ΥΠΕΝ: αποτίμηση των καμένων εκτάσεων μετά τις φωτιές

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε σε αμφισβήτηση τα στοιχεία εγχώριων και ευρωπαϊκών επιστημονικών οργανισμών, που αποτυπώνουν μέσω δορυφορικών εικόνων την έκταση των καμένων εκτάσεων από τις μεγάλες πυρκαγιές που βρίσκονται σε εξέλιξη σε πολλά μέτωπα σε όλη τη χώρα, σημειώνοντας ωστόσο ότι «σε κάθε περίπτωση, η έκταση των καμένων εκτάσεων, φέτος, θα είναι σημαντική».

-«Η πραγματική αποτίμηση της έκτασης των εξ’ ορισμού αρνητικών, περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις δασικές πυρκαγιές που πλήττουν τη χώρα μας, μπορεί να γίνει -και θα γίνει- μόνο μετά την οριστική καταστολή τους» αναφέρει το ΥΠΕΝ με ανακοίνωσή του και σημειώνει ότι:

-«Η αποτίμηση αυτή, δεν μπορεί να γίνει μόνο από δορυφορικές εικόνες -που είναι οι μόνες που είναι στη φάση αυτή διαθέσιμες- οι οποίες λόγω χαμηλής ευκρίνειας, αλλά και ύπαρξης καπνού (αφού αρκετά περιστατικά πυρκαγιών βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη), εμπεριέχουν, αναπόφευκτα, σημαντικό περιθώριο λάθους».

Meteo: κάηκαν 1.200.000 στρέμματα

Περισσότερα από 1.200.000 στρέμματα έχουν καεί στην Ελλάδα από 1/1/2023 έως την Τετάρτη 23/8/2023, όπως κατέγραψε το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Δασικών Πυρκαγιών και δημοσίευσε στη σελίδα του το METEO/ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.

Πιο αναλυτικά σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το METEO/ Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών:

-Έως την Τετάρτη 23.08.2023, οι δασικές πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί στη χώρα μας έχουν κατακάψει περισσότερα από 1.200.000 στρέμματα.

-Η έκταση που έχει καεί έως την Τετάρτη 23.08.2023 αντιστοιχεί σε περίπου 3 φορές την έκταση που κατά μέσο όρο (2006 – 2022) καίγεται ετησίως στη χώρα μας.

-Οι μέχρι σήμερα (Τετάρτη, 23.08.2023) καμένες εκτάσεις στη χώρα μας υπολείπονται κατά περίπου 40.000 στρέμματα από την επόμενη χειρότερη επίδοση που καταγράφηκε το 2021 με συνολικά 1.300.590 στρέμματα.

-Είναι πολύ πιθανό η χρονιά του 2023 να χαρακτηριστεί ως η δεύτερη χειρότερη των τελευταίων 17 ετών (το 2007 παραμένει πρώτο, με περισσότερα από 2.700.000 στρέμματα).

-Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου 2023 κάηκαν περισσότερα από 520.000 στρέμματα, ενώ κατά τη διάρκεια του Αυγούστου 2023 (έως την Τετάρτη 23.08.2023) έχουν καεί περισσότερα από 730.000 στρέμματα.

-Τα τελευταία 3 έτη (2021, 2022, 2023), οι δασικές πυρκαγιές στη χώρα μας έχουν κατακάψει σχεδόν 3.000.000 στρέμματα.

EAA: Αποτύπωση της εκτεταμένης καταστροφής από την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 19/08/2023 στον Έβρο.

Στον χάρτη αποτυπώνεται η εκτεταμένη καταστροφή από την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 19/08/2023 στον Έβρο και παραμένει ενεργή μέχρι αυτήν την ώρα. Μέχρι και τις πρωινές ώρες της 23/08/2023 η καμένη έκταση υπολογίζεται σε 68.470 εκτάρια/ 684.700 στρέμματα.

Παρατηρείται ότι το 78.12% των εκτάσεων βρίσκονται εντός του δικτύου NATURA2000, ενώ σύμφωνα με το Land Use/Land Cover του προγράμματος Copernicus το 75.5% των πληττόμενων περιοχών είναι δασικές εκτάσεις (Δάσος πλατύφυλλων, Δάσος κωνοφόρων, Μικτό δάσος, Σκληροφυλλική βλάστηση και Μεταβατικές δασώδεις και θαμνώδεις εκτάσεις).

Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ

Με τίτλο: «Μετά την καταστολή των πυρκαγιών η αποτίμηση της συνολικά καμένης έκτασης» το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης του ΥΠΕΝ έχει ως εξής: «Η πραγματική αποτίμηση της έκτασης των εξ’ ορισμού αρνητικών, περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις δασικές πυρκαγιές που πλήττουν τη χώρα μας, μπορεί να γίνει -και θα γίνει- μόνο μετά την οριστική καταστολή τους.

Η αποτίμηση αυτή, δεν μπορεί να γίνει μόνο από δορυφορικές εικόνες -που είναι οι μόνες που είναι στη φάση αυτή διαθέσιμες- οι οποίες λόγω χαμηλής ευκρίνειας, αλλά και ύπαρξης καπνού (αφού αρκετά περιστατικά πυρκαγιών βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη), εμπεριέχουν, αναπόφευκτα, σημαντικό περιθώριο λάθους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, όπου στις πρώτες εκτιμήσεις έχουν συμπεριληφθεί ως καμένες, μεγάλες νησίδες και συστάδες ζωντανής δασικής βλάστησης εντός της εξωτερικής περιμέτρου της συνολικά καείσαςέκτασης.

Σε κάθε περίπτωση, η έκταση των καμένων εκτάσεων, φέτος, θα είναι σημαντική, αλλά απαιτείται επιστημονική αξιολόγηση όχι μόνο των ποσοτικών, αλλά και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της, για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τις πολιτικές, που εφαρμόστηκαν και τη μελλοντική διαφοροποίησή τους.

Σε ό,τι αφορά στο φαινόμενο, διεθνώς, είναι σαφές, ότι υπάρχει έξαρση των δασικών πυρκαγιών και ειδικότερα στη Μεσόγειο. Ενδεικτικά, στην Πορτογαλία ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων, από 864.219 στρέμματα το χρονικό διάστημα 2007-2016, ανήλθε σε 1.391.475 στρέμματα το χρονικό διάστημα 2017-2022. Αντιστοίχως, στην Ισπανία από 767.890 στρέμματα, ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων έφτασε τα 1.261.445 στρέμματα, στην Γαλλία τα καμένα στρέμματα από 96.849 διαμορφώθηκαν, κατά μέσο όρο, σε 147.660, στην Ιταλία από 771.409 σε 822.720 κ.ο.κ.

Οι μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα, δεδομένης της κλιματικής αλλαγής, επηρεάζουν -σε σημαντικό βαθμό- το μέγεθος των επιπτώσεων, με ακραίο παράδειγμα αυτό της Πορτογαλίας, η οποία είχε μέσο όρο (2007-2016) καμένων εκτάσεων 864.219 στρέμματα και μόνον το 2017 έφτασαν τα 5.406.300 στρέμματα. Επίσης, η Ισπανία το 2022 ξεπέρασε τα 3.000.000 στρέμματα, ενώ η Ιταλία το 2021 ξεπέρασε τα 1.500.000 στρέμματα.

Για το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αυτό που προέχει, τώρα, είναι η πλήρης καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Παράλληλα, όμως, εργάζεται τόσο για το σχεδιασμό όσο και για την άμεση αντίδραση, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα θεσμικά εργαλεία, αναφορικά με την υλοποίηση των μέτρων και των έργων προστασίας και αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών».