Οι δασικοί χάρτες και τα ιδιοκτησιακά δημοσίου και ιδιωτών σε νέες περιπέτειες
ΕιδήσειςΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠεριβάλλονΠολεοδομίαΦυσικοί πόροιΧωροταξία 19 Μαΐου 2023 Αργύρης
Του Αργύρη Δεμερτζή/
Το αμέσως επόμενο διάστημα ανοίγει νέα δικαστική διαμάχη για τα κριτήρια εξέτασης των 230.000 αντιρρήσεων από τις αρμόδιες επιτροπές και την τελική καταχώρηση των δικαιωμάτων δημοσίου και ιδιωτών στους Δασικούς Χάρτες και το Κτηματολόγιο από τις Δασικές Υπηρεσίες, με επίδικο την εγκύκλιο του ΥΠΕΝ, που ανατρέπει το αμάχητο τεκμήριο του δημοσίου.
Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ), με επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος ζητά την «άμεση ανάκληση της πρόσφατη Εγκύκλιος της Γενικής Γραμματείας Δασών για τις δασικές εκτάσεις» και υπογραμμίζει ότι: «σε περίπτωση μη ανάκλησης της εγκυκλίου, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε είναι υποχρεωμένο να εξαντλήσει κάθε δικονομικό μέσο για την προάσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου και την προστασία των εκτάσεων αυτής της κατηγορίας που έχουν δημόσιο χαρακτήρα».
Η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ δίνει εντολή στις Δασικές Υπηρεσίες να μην καταχωρούν στους δασικούς χάρτες και το Κτηματολόγιο δικαιώματα του δημοσίου για δασωμένους αγρούς, δάση, δασικές εκτάσεις για τις οποίες δεν διαθέτει το δημόσιο τίτλους, τονίζοντας ταυτοχρόνως ότι δασικές εκτάσεις χωρίς τίτλους του δημοσίου θεωρούνται ιδιωτικές.
ΠΕΔΔΥ: «χιλιάδες ιδιοκτησίες θα βρεθούν αδέσποτες»
Η Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ), έχει αντιδράσει τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος της ΓΓ Δασών του ΥΠΕΝ είναι «μη σύννομη», καθώς επίσης ότι «προσκρούει στη δασική νομοθεσία αλλά και στις ίδιες τις πρόσφατες νομοθετικές προβλέψεις του ΥΠΕΝ, που απαιτούν «συγχρόνως, οι διεκδικούντες τα ακίνητα ιδιώτες να διαθέτουν γι’ αυτά, τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2001 το αργότερο», τονίζοντας ότι «χιλιάδες ιδιοκτησίες θα βρεθούν αδέσποτες» Δείτε εδώ στο ecopress
Νέες εμπλοκές και καθυστερήσεις
Ετοιμάζεται λοιπόν νέα προσφυγή από τους φορείς των γεωτεχνικών και δασολόγων, οι οποίοι στελεχώνουν από την κορυφή έως τη βάση τη νέα Γενική Γραμματεία Δασών του ΥΠΕΝ, που πλέον αποτελεί μια νέα ενιαία καθετοποιημένη δομή με πάνω από 3.000 στελέχη στις δασικές υπηρεσίες της χώρας. Η νέα προσφυγή θα προκαλέσει νέες εμπλοκές και πολυετείς καθυστερήσεις για την οριστική επίλυση των ιδιοκτησιακών και την τελική καταχώρηση των δικαιωμάτων δημοσίου και ιδιωτών στους Δασικούς Χάρτες και το Κτηματολόγιο.
Το ΓΕΩΤΕΕ τονίζει προς το ΥΠΕΝ ότι: «η εγκύκλιος, η οποία απευθύνεται στις Επιθεωρήσεις Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής και στις Διευθύνσεις Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Χώρας, ξεπερνά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και θεσπίζει η ίδια, νέο κανόνα δικαίου, δημιουργώντας προβλήματα στις δασικές υπηρεσίες που ενώ είναι υποχρεωμένες από το νόμο να δηλώνουν τα δικαιώματα του δημοσίου σε αυτές τις κατηγορίες των εκτάσεων, μετά την έκδοση της εγκυκλίου δεν το κάνουν. Τονίζουμε εδώ ότι οι εγκύκλιοι της Δημόσιας Διοίκησης, γενικά και πάγια, δεν θέτουν δίκαιο, αλλά προϋποθέτουν δίκαιο. Εντούτοις, η εγκύκλιος στην οποία αναφερόμαστε παραβαίνει τον κανόνα αυτό». Και ότι:
-«Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα, μεταξύ άλλων, αειφορικής διαχείρισης και προστασίας δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων, τονίζει την υποχρέωση του Γ.Γ Δασών κ. Κωνσταντίνου-Ευάγγελου Αραβώση, ο οποίος είναι διατάκτης της εγκυκλίου, να ανακαλέσει την εγκύκλιο ΥΠΕΝ/ΔΠΔ /16683 /995/15-2-2023».
Το έγγραφο του ΓΕΩΤΕΕ προς ΥΠΕΝ
Ολόκληρη η επιστολή του ΓΕΩΤΕΕ με θέμα «αίτημα για άμεση ανάκληση εγκυκλίου για τις δασικές εκτάσεις», με την οποία ανακοινώνεται προσφυγή κατά της εγκυκλίου και παράλληλα έχει τη μορφή νομικής τεκμηρίωσης μίας τέτοιας προσφυγής, την οποία υπογράφει ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Μενέλαος Δ. Γαρδικιώτης έχει ως εξής:
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, με αφορμή την έκδοση, από τον Γενικό Γραμματέα Δασών κ. Κωνσταντίνο-Ευάγγελο Αραβώση, της εγκυκλίου με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/16683/995/15-2-2023, με θέμα «Οδηγίες αναφορικά με την υποβολή δηλώσεων του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου στις περιοχές του άρθρου 67 και του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979», θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:
1) Στην τελευταία παράγραφο της εν λόγω εγκυκλίου ορίζεται ότι:
«Επομένως δηλώσεις δικαιώματος του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 που υποβάλλονται από το Δημόσιο και αφορούν δάση, δασικές εκτάσεις καθώς και εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, οι οποίες περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979 (Α΄ 289), θα πρέπει να συνοδεύονται από αποδεικτικά του επικαλούμενου δικαιώματος στοιχεία, ήτοι τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας.».
2) Με την παραπάνω ρύθμιση η εγκύκλιος, η οποία απευθύνεται στις Επιθεωρήσεις Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής και στις Διευθύνσεις Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Χώρας, ξεπερνά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και θεσπίζει η ίδια, νέο κανόνα δικαίου, δημιουργώντας προβλήματα στις δασικές υπηρεσίες που ενώ είναι υποχρεωμένες από το νόμο να δηλώνουν τα δικαιώματα του δημοσίου σε αυτές τις κατηγορίες των εκτάσεων, μετά την έκδοση της εγκυκλίου δεν το κάνουν. Τονίζουμε εδώ ότι οι εγκύκλιοι της Δημόσιας Διοίκησης, γενικά και πάγια, δεν θέτουν δίκαιο, αλλά προϋποθέτουν δίκαιο. Εντούτοις, η εγκύκλιος στην οποία αναφερόμαστε παραβαίνει τον κανόνα αυτό.
Σχετικά με το θέμα, επισημαίνουμε τα εξής:
1) Σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος, όπως αναθεωρήθηκε με το Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον.».
2) Κατά δε το άρθρο 2 του Ν. 998/1979:
«1. Οι εκτάσεις του άρθρου 3 του παρόντος (όπως δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις, κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών), που διέπονται από τις προστατευτικές διατάξεις αυτού, συνιστούν εθνικό κεφάλαιο, που η προστασία του αποτελεί υποχρέωση των κρατικών οργάνων κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και συγχρόνως υποχρέωση και δικαίωμα των πολιτών. … .
2.Ουδενός ιδιωτικού δικαιώματος η άσκησις δύναται να ενεργείται κατά παραβίασιν της ως άνω υποχρεώσεως, πλην αν άλλως, κατ’ εξαίρεσιν ορίζει ο νόμος και εντός των ορίων της εξαιρέσεως ταύτης.
3.Οι παραπάνω εκτάσεις θεωρούνται δημόσιες, εκτός αν υπάγονται σε μία από τις περιπτώσεις του άρθρου 10 του ν. 3208/2003.».
3) Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, στις οποίες αναφέρεται η αμέσως ανωτέρω διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 2 του N. 998/1979, ορίζονται οι περιπτώσεις εκείνες, στις οποίες το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας, σε δάση, δασικές εκτάσεις και στις εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του νόμου 998/1979 (χορτολιβαδικού, βραχώδους και πετρώδους χαρακτήρα εκτάσεις, που κείνται επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών).
4) Με τις ίδιες ανωτέρω διατάξεις, όπως ισχύουν μετά την προσθήκη στην παράγραφο 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003 της περίπτωσης IV (με το άρθρο 152 του Ν. 4819/2021), θεσπίσθηκε μια πολύ ευνοϊκή ρύθμιση ειδικά για τους ιδιώτες, αναφορικά με τα δάση, τις δασικές εκτάσεις και τις χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις (κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών), που περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, δηλαδή στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, της Δωδεκανήσου, πλην των νήσων που ισχύει ο κτηματολογικός κανονισμός, καθώς και της περιοχής της Μάνης όπως αυτή ορίζεται από διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της περιπτώσεως IV της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, τα δάση, οι δασικές εκτάσεις και οι χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις (κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών), που περιλαμβάνονται στις προαναφερόμενες περιοχές του πιο πάνω δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, δεν θεωρούνται δημόσιες και αναγνωρίζονται, ως ιδιωτικές, με συνέπεια το Ελληνικό Δημόσιο να μην προβάλλει δικαιώματα κυριότητας, σ’ αυτές, εάν γι’ αυτές το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας και, συγχρόνως, οι διεκδικούντες τις ανωτέρω περιγραφόμενες εκτάσεις διαθέτουν γι’ αυτές, τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα, δηλαδή υπό τον όρο της πλήρωσης, σωρευτικά, των δύο αυτών συντρεχουσών προϋποθέσεων.
Η παραπάνω πολύ ευνοϊκή ρύθμιση για τους ιδιώτες, που ισχύει μόνο για τις περιοχές του ως άνω δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, ως ειδική διάταξη, υπερισχύει κάθε άλλης γενικής διάταξης, σχετικής με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, σε δάση, σε δασικές εκτάσεις και σε χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις (κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών).
5) Εξ αντιδιαστολής, από τις προδιαληφθείσες διατάξεις και από το συνδυασμό μεταξύ τους, προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι θεωρούνται δημόσιες και δεν αναγνωρίζονται, ως ιδιωτικές, με συνέπεια σ’ αυτές τις εκτάσεις το Ελληνικό Δημόσιο να προβάλλει δικαιώματα κυριότητας, οι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις (δάση και δασικές εκτάσεις) και οι χορτολιβαδικού, βραχώδους και πετρώδους χαρακτήρα εκτάσεις, που κείνται επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών, οι οποίες δεν υπάγονται σε μία από τις περιπτώσεις του πιο πάνω άρθρου 10 του Ν. 3208/2003. Ειδικότερα, θεωρούνται δημόσιες και δεν αναγνωρίζονται, ως ιδιωτικές, με συνέπεια σ’ αυτές τις εκτάσεις το Ελληνικό Δημόσιο να προβάλλει δικαιώματα κυριότητας, οι εκτάσεις που βρίσκονται στις περιοχές του ως άνω δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979 και είναι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις (δάση και δασικές εκτάσεις) και χορτολιβαδικού, βραχώδους και πετρώδους χαρακτήρα εκτάσεις, που κείνται επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών και δεν υπάγονται στην πιο πάνω περίπτωση IV της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, που προστέθηκε στην εν λόγω παράγραφο, με το άρθρο 152 του Ν. 4819/2021.
6) Παράλληλα, στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 8Α του Ν. 998/1979, όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 149 του ίδιου παραπάνω Ν. 4819/2021, ορίζεται, ότι τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (ΣΙΔΧΒΕ) επιλαμβάνονται της αναγνωρίσεως της κυριότητας ή άλλου εμπραγμάτου δικαιώματος, επί εκτάσεων που κείνται στις περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ίδιου ως άνω Νόμου, με αίτηση του ενδιαφερομένου ιδιώτη ή νομικού προσώπου, επί τη βάσει προσκομιζόμενων υπ’ αυτών νόμιμα μεταγεγραμμένων τίτλων ιδιοκτησίας, οι οποίοι έχουν συνταχθεί το αργότερο μέχρι την 1-7-2001, έστω και αν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα, οι οποίοι συνοδεύονται από τοπογραφικά διαγράμματα, εξαρτημένα στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ ΄87), στα οποία αποτυπώνεται η περιγραφόμενη στους τίτλους έκταση, όπως και επί τη βάσει όσων στοιχείων τηρούνται στη Δασική Υπηρεσία. Η κρίση των Συμβουλίων σχηματίζεται με ελεύθερη εκτίμηση των ως άνω αποδεικτικών στοιχείων, υπόκειται δε στην έγκριση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δυναμένου να αποδεχθεί ή μη αυτή, εν όλω ή εν μέρει, αλλά επ’ ωφελεία του Δημοσίου, όχι όμως και να τροποποιήσει αυτήν εις βάρος του Δημοσίου. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων έχει καταχωρηθεί υπέρ ιδιωτών στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων και το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών, κατ’ εφαρμογή της περ. IV της παρ. 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, δεν ακολουθείται η ανωτέρω διαδικασία.
7) Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι βασικές προϋποθέσεις για να αναγνωρίζονται και να θεωρούνται, ως ιδιωτικά, τα δάση, οι δασικές εκτάσεις και οι χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις (κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών), που περιλαμβάνονται στις προαναφερόμενες περιοχές του ως άνω δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, με συνέπεια το Ελληνικό Δημόσιο να μην προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σ’ αυτά, σύμφωνα και με το πιο πάνω άρθρο 2 παρ. 3 του Ν. 998/1979, που ρητά ορίζει ότι «Οι παραπάνω εκτάσεις θεωρούνται δημόσιες, εκτός αν υπάγονται σε μία από τις περιπτώσεις του άρθρου 10 του ν. 3208/2003.», είναι:
Α) Είτε, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη της περιπτώσεως IV της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, όπως προστέθηκε με το άρθρο 152 του Ν. 4819/2021, (1) το Ελληνικό Δημόσιο να μην διαθέτει για τα ως άνω ακίνητα, τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, επ’ αυτών, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας τους, ως δημόσιων και, συγχρόνως, (2) οι διεκδικούντες τα ανωτέρω περιγραφόμενα ακίνητα να διαθέτουν γι’ αυτά, τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα, αναγνωριζομένης της κυριότητας των τελευταίων, επί των παραπάνω ακινήτων, με την ανωτέρω διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 8Α του Ν. 998/1979, όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 149 του ίδιου πιο πάνω Ν. 4819/2021, δηλαδή πρέπει υποχρεωτικά να πληρούνται, σωρευτικά, οι δύο ως άνω συντρέχουσες προϋποθέσεις.
Β) Είτε τα ίδια παραπάνω ακίνητα να υπάγονται σε μία από τις άλλες περιπτώσεις που αναφέρονται αναλυτικά στο άρθρο 10 του Ν. 998/1979.
Συνεπώς, για να μην υποβάλει, κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης, το Ελληνικό Δημόσιο, μέσω των αρμοδίων Δασικών Υπηρεσιών, δηλώσεις δικαιώματος του άρθρου 2 του Ν. 2308/1995, σε δάση, δασικές εκτάσεις και χορτολιβαδικές, βραχώδεις και πετρώδεις εκτάσεις (κείμενες οι τελευταίες επί ορεινών, ημιορεινών και ανωμάλων εδαφών), που περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, θα πρέπει να συντρέχουν οπωσδήποτε οι αμέσως ανωτέρω αναφερόμενες προϋποθέσεις. Διαφορετικά αυτό έχει υποχρέωση να υποβάλει, κατά την πιο πάνω διαδικασία, δηλώσεις δικαιώματος του άρθρου 2 του Ν. 2308/1995, για τα πιο πάνω ακίνητα και το βάσιμο ή μη των δηλώσεων αυτών, θα κριθεί κατά την διαδικασία κτηματογράφησης.
8) Αντίθετα με όσα ρητά ορίζονται παραπάνω, η προαναφερθείσα εγκύκλιος του Γενικού Γραμματέα Δασών τροποποιεί τις προαναφερόμενες διατάξεις, θεσπίζοντας, μη σύννομα, νέο κανόνα δικαίου, που οδηγεί σε απεμπόληση των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, επί των παραπάνω ακινήτων, τα οποία το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 998/1979 τα αναγάγει σε εθνικό κεφάλαιο, που η προστασία του αποτελεί υποχρέωση των κρατικών οργάνων κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και συγχρόνως υποχρέωση και δικαίωμα των πολιτών, δοθέντος ότι με την εγκύκλιο αυτή δίνεται, εντολή στις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες της Χώρας να μην υποβάλλουν, για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου, κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης, δηλώσεις δικαιώματος του άρθρου 2 του Ν. 2308/1995, όταν αυτές αφορούν δάση, δασικές εκτάσεις, καθώς και εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του Ν. 998/1979, που περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, εάν οι δηλώσεις αυτές δεν συνοδεύονται από αποδεικτικά του επικαλούμενου δικαιώματος στοιχεία, ήτοι τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας των εν λόγω ακινήτων, ως δημοσίων, παρά το γεγονός ότι η ως άνω διάταξη της περιπτώσεως IV της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, όπως προστέθηκε με το άρθρο 152 του Ν. 4819/2021, θέτει σωρευτικά και μια άλλη δεύτερη προϋπόθεση, για να συμβεί αυτό, ήτοι συγχρόνως, οι διεκδικούντες τα ανωτέρω περιγραφόμενα ακίνητα ιδιώτες να διαθέτουν γι’ αυτά, τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα, αναγνωριζομένης σε κάθε περίπτωση της κυριότητας των τελευταίων, επί των παραπάνω ακινήτων, με την ανωτέρω διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 8Α του Ν. 998/1979, όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 149 του ίδιου πιο πάνω Ν. 4819/2021.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω και δεδομένου ότι, με βάση τα αναφερόμενα στην υπό εξέταση εγκύκλιο, στην ουσία απεμπολούνται συνταγματικά δικαιώματα του Δημοσίου επί δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας σε θέματα, μεταξύ άλλων, αειφορικής διαχείρισης και προστασίας δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων, τονίζει την υποχρέωση του Γ.Γ Δασών κ. Κωνσταντίνου-Ευάγγελου Αραβώση, ο οποίος είναι διατάκτης της εγκυκλίου, να ανακαλέσει την εγκύκλιο ΥΠΕΝ/ΔΠΔ /16683 /995/15-2-2023, με την οποία δίνεται εντολή στις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες της Χώρας να μην υποβάλλουν, για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου, κατά τη διαδικασία κτηματογράφησης, δηλώσεις δικαιώματος του άρθρου 2 του Ν. 2308/1995, όταν αυτές αφορούν δάση, δασικές εκτάσεις, καθώς και εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του Ν. 998/1979, που περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του Ν. 998/1979, εάν οι δηλώσεις αυτές δεν συνοδεύονται από αποδεικτικά του επικαλούμενου δικαιώματος στοιχεία, ήτοι τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας των εν λόγω ακινήτων, ως δημοσίων, παρά το γεγονός ότι η ως άνω διάταξη της περιπτώσεως IV της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003, όπως προστέθηκε με το άρθρο 152 του Ν. 4819/2021, θέτει σωρευτικά και μια άλλη δεύτερη προϋπόθεση, για να συμβεί αυτό, ήτοι συγχρόνως, οι διεκδικούντες τα ανωτέρω περιγραφόμενα ακίνητα ιδιώτες να διαθέτουν γι’ αυτά, τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα, αναγνωριζομένης σε κάθε περίπτωση της κυριότητας των τελευταίων, επί των παραπάνω ακινήτων, με την ανωτέρω διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 8Α του Ν. 998/1979, όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 149 του ίδιου πιο πάνω Ν. 4819/2021.
Επισημαίνουμε ότι, σε περίπτωση μη ανάκλησης της εγκυκλίου, το ΓΕΩΤ.Ε.Ε είναι υποχρεωμένο να εξαντλήσει κάθε δικονομικό μέσο για την προάσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου και την προστασία των εκτάσεων αυτής της κατηγορίας που έχουν δημόσιο χαρακτήρα.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε.
Μενέλαος Δ. Γαρδικιώτης
Σχετικά Άρθρα
- ΥΠΕΝ: νέα οδηγία για αντιρρήσεις και ιδιοκτησιακά στους Δασικούς Χάρτες
- Κτηματολόγιο: οδηγίες για τις 400.000 ενστάσεις ιδιωτών στους δασικούς χάρτες
- ΥΠΕΝ: δασικές εκτάσεις χωρίς τίτλους του δημοσίου θεωρούνται ιδιωτικές
- Δασικοί χάρτες: νέα νομοθετική ρύθμιση για τις εκκρεμείς αντιρρήσεις
- ΥΠΕΝ: εκτός Δασικών Χαρτών αγροτικές εκτάσεις χιλιάδων στρεμμάτων
- ΓΕΩΤΕΕ: ικανοποίηση για την παράταση αντιρρήσεων στους Δασικούς Χάρτες