Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία – δομικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, που αποτελεί το νέο θεματολόγιο της Ευρώπης για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη.

Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο προβλέπει μέτρα για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων, αποσκοπεί να προσαρμόσει την οικονομία μας, ώστε να είναι κατάλληλη για ένα πράσινο μέλλον, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά μας, προστατεύοντας, παράλληλα, το περιβάλλον, και να δώσει νέα δικαιώματα στους καταναλωτές.

Το νέο σχέδιο δράσης, το οποίο αξιοποιεί το έργο που έχει επιτελεστεί από το 2015 και μετά, επικεντρώνεται στον σχεδιασμό και στην παραγωγή προϊόντων για μια κυκλική οικονομία, με σκοπό να εξασφαλίσει ότι οι πόροι που χρησιμοποιούνται παραμένουν στην οικονομία της ΕΕ όσο το δυνατόν περισσότερο. Τόσο το σχέδιο όσο και οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιό του θα αναπτυχθούν με τη στενή συμμετοχή του κόσμου των επιχειρήσεων και της κοινότητας των ενδιαφερόμενων μερών.

Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε τα ακόλουθα: «Για να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, να διαφυλαχθεί το φυσικό μας περιβάλλον και να ενισχυθεί η οικονομική μας ανταγωνιστικότητα, θα πρέπει η οικονομία μας να λειτουργεί εξ ολοκλήρου κυκλικά. Σήμερα, η οικονομία μας εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό γραμμική, δεδομένου ότι μόνο το 12 % των δευτερογενών υλικών και πόρων επιστρέφουν στην οικονομία. Πολλά προϊόντα χαλάνε πολύ εύκολα, δεν μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν, να επισκευαστούν ή να ανακυκλωθούν ή κατασκευάζονται για μία χρήση μόνο. Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες αξιοποίησης τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Με το σημερινό σχέδιο δράσης προσπαθούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγονται τα προϊόντα και να ενδυναμώσουμε τους καταναλωτές, ώστε να κάνουν βιώσιμες επιλογές προς όφελος δικό τους και του περιβάλλοντος.»

Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους, δήλωσε τα ακόλουθα: «Έναν πλανήτη έχουμε μόνο, τη Γη, κι ωστόσο το 2050 θα καταναλώνουμε σαν να είχαμε τρεις. Το νέο σχέδιο δράσης θα εντάξει την κυκλικότητα στη ζωή μας και θα επιταχύνει την πράσινη μετάβαση της οικονομίας μας. Προτείνουμε αποφασιστική δράση για να αλλάξουμε τον σημαντικότερο κρίκο της αλυσίδας βιωσιμότητας — τον σχεδιασμό του προϊόντος. Προτείνουμε μελλοντοστρεφείς δράσεις, που θα δημιουργήσουν επιχειρηματικές και εργασιακές ευκαιρίες, θα δώσουν νέα δικαιώματα στους Ευρωπαίους καταναλωτές, θα τιθασεύσουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση και, ακριβώς όπως η φύση, θα εξασφαλίσουν ότι τίποτε δεν πάει χαμένο.»

Η μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία έχει ήδη ξεκινήσει, καθώς οι επιχειρήσεις, οι καταναλωτές και οι δημόσιες αρχές που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία έχουν ήδη ενστερνιστεί το μοντέλο της διατηρήσιμης ανάπτυξης. Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει ότι η μετάβαση προς την κυκλική οικονομία παρέχει ευκαιρίες για όλο τον κόσμο και δεν αφήνει κανέναν στο περιθώριο. Το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία, που υποβλήθηκε ως μέρος της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ, προτείνει μέτρα για τα ακόλουθα:

Τα βιώσιμα προϊόντα θα πρέπει να γίνουν ο κανόνας στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα προτείνει νομοθεσία σχετικά με την πολιτική για τα βιώσιμα προϊόντα, με σκοπό να εξασφαλίσει ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ είναι σχεδιασμένα για να διαρκούν περισσότερο, για να ξαναχρησιμοποιούνται, να επισκευάζονται και να ανακυκλώνονται ευκολότερα και περιέχουν όσο το δυνατόν περισσότερα ανακυκλωμένα υλικά αντί των πρωτογενών πρώτων υλών. Θα περιοριστούν τα προϊόντα μίας χρήσης, θα αντιμετωπιστεί η πρόωρη αχρήστευση και θα απαγορευτεί η καταστροφή των απούλητων διαρκών αγαθών.

Ενδυνάμωση των καταναλωτών. Οι καταναλωτές θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες για θέματα όπως η δυνατότητα επισκευής και η διάρκεια ζωής των προϊόντων, ώστε να μπορούν να κάνουν πιο βιώσιμες επιλογές από περιβαλλοντική άποψη. Οι πολίτες θα κάνουν χρήση πραγματικού «δικαιώματος επισκευής».

Θα δοθεί έμφαση στους τομείς που χρησιμοποιούν τους περισσότερους πόρους και στους οποίους υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες κυκλικότητας. Η Επιτροπή θα δρομολογήσει συγκεκριμένες δράσεις σχετικά με τα εξής:

ηλεκτρονικά και ΤΠΕ – θεσπίζεται «πρωτοβουλία για την κυκλική διαχείριση των ηλεκτρονικών προϊόντων» με σκοπό την παράταση του κύκλου ζωής των προϊόντων και τη βελτίωση της συλλογής και της διαχείρισης των αποβλήτων

συσσωρευτές και οχήματα – θεσπίζεται νέο κανονιστικό πλαίσιο για τους συσσωρευτές με σκοπό την τόνωση της βιωσιμότητας και την ενίσχυση του δυναμικού κυκλικότητας που έχουν οι συσσωρευτές

συσκευασίες – προβλέπονται νέες υποχρεωτικές απαιτήσεις σχετικά με το τι επιτρέπεται στην αγορά της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της (υπερβολικής) συσκευασίας

πλαστικά – προβλέπονται νέες υποχρεωτικές απαιτήσεις για ανακυκλωμένο περιεχόμενο, με ιδιαίτερη προσοχή στα μικροπλαστικά, καθώς και στα πλαστικά βιολογικής βάσης και στα βιοαποδομήσιμα πλαστικά

κλωστοϋφαντουργικά – χαράσσεται νέα στρατηγική της ΕΕ για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, η οποία θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία στον τομέα αυτό και θα δώσει ώθηση στην αγορά της ΕΕ για επαναχρησιμοποίηση των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων

κατασκευαστικά έργα και οικοδομές – χαράσσεται συνολική στρατηγική για ένα βιώσιμο δομημένο περιβάλλον, η οποία προάγει τις αρχές της κυκλικότητας για τα κτίρια

τρόφιμα – νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την επαναχρησιμοποίηση, με σκοπό να αντικατασταθούν οι συσκευασίες μίας χρήσης, καθώς και τα επιτραπέζια σκεύη και μαχαιροπήρουνα μίας χρήσης από επαναχρησιμοποιούμενα προϊόντα στις υπηρεσίες εστίασης

Λιγότερα απόβλητα. Δίνεται έμφαση δίνεται στην πλήρη αποφυγή των αποβλήτων και στη μετατροπή τους σε δευτερογενείς πόρους υψηλής ποιότητας, που επωφελούνται από την εύρυθμη λειτουργία μιας αγοράς δευτερογενών πρώτων υλών. Η Επιτροπή θα διερευνήσει το ενδεχόμενο να καθορίσει ένα εναρμονισμένο μοντέλο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων και την επισήμανση. Το σχέδιο δράσης προτείνει επίσης σειρά μέτρων με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εξαγωγών αποβλήτων της ΕΕ και την αντιμετώπιση των παράνομων μεταφορών αποβλήτων.

Ερωτήσεις -Απαντήσεις

Ποιο είναι το νέο σχέδιο δράσης της κυκλικής οικονομίας της ΕΕ;

Το νέο Σχέδιο Δράσης ανακοινώνει πρωτοβουλίες για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων, από το σχεδιασμό και την κατασκευή μέχρι την κατανάλωση, την επισκευή, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την επιστροφή πόρων στην οικονομία.

Εισάγει νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα και στοχεύει σε τομείς όπου η δράση σε επίπεδο ΕΕ αποφέρει προστιθέμενη αξία. Το Σχέδιο Δράσης βρίσκεται στο επίκεντρο του Ευρωπαϊκού Πράσινου Έργου , του οδικού χάρτη της ΕΕ για την ουδετερότητα του κλίματος. Το ήμισυ των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από την εξόρυξη και τη μεταποίηση των πόρων. Δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο στόχος για την ουδετερότητα του κλίματος έως το 2050 χωρίς να μεταβεί σε μια πλήρως κυκλική οικονομία.

Στόχος του σχεδίου δράσης είναι να μειώσει το αποτύπωμα κατανάλωσης της ΕΕ και να διπλασιάσει το ποσοστό χρήσης κυκλικών υλικών στην ΕΕ κατά την επόμενη δεκαετία, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομική ανάπτυξη. Αυτό θα γίνει σε πλήρη συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη και τις επιχειρήσεις. Η εφαρμογή φιλόδοξων μέτρων κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη μπορεί να αυξήσει το ΑΕΠ της ΕΕ κατά πρόσθετο 0,5% έως το 2030 και να δημιουργήσει περίπου 700.000 νέες θέσεις εργασίας.

Ποια μέτρα προβλέπονται για τα προϊόντα;

Προς το παρόν, πολλά προϊόντα καταρρέουν πολύ γρήγορα, δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, να επισκευαστούν ή να ανακυκλωθούν ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μία φορά. Αυτό το γραμμικό πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης (“take-make-use-dispose”) δεν παρέχει στους παραγωγούς κίνητρο να παράγουν πιο βιώσιμα προϊόντα. Το πλαίσιο πολιτικής βιώσιμων προϊόντων αποσκοπεί στην αλλαγή αυτής της κατάστασης με δράσεις για να καταστούν τα πράσινα προϊόντα ο κανόνας. Οι κανόνες θα αποβλέπουν επίσης στην επιβράβευση των κατασκευαστών προϊόντων με βάση την απόδοση βιωσιμότητας και τη σύνδεση υψηλών επιδόσεων με κίνητρα.

Ένα νέο πλαίσιο βιώσιμης πολιτικής για τα προϊόντα περιλαμβάνει τρία βασικά δομικά στοιχεία – δράσεις σχετικά με το σχεδιασμό προϊόντων, την ενδυνάμωση των καταναλωτών και τις πιο βιώσιμες παραγωγικές διαδικασίες.

Ποια μέτρα προβλέπετε για το σχεδιασμό;

Η Επιτροπή θα δρομολογήσει μια βιώσιμη νομοθετική πρωτοβουλία για τα προϊόντα. Η πρωτοβουλία αυτή θα έχει στον πυρήνα της πρόταση για τη διεύρυνση της οδηγίας για τον οικολογικό σχεδιασμό πέρα ​​από τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα. Η προσέγγιση είναι να καταστεί το πλαίσιο οικολογικού σχεδιασμού εφαρμόσιμο για την ευρύτερη δυνατή γκάμα προϊόντων και να το καταστήσει κυκλικό.

Στο πλαίσιο αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας και, ενδεχομένως, μέσω άλλων μέσων, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης αρχών αειφορίας. Οι νέοι κανόνες θα αντιμετωπίσουν ειδικότερα την ανάγκη βελτίωσης της αντοχής των προϊόντων, της επαναχρησιμοποίησης, της αναβάθμισης και της δυνατότητας αποκατάστασης, την αντιμετώπιση της παρουσίας επικίνδυνων χημικών ουσιών στα προϊόντα και την αύξηση της ανακυκλωμένης περιεκτικότητας σε προϊόντα. Θα επιδιώξουμε επίσης τον περιορισμό της χρήσης μιας χρήσης και την αντιμετώπιση της πρόωρης απαξίωσης. Η θέσπιση απαγόρευσης για την καταστροφή των απούλητων αγαθών διαρκείας θα αποτελέσει επίσης μέρος των μέτρων.

Η Επιτροπή θα δρομολογήσει έναν ευρωπαϊκό εγκύκλιο Dataspace για να κινητοποιήσει το δυναμικό της ψηφιοποίησης των πληροφοριών για τα προϊόντα, εισάγοντας παραδείγματος χάριν ψηφιακά διαβατήρια προϊόντων.

Ποιες δράσεις προβλέπονται για τους καταναλωτές και τους δημόσιους αγοραστές;

Η Επιτροπή θα εργαστεί για την ενίσχυση της ικανότητας αποκατάστασης των προϊόντων. Στόχος είναι να ενσωματωθεί ένα “δικαίωμα επισκευής” στις πολιτικές καταναλωτών και προϊόντων της ΕΕ έως το 2021.

Το Σχέδιο προβλέπει επίσης ενέργειες για την παροχή στους καταναλωτές περισσότερων αξιόπιστων πληροφοριών σχετικά με τα προϊόντα στο σημείο πώλησης, συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας ζωής τους και άλλων περιβαλλοντικών επιδόσεων. Η Επιτροπή θα προτείνει στις εταιρείες να τεκμηριώσουν τους περιβαλλοντικούς τους ισχυρισμούς χρησιμοποιώντας τις μεθοδολογίες περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Θα προταθούν αυστηρότεροι κανόνες για τη μείωση των πρασίνων και πρακτικών, όπως η προγραμματισμένη απαξίωση.

Τα νέα μέτρα θα αυξήσουν την υιοθέτηση πράσινων δημόσιων συμβάσεων, όπως η θέσπιση ελάχιστων υποχρεωτικών πράσινων κριτηρίων ή στόχων για τις δημόσιες συμβάσεις.

Πώς θα συμβάλει η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία στην οικονομία μας και θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ουδετερότητας του κλίματος έως το 2050;

Μεταξύ του 1970 και του 2017, η παγκόσμια εξόρυξη και επεξεργασία υλικών, όπως η βιομάζα, τα ορυκτά καύσιμα, τα μέταλλα και τα μέταλλα τριπλασιάστηκαν – και συνεχίζει να αυξάνεται, προκαλώντας εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, απώλεια βιοποικιλότητας και υδάτινο άγχος.

Το μοντέλο κυκλικής οικονομίας όπου διατηρείται η αξία και οι πόροι στην οικονομία όσο το δυνατόν περισσότερο και η παραγωγή αποβλήτων ελαχιστοποιείται, μειώνει τις πιέσεις στους φυσικούς πόρους.

Η κυκλική οικονομία μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη μείωση των ανθρακούχων εκπομπών της οικονομίας μας. Μόνο τα τελευταία χρόνια, αρκετές μελέτες έχουν δείξει τις σημαντικές δυνατότητες της κυκλικότητας ως εργαλείου για τον μετριασμό του κλίματος.

Η Επιτροπή θα ενισχύσει τις συνέργειες μεταξύ της επίτευξης της κυκλικότητας και της κλιματικής ουδετερότητας. Όλες οι δράσεις του σχεδίου δράσης θα συμβάλλουν στη μείωση τόσο του αποτυπώματος άνθρακα όσο και του υλικού αποτύπωσης της ΕΕ. Παράλληλα, η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για την προώθηση της κυκλικότητας σε μελλοντικές αναθεωρήσεις των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (NECP) και σε άλλες πολιτικές για το κλίμα.

Τι προτείνει το Σχέδιο για:

της ηλεκτρονικής και των ΤΠΕ

Το Σχέδιο Δράσης προτείνει τη δημιουργία μιας «Πρωτοβουλίας Κυκλικής Ηλεκτρονικής» για την προώθηση μεγαλύτερης διάρκειας ζωής προϊόντων μέσω της επαναχρησιμοποίησης και της δυνατότητας αποκατάστασης, καθώς και της δυνατότητας αναβάθμισης των στοιχείων και του λογισμικού, ώστε να αποφευχθεί η πρόωρη απαξίωση.

Ο τομέας αυτός θα αποτελέσει τομέα προτεραιότητας για την εφαρμογή του «δικαιώματος επισκευής». Η Επιτροπή σκοπεύει να θεσπίσει νέα ρυθμιστικά μέτρα για τα κινητά τηλέφωνα, τα δισκία και τους φορητούς υπολογιστές σύμφωνα με την οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό, καθώς και νέα ρυθμιστικά μέτρα για τους φορτιστές για κινητά τηλέφωνα και παρόμοιες συσκευές. Θα ληφθεί επίσης υπόψη ένα πανευρωπαϊκό σύστημα επιστροφής σε περίπτωση επιστροφής ή πώλησης παλιών κινητών τηλεφώνων, δισκίων και φορτιστών.

υφάσματα

Το Σχέδιο Δράσης ανακοινώνει ένα περιεκτικό πλαίσιο πολιτικής που θα στοχεύει στην ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, ενισχύοντας την αγορά της ΕΕ για αειφόρα και κυκλικά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς επαναχρησιμοποίησης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και οδηγώντας σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα.

Τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι η τέταρτη κατηγορία υψηλότερης πίεσης για τη χρήση πρωτογενών πρώτων υλών και νερού και πέμπτη για εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Αυτή η μελλοντική στρατηγική θα ενισχύσει την αγορά βιώσιμων και κυκλικών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς επαναχρησιμοποίησης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Θα υποστηρίξει νέα καταναλωτικά πρότυπα και επιχειρηματικά μοντέλα. Η Επιτροπή θα παράσχει επίσης οδηγίες για τη χωριστή συλλογή των υφαντικών αποβλήτων, την οποία τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν έως το 2025.

Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τη βιομηχανία και τους παράγοντες της αγοράς για τον εντοπισμό των σημείων συμφόρησης των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και την τόνωση της καινοτομίας στην αγορά.

πλαστικά είδη

Το σχέδιο δράσης βασίζεται στη στρατηγική για τα πλαστικά 2018 και επικεντρώνεται στην αύξηση του περιεχομένου ανακυκλωμένου πλαστικού. Οι υποχρεωτικές απαιτήσεις σχετικά με το ανακυκλωμένο περιεχόμενο θα προταθούν σε τομείς όπως η συσκευασία, τα υλικά κατασκευής και τα οχήματα.

Το σχέδιο δράσης αντιμετωπίζει επίσης τις προκλήσεις που σχετίζονται με τα μικροπλάσματα και την προμήθεια βιοσυσσωρευτικών πλαστικών με βιολογική βάση και βιοαποδομήσιμων πλαστικών. Όσον αφορά τα μικροπλάσματα, η Επιτροπή θα περιορίσει την εκ προθέσεως προσθήκη μικροπλαστικών. Θα εργαστεί επίσης για την ακούσια απελευθέρωσή τους, την περαιτέρω ανάπτυξη και εναρμόνιση των μεθόδων μέτρησης, την επιδίωξη μέτρων επισήμανσης, πιστοποίησης και κανονιστικών ρυθμίσεων και θα εξετάσει μέτρα για την αύξηση της σύλληψης μικροπλαστικών στα λύματα.

κατασκευή και κτίρια

Ο οικοδομικός τομέας καταναλώνει περίπου το 50% του συνόλου των εξορυσσόμενων υλικών και είναι υπεύθυνος για πάνω από το 35% της συνολικής παραγωγής αποβλήτων της Ένωσης.

Η Επιτροπή θα υιοθετήσει μια νέα συνολική στρατηγική για ένα βιώσιμο οικολογικό περιβάλλον για την προώθηση των αρχών της κυκλικότητας καθ ‘όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των κτιρίων. Η Επιτροπή θα προτείνει την αναθεώρηση του κανονισμού για τα δομικά προϊόντα, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει απαιτήσεις ανακυκλωμένου περιεχομένου για ορισμένα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών.

συσκευασία

Η ποσότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία αυξάνεται συνεχώς και το 2017 τα απόβλητα συσκευασίας στην Ευρώπη έφτασαν τα 173 κιλά ανά κάτοικο – το υψηλότερο επίπεδο που παρατηρήθηκε ποτέ.

Η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η αύξηση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θα αντιστραφεί κατά προτεραιότητα, μεταξύ άλλων με τον καθορισμό στόχων και άλλων μέτρων πρόληψης των αποβλήτων.

Ο στόχος της Επιτροπής είναι να καταστήσει όλες τις συσκευασίες στην αγορά της ΕΕ επαναχρησιμοποιήσιμες ή ανακυκλώσιμες με οικονομικά βιώσιμο τρόπο μέχρι το 2030. Η Επιτροπή θα προτείνει την ενίσχυση των υποχρεωτικών βασικών απαιτήσεων για όλες τις συσκευασίες που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ.

 μπαταρίες και οχήματα

Η Επιτροπή θα προτείνει ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ηλεκτρικές στήλες. Θα περιλαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση των ποσοστών συλλογής και ανακύκλωσης όλων των ηλεκτρικών στηλών και θα εξασφαλίσει την ανάκτηση πολύτιμων υλικών, τις απαιτήσεις βιωσιμότητας για τις μπαταρίες, το επίπεδο ανακύκλωσης των νέων μπαταριών και την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές.

Η Επιτροπή θα προτείνει την αναθεώρηση των κανόνων για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της ανακύκλωσης, καθώς και κανόνες για την αντιμετώπιση της βιώσιμης επεξεργασίας των χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων

τροφή

Εκτιμάται ότι το 20% του συνόλου των παραγόμενων τροφίμων χάνονται ή σπαταλούνται στην ΕΕ. Η Επιτροπή θα προτείνει έναν στόχο για τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων, ως μέρος της στρατηγικής της ΕΕ για τα γεωργικά προϊόντα. Η στρατηγική αυτή θα αντιμετωπίσει ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των τροφίμων, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του τομέα – να ενισχυθούν οι προσπάθειες αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, προστασίας του περιβάλλοντος και διατήρησης της βιοποικιλότητας.

Η Επιτροπή θα δρομολογήσει αναλυτικές εργασίες για τον προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση, προκειμένου να αντικατασταθούν οι συσκευασίες τροφίμων, τα επιτραπέζια σκεύη και τα μαχαιροπήρουνα μιας χρήσης από προϊόντα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν στις υπηρεσίες τροφίμων.

Ποια μέτρα προβλέπονται για τα απόβλητα;

Η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων είναι πρωταρχική. Μόλις δημιουργηθούν τα απόβλητα, πρέπει να μετατραπούν σε πόρους υψηλής ποιότητας.

Η Επιτροπή θα υποβάλει στόχους μείωσης των αποβλήτων για πιο σύνθετες ροές και θα ενισχύσει την εφαρμογή των προσφάτως θεσπισθέντων απαιτήσεων για συστήματα επέκτασης της ευθύνης του παραγωγού, μεταξύ άλλων δράσεων.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εκσυγχρονίζει τους νόμους της ΕΕ για τα απόβλητα. Θα επανεξεταστούν οι κανόνες για τις μεταφορές αποβλήτων που διευκολύνουν την ανακύκλωση ή την επαναχρησιμοποίηση εντός της ΕΕ. Αυτό θα στοχεύει επίσης στον περιορισμό των εξαγωγών αποβλήτων που προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία σε τρίτες χώρες, εστιάζοντας στις χώρες προορισμού, τις προβληματικές ροές αποβλήτων και τις επιχειρήσεις.

Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης τον τρόπο με τον οποίο θα βοηθήσει τους πολίτες να ταξινομήσουν τα απόβλητά τους μέσω εναρμονισμένου προτύπου για χωριστή συλλογή αποβλήτων και επισήμανσης σε επίπεδο ΕΕ.

Πώς υποστηρίζει το σχέδιο την καινοτομία και τις επενδύσεις;

Πολλά κεφάλαια της ΕΕ θα κινητοποιηθούν για να υποστηρίξουν τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία – από τα ταμεία συνοχής της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το πρόγραμμα LIFE σε δαπάνες των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής, έρευνας και καινοτομίας.

Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει επίσης δράσεις για την κινητοποίηση της ιδιωτικής χρηματοδότησης προς υποστήριξη της κυκλικής οικονομίας μέσω χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ, όπως το InvestEU.

Πώς θα προωθηθεί η κυκλική οικονομία σε διεθνές επίπεδο;

Το Σχέδιο Δράσης προτείνει την έναρξη μιας παγκόσμιας κυκλικής οικονομικής συμμαχίας για τη διερεύνηση του ορισμού ενός «ασφαλούς χώρου λειτουργίας», η οποία αρχίζει μια συζήτηση σχετικά με μια πιθανή διεθνή συμφωνία για τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Επιπλέον, η Επιτροπή θα καταβάλει προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο για την επίτευξη μιας παγκόσμιας συμφωνίας για τα πλαστικά και θα προωθήσει την υιοθέτηση της προσέγγισης της κυκλικής οικονομίας της ΕΕ για τα πλαστικά.

Η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει την κυκλική οικονομία στις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, στους διμερείς, περιφερειακούς και πολυμερείς διαλόγους πολιτικής της και στις διεθνείς και πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες της – για παράδειγμα μέσω αποστολών κυκλικής οικονομίας στις χώρες εταίρους. Η Επιτροπή θα ενισχύσει τη συνεργασία με άλλες περιοχές, όπως η Αφρική.

Πώς θα παρακολουθείται η μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία;

Το 2021 η Επιτροπή θα επικαιροποιήσει το υφιστάμενο πλαίσιο παρακολούθησης με δείκτες που σχετίζονται με το ισχύον σχέδιο δράσης και θα αντικατοπτρίζει τις διασυνδέσεις μεταξύ της κυκλικότητας, της κλιματικής ουδετερότητας και της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης. Θα αναπτυχθούν περαιτέρω δείκτες για τη χρήση των πόρων, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης και των αποτυπώσεων υλικού. Η Επιτροπή θα ενισχύσει επίσης την παρακολούθηση των εθνικών σχεδίων της κυκλικής οικονομίας και άλλων εθνικών μέτρων κυκλικής οικονομίας, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο των προσπαθειών να επικεντρωθεί εκ νέου η διαδικασία του ευρωπαϊκού εξαμήνου στην ενσωμάτωση μιας ισχυρότερης διάστασης της βιωσιμότητας.