Αυθαίρετα: έκτακτες εργολαβίες 2 εκατ. ευρώ για αιφνιδιαστικές κατεδαφίσεις
ΕιδήσειςΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠεριβάλλονΠολεοδομίαΧρήμαΧωροταξία 14 Οκτωβρίου 2024 Αργύρης
Με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο ξεκινά άμεσα από το υπουργείο Περιβάλλοντος η πρώτη φάση του προγράμματος κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, με έκτακτες αναθέσεις εργολαβιών κεντρικά από το υπουργείο, για περιοχές όλης της χώρας. Οι κατεδαφίσεις θα γίνονται αιφνιδιαστικά σε νέα και παλαιά αυθαίρετα, με προτεραιότητα για αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει δηλώσει, προαναγγέλλοντας την έναρξη των έκτακτων εργολαβιών από το φθινόπωρο ότι, όταν ξεκινήσει η επιχείρηση κατεδάφισης των παράνομων κτισμάτων (νέων και παλιών), τότε, θα αρχίσει η συζήτηση για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων με μεγάλες παραβάσεις, δηλαδή για τα αυθαίρετα που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5.
Διάθεση πίστωσης 2 εκ. ευρώ στο ΥΠΕΝ για κατεδαφίσεις αυθαιρέτων
Με ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου εγκρίθηκε η διάθεση πίστωσης συνολικού ποσού 2.000.000 ευρώ για τη διενέργεια κατεδαφίσεων από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για τη χρονική περίοδο 2024 – 2025, κατόπιν αιτήματος της Γενικής Διεύθυνσης Σώματος Επιθεωρητών & Ελεγκτών του ΥΠΕΝ στο πλαίσιο του Άξονα Προτεραιότητας 1: «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ» για το έτος 2024.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε συνέχεια σχετικής πρωτοβουλίας του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρου Σκυλακάκη και συνάδει με τους σκοπούς του Πράσινου Ταμείου.
Υπενθυμίζεται ότι το Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα «ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ» ενισχύει έργα, δράσεις και άλλες παρεμβάσεις που στοχεύουν στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των πόλεων, στην πολεοδομική αποκατάσταση και εξισορρόπηση της επιβάρυνσης που προκαλείται από τη διατήρηση αυθαίρετων κατασκευών, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους.
-«Η κατεδάφιση των αυθαιρέτων θα γίνει με έκτακτες εργολαβίες, και οι περιοχές όπου βρίσκονται τα προς κατεδάφιση αυθαίρετα, θα γίνονται γνωστά, λίγο πριν ξεκινήσει η επιχείρηση κατεδάφισης, το ίδιο και οι ιδιοκτήτες αυθαίρετων», δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η Α΄και Β΄φάση του προγράμματος κατεδαφίσεων
Την έναρξη του προγράμματος κατεδαφίσεων αυθαιρέτων έχει αναγγείλει ο κος Σκυλακάκης, λέγοντας ότι το φθινόπωρο ξεκινούν οι κατεδαφίσεις των πρώτων αυθαίρετων που ανεγέρθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά και για παλαιά και νέα αυθαίρετα, που έχουν τελεσίδικες αποφάσεις και οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφισης.
Κατεδαφίσεις και νέο σύστημα αυτόματου εντοπισμού
Σύμφωνα με τον κο Σκυλακάκη οι διαδικασίες της κατεδάφισης θα υλοποιούνται άμεσα. Στην περίπτωση που οι ιδιοκτήτες των υπό κατεδάφιση αυθαιρέτων, αποφασίσουν να κινηθούν με ένδικα μέσα εναντίον της απόφασης έκδοσης του πρωτοκόλλου κατεδάφισης, το υπουργείο, επιδιώκει από το στάδιο της αίτησης ακύρωσης έως την εκδίκαση της υπόθεσης να μεσολαβούν περί τους 4,5 μήνες.
Κατά τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι νέες κατεδαφίσεις από το φθινόπωρο, αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν το 2024 εντάσσονται στη λεγόμενη Α’ φάση του προγράμματος για τον εντοπισμό της αυθαίρετης δόμησης.
Παράλληλα προχωρά η ολοκλήρωση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος /εντοπισμού και κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, ώστε να υπάρχει συνολική και αξιόπιστη εικόνα, για τον αριθμό και τις περιοχές των αυθαιρέτων που δεν έχουν τακτοποιηθεί.
Αυθαίρετα: ακριβείας έως 20 εκατοστών το νέο σύστημα αυτόματου εντοπισμού
Θα κατεδαφίζονται και τα παλιά αυθαίρετα
Επισημαίνεται πως κόκκινη γραμμή παραμένει η 28η Ιουλίου 2011. Στη συνέχεια, με την ολοκλήρωση του συστήματος, θα τεθεί σε εφαρμογή η λεγόμενη Β’ φάση. Θα αρχίσει δηλαδή, όπως αναφέρει, ο Θοδωρής Σκυλακάκης, νέα επιχείρηση κατεδάφισης, για τα λεγόμενα «παλιά αυθαίρετα», αυτά δηλαδή που ανεγέρθηκαν –και δεν τακτοποιήθηκαν- πριν την 28η Ιουλίου 2011.
Όσον αφορά στα κριτήρια, με βάση τα οποία θα γίνεται η κατεδάφιση των λεγόμενων «παλιών» αυθαιρέτων, όπως λένε, από το ΥΠΕΝ, οι κατεδαφίσεις θα ξεκινήσουν από τις λεγόμενες « κραυγαλέες» περιπτώσεις, όπως είναι για παράδειγμα, τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν σε εκτάσεις που δεν ανήκουν ιδιοκτησιακά στους ιδιοκτήτες αυτών των κτισμάτων, και είναι αδύνατον να νομιμοποιηθούν.
Αυτοβούλως κατεδαφίσεις αυθαιρέτων
Τώρα, με το νέο καθεστώς όποιος δεν έχει άδεια θα εντοπίζεται μέσα από τον μηχανισμό παρακολούθησης και έτσι θα περιοριστεί σημαντικά ο χρόνος ελέγχου. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, ο ιδιοκτήτης του αυθαιρέτου μπορεί να προβεί αυτοβούλως στην αποδοχή της έκθεσης αυτοψίας και στην κατεδάφιση ή αποκατάσταση της νόμιμης χρήσης με την επαναφορά των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση.
Τα πρόστιμα και οι ελαφρύνσεις
Σε περίπτωση συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη, διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης και δεν επιβάλλονται ή ανακαλούνται, εφόσον έχουν ήδη επιβληθεί οι διοικητικές κυρώσεις, ενώ παύει και η διοικητική δίωξη. Σε περίπτωση μερικής συμμόρφωσης του ιδιοκτήτη διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης που αναλογεί στα κατεδαφιστέα κτίσματα και στις αποκατασταθείσες χρήσεις, και κατά τα λοιπά επιβάλλονται όλες οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Τι προβλέπεται με το νέο σύστημα
Με το νέο πλαίσιο θα κατεδαφίζονται, όπως προαναφέρθηκε, κατά απόλυτη προτεραιότητα όλα τα αυθαίρετα που δεν έχουν άδεια και κατασκευάστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου του 2024.
Επίσης, προβλέπεται να κατεδαφίζεται ένας αριθμός αυθαιρέτων κατ’ ελάχιστον ίσος με τον αριθμό των οριστικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης της χρονιάς αναφοράς (2024) κατά 50% με κριτήρια χρονικής προτεραιότητας και κατά 50% με κριτήρια περιβαλλοντικά και χωροταξικά.
Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα της προτεραιοποίησης κατά παρέκκλιση των προβλέψεων για αυθαίρετα για τα οποία συνεπάγεται σημαντική περιβαλλοντική ζημιά. Στο πλαίσιο αυτό έχει ήδη γίνει αίτημα στο Πράσινο ταμείο για την έγκριση πίστωσης 2.000.000 ευρώ κατεδάφιση των αυθαιρέτων που θα έχουν τελεσίδικες αποφάσεις και οριστικά πρωτόκολλα κατεδάφιση.
Όρια στην αυθαίρετη δόμηση και οι έξι νόμοι
«Με το νέο καθεστώς όποιος δεν έχει άδεια θα εντοπίζεται μέσα από τον μηχανισμό παρακολούθησης και έτσι θα περιοριστεί σημαντικά ο χρόνος ελέγχου», δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κος Σκυλακάκης.
Όπως τονίζει: «η Πολιτεία επιδιώκει να θέσει για πρώτη φορά όρια στην αυθαίρετη δόμηση, θέμα που συζητιέται σαν δεκαετίες, δίχως όμως να συγκρατήσει το μαζικό κύμα όσων αυθαιρετούν. Το αποτέλεσμα είναι ότι μόνο τα τελευταία 13 χρόνια έχουν θεσπιστεί πέντε διαφορετικοί νόμοι (αυτός είναι ο έκτος) που είχαν πρωτίστως εισπρακτικό χαρακτήρα, εμπεδώνοντας στους πολίτες τη βεβαιότητα ότι κάθε αυθαίρετο -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- μπορεί να τακτοποιηθεί πληρώνοντας ένα πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης».
