ΥΠΕΝ: ρύθμιση για οικόπεδα που χάνουν το δικαίωμα δόμησης στους οικισμούς

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Το υπουργείο «μελετά νομοθετική ρύθμιση μέσα από την οποία θα προσπαθήσει να ενσωματώσει τα ακίνητα που έχουν γεωγραφική, πραγματική ή οικιστική σχέση με τον οικισμό», ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφερόμενος στο νέο Προεδρικό Διάταγμα για τις οριοθετήσεις άνω των 10.000 οικισμών της χώρας, που περιορίζει τα όρια των οικισμών μετά το 1983 και υπό προϋποθέσεις αφαιρεί το δικαίωμα δόμησης σε χιλιάδες οικόπεδα στη ζώνη Γ των οικισμών. Και έχει προκαλέσει σάλο αντιδράσεων και μεγάλη αναστάτωση σε όλη την επικράτεια.

-«Η Πολιτεία μεριμνά και φροντίζει την ιδιοκτησία κάθε Ελληνίδας και Έλληνα, μέσα στο πλαίσιο της νομιμότητας», είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, μιλώντας  στην εκπομπή «NewsRoom» της ERTNews και στους δημοσιογράφους Γιώργο Σιαδήμα και Στέλλα Παπαμιχαήλ, αναφερόμενος στο  ζήτημα οριοθέτησης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και επισήμανε τα εξής:

-«Η αλήθεια είναι από το 1985 για τους 10.000 οικισμούς με κάτω από 2.000 κατοίκους η οριοθέτηση τους γινόταν από το Νομάρχη. Το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2005, καθώς και το 2017 και το 2019 είπε ότι αυτή η οριοθέτηση από το Νομάρχη που γινόταν όλες αυτές τις δεκαετίες δεν ήταν σωστή, ότι ο Νομάρχης ήταν αναρμόδιος και ότι τα κριτήρια με τα οποία έκανε την οριοθέτηση δεν ήταν μεθοδολογικά σωστά. Το αποτέλεσμα ήταν να ακυρώσει την οριοθέτηση οικισμών στην Κρήτη, στο Πήλιο και έτσι εν δυνάμει έθεσε σε κίνδυνο την οριοθέτηση όλων αυτών των οικισμών».

Στη συνέχεια πρόσθεσε:

-«Άρα το Προεδρικό Διάταγμα που προετοίμασε ο προκάτοχός μου Θόδωρος Σκυλακάκης δεν βάζει στον αέρα τους οικισμούς, αλλά κάνει ακριβώς το αντίθετο. Διορθώνει μια εκκρεμότητα δεκαετιών. Το Προεδρικό Διάταγμα μπαίνει σε τάξη. Η πραγματικότητα είναι ότι όλοι οι οικισμοί οι οποίοι είναι κάτω από 2.000 κατοίκους, με το Προεδρικό Διάταγμα αποκτούν ασφάλεια και βεβαιότητα».  

Για τα χιλιάδες οικόπεδα που βρίσκονται εκτός του συνεκτικού πυρήνα αλλά εντός των ορίων των οικισμών και με το νέο ΠΔ χάνουν το δικαίωμα δόμησης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας είπε ότι:

-«Πράγματι υπάρχει μια απομακρυσμένη ζώνη, όπου το Συμβούλιο της Επικρατείας πράγματι ήρθε και είπε ότι αυτή ήταν μια ακραία οριοθέτηση του Νομάρχη και δεν τη δέχθηκε. Όμως η Πολιτεία με επιστημονικά κριτήρια, σεβόμενη την απόφαση του ΣτΕ μελετά νομοθετική ρύθμιση, που στα ακίνητα τα οποία έχουν γεωγραφική οικιστική σχέση με τον οικισμό θα προσπαθήσει να τα ενσωματώσει. Μελατάμε ρύθμιση, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τη γνώμη Συμβουλίου της Επικρατείας θα λαμβάνει όμως και την γειτνίαση με τον οικιστικό ιστό, τη γεωγραφική και την πραγματική κατάσταση αυτών των τμημάτων», εξηγώντας ότι αφορά στις περιπτώσεις οικοπέδων στη ζώνη Γ των οικισμών, «η οποία θα έρθουμε να δούμε με ποιο τρόμο μπορεί να ενσωματωθεί».

Οικισμοί: οι νέες αρτιότητες, οι ζώνες που χτίζουν και ποιά οικόπεδα κόβονται

Η ρύθμιση που σχεδιάζει το υπουργείο για οικόπεδα που χάνουν το δικαίωμα δόμησης

Όπως έχει γράψει το ecopress στο υπουργείο Περιβάλλοντος, αφού θεσμοθετήθηκε και έχει τεθεί σε ισχύ το νέο ΠΔ 194/2025, με τίτλο: «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης» υπάρχουν σχεδιασμοί για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα απώλειας του δικαιώματος δόμησης, που δημιουργείται για χιλιάδες ιδιοκτήτες.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 194/2025 προβλέπονται τρεις ζώνες για τους οικισμούς, σύμφωνα με τη χρονική εξέλιξή τους μέχρι το 1983:

Ζώνη Α οικισμού: Τμήμα προϋφιστάμενο του 1923 (ιστορικός πυρήνας).

Στην Α’ Ζώνη η ελάχιστη αρτιότητα είναι 2 στρέμματα και το ελάχιστο μήκος προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο τα 15 μέτρα.

Ζώνη Β οικισμού: Το συνεκτικό́ τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983.

Ζώνη Β1 οικισμού: Το διάσπαρτο τμήμα αυτού, που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983.

Στις Ζώνες Β’ και Β 1του οικισμού άρτια οικόπεδα θεωρούνται όσα είναι από 300 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. με πρόσωπο 10 μέτρων σε κοινόχρηστο χώρο. Από την κατηγοριοποίηση έχει απενταχθεί η Γ΄ Ζώνη που είχε περιληφθεί στο προηγούμενο σχέδιο Π.Δ. (που εστάλη στο ΣτΕ και απορρίφθηκε) και περιλάμβανε τις περιοχές του οικισμού μετά τη Β1΄ Ζώνη μέχρι και το καθορισμένο όριο του οικισμού

Οι διατάξεις του Π.Δ. 194/2025 δεν κάνουν καμία πρόβλεψη για τους οικισμούς μετά το 1983.

Μετά από την έκδοση του Π.Δ. 194/2025, οι πολίτες που είχαν περιουσίες στις περιοχές που δεν προβλέπονται στο Π.Δ. δικαιολογημένα ανησυχούν για την αρτιότητα των οικοπέδων τους. Όσοι πολίτες έχουν ήδη χτίσει, σε τέτοιες περιοχές δεν θα έχουν καμία συνέπεια.

Υπάρχουν όμως και πολλοί άλλοι, που έχουν ιδιόκτητα οικόπεδα στις παραπάνω περιοχές, χωρίς να έχουν ακόμη χτίσει και ανησυχούν ότι, πολλά από αυτά κινδυνεύουν να γίνουν ξαφνικά αγροτεμάχια.

Ειδικά όσοι αγόρασαν τέτοια οικόπεδα με την προοπτική της οικοδόμησης, διατρέχουν κίνδυνο άμεσης οικονομικής ζημίας, όσο παραμένει αδιευκρίνιστο το πλαίσιο για τις περιοχές αυτές. Δηλαδή, δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη, αν θα θεωρηθούν εντέλει εκτός σχεδίου πόλεως, με ό,τι απώλειες αυτό συνεπάγεται.

ΦΕΚ: όλο το ΠΔ για όρια, χρήσεις γης και κανόνες δόμησης σε 10.000 οικισμούς

Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων (ΠΕΧ) που θα είναι εκτός ορίων οικισμού και εκτός σχεδίου

Σύμφωνα με δηλώσεις αρμοδίων παραγόντων της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, σε συνέχεια των οποίων μίλησε ο υπουργός Σταύρος Παπασταύρος  υπάρχει πρόθεση του υπουργείου να οργανώσει αυτές τις περιοικιστικές Ζώνες (Ζώνες Γ’ ή τμήματα αυτών) σε Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων (ΠΕΧ) που θα είναι εκτός ορίων οικισμού και εκτός σχεδίου.

Μαζί με τη δυνατότητα δόμησης στις περιοχές αυτές, ο νομοθέτης θα μπορέσει να βάλει ειδικές χρήσεις (π.χ. κοινωνική κατοικία) και να προσδιορίσει και μία αρτιότητα, η οποία να είναι μεταξύ 2 και 4 στρεμμάτων. Επομένως αυτή η περιοικιστική περιοχή θα έχει μεγαλύτερη αρτιότητα από τα εντός οικισμού, που είναι 300 έως 400 τ.μ. , αλλά μικρότερη από την εκτός σχεδίου και θα οργανωθεί υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο.

Δείτε τις δηλώσεις του υπουργού ΠΕΝ στο βίντεο: