Δικαιώματα ρύπων: που πάνε 2 δις ευρώ από την ανακατανομή εσόδων

Με νέα απόφαση του ΥΠΕΝ, που δημοσιεύτηκε στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ) άλλαξε για τέταρτη φορά η κατανομή των εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων για το 2022, τα οποία σύμφωνα με το  Διαχειριστής  Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε 1,5 έως  2 δισ. ευρώ.

Ο λογαριασμός των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), ο Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και ο «Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας– Ισμαρίδας» είναι οι χαμένοι από τη νέα κατανομή των εσόδων από τους πλειστηριασμούς των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων ενώ ενισχύεται το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για να καλυφθούν οι επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος,  λόγω της συνεχιζόμενης ενεργειακής ακρίβειας.

Οι βασικές αλλαγές  της νέας απόφασης του ΥΠΕΝ,όσον αφορά στη χρηματοδότηση από τα έσοδα δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων είναι ότι:

• Μηδενίζεται το ποσοστό 1% που ελάμβανε ο  Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), για δράσεις εναλλακτικής διαχείρισης των σκουπιδιών.
• Περικόπτεται εκ νέου το ποσοστό  του ΕΛΑΠΕ από 4 σε 3,8%. Σημειώνεται ότι ο λογαριασμός των ΑΠΕ ακολουθεί συνεχόμενη πτωτική πορεία του ποσοστού του, καθώς ελάμβανε 8% τον Νοέμβριο, 30% τον Οκτώβριο και 60% από τις αρχές του 2021.
• Μηδενίζεται το ποσοστό, από 0,04%  των εσόδων δικαιωμάτων ρύπων,  που ελάμβανε ο «Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου – Βιστωνίδας– Ισμαρίδας» για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του.
• Αυξάνεται από 1% σε 1,2 το ποσοστό του ΥΠΕΝ, με εσωτερικές ανακατατάξεις των αποδόσεων, που σε μία περίπτωση μειώνονται από  1% σε 0,2% και σε άλλη περίπτωση καθιερώνεται νέο ποσοστό 1% για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του.
• Τα ποσά που περικόπτονται διοχετεύονται στο  Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης προκειμένου να συνεχιστεί η επιδότηση των τιμολογίων ενέργειας, ενώ το ποσοστό του ΤΕΜ από τα δικαιώματα ρύπων αυξάνεται από 73,86% σε 74,90% .

Παράλληλα με τους αυξημένους πόρους  από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων, στο ΤΕΜ θα διοχετευτούν απευθείας από τον ΕΛΑΠΕ άνω των  200 εκατ. ευρώ, ποσό  το οποίο θα προέλθει από τις  επιστροφές των επιπλέον εσόδων που εισέπραξαν οι  παραγωγοί ΑΠΕ, οι οποίοι  αποζημιώνονται με feed in premium από τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω των υψηλών τιμών που διαμορφώνονται στην χονδρεμπορική αγορά.

Τα έσοδα

Σύμφωνα με το ΔΑΠΕΕΠ τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων θα ανέλθουν σε 1,5 έως  2 δισ. ευρώ. Εκτιμάται ότι θα πουληθούν στις δημοπρασίες  περίπου 20 εκατ. δικαιώματα με μια μέση τιμή έτους  στα 75 ευρώ/τόνο, με ανοδική τάση καθώς τον Δεκέμβριο και Ιανουάριο η μέση τιμή διαμορφώνεται άνω των  85 ευρώ ενώ οι παράγοντες της ενεργειακής αγοράς εκτιμούν  άνοδο στην περιοχή των 100 ευρώ/τόνο.

Η νέα κατανομή εσόδων από τα δικαιώματα ρύπων

Σύμφωνα με τη νέα υπουργική απόφαση του ΥΠΕΝ, με θέμα:  «τρόπος κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το έτος 2022” όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (τεύχος B’ 481/08.02.2022) τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς των δικαιωμά­των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατανέμονται ως ακολούθως για το έτος 2022:

-Ποσοστό τρία κόμμα οκτώ τοις εκατό (3,8%) των εσόδων αποτελεί πόρο του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011.

-Ποσοστό έντεκα τοις εκατό (11 %) των εσόδων δι­ατίθεται για να καλύψει τις ανάγκες της ενίσχυσης για επιχειρήσεις τομέων και υποτομέων που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, όπως προβλέπεται στην υπό στοιχεία ΑΠ/21906/2014 (Β’ 3304) κοινή υπουργική απόφαση. Τυχόν ποσό, το οποίο δεν χρησι­μοποιείται για τον παραπάνω σκοπό αποτελεί πόρο της παραπάνω παραγράφου (α), δηλ. του Ειδικού Λογαρια­σμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011.

-Ποσοστό έξι τοις χιλίοις (0,6%) των εσόδων διατί­θεται στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλι­ματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α), εκ του οποίου, ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) διατίθεται για την αποκλειστική υποστήριξη του έργου της Διεύθυνσης Κλιματικής Αλ­λαγής και Ποιότητας της Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ειδικότερα για υλοποίη­ση δράσεων που σχετίζονται με την καλύτερη εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας 2003/87/ΕΚ «σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας…», και των αποφάσεων και κανονισμών της, καθώς και δράσεων που αφορούν σε θέματα Κλιματικής Αλλαγής συμπερι­λαμβανομένων δράσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΥΠΕΝ που απορρέουν από τις διατάξεις των άρθρων 7, 9, 10, 11 και 13 της Συμφωνίας των Παρισίων που περιέχονται στον ν. 4426/2016 (Α’ 187) και αφορούν οικο­νομική και τεχνική υποστήριξη αναπτυσσόμενων χωρών σε θέματα μετριασμού και προσαρμογής της κλιματικής αλλαγής, μεταφοράς τεχνογνωσίας κ.λπ. Το υπόλοιπο ποσό διατίθεται για τους σκοπούς, τη λειτουργία και τις δράσεις του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησι­μοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.

-Ποσοστό τέσσερα κόμμα πέντε τοις εκατό (4,5%) των εσόδων διατίθεται στο Πράσινο Ταμείο για την χρηματοδότηση δράσεων για την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, με στόχο την ενί­σχυση και σταδιακή διαφοροποίηση των τοπικών οι­κονομιών και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και στο Δήμο Μεγαλόπολης της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας. Οι δράσεις θα απευθύνονται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις λιγνιτικές περιοχές ή και για επιχειρήσεις που επιθυμούν να μετεγκατασταθούν στις λιγνιτικές περιοχές. Οι δράσεις δύναται να αφορούν και σε συμπράξεις επιχειρήσεων με ερευνητικά κέντρα/ πανεπιστήμια. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησιμοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη, έως εξαντλήσεώς του.

– Ποσοστό ένα κόμμα πέντε τοις εκατό (1,5%) των εσό­δων διατίθεται στο λογαριασμού ειδικού σκοπού στην Τράπεζα της Ελλάδος για τη χρηματοδότηση έργων και δράσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησιμοποιηθεί εντός του έτους μετα­φέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.

-Ποσοστό ενάμισι τοις εκατό (1,5%) των εσόδων διατίθεται στο Πράσινο Ταμείο για τη χρηματοδότηση έργων για την προστασία, διατήρηση και βελτίωση του φυσικού περιβάλλοντος στο πλαίσιο των επιλέξιμων δα­πανών που προβλέπονται στους καταστατικούς σκοπούς το Πράσινου Ταμείου. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησι­μοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.

-Ποσοστό εβδομήντα τέσσερα κόμμα ενενήντα τοις εκατό (74,90%) των εσόδων διατίθεται στον Ειδικό Λογα­ριασμό με την ονομασία «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβα­σης» του εξηκοστού πρώτου άρθρου του ν. 4839/2021 (Α’ 181). Τυχόν ποσό που δεν θα χρησιμοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.

-Ποσοστό μηδέν κόμμα δύο τοις εκατό (0,2%) των εσόδων διατίθεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για να καλύψει τις ανάγκες πληρωμής συνδρο­μών της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς που συμμετέχει και διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σε αυτές, σχετικά με θέματα κλιματι­κής αλλαγής και προστασίας της στοιβάδας του όζοντος καθώς και για την εξυπηρέτηση των στόχων και δράσεων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα.

-Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) των εσόδων διατίθεται στο Εθνικό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης (Ε.Τ.Ε.Α.Π.) για χρηματοδότηση έργου και δράσεων για την βελτί­ωση της ενεργειακής απόδοσης μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών στην τελική κατανάλωση. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησιμοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.

-Ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) των εσόδων διατίθεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την κά­λυψη λειτουργικών του δαπανών. Τυχόν ποσό που δεν θα χρησιμοποιηθεί εντός του έτους μεταφέρεται για χρήση στα επόμενα έτη έως εξαντλήσεώς του.