ΥΠΕΝ: νέος αντιπλημμυρικός σχεδιασμός με απαγορεύσεις για δόμηση & αυθαίρετα

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Νέο επίπεδο αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, καθώς μέχρι τώρα έχει γίνει με υπόθεση για πλημμύρες, οι οποίες δεν είναι ρεαλιστικές ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας  και ανήγγειλε απαγορεύσεις δόμησης καθώς όπως είπε: «η Ελλάδα είναι γεμάτη με ρέματα, που έχουν δόμηση είτε αυθαίρετη είτε μη αυθαίρετη, αλλά μη συμβατή με πλημμύρες 1.000 ετών».

Απαγόρευση της δόμησης νέων κτιρίων και της τακτοποίησης αυθαιρέτων σε όλη τη χώρα, με βάση τους Χάρτες Επικινδυνότητας Πλημμύρας στις ζώνες χαμηλής πιθανότητας εμφάνισης πλημμύρας χιλίων ετών ανακοίνωσε ο Θόδωρος Σκυλακάκης, τονίζοντας ότι: «δεν υπάρχει περιθώριο για αδύναμα σημεία στον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό».

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπουργού ΠΕΝ στους κανόνες δόμησης και στον πολεοδομικό σχεδιασμό  θα ισχύσουν οι ζώνες χαμηλής πιθανότητας πλημμύρας,  σύμφωνα με τις προβλέψεις που αναφέρονται στους Χάρτες Επικινδυνότητας Πλημμύρας, οι οποίοι σε εφαρμογή της σχετικής Οδηγίας 2007/60/ΕΚ «Αξιολόγηση και Διαχείριση Κινδύνων Πλημμύρας» της ΕΕ, έχουν ολοκληρωθεί από το 2017, επικαιροποιήθηκαν το 2019  και προωθείται νέα αξιολόγηση και επικαιροποίηση τους.

Οι Χάρτες Επικινδυνότητας Πλημμύρας, για όλα τα Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας για τμήματα ποταμών, ρεμάτων, χειμάρρων και λιμνών που περιλαμβάνουν Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμυρών, ως εξής:

-πλημμύρες χαμηλής πιθανότητας υπέρβασης ή σενάρια ακραίων φαινόμενων (επιλέγεται περίοδος επαναφοράς 1000 χρόνια),

-πλημμύρες μέσης πιθανότητας υπέρβασης (επιλέγεται περίοδος επαναφοράς 100 χρόνια),

-πλημμύρες υψηλής πιθανότητας υπέρβασης δηλαδή συχνά φαινόμενα (επιλέγεται περίοδος επαναφοράς 50 χρόνια).

Στα σημαντικότερα υδατορέματα, επιπλέον, γίνεται ανάλυση ευαισθησίας με εξέταση σεναρίων «ευμενών» και «δυσμενών» συνθηκών για τις τρεις περιόδους επαναφοράς 50, 100 και 1.000 έτη. Στην πράξη, τα σενάρια αυτά λαμβάνουν υπόψη το εύρος αβεβαιότητας στις εκτιμήσεις της βροχόπτωσης σχεδιασμού, αλλά και στις υποθέσεις που γίνονται σχετικά με τις συνθήκες αρχικής υγρασίας του εδάφους.

Οι ανακοινώσεις του υπουργού ΠΕΝ

«Δεν υπάρχει περιθώριο για αδύναμα σημεία στον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό» υπογράμμισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας την Παρασκευή, 22 Σεπτεμβρίου στο OlympiaForum ΙV, που πραγματοποιείται έως τις 24 Σεπτεμβρίου, στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, στην Αρχαία Ολυμπία.

Αναφερόμενος σε έναν ολοκαίνουριο, αντιπλημμυρικό σχεδιασμό, εξήγησε πως: «Πρέπει να κάνουμε μία συζήτηση, όπου οι πρακτικές του παρελθόντος, π.χ. σπίτια μέσα στα ρέματα, αλλά και ρέματα που γίνονται δρόμοι, κ.λπ. θα έχουν τελειώσει», για να προσθέσει: «Πάμε σε νέες προδιαγραφές στις περιοχές πλημμύρας. Πάμε σε νέα προγράμματα, με τα οποία πρέπει να ενισχύεται και ο ιδιωτικός τομέας για να αυξήσει την ανθεκτικότητα. Πάμε σε άμεση εξέταση και ενίσχυση των κρίσιμων υποδομών, ώστε να αντέχουν πολύ μεγαλύτερες πλημμύρες, από ότι προβλέπεται ως τώρα. Πάμε να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα -στο βαθμό που μπορούμε- καθώς η Ελλάδα είναι γεμάτη με ρέματα, που έχουν δόμηση είτε αυθαίρετη είτε μη αυθαίρετη, αλλά μη συμβατή με πλημμύρες 1.000 ετών. Συζητάμε πολύ σοβαρά και κοιτάμε τα κλιματικά μοντέλα, για το ποιο θα είναι το επόμενο επίπεδο αντιπλημμυρικού σχεδιασμού που θα κάνουμε».

Σε αυτήν την κατεύθυνση, ο κ. Σκυλακάκης, επισήμανε πως θα υπάρξουν:

1) νέοι θεσμοί, π.χ. Οργανισμός Υδάτων Θεσσαλίας και άλλες σοβαρές αλλαγές στη διαχείριση των υδάτων μας, μεταρρυθμίσεις βαθιές,

2) νέο επίπεδο αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, καθώς έχει γίνει με υπόθεση για πλημμύρες, οι οποίες δεν είναι ρεαλιστικές πλέον και

3) μεγάλη επένδυση στην ανθεκτικότητα, με την ιεράρχηση: ανθρώπινη ζωή, κρίσιμες υποδομές και ιδιωτική περιουσία.

Δεδομένου ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί κάθε πότε θα βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα με φαινόμενα όπως αυτό της πρόσφατης κακοκαιρίας «Daniel», ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε την αναγκαιότητα να εισάγουμε πάρα πολύ έντονα, μαζί με την έννοια της «αντιπλημμυρικής προστασίας» και αυτήν της «αντιπλημμυρικής ανθεκτικότητας», παραθέτοντας σχετικά παραδείγματα:

-«Ανθεκτικότητα σημαίνει ότι ο βιολογικός καθαρισμός της πληττόμενης περιοχής δεν πλημμυρίζει, δεν σταματά και δεν παραμένουν για ημέρες τα λύματα της περιοχής χωρίς να καθαρίζονται. Ανθεκτικότητα σημαίνει το σύστημα ύδρευσης, ακόμα και αν γίνει πλημμύρα και κατρακυλήσουν βράχοι και διαλύσουν σε κάποιο σημείο το σύστημα, να υπάρχει plan b, με σωλήνες έτοιμους για τέτοια περίπτωση και σε δυο-τρεις ημέρες να έχει αποκατασταθεί το νερό. Ανθεκτικότητα σημαίνει, στην ιδιωτική περιουσία, αν υπάρχει μία περιοχή με έντονο κίνδυνο πλημμύρας, ο στάβλος με 8.000 χοιρινά, να μην είναι φτιαγμένος στο επίπεδο που είναι όλα τα υπόλοιπα. Αν έχει φτιαχτεί σε ένα ανάχωμα 4 μέτρων, θα αντέχει την πλημμύρα αυτή, χωρίς να πεθάνουν τα ζώα».

Ενεργειακή μετάβαση

Σε σχέση με την ενεργειακή μετάβαση ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε: «Η Ελλάδα μπορεί να αρχίσει να ανακατανέμει πόρους, να προωθεί στην προσαρμογή πόρους που θα πήγαιναν στην ενεργειακή μετάβαση. Και αυτό, όχι απλώς χωρίς να χάσει τους στόχους για την ενεργειακή μετάβαση, αλλά επιτυγχάνοντάς τους, ταχύτερα, από ότι είχαμε υπολογίσει. Όσον αφορά στην Ευρώπη, είναι σαφές ότι πρέπει να δώσει πολύ μεγαλύτερη προσοχή στο θέμα της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Αυτό, αφορά και στη γενικότερη διαπραγμάτευση που γίνεται παγκόσμια με τις αναπτυσσόμενες χώρες, διότι η Ευρώπη -και ειδικά η Νότια Ευρώπη- είναι περιοχή κατ’ εξοχήν ευάλωτη στην κλιματική κρίση. Και η πολιτική της, πρέπει να το λάβει υπόψη, διότι βλέπουμε ότι τα φαινόμενα έρχονται νωρίτερα και με μεγαλύτερη ένταση από ότι αναμέναμε».

Προτεραιότητα σε ΑΠΕ με αποθήκευση

Αναφορικά με την αποθήκευση ενέργειας υπογράμμισε: «Σχεδιάζουμε πολύ προσεκτικά στο Υπουργείο κάποιες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο θα γίνονται οι σχετικές διαδικασίες», προσθέτοντας: «Ο στόχος μας είναι να επιταχύνουμε την εισαγωγή των φωτοβολταϊκών. Απλώς, πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό είναι ένα σύνθετο θέμα, που απαιτεί πρόσθετες επενδύσεις στην αποθήκευση».

Λογαριασμοί ρεύματος

Τέλος, για την οικονομική στήριξη στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος ο κος Σκυλακάκης δήλωσε: «Αν υπάρξει μία μείζων κρίση, θα κάνουμε ότι κάναμε και την προηγούμενη φορά. Αν δεν υπάρξει, θα τελειώσει ο μηχανισμός, όπως έχει προγραμματιστεί στις 31.12.2023 και θα πάμε σε μία ομαλοποίηση, με βοήθεια στους ευάλωτους και στους ενεργειακά ευάλωτους καταναλωτές. Που σημαίνει βοήθεια σε αυξημένη περίμετρο».