέα κτίρια. Συγκεκριμένα προβλέπεται η κατασκευή τεσσάρων τριώροφων κτιρίων συνολικής δομημένης επιφάνειας 12.000τ.μ. που περιλαμβάνουν 250 φοιτητικές κατοικίες σε μέσο μέγεθος 35 τ.μ.

Στο ανατολικό τμήμα του συγκροτήματος δημιουργούνται 10 νέα διώροφα κτίρια με συνολική επιφάνεια 4000τ.μ. τα οποία θα διαθέτουν 70 περίπου κατοικίες για ξένους φοιτητές, επισκέπτες καθηγητές, μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς και νέους ερευνητές. Οι κατοικίες θα έχουν ένα μέσο μέγεθος 45τ.μ.

Στέγη για τρία νέα τμήματα

Στα βιομηχανικά κελύφη που θα διατηρηθούν σε συνολική επιφάνεια 11.300τ.μ. θα βρουν στέγη τρία νέα τμήματα, Γλωσσών και Διαπολιτισμικών Σπουδών, Πολιτισμού και Δημιουργικών Βιομηχανιών και Ψυχολογίας. Το κάθε τμήμα θα διαθέτει αμφιθέατρο, 6-7 μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας, τρία εργαστήρια, 20 γραφεία καθηγητών, γραμματεία, αίθουσα μεταπτυχιακού, αίθουσα συνεδριάσεων και κυλικείο.

Τα επόμενα βήματα

To συνολικό κόστος ανέρχεται σε 42.171.000 ευρώ, εκ των οποίων 17,3 εκατ. ευρώ απαιτούνται για τη μετατροπή βιομηχανικών κτιρίων σε αξιοποιήσιμους χώρους και 20,790 εκατ. ευρώ θα απαιτηθούν για την ανέγερση νέων κτιρίων.

Μετά την έγκριση του σχεδίου θα πρέπει να βγει διάταξη νόμου για την παραχώρηση χρήσης για 99 χρόνια στο Π.Θ., να εκπονηθεί ειδικό χωρικό σχέδιο και να ενταχθεί στο σχέδιο πόλης και στη συνέχεια να υποβληθεί πρόταση για την ένταξη του έργου στα ΣΔΙΤ του υπουργείου Παιδείας, να προκηρυχθεί σε δύο φάσεις και να προκύψει ο ανάδοχος.

Η ολοκλήρωση του έργου θα έχει πολλαπλά οφέλη. Αφενός κοινωνικά αφού θα παρέχεται η δυνατότητα να σπουδάσουν φοιτητές με οικονομικές ανάγκες. Αφετέρου θα υπάρχουν οφέλη για το ίδιο το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με τη στήριξη των οικονομικά αδύνατων φοιτητών, την ενίσχυση της εκπαίδευσης, της έρευνας, της καινοτομίας και τη σύνδεση με την παραγωγή και τις κοινωνικές ανάγκες αλλά και με την ενίσχυση της διεθνοποίησης του ιδρύματος. Οφέλη πρωτίστως θα υπάρξουν και για τη Δημοτική Ενότητα της Ν. Ιωνίας, καθώς θα αναβαθμιστεί ποιοτικά μία ολόκληρη περιοχή που σήμερα αντιμετωπίζει προβλήματα εγκατάλειψης, ανομίας και παρακμής. Σε αυτή την περιοχή θα δεσπόζει ένα εμβληματικό έργο αστικής ανάπλασης με τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης που θα λειτουργήσει ως πρότυπο αστικών αναπλάσεων με κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο.

Οι δημιουργοί του έργου

Μία πλειάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με επικεφαλής τον τέως πρύτανη του ιδρύματος Γιώργο Πετράκο είναι οι «αρχιτέκτονες» του σχεδίου που θα μεταμορφώσει όχι μόνο την πρώην Βαμβακουργία, αλλά και ένα σημαντικό μέρος της Ν. Ιωνίας. Πρόκειται για την επιστημονική ομάδα Εργασίας που ορίστηκε τον περασμένο Ιούλιο και μέσα σε λίγους μήνες κατάφερε να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο και η οποία αποτελείται από τους:

• Γιώργο Πετράκο Πετράκο, καθηγητή του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης,
• Ζήση Κοτιώνη, καθηγητή του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
• Βασιλεία Τροβά, καθηγήτρια του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
•  Κωνσταντίνο Αδαμάκη, καθηγητή του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
• Αριστείδη Τσαγκρασούλη, αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών,
• Παντολέοντα Σκάγιαννη, καθηγητή του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης,
• Αναστασία – Ασπασία Γοσποδίνη, καθηγήτρια του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης,
• Αριστείδη Σαπουνάκη, αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης,
• Πασχάλη Αρβανιτίδη, αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Οικονομικών Επιστημών,
• Γεώργιο Σταμπουλή, επίκουρο καθηγητή του τμήματος Οικονομικών Επιστημών,
• Παναγιώτη Πανταζή, μέλος ΕΔΙΠ του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης,
• Άννα Σαμαρίνα, μέλος ΕΔΙΠ του τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.