Αυθαίρετα: για ποια κτίρια διαγράφονται πρόστιμα ανέγερσης & διατήρησης

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Νέα εγκύκλιος του υπουργείου Περιβάλλοντος «διαγράφει» τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με οικοδομική άδεια, δίνοντας το μήνυμα ότι οι πράξεις της διοίκησης είναι ισχυρές και οι πολίτες που τήρησαν το νόμο διασώζονται από τις οικονομικές περιπέτειες των προστίμων αυθαιρέτων στην περίπτωση που η οικοδομική άδεια ανακληθεί η ακυρωθεί μετυαγενέστερα για οποιοδόποτε λόγο.

Δεν αναζητούνται τα πρόστιμα αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο, λέει η νέα εγκύκλιος του ΥΠΕΝ.

Η συγκεκεριμένη δέσμευση του ΥΠΕΝ, βρίσκει  έδαφος στην ήδη διαμορφωμένη νομοθεσία, όπως προκύπτει από την διευκρινιστική εγκύκλιο που υπογράφει στις 7 Νοεμβρίου 2024 ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ Ε. Μπακογιάννης και αφορά στα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων.

Τη νέα διευκρινιστική εγκύκλιο για τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων εξέδωσε η Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. (ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/121894/3483 Ημ/νία: 07/11/2024)

Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος που υπογράφεται από τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ κ. Μπακογιάννη, αφορά σε διάταξη που προστέθηκε στον ν.4495/2017 με το Άρθρο 70 “Πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης” του ν. 5106/2024 και ειδικότερα για περιπτώσεις για τις οποίες δεν επιβάλλονται και δεν αναζητούνται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε.

Η εγκύκλιος με θέμα: «σχετικά με την εφαρμογή της παρ.6 του άρθρου 125ΙΓ του ν.4495/17, όπως ισχύει» αναφέροντας ότι δεν αναζητούνται τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης η εγκύκλιος υπογραμμίζει ότι:

-«Στο πλαίσιο αυτό, στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 125ΙΓ 4495/2017 συμπεριλαμβάνονται το σύνολο των περιπτώσεων αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο. Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής οι περιπτώσεις που η ακύρωση ή ανάκληση οφείλεται σε υποβολή αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας κατάστασης ή στην εν γένει απατηλή συμπεριφορά του διοικουμένου κατά την έκδοσή της».

Ολόκληρη η εγκύκλιος για τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων

Ολόκληρτη η εγκύκλιος για τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων έχει ως εξής:

«Θέμα: Σχετικά με την εφαρμογή της παρ.6 του άρθρου 125ΙΓ του ν.4495/17, όπως ισχύει.

Σχετ.:

1.H παρ.6 του 125ΙΓ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), όπως προστέθηκε με το άρθρο 70 του ν. 5106/2024 (Α’ 63)

2.Το π.δ. 132/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας» (Α’ 160).

3.H υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΥΠΡΓ/67884/8354/24.07.2019 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Διορισμός μετακλητού Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας» (Υ.Ο.Δ.Δ. 508).

4. H υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/28916/1094/24.03.2022 απόφαση «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωνσταντίνου Σκρέκα και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαου Ταγαρά στον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Ευθύμιο Μπακογιάννη» (Β’ 1701).

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στο ΥΠΕΝ σχετικά με την εφαρμογή της παρ.6 του άρθρου 125ΙΓ του ν.4495/17, διευκρινίζονται τα εξής:

Σύμφωνα με την παρ. 6 του 125ΙΓ του ν. 4495/2017 (Α’ 167), όπως προστέθηκε με το άρθρο 70 του ν. 5106/2024 (Α’ 63) «6. Δεν επιβάλλονται και δεν αναζητούνται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο, εκτός αν η ακύρωση ή ανάκληση οφείλεται σε υποβολή αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας κατάστασης ή στην εν γένει απατηλή συμπεριφορά του διοικουμένου κατά την έκδοσή της. Η παρούσα δεν θίγει τις διατάξεις περί υποχρεωτικής κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων, όπως αυτά ορίζονται στον παρόντα.»

Όπως προκύπτει από το γράμμα της διάταξης δεν γίνεται διάκριση μεταξύ τελεσίδικων εκθέσεων αυτοψιών ή μη κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου 5106/2024 για την εφαρμογή της παρ. 6 του άρθρου 125ΙΓ του ν. 4495/2017. Αντιθέτως, η βούληση του νομοθέτη ήταν να συμπεριλάβει στο πεδίο εφαρμογής τόσο περιπτώσεις όπου άνευ της συγκεκριμένης προσθήκης δια του άρθρου 70 του ν. 5106/2024 θα επίκειτο επιβολή προστίμου μετά την θέση σε ισχύ αυτού και για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται η φράση «Δεν επιβάλλονται», όσο και περιπτώσεις που ήδη είχαν επιβληθεί πρόστιμα και για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται η φράση «δεν αναζητούνται». Αντίθετη ερμηνεία δεν χωρεί δεδομένου ότι σε κάθε περίπτωση είναι αδύνατο να αναζητηθεί πρόστιμο το οποίο δεν επιβλήθηκε και θα ήταν άνευ νοήματος η χρήση της φράσης «δεν αναζητούνται», αλλά και της αναφοράς σε πρόστιμα «διατήρησης» δεδομένου ότι μετά τον ν. 5106/2024 τα πρόστιμα διατήρησης αναφέρονται πλέον ως πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης.

Στο πλαίσιο αυτό, στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης της παρ. 6 του άρθρου 125ΙΓ 4495/2017 συμπεριλαμβάνονται το σύνολο των περιπτώσεων αυθαιρέτων για κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από την αρμόδια αρχή και μεταγενέστερα ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε για οποιοδήποτε λόγο. Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής οι περιπτώσεις που η ακύρωση ή ανάκληση οφείλεται σε υποβολή αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας κατάστασης ή στην εν γένει απατηλή συμπεριφορά του διοικουμένου κατά την έκδοσή της.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ»