ΥΠΕΝ: κατεδαφίσεις, για νέα και παλιά αυθαίρετα, τι θα γίνει με τα κατηγορίας 5

Το φθινόπωρο ξεκινούν οι κατεδαφίσεις των πρώτων αυθαίρετων που ανεγέρθηκαν από την 1^η Ιανουαρίου 2024 και μετά, δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης και ότι με χρηματοδότηση 2 εκατομμυρίων ευρώ από το Πράσινο Ταμείο ξεκινά πρόγραμμα κατεδαφίσεων για αυθαίρετα που έχουν τελεσίδικες αποφάσεις και οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφισης. Τι θα γίνει με τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5

Ο Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε στην εφημερίδα «Τα Νέα» και στο δημοσιογράφο Προκόπη Γιόγιακα ότι η κατεδάφιση των αυθαιρέτων θα γίνει με έκτακτες εργολαβίες, και οι περιοχές όπου βρίσκονται τα προς κατεδάφιση αυθαίρετα , θα γίνουν γνωστά, λίγο πριν ξεκινήσει η επιχείρηση κατεδάφισης, το ίδιο και οι ιδιοκτήτες αυθαίρετων.

Κατεδαφίσεις και νέο σύστημα αυτόματου εντοπισμού

Οι διαδικασίες της κατεδάφισης θα υλοποιούνται άμεσα, λέει ο υπουργός. Στην περίπτωση που οι ιδιοκτήτες των υπό κατεδάφιση αυθαιρέτων,  αποφασίσουν να κινηθούν με ένδικα μέσα εναντίον της απόφασης έκδοσης του πρωτοκόλλου κατεδάφισης,  το υπουργείο, όπως λέει ο κος Σκυλακάκης επιδιώκει από το στάδιο της αίτησης ακύρωσης έως την εκδίκαση της υπόθεσης να μεσολαβούν περί τους 4,5 μήνες.

Κατά τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι νέες κατεδαφίσεις από το φθινόπωρο, αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν το 2024  εντάσσονται στη λεγόμενη Α’ φάση του  προγράμματος για τον εντοπισμό της αυθαίρετης δόμησης.

Παράλληλα όπως λέει ο υπουργός,  προχωρά η ολοκλήρωση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος /εντοπισμού και κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, ώστε να υπάρχει συνολική και αξιόπιστη εικόνα, για τον αριθμό και τις περιοχές των αυθαιρέτων που δεν έχουν τακτοποιηθεί.

Αυθαίρετα: ακριβείας έως 20 εκατοστών το νέο σύστημα αυτόματου εντοπισμού  

Θα κατεδαφίζονται και τα παλιά αυθαίρετα

Επισημαίνεται πως κόκκινη γραμμή παραμένει η 28^η Ιουλίου 2011. Στη συνέχεια, με την ολοκλήρωση του συστήματος, θα τεθεί σε εφαρμογή η λεγόμενη Β’ φάση. Θα αρχίσει δηλαδή, όπως αναφέρει, ο Θοδωρής Σκυλακάκης, νέα επιχείρηση κατεδάφισης, για τα λεγόμενα «παλιά αυθαίρετα», αυτά δηλαδή που ανεγέρθηκαν –και δεν τακτοποιήθηκαν- πριν την 28^η Ιουλίου 2011.

Μέχρι στιγμής, δεν έχουν ξεκαθαρίσει ποια θα είναι τα κριτήρια, με βάση τα οποία θα γίνεται η κατεδάφιση των λεγόμενων «παλιών» αυθαιρέτων, αλλά  όπως λένε, από το ΥΠΕΝ, οι κατεδαφίσεις θα ξεκινήσουν από τις λεγόμενες « κραυγαλέες» περιπτώσεις, όπως είναι για παράδειγμα, τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν σε εκτάσεις που δεν ανήκουν ιδιοκτησιακά στους ιδιοκτήτες αυτών των κτισμάτων, και είναι αδύνατον να νομιμοποιηθούν.

Τι θα γίνει με τα αυθαίρετα της λεγόμενης κατηγορίας 5

Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όταν ξεκινήσει η επιχείρηση κατεδάφισης των παράνομων κτισμάτων (νέων και παλιών), τότε, θα αρχίσει η συζήτηση για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων με μεγάλες παραβάσεις (πρόκειται για τα αυθαίρετα που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5).

Αυτοβούλως κατεδαφίσεις αυθαιρέτων

Τώρα, με το νέο καθεστώς όποιος δεν έχει άδεια θα εντοπίζεται μέσα από τον μηχανισμό παρακολούθησης και έτσι θα περιοριστεί σημαντικά ο χρόνος ελέγχου.  Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, ο ιδιοκτήτης του αυθαιρέτου μπορεί να προβεί αυτοβούλως στην αποδοχή της έκθεσης αυτοψίας και στην κατεδάφιση ή αποκατάσταση της νόμιμης χρήσης με την επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση.

Τα πρόστιμα και οι ελαφρύνσεις

Σε περίπτωση συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης και δεν επιβάλλονται ή ανακαλούνται, εφόσον έχουν ήδη επιβληθεί οι διοικητικές κυρώσεις, ενώ παύει και η διοικητική δίωξη. Σε περίπτωση μερικής συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης που αναλογεί στα κατεδαφιστέα κτίσματα και στις αποκατασταθείσες χρήσεις, και κατά τα λοιπά επιβάλλονται όλες οι προβλεπόμενες κυρώσεις.

Τι προβλέπεται με το νέο σύστημα

Με το νέο πλαίσιο θα κατεδαφίζονται, όπως προαναφέρθηκε, κατά απόλυτη προτεραιότητα όλα τα αυθαίρετα που δεν έχουν άδεια και κατασκευάστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου του 2024.

Επίσης, προβλέπεται να κατεδαφίζεται ένας αριθμός αυθαιρέτων κατ’ ελάχιστον ίσος με τον αριθμό των οριστικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης της χρονιάς αναφοράς (2024) κατά 50% με κριτήρια χρονικής προτεραιότητας και κατά 50% με κριτήρια περιβαλλοντικά και χωροταξικά.

Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα της προτεραιοποίησης κατά παρέκκλιση των προβλέψεων για αυθαίρετα για τα οποία συνεπάγεται σημαντική περιβαλλοντική ζημιά. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη γίνει αίτημα  στο Πράσινο ταμείο για την έγκριση πίστωσης 2.000.000 ευρώ κατεδάφιση των αυθαιρέτων που θα έχουν τελεσίδικες αποφάσεις και οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφιση.

Όρια στην αυθαίρετη δόμηση και οι έξι νόμοι

«Με το νέο καθεστώς όποιος δεν έχει άδεια θα εντοπίζεται μέσα από τον μηχανισμό παρακολούθησης και έτσι θα περιοριστεί σημαντικά ο χρόνος ελέγχου», αναφέρει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρής Σκυλακάκης.

Όπως τονίζει:  «η  Πολιτεία επιδιώκει να θέσει για πρώτη φορά όρια στην αυθαίρετη δόμηση, θέμα που συζητιέται σαν δεκαετίες, δίχως όμως να συγκρατήσει το μαζικό κύμα όσων αυθαιρετούν. Το αποτέλεσμα είναι ότι μόνο τα τελευταία 13 χρόνια έχουν θεσπιστεί πέντε διαφορετικοί νόμοι (αυτός είναι ο έκτος) που είχαν πρωτίστως εισπρακτικό χαρακτήρα, εμπεδώνοντας στους πολίτες τη βεβαιότητα ότι κάθε αυθαίρετο -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- μπορεί να τακτοποιηθεί πληρώνοντας ένα πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης».