Ξεκινάει το Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας Ηρακλείου Κρήτης – Η Ελλάδα από ουραγός στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία της ανακύκλωσης

-Σε 270 στρέμματα πρωτοπόρο κέντρο ανακύκλωσης, έρευνας, τεχνολογίας και μεγάλο έργο αστικής ανάπλασης.

 -Το έργο παρουσιάστηκε από τον γενικό διευθυντή της ΕΠΤΑ ΑΕ Γιώργο Ηλιόπουλο στους θεσμικούς φορείς της περιοχής και πήρε οριστικό «πράσινο φως» για την υλοποίηση του.

Η Ελλάδα από ουραγός στον τομέα της ορθολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων και της ανακύκλωσης κάνει άλμα και διεκδικεί θέση στην πρωτοπορία των ευρωπαϊκών εξελίξεων,  με το νέο Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας του Ηρακλείου Κρήτης .

Με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από εγχώριους και κοινοτικούς πόρους, συνολικού ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ, σταδιακά από το 2018 έως το 2023 μέσα στην έκταση των 270 στρεμμάτων στη θέση «Μαύρος Σπήλιος» ιδιοκτησίας του Δήμου Ηρακλείου, προβλέπεται να υλοποιηθούν πρότυπα και δυναμικά έργα, με απόλυτη περιβαλλοντική διάσταση, ώστε να λειτουργεί ένα ολοκληρωμένο κέντρο, για όλο το φάσμα  διαχείρισης και ανακύκλωσης απορριμμάτων, που θα έχει παράλληλα χρήσεις και δραστηριότητες έρευνας, καινοτομίας, περιβαλλοντικής εκπαίδευσης αλλά και αναψυχής και ψυχαγωγίας.

Οι  πολίτες  του Ηρακλείου, όλων των ηλικιών αλλά και οι πολυάριθμοι τουρίστες της Κρήτης, καθώς είναι βέβαιο ότι το έργο θα αποτελέσει πόλο έλξης, αποκτούν μία πρωτοπόρο υποδομή και παράλληλα ένα μεγάλο περιβαλλοντικό έργο αστικής ανάπλασης.

Νέο κεφάλαιο στη διαχείριση των απορριμμάτων άνοιξε ο Δήμος Ηρακλείου Κρήτης. Το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης ενέκρινε κατά πλειοψηφία,  την πρόταση που παρουσιάστηκε από τον Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης  για τη δημιουργία πρότυπου Περιβαλλοντικού Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού.

Το Master Plan του Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας Ηρακλείου Κρήτης, προς αξιοποίηση της ιδιόκτητης έκτασης του Δήμου, εκ μέρους του ΕΣΔΑΚ παρουσιάστηκε από τον Γιώργο Ηλιόπουλο, , γενικό διευθυντή της ΕΠΤΑ ΑΕ, που εκπόνησε την ολοκληρωμένη μελέτη, στους θεσμικούς φορείς της πόλης και πήρε οριστικό «πράσινο φως» για την υλοποίηση του την Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου 2017, οπότε άρχισε και η αντίστροφη μέτρηση για να γίνει το έργο πραγματικότητα.

Το έργο προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί την επόμενη πενταετία. Θα ανοίξει 250 νέες θέσεις εργασίας εξυπηρετώντας 10. 000 επισκέπτες ετησίως. Ο όγκος των υλικών που θα ανακυκλώνονται στο πλαίσιο της λειτουργίας του Πάρκου υπολογίζεται σε 35.000 τόνους . Η δαπάνη για τη χρηματοδότηση του έργου θα ανέλθει σε 40 εκ. ευρώ ενώ το κόστος παρεμβάσεων ενεργειακής αυτονόμησης του Πάρκου εκτιμάται σε 5 εκ ευρώ. Το Πάρκο θα κατασκευαστεί σε χώρο ιδιοκτησίας του Δήμου Ηρακλείου στη θέση «Μαύρος Σπήλιος».

Στόχος του Περιβαλλοντικού Πάρκου είναι η εκπαίδευση και η αναψυχή των πολιτών και η καινοτόμος ανάπτυξη περιβαλλοντικών τεχνολογιών σε συνεργασία με τα κορυφαία Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κρήτης.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας Χάρης Μαμουλάκης στον τοπικό Τύπο «με αυτό το έργο, το Ηράκλειο δεν αλλάζει απλώς σελίδα στη διαχείριση των απορριμμάτων, αλλά ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην Ελλάδα, με ένα πρότυπο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας».

Οι μελέτες ωρίμανσης του έργου της δημιουργίας Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Αποβλήτων» ανατέθηκαν από τον ΕΣΔΑΚ σε σύμπραξη μελετητών ( ΕΠΤΑ , Ι. Φραντζής, Ι. Κατεινάς) με την υπ’ αριθμ.179/2017 απόφαση κατακύρωσης της 22ης συνεδρίασης (13-11-2017) της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου.

Το έργο υπηρετεί την Κυκλική οικονομία. Είναι στην πρωτοπορία της νέας πολιτική της Ε.Ε., μέσω της οποίας τα απόβλητα μετατρέπονται σε πρώτη ύλη και προωθείται η επαναχρησιµοποίηση των προϊόντων, η επισκευή, η ανακύκλωση και η ανάκτηση υφιστάμενων υλικών , προϊόντων και ενέργειας και προωθείται η εξοικονόμηση και παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Σημειώνεται ότι η πρόταση νέας οδηγίας ΕΕ για τα απόβλητα προβλέπει  την αύξηση του όγκου επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων τουλάχιστον κατά 65 % έως το 2030, τον περιορισμό της  υγειονομικής ταφής έως 10 % έως το 2030 και, τέλος την  καθιέρωση της χωριστής συλλογής των βιοαποβλήτων για παραγωγή κομπόστ υψηλής ποιότητας.

ΣΤΟΧΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ

• ανοιχτό & επισκέψιμο σε πολίτες, σχολεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα, κλπ.
• περιβαλλοντική διαχείριση / ενημέρωση – εκπαίδευση- καινοτομία /αναψυχή
• να φιλοξενεί εφαρμοσμένες , καινοτόμες, πιλοτικές δράσεις κυκλικής οικονομίας (επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή, ανάκτηση υλικών , ενέργειας, ενεργειακή αυτονομία, βιομηχανική συμβίωση)
• χωροταξική οργάνωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και αρμονική διασύνδεση με υφιστάμενες χρήσεις όπως η Λαχαναγορά, Ιχθυαγορά.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

• Οι πολίτες παραδίδουν υλικά προς ανακύκλωση (χαρτί, πλαστικό, μέταλλα, γυαλί, μπαταρίες, ΑΗΗΕ, κ.ά.) & διάφορα είδη προς επαναχρησιμοποίηση (ρούχα, βιβλία, χαλιά, οικιακό εξοπλισμό, κ.ά).
• σύστημα επιβράβευσης με ΠΡΑΣΙΝΗ ΚΑΡΤΑ ΔΗΜΟΤΗ με πόντους επιβράβευσης.

ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΔΑΥ

• Αύξηση ποσοτήτων που θα συλλέγονται χωριστά λόγω στόχων ΠΕΣΔΑΚ & ΕΣΔΑ κατά 15.000 τν ετησίως
• Θα εισέρχονται πιο καθαρά ρεύματα (χωριστά χαρτί, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο)

ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ 

• τεμαχιστής θα ετοιμάζει το υλικό προς κομποστοποίηση
• Σύστημα πελλετοποίησης θα παράγει πέλλετ για κάλυψη των θερμικών αναγκών των υποδομών του Πάρκου

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ

• Δυναμικότητα σχεδιασμού ΜΕΑ 59.000 tn/έτος & μέγιστη 75.000 tn/έτος (σημερινή)
• Ανάκτηση ανακυκλώσιμων κατ’ ελ. 30% κ.β. επί των εισερχόμενων ανακυκλώσιμων
• Παραγωγή σταθεροποιημένου υλικού για ενεργειακή αξιοποίηση κατ’ ελ. 20% κ.β επί των εισερχομένων
• Υπόλειμμα για διάθεση προς ΧΥΤΥ κατ. μεγ. 30% κ.β επί των εισερχομένων.

Βασικά Χαρακτηριστικά ΜΕΑ

▪ Συμβατή με την πολιτική της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία, με ΠΕΣΔΑΚ, με ΤΣΔ Ηρακλείου & με το συνολικό έργο του Περιβαλλοντικού Πάρκου

▪ Αξιοποίηση των υφιστάμενων κτιριακών εγκαταστάσεων

▪ Αυτοτελής λειτουργία της στον διαθέσιμο χώρο του έργου, χωρίς συμπληρωματικές εγκαταστάσεις σε άλλους χώρους

▪ Περαιτέρω μείωση της υφιστάμενης όχλησης (οσμές,  σύγχρονες εγκαταστάσεις – κλειστάàθόρυβος, σκόνη)  κτίρια

▪ Υψηλή ανάκτηση ανακυκλώσιμων με σύγχρονες τεχνικές διαχωρισμού ( μαγνητικούς, αεροδιαχωριστές, οπτικούς)

▪ Παραγωγή ποιοτικού υλικού για άμεση ενεργειακή αξιοποίηση (Α’ Φάση – πιλοτική αεριοποίηση υπολειμμάτων ΠΣ-ΚΑΕΔΙΣΠ, ΚΔΑΥ, ΜΕΑ με ενεργειακά οφέλη για τις χρήσεις εντός του Πάρκου αλλά και ευρύτερα για την γειτνιάζουσα τοπική επιχειρηματικότητα & κοινωνική οικονομία με τελικό στόχο την ενεργειακή αυτονομία του Πάρκου με ενδεχόμενη αξιοποίηση του νέου θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων ενώ μεσοπρόθεσμα (Β’ φάση) η ενδεχόμενη περίσσεια για ενεργοβόρες βιομηχανίες εκτός Κρήτης στο πλαίσιο Εθνικών Πρωτοβουλιών του ΥΠΕΝ

ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ

• Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας – ερευνητικές πρωτοβουλίες από ΑΕΙ/ΤΕΙ και Ινστιτούτα & παραγωγικούς φορείς
• Κατάλληλοι χώροι για πιλοτικές εφαρμογές κυκλικής οικονομίας και βιομηχανικής συμβίωσης όπως αεριοποίηση υπολειμμάτων ΚΠΣ,ΚΔΑΥ, ΜΕΑ • Εφαρμογή βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής (π.χ. φυτεμένο δώμα)

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

• Χώροι πρασίνου με ποσοστό κάλυψης του χώρου (>55% του χώρου ≈150 στρ)
• Άρδευση του Πάρκου με νερό από τριτοβάθμια επεξεργασία από άλλες > χρήσεις (λαχαναγορά, αμαξοστάσιο)

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

• Υπαίθριες δραστηριότητες επισκεπτών (παιχνίδι, ήπια αναψυχή) • Διαδρομές περιπάτου & ποδηλάτου (μήκους περί τα 2,5 km)
• Κατασκευή ξεχωριστής εισόδου & πάρκινγκ επισκεπτών

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

• Παιδικό τρένο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης
• Κιόσκια με παγκάκια και τραπέζια
• Κιόσκι Ενημέρωσης Κοινού

ΔΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

• Πρότυπη οικολογική παιδική χαρά

Παραγόμενα προϊόντα Ανακύκλωσης, Ανάκτησης εντός Περιβαλλοντικού Πάρκου

• Ανακυκλώσιμα υλικά μεγάλης καθαρότητας (γυαλί, μέταλλο, χαρτί, πλαστικό)
• Αξιοποιήσιμα προϊόντα τα οποία θα μπορούν να διατεθούν στη δευτερογενή αγορά (σε Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων ή άλλους ανεξάρτητους φορείς)
• Pellet που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ιδιοκατανάλωση για την κάλυψη κατά προτεραιότητα των θερμικών αναγκών των υποδομών του Πάρκου
• Ενέργεια από αεριοποίηση υπολειμμάτων ΚΠΣ,ΚΔΑΥ,ΜΕΑ για χρήσεις κατά προτεραιότητα εντός του Πάρκου αλλά και ευρύτερα για την γειτνιάζουσα την τοπική επιχειρηματικότητα και οικονομία.
• Μικρές Ποσότητες κομπόστ εξαιρετικής ποιότητας (EU Ecolabel) που θα χρησιμοποιείται για ιδιοκατανάλωση για την λίπανση των χώρων πρασίνου του πάρκου και λοιπών δημοτικών χώρων • Μικρές ποσότητες από καινοτόμα προϊόντα των πιλοτικών μονάδων όπως ζωοτροφή και α’ ύλη για την παραγωγή βιοδιασπώμενων σάκκων

Παραγόμενα προϊόντα Ανακύκλωσης, Ανάκτησης σε λοιπές υποδομές εκτός  Περιβαλλοντικού Πάρκου

• Αξιοποιήσιμο προϊόν/κομπόστ υψηλής ποιότητας ( EU Ecolabel) από πιλοτική και εκτεταμένη διαλογή βιοαποβλήτων στην πηγή τα οποία θα μπορούν να διατεθούν κατά προτεραιότητα σε Δημοτικούς χώρους πρασίνου και τυχόν περίσσεια στην δευτερογενή αγορά εντός Κρήτης
• Ενέργεια από αναερόβια χώνευση ΒΑΑ σύμμεικτων απορριμμάτων/υπολειμμάτων πού έχουν διατεθεί σε ΧΥΤΑ/Υ για χρήσεις κατά προτεραιότητα εντός του ΧΥΤΑ/Υ αλλά και ευρύτερα για παραγωγή καυσίμου κίνησης για οχήματα δήμου ως καινοτόμα εφαρμογή .

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ – ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

2018

Α Εξάμηνο / Ολοκλήρωση Μελετών ωρίμανσης για εκσυγχρονισμό ΚΔΑΥ, ΜΠΑ,ΣΜΑ & νέου έργου Πράσινου Σημείου-ΚΑΕΔΙΣΠ

Β Εξάμηνο / Ένταξη σε Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ( ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ/ΠΕΠ) 30 εκ και Δημοπράτηση ΚΔΑΥ, ΜΠΑ,ΣΜΑ & νέου έργου Πράσινου Σημείου-ΚΑΕΔΙΣΠ

2019

Α Εξάμηνο /Ολοκλήρωση Ειδικού Χωρικού Σχέδιου και Επιχειρησιακού Σχεδίου Πάρκου

Β Εξάμηνο / Ολοκλήρωση Μελετών ωρίμανσης λοιπόν έργων υποδομής Περιβαλλοντικού Πάρκου ( Έργα πρασίνου και Κέντρου Έρευνας Καινοτομίας με πιλοτικές εφαρμογές)

2020

Ένταξη σε Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα 15 εκ ( Νέο Ταμείο Υποδομών ΦΕΚ Β’ 4159/29-11-2017 450 εκ Δημόσια Δαπάνη, ΠΔΕ, HORIZON 2020, άλλο) και Δημοπράτηση λοιπών έργων υποδομής Περιβαλλοντικού Πάρκου

2021-2023

Σταδιακή Ολοκλήρωση και Λειτουργία όλων των έργων