ΥΠΕΝ: τι θα γίνει με τις νομοθετικές εκκρεμότητες ΝΟΚ και εκτός σχεδίου δόμησης

Τι θα γίνει με τα πολεοδομικά θέματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δεσμευτεί να δώσει νομοθετικές λύσεις, μετά τις ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τα μπόνους δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, τις οικοδομικές άδειες για κτίρια που βρίσκονται σε έναρξη εργασιών ή και σε προχωρημένο στάδιο αποπεράτωσης αλλά και για την εδώ και δύο χρόνια αναμενόμενη μεταβατική νομοθετική ρύθμιση για την εκτός σχεδίου δόμηση, ανακοίνωσε ο υπουργός ΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης.

-Για το ΝΟΚ, το ΥΠΕΝ θα προωθήσει νέα  εξουσιοδοτική νομοθετική διάταξη, βάση της οποίας θα θεσμοθετηθεί με Προεδρικό Διάταγμα, ώστε να προηγηθεί νομοτεχνική έγκριση του από το ΣτΕ, νέο καθεστώς για τα μπόνους δόμησης του ΝΟΚ και τις εκκρεμείς οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ.

-Θα έχουν επιστροφή φόρου για τα επιπλέον τετραγωνικά, στις αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών  όσοι έκτισαν με νόμιμες οικοδομικές άδειες με κίνητρα  του ΝΟΚ, τα οποία ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και θα υπάρξει παρέμβαση, ώστε να μη μείνουν «κουφάρια» κτίρια των οποίων οι άδειες ακυρώθηκαν αλλά είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί, λέει ο κος Σκυλακάκης.

-Για την εκτός σχεδίου δόμηση, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα και έχει εξαγγελθεί πολλές φορές από την άνοιξη του 2023 ότι θα γίνει μεταβατική νομοθετική ρύθμιση για χιλιάδες ιδιοκτησίες σε όλη τη χώρα, ο υπουργός λέει ότι «πάντα  η κυβέρνηση διατηρεί το δικαίωμα της νομοθετικής πρωτο­βουλίας».

ΝΟΚ: «τουλάχιστον σε τρεις με τέσσερις μήνες, η νομοθετική λύση με ΠΔ»

Οι ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ για ΝΟΚ, εκτός σχεδίου δόμηση και αυθαίρετα

Σε μία περίοδο ρευστών πολιτικών εξελίξεων, με φόντο τον επικείμενο κυβερνητικό ανασχηματισμό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» και στη δημοσιογράφο Μάχη Τράτσα μίλησε για τα θέματα του ΝΟΚ, της υπερδόμησης στα νησιά, τον νέο πολεοδομικό σχεδιασμό, την εκτός σχεδίου δόμηση και τα αυθαίρετα. Συγκεκριμένα ο κος Σκυλακάκης στις ερωτήσεις που του τέθηκαν απάντησε ως εξής:

-Το τελευταίο χρονικό διάστημα, τα «μπόνους δόμησης» του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού και η ακύρωσή τους από το ΣτΕ έχουν δημιουργήσει αναστάτωση στην αγορά, στους πολίτες, στους επενδυτές. Ετοιμάζετε κάποια παρέμβαση;

– «Θα φέρουμε το ταχύτερο δυνατόν. μια διάταξη εξουσιοδοτική, που θα μας επιτρέψει vα διαχειριστούμε την επόμενη ημέρα της απόφασης του ΣτΕ, μέσω Προεδρικού Διατάγματος. Έτσι, οι σχετικές ρυθμίσεις θα έχουν αξιοπιστία, καθώς θα πε­ράσουν από τον έλεγχο του Συμβου­λίου της Επικράτειας. Παράλληλα θα επιταχυνθεί η αναθεώρηση των αδειών που επηρεάζονται από την απόφαση και θα περιοριστεί το οι­κονομικό κόστος της διαδικασίας για τους πολίτες και τους επενδυτές που αναθεωρούν».

-Πώς θα συμβεί αυτό;

-«Είχαν πληρώσει για την έκδοση μιας νόμιμης άδειας για δόμηση συ­γκεκριμένων τετραγωνικών, αλλά ένα τμήμα της δεν μπορεί πια να υλοποιηθεί. Οι φόροι που είχαν καταβάλει για αυτά τα επιπλέον τετρα­γωνικά θα επιστρέφονται. Από την ώρα που οι υφιστάμενες άδειες για να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του ΣτΕ πρέπει να αναθεωρηθούν, δεν μπορεί να πληρώσουν και από πάνω, ενώ δεν φταίνε. Η πολιτεία παρανόμησε».

-Στη νομοθετική παρέμβαση θα περιλαμβάνεται και διευκρίνιση ως προς το τι σημαίνει «έναρξη εργασιών» σε μια οικοδομή (σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ όσες άδειες δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες έως τις 11/12/24 ακυρώνονται);

-«Ναι, θα καλύψουμε πολλές περι­πτώσεις που καταδεικνύουν έναρξη εργασιών. Για παράδειγμα, κάποιος κατεδαφίζει ένα παλαιό κτίριο για να ανεγείρει καινούργιο. Η κατεδάφιση εκλαμβάνεται ως έναρξη εργασιών; Τέτοιου είδους διευκρινίσεις θα δο­θούν και επειδή  έχει ρητά αναφερθεί  στην απόφασή του το ΣτΕ στο θέμα, ο σωστός τρόπος είναι μέσω Προεδρικού Διατάγματος».

-Για άδειες που ακυρώθηκαν λόγω δικαστικών προσφυγών για κτίρια σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής;

-«Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε κτίρια-κουφάρια μέσα στις πόλεις. Είμαστε υποχρεωμένοι να πα­ρέμβουμε, διότι είναι προφανές ότι αν δεν παρέμβουμε η κατασκευή ενός κτιρίου ακόμη και σχεδόν τελειωμένου θα σταματήσει, θα ακολουθήσουν πολυετείς δικαστικές διαμάχες, μεταξύ των ιδιοκτητών και εκείνων που έχουν κάνει τις προσφυ­γές ή της πολιτείας που έδωσε μια νόμιμη άδεια, που μετά κατέστη πα­ράνομη. Με πολύ μεγάλο περιβαλ­λοντικά και δημοσιονομικά κόστος».

-Εκτός από την ακύρωση των «μπόνους» δόμησης, το άλλο μεγάλο ζήτημα που έχει ανακύψει αφορά τη δόμηση σε ευαίσθητες περιοχές (όπως στο Σαρακήνικο της Μήλου, στο Μαραθονήσι Ζακύνθου) ή γενικότερα στην υπερδόμηση στα νησιά…

-«Όταν γίνεται ο σχεδιασμός πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πραγματι­κότητα που αποτυπώνουν τα στοι­χεία και ειδικά στα νησιά η φέρουσα ικανότητά τους, που είναι τελείως διαφορετική από νησί οε νησί.  Για παράδειγμα: ανά τετραγωνικό χι­λιόμετρο η Μήλος έχει σήμερα 148 κλίνες (συμπεριλαμβανομένων ξενο­δοχειακών καταλυμάτων, ενοικια­ζόμενων δωματίων και βραχυχρόνιας μίσθωσης), η Πάρος έχει 271 κλίνες και η Σαντορίνη έχει 1.036 κλίνες. Έχουν προβλεφθεί μελέτες φέρουσας ικανότητας κατά την εκπόνηση των τοπικών και ειδικών πολεοδομικών σχεδίων (σσ: εκπονούνται αυτή την περίοδο για το 80% της επικράτει­ας). Εκεί που πρέπει να παρέμβουμε και το κάναμε στη Μήλο, είναι οε περιοχές που ξέρουμε ότι δεν θα πρέπει να οικοδομούνται με βάση μελέτες που ήδη διαθέτουμε, όπως το Σαρακήνικο και η Αχιβαδόλιμνη».

-Σχετικά με το ζήτημα της δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές, που επίσης έχει «παγώσει» έπειτα από σειρά αποφάσεων του ΣτΕ, θα επιλυθεί επίσης με την ολοκλήρωση των πολεοδομικών σχεδίων ή θα υπάρξει κάποια ρύθμιση για το μεσοδιάστημα;

-«Πάντα η κυβέρνηση διατηρεί το δικαίωμα της νομοθετικής πρωτο­βουλίας, αλλά το σίγουρο είναι ότι η τελική επίλυση του θέματος της εκτός σχεδίου βρίσκεται στα τοπι­κά πολεοδομικά, των οποίων οι με­λέτες θα πρέπει να έχουν τελειώσει – βάσει των οροσήμων του Ταμείου Ανάκαμψης – έως το πρώτο εξάμηνο του 2026 και στη συνέχεια σταδιακά να γίνουν ΠΔ».

-Άρα δεν απαιτείται άλλη παρέμβαση για την εκτός σχεδίου δόμηση;

-«Η παρέμβαση που πιστεύω ότι είναι σημαντικό να γίνει πρώτα αφορά  περιοχές σαν το Σαρακήνικο που θεωρείται αυτονόητο άτι πρέπει να είναι προστατευόμενες. Ξενοδοχεία και τουρισμός δεν αναπτύσσονται οε περιοχές «ιδιαίτερης φυσικής ασχήμιας». Υπάρχει μια εγγενής αντίφαση στη σχέση τουρισμού αναψυχής, χωροταξικού σχεδιασμού και προστασίας του φυσικού τοπίου. Είναι μια δύσκολη ισορροπία και η τήρησή της απαιτεί επιστημονικά κριτήρια. Δεν μπορείς να ακολου­θείς μια προσέγγιση τύπου «build, baby, build», αλλά ούτε να απαγορεύσεις κάθε ανάπτυξη προς όφελος συνήθως αυτών που ήδη έκτισαν και δεν θέλουν μετά τίποτε επι­πλέον για να μην τους χαλάσει η θέα, που το δικά τους ακίνητο ήδη επηρέασε αρνητικά. Το ζητούμενο σήμερα είναι να κρατηθεί αυτή η λεπτή ισορροπία, με παρεμβάσεις προστασίας όπου είναι αναγκαίες, έως την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού».

-Υπάρχει παράλληλα και η απειλή της αυθαίρετης δόμησης…

-«Πιστεύω ότι η μεταρρύθμιση για τα αυθαίρετα είναι εξίσου σημαντική με την εκπόνηση των τοπικών πο­λεοδομικών σχεδίων. Το διαχρονικό λάθος της πολιτικής κατά των αυθαιρέτων ήταν ότι στηρίζονταν κυρίως στη νομιμοποίησή τους και μέσω αυτής τραβούσαν δήθεν κόκκι­νες γραμμές – οι κόκκινες γραμμές του ‘85 ήταν οι λευκές του ‘95 και οι κόκκινες του ‘95 έγιναν λευκές  το 2005 κοκ – και τελικά έφτασαν να θυμίζουν το τραγούδι του Μηλιώκα «όλα μαζί τα πλύναμε και έχουνε γίνει ροζ». Τώρα κάνουμε την πλήρη αντιστροφή. Δεν νομιμοποιούμε, αλλά τραβάμε κόκκινη γραμμή σε κάθε νέα αυθαιρεσία, μέσω του νέου, αυτόματου συστήματος με δορυφο­ρικές φωτογραφίες, drones, τεχνητή νοημοσύνη, οε συνέργεια με το ηλε­κτρονικό σύστημα e-άδειες. Αφού εντοπίζονται θα στέλνεται στην το­πική πολεοδομία το στίγμα τους,  θα ελέγχονται κατά προτεραιότητα και θα κατεδαφίζονται πρώτα».