Οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές για τα κτίρια «Υποστηριζόμενης Διαβίωσης»

Ειδήσεις Έργα Κτηματαγορά Πολεοδομία 10 Απριλίου 2019 Αργύρης

Δημιουργείται μία νέα κατηγορία κτιριακών εγκαταστάσεων, η «Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης» (ΣΥΔ) ατόμων με αναπηρία, από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και με υπουργική απόφαση καθορίζονται...

Οι τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές για τα κτίρια «Υποστηριζόμενης Διαβίωσης»

Κοινή υπουργική απόφαση των υπουργείων Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Οικονομικών, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, προβλέπει ότι οι Σ.Υ.Δ. πρέπει να βρίσκονται εντός του αστικού ιστού, σε περιοχές γενικής ή αμιγούς κατοικίας, κοντά σε κοινωνικές εξυπηρετήσεις καθώς επίσης ότι πρέπει να έχουν ανεγερθεί βάσει άδειας οικοδομής της αρμόδιας υπηρεσίας δόμησης ως «κατοικίες» ή να είναι νομίμως υφιστάμενα ή νομιμοποιηθέντα κτίρια, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ν. 4495/2017, ενώ στην ίδια απόφαση ορίζονται αναλυτικά οι τεχνικές προδιαγραφές των κτιρίων και των επιμέρους χώρων.

Σκοπός

Σκοπός της ς απόφασης είναι ο καθορισμός του οργανωτικού πλαισίου για την ίδρυση και λειτουργία Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με αναπηρία, ηλικίας άνω των 18 ετών και οι όροι της απόφασης έχουν την έννοια που τους αποδίδονται αντίστοιχα ως εξής:

«Άτομα με αναπηρία»

Είναι τα άτομα με κάθε είδους κινητική, νοητική ή αισθητηριακή αναπηρία, εκ γενετής ή επίκτητη, ακολουθούμενη ή μη από δευτερογενείς παθήσεις και διαταραχές, τα οποία δεν μπορούν να διαβιώσουν αυτόνομα χωρίς κατάλληλη υποστήριξη.

«Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης» (Σ.Υ.Δ.)

Είναι το σύνολο των χώρων που διατίθενται για την μόνιμη διαβίωση – κατοικία των ατόμων με αναπηρία με οργανωμένη υποστήριξη από τον Φορέα, έτσι ώστε να διασφαλίζονται συνθήκες κατάλληλες για ύπνο, σωματική υγιεινή, καθαριότητα και αξιοπρεπή καθημερινή διαβίωση.

«Ένοικοι»

Είναι τα άτομα με αναπηρία όπως περιγράφονται στο εδάφιο 1.α. του παρόντος, τα οποία κατοικούν σε Σ.Υ.Δ.

«Φορείς» ίδρυσης και λειτουργίας Σ.Υ.Δ.

Είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα που ιδρύουν Σ.Υ.Δ. και παρέχουν οργανωμένα όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες για την αξιοπρεπή διαβίωση ατόμων με αναπηρία. Δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθούν ως Φορείς, τα άτομα με αναπηρία, οι γονείς των ατόμων με αναπηρία ή οι δικαστικοί συμπαραστάτες αυτών που ενεργούν ως φυσικά πρόσωπα για τον εαυτό τους, τα τέκνα τους ή τα πρόσωπα που βρίσκονται υπό τη δικαστική συμπαράστασή τους.

«Εποπτεύουσα Αρχή»

Είναι η Δ/νση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας εντός των διοικητικών ορίων της οποίας χωροθετείται η Σ.Υ.Δ. η οποία είναι αρμόδια και για τη χορήγηση της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας.

Στόχοι

Στόχοι της απόφασης είναι:

1.Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση ενισχύει το θεμελιώδες δικαίωμα για ανεξάρτητη διαβίωση κάθε ατόμου με αναπηρία, μέσω αφενός της παροχής φροντίδας και υποστήριξης, με σεβασμό στα δικαιώματα, την αξιοπρέπεια, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του και αφετέρου της διατήρησης και ανάπτυξης στο μέγιστο βαθμό των δεξιοτήτων και ικανοτήτων του, προκειμένου να διαβιεί με ασφάλεια, όσο το δυνατό πιο αυτόνομα και ενεργά στο κοινωνικό περιβάλλον, με στόχο τη κοινωνική του ένταξη συμπεριλαμβανόμενης της δυνατότητας πρόσβασης στην εκπαίδευση και την εργασία.

Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση στοχεύει και συντελεί αποφασιστικά στην αποϊδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία που φιλοξενούνται σε μονάδες κλειστής φροντίδας, στην περίπτωση που το οικογενειακό τουςπεριβάλλον αδυνατεί για οποιοδήποτε λόγο να υποστηρίξει τη διαβίωσή τους, καθώς και στην απόκτηση καλύτερης ποιότητας ζωής με περισσότερες ευκαιρίες και μεγαλύτερο έλεγχο των επιλογών τους από τα ίδια.

Η Υποστηριζόμενη Διαβίωση αντιμετωπίζει το ζήτημα της δια βίου διαβίωσης – κατοικίας των ατόμων με αναπηρία. Η διαβίωση των ενοίκων στις Σ.Υ.Δ. δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί “κλειστή περίθαλψη” ή “νοσηλεία”.

Οι τεχνικές Προδιαγραφές των Κτιρίων

Οι Προδιαγραφές των Κτιρίων αναφέρονται αναλυτικά στην απόφαση ως εξής:

Ι. Γενικές προδιαγραφές Σ.Υ.Δ.

Θέρμανση – Κλιματισμός

Όλοι οι χώροι των Σ.Υ.Δ. πρέπει να διαθέτουν εγκατάσταση θέρμανσης και κατά προτίμηση μέσω συστήματος που θα επιτρέπει την αυτόνομη λειτουργία της για τη Σ.Υ.Δ. Οι χώροι διημέρευσης και τραπεζαρίας είναι επιθυμητό να διαθέτουν και εγκατάσταση κλιματισμού με αυτόνομες τοπικές μονάδες διαιρούμενου τύπου.

Φυσικός Φωτισμός – Αερισμός

Όλοι οι χώροι που θα χρησιμοποιούνται για τη διαμονή, ύπνο και φαγητό πρέπει να έχουν τουλάχιστον τις ελάχιστες διαστάσεις ύψους, όπως και το ελάχιστο εμβαδόν ανοιγμάτων για τον άμεσο φυσικό φωτισμό και φυσικό αερισμό των χώρων που καθορίζονται από τον Κτιριοδομικό Κανονισμό (άρθρο 11 παρ. 5 και 7 ν. 3046/304),δηλαδή:

– Ελάχιστο ύψος χώρων κύριας χρήσης: 2,65 μ.

– Ελάχιστο εμβαδόν ανοιγμάτων φωτισμού: 10% του εμβαδού του δαπέδου του χώρου συμπεριλαμβανόμε- νου και του εμβαδού του τυχόν υπάρχοντος ημιυπαί- θριου χώρου, εξώστη ή προστεγάσματος άνωθεν των ανοιγμάτων.

– Ελάχιστο εμβαδόν ανοιγμάτων αερισμού: 5% του εμβαδού του δαπέδου του χώρου, συμπεριλαμβανόμενου και του εμβαδού της οροφής του τυχόν υπάρχοντος ημι- υπαίθριου χώρου, εξώστη ή προστεγάσματος άνωθεν των ανοιγμάτων.

Οι χώροι υγιεινής που δεν έχουν φυσικό αερισμό πρέπει να διαθέτουν σύστημα μηχανικού εξαερισμού με παροχή αέρα τέτοια, ώστε να γίνονται 12 αλλαγές ανά ώρα του αέρα του χώρου.

Στηθαία Εξωστών

Τα στηθαία των εξωστών ή ημιυπαίθριων χώρων πρέπει να έχουν ελάχιστο ύψος 1,20 μ. από το τελειωμένο δάπεδο.

Πόρτες – Παράθυρα

Κάθε πόρτα χώρου υγιεινής ή υπνοδωματίου πρέπει να μπορεί να ξεκλειδώνεται από την εξωτερική πλευρά σε περίπτωση ανάγκης.

Οι πόρτες των χώρων υγιεινής πρέπει να ανοίγουν προς τα έξω ή να είναι συρόμενες.

Στις πόρτες και στα παράθυρα να τοποθετούνται μά- νταλα ασφαλείας και στροφείς (μεντεσέδες) εύχρηστοι και χωρίς αιχμηρά σημεία ή σημεία παγίδευσης του χεριού.

Ασφάλεια Εγκαταστάσεων

Τα θέματα ασφαλείας πρέπει να είναι αρκετά ενισχυ- μένα.

Κάθε ηλεκτρικός πίνακας πρέπει να διαθέτει αυτόματο διακόπτη διαρροής, ευαισθησίας 30mA, ο οποίος θα προστατεύει όλες τις γραμμές του.

Η εγκατάσταση παραγωγής και διανομής ζεστού νερού χρήσης πρέπει να διαθέτει διάταξη περιορισμού της θερμοκρασίας, κατάλληλα ρυθμισμένη ώστε να μην υπερβαίνει τους 40°C.

Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται συσκευές παρασκευής φαγητού που λειτουργούν με αέριο (υγραέριο ή φυσικό αέριο), θα πρέπει να διαθέτουν αυτόματη βαλβίδα διακοπής της παροχής αερίου στην περίπτωση έλλειψης φλόγας.

Κάθε θερμαντήρας νερού, πρέπει να διαθέτει θερμοστάτη, κατάλληλα ρυθμισμένο, ώστε η θερμοκρασία του ζεστού νερού να μην υπερβαίνει τους 40°C. Γ ια την εξασφάλιση ικανής ποσότητας ζεστού νερού, λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας αποθήκευσής του, πρέπει να τοποθετείται θερμαντήρας αναλόγου μεγέθους.

Πυροπροστασία

α. Οι Σ.Υ.Δ. βάσει της χρήσης τους υπάγονται στην κατηγορία χρήσης κτιρίου Α – Κατοικίες και εφαρμόζονται σε αυτές όλες οι διατάξεις περί πυροπροστασίας κτιρίων με χρήση «Κατοικίες».

β. Στις Σ.Υ.Δ. επιπροσθέτως των οριζομένων στο εδ. (α) επιβάλλεται:

Ένας (1) φορητός πυροσβεστήρας ξηρής σκόνης ή βάσης νερού, κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 21Α-113Β-Ό, ανά 50 τ.μ. μικτής επιφάνειας. Οι πυροσβεστήρες θα τοποθετούνται σε εμφανή και με εύκολη πρόσβαση σημεία από το προσωπικό των ΣΥΔ.

Ανεξάρτητα από τους ανωτέρω υπολογισμούς, ο ελάχιστος αριθμός των ανωτέρω πυροσβεστήρων δεν θα είναι μικρότερος από δύο (2).

Φωτιστικά Ασφαλείας σε κάθε δωμάτιο, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1838
Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης που να καλύπτει όλους τους χώρους της ΣΥΔ, που ικανοποιεί τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 54 ισχύει και σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή.
Οπτικές διατάξεις συναγερμού που να καλύπτουν όλους τους χώρους της ΣΥΔ, που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 54-23 και σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή.
Δυνατότητα αυτόματης ειδοποίησης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του συντονιστή ή/και φροντιστή της ΣΥΔ.
Ένας (1) φορητός πυροσβεστήρας κατηγορίας πυρκαγιάς F, στο χώρο της κουζίνας, ελάχιστης κατασβεστικής ικανότητας 25F.
Ανιχνευτής διαρροής αερίων (υγραερίου ή φυσικού αερίου αντίστοιχα), ο οποίος θα πληροί τις απαιτήσεις σχετικών ευρωπαϊκών ή ισοδύναμων προτύπων, στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται συσκευές παρασκευής φαγητού που λειτουργούν με αέριο (υγραέριο ή φυσικό αέριο), ο οποίος και θα διακόπτει την παροχή αερίου.

Προσβασιμότητα – Οριζόντια και κάθετη κυκλοφορία

Στις περιπτώσεις Σ.Υ.Δ. ατόμων στις οποίες πρόκειται να διαμείνει έστω και ένα άτομο κινούμενο με αμαξίδιο, εφαρμόζονται οι αντίστοιχες προδιαγραφές που ισχύουν για τις Σ.Υ.Δ. ατόμων με κινητικές αναπηρίες και αναφέρονται παρακάτω.

Ειδικές προδιαγραφές Σ.Υ.Δ. για άτομα με κινητικές αναπηρίες

Προκειμένου περί Σ.Υ.Δ. όπου διαμένει έστω και ένα άτομο κινούμενο με αμαξίδιο, εφαρμόζονται επιπλέον οι παρακάτω προδιαγραφές:

Δάπεδα

Τα δάπεδα πρέπει να είναι αντιολισθητικά και να καθαρίζονται εύκολα.

Στηθαία Εξωστών

Όπως στις Σ.Υ.Δ. για άτομα με νοητική υστέρηση.

Πόρτες – Παράθυρα

Εσωτερικές θύρες πλάτους από κάσα σε κάσα 0.90μ. και στις περιπτώσεις της παρ.3δ του άρθρου 11 πλάτους από κάσα σε κάσα 0,75μ., συρόμενων ή ανοιγόμενων, με χειρολαβές τοποθετημένες σε ύψος 0.90-1.20μ από το δάπεδο και με επαρκή χώρο εκατέρωθεν του θυρόφυλλου για ελιγμό του αμαξιδίου (ελεύθερος χώρος διαμέτρου 1.50μ).

Ειδικά για θύρες χώρων υγιεινής πρέπει να προβλέπο- νται πάντα θύρες ανοιγόμενες προς τα έξω ή συρόμενες.

Προσβασιμότητα – Οριζόντια και κάθετη κυκλοφορία

Οι Σ.Υ.Δ. πρέπει να είναι προσβάσιμες ή να εξασφαλίζουν την προσβασιμότητα των ενοίκων που κινούνται με αμαξίδιο ή έχουν δυσκολία κίνησης. Ως δυνατότητα πρόσβασης ορίζεται τόσο η οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση των κτιρίων από το δρόμο (είσοδοι, ανελκυστήρας), όσο και η ευκολία κίνησης και χρήσης των εσωτερικών χώρων των Σ.Υ.Δ. και ιδιαίτερα των χώρων υγιεινής.

Οι είσοδοι των κτιρίων Σ.Υ.Δ. και οι ανελκυστήρες πρέπει να επιτρέπουν την είσοδο και μετακίνηση ατόμων κινουμένων με αμαξίδια σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4067/2012 (ΦΕΚ 79 Α’), ενώ γενικά πρέπει να πληρού- νται οι προδιαγραφές προσβασιμότητας που προβλέ- πονται στη κείμενη νομοθεσία, καθώς και οι σχετικοί κανονισμοί πυρασφάλειας με βάση τον ισχύοντα Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων (π.δ. 41/2018 – ΦΕΚ 80Α’).

Η κεντρική είσοδος των κτιρίων Σ.Υ.Δ., οι είσοδοι ανά όροφο και η είσοδος από τους υπόγειους χώρους στάθμευσης – εφόσον προβλέπονται τέτοιοι στο κτίριο- θα πρέπει να είναι προσβάσιμοι από άτομα με κινητικές αναπηρίες και ειδικότερα από χρήστες αμαξιδίων.

Όπου οι είσοδοι των κατοικιών είναι σε διαφορετικές στάθμες από τη στάθμη του πεζοδρομίου θα πρέπει να προβλέπεται ράμπα κλίσης 5% ή ανελκυστήρας ή -όπου αυτός δεν είναι υποχρεωτικός σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία- θα πρέπει να προβλέπεται κοντά στην είσοδο και στο ίδιο με αυτήν επίπεδο χώρος ικανών διαστάσεων ώστε να φιλοξενήσει, εφόσον χρειαστεί, οποιοδήποτε μηχανικό μέσο κάλυψης της υψομετρικής διαφοράς ακόμη και ανελκυστήρα.

Οι είσοδοι, οι ράμπες, οι ανελκυστήρες και τα άλλα μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών θα κατασκευάζονται σύμφωνα με τις Οδηγίες του ΥΠΕΚΑ: «Είσοδοι κτιρίων», «Ράμπες ατόμων και αμαξιδίων» και «Μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών» αντίστοιχα.

Για την απρόσκοπτη κίνηση των ατόμων που χρησιμοποιούν αμαξίδια πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Διάδρομοι πλάτους 0,90-1.20μ. με εξασφαλισμένο σε όλο το μήκος τους ελάχιστο ελεύθερο – από κάθε εμπόδιο ή έπιπλο – πλάτος 0.90μ.

β) Αποφυγή ανισοσταθμιών στους χώρους της κατοικίας και κατωφλίων ύψους μεγαλύτερου των 2εκ.

γ) Τοποθέτηση διακοπτών, πριζών, κομβίων κλήσεως και γενικά μηχανισμών χειρισμού σε μια ζώνη 0.90-1.20μ. από το δάπεδο, πάντα στα ίδια σταθερά σημεία για όλες τις περιπτώσεις (π.χ. οι διακόπτες για το φως στα δεξιά των ανοιγμάτων και κοντά στην κάσα της πόρτας, κλπ), με όσο το δυνατόν πλατύτερη πλακέτα φωσφορίζουσα ή με φωτάκι.

Σημειώνεται ότι όπου είναι αδύνατη η εγκατάσταση ανελκυστήρα για άτομα με κινητικά προβλήματα, επιτρέπεται η εγκατάσταση αναβατορίου κλίμακας. Ελάχιστες διαστάσεις 0,80m X1,00m., προτιμώμενες 0,90 X 1,20m. Η πλατφόρμα μπορεί να διαθέτει και αναδιπλούμενο κάθισμα· σε αυτήν τη περίπτωση το πλάτος της πρέπει να αυξηθεί κατά το πάχος του καθίσματος. Πρέπει να υπάρχει σύστημα ασφαλούς συνέχισης της κίνησης σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρεύματος. Η κίνηση ελέγχεται από χειριστήρια στο φερόμενο τμήμα και στην αρχή και τέλος της διαδρομής. Η ταχύτητα κίνησης πρέπει να είναι 0,05-0,1m/sec. Η ανυψωτική ικανότητα του συστήματος είναι 250Kg.

ΙΙΙ. Ειδικές προδιαγραφές Σ.Υ.Δ. για άτομα με αισθητηριακές αναπηρίες.

Σε Σ.Υ.Δ. όπου διαμένει έστω και ένα άτομο με αισθητηριακή αναπηρία όρασης, εκτός των γενικών προδιαγραφών, θα πρέπει να εφαρμόζονται τα ακόλουθα:

Η διακίνηση των ατόμων με προβλήματα όρασης διευκολύνεται από κατευθυντήριους οδηγούς στο δάπεδο διαφορετικής υφής και έντονης χρωματικής αντίθεσης από τα υπόλοιπα στοιχεία, ειδικούς χειρολισθήρες με αρχή και τέλος, πινακίδες με το σύστημα BRAILLE σε κατάλληλο ύψος τοποθετημένες, δάπεδα μη ηχοαπορ- ροφητικά για να αναγνωρίζουν τους άλλους από τον βηματισμό τους, ευκρινή ηχητική σήμανση και χώρους που να μην δημιουργούν αντήχηση.

Οι χώροι στους οποίους κινούνται πρέπει να είναι ελεύθεροι εμποδίων και να μην κρύβουν παγίδες, όπως προεξέχοντα στοιχεία σε ύψος μικρότερο των 2.20μ. χωρίς προβολική επισήμανση στο δάπεδο, ALLER-RETOUR ή ανοιγόμενες πόρτες, εύθραυστα τζάμια κλπ. Τα κουμπιά των ανελκυστήρων πρέπει να φέρουν ανάγλυφη σήμανση.

Εφόσον στη Σ.Υ.Δ. διαμένουν άτομα με διαταραχές ακοής δεν απαιτούνται οι παραπάνω προδιαγραφές.

Εάν στη Σ.Υ.Δ. διαμένουν, εκτός των ατόμων με αισθητηριακές αναπηρίες, και άτομα με κινητικές αναπηρίες, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 παρ. ΙΙ της παρούσης.

Προδιαγραφές Χώρων

Γενικά

Όλοι οι οριζόμενοι χώροι αποσκοπούν στην άνετη, ασφαλή και ήρεμη διαμονή των ενοίκων στη Σ.Υ.Δ. Τα μεγέθη των επιφανειών των χώρων είναι τα ελάχιστα και

επιτρέπεται οποιαδήποτε επιπλέον ανάπτυξη των χώρων, πάντα με κριτήριο τη διευκόλυνση των ενοίκων της Σ.Υ.Δ.

Προκειμένου να εξυπηρετείται όσο το δυνατόν μεγαλύτερο φάσμα ενοίκων, σε Σ.Υ.Δ. που κατοικούν άτομα είτε με νοητική υστέρηση είτε με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες είτε με διαφορετικού είδους αναπηρίες, θα ισχύουν οι μέγιστες κατά τις κτιριακές ανάγκες ελάχιστες προδιαγραφές επικουρούμενες με τις κατά περίπτωση αναπηρίας ιδιαίτερες προδιαγραφές.

Σε Σ.Υ.Δ. που διαμένουν άτομα με προβλήματα όρασης, όλες οι επιφάνειες στο χώρο δεν πρέπει να αντανακλούν έντονα το φως, αλλά να είναι από «ματ» χρωματισμούς, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι αντανακλάσεις.

Καθιστικό και Τραπεζαρία

Το καθιστικό και η τραπεζαρία μπορεί να αποτελούν είτε ένα ενιαίο χώρο είτε δύο συνεχόμενους χώρους που θα επιτρέπουν και τις δύο λειτουργίες είτε δύο ανεξάρτητους χώρους που θα εξυπηρετούν το σύνολο των ενοίκων κάθε Σ.Υ.Δ.

Στην περίπτωση ενός ενιαίου ή δύο συνεχόμενων χώρων πρέπει να εξασφαλίζονται τουλάχιστον 4,50 μ²/ ένοικο.

Στην περίπτωση δύο ανεξαρτήτων χώρων πρέπει να εξασφαλίζονται για το καθιστικό τουλάχιστον 2,50 μ²/ένοικο και για την τραπεζαρία τουλάχιστον 2,00 μ²/ ένοικο.

Για τον υπολογισμό των ως άνω απαιτούμενων εμβα- δών, ως αριθμός ενοίκων υπολογίζεται για μεν τις Σ.Υ.Δ. 1- 4 ατόμων ο αριθμός των ενοίκων συν ένα (+1) άτομο επί πλέον, για δε τις Σ.Υ.Δ. 5-9 ατόμων ο αριθμός των ενοίκων συν δύο (+ 2) άτομα επί πλέον.

Σε κάθε περίπτωση, το εμβαδόν των ως άνω χώρων δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 12,00μ² για τον ενιαίο χώρο και από 10,00 και 8,00μ² για τους δύο χώρους καθιστικού και τραπεζαρίας αντίστοιχα.

Στις περιπτώσεις στις οποίες στη Σ.Υ.Δ. πρόκειται να διαμείνει έστω και ένα άτομο με κινητική δυσκολία, α) ο σχεδιασμός και η τοποθέτηση των επίπλων στο χώρο θα πρέπει να επιτρέπει την κίνηση και περιστροφή του αμαξιδίου, β) τα έπιπλα θα πρέπει να έχουν γωνίες στρογ- γυλεμένες και όσο το δυνατόν λιγότερες προεξοχές, γ) το ύψος των τραπεζιών πρέπει να είναι τέτοιο που να επιτρέπει την προσέγγιση αμαξιδίου, δηλαδή περίπου 70 εκ. από το δάπεδο.

Στις Σ.Υ.Δ. που προορίζονται για άτομα με αναπηρίες όρασης, τα έπιπλα που θα τοποθετηθούν πρέπει να είναι από υλικά ζεστά στην αφή (π.χ. ξύλο), να μην έχουν αιχμηρές απολήξεις, να μην προεξέχουν επικίνδυνα και να έχουν επιγραφές Β^Π^ όπου είναι απαραίτητο.

Κουζίνα

Ο χώρος πρέπει να επιτρέπει την τοποθέτηση όλου του απαραίτητου εξοπλισμού και θα αποτελεί είτε ανεξάρτητο χώρο είτε εσοχή σε συνέχεια του καθιστικού ή της τραπεζαρίας.

Για έναν έως δύο ενοίκους απαιτείται εμβαδόν χώρου τουλάχιστον 6,00 μ², για τρεις ενοίκους 8,00 μ², για τέσσερις ενοίκους 9,00 μ², για πέντε έως έξι ενοίκους 10,00 μ² και για επτά έως και εννέα ενοίκους 12,00 μ². Στα ως άνω ελάχιστα απαιτούμενα εμβαδά περιλαμβάνονται και τα ερμάρια.

Γ ια τις περιπτώσεις στις οποίες στη Σ.Υ.Δ. πρόκειται να διαμείνει έστω και ένα άτομο κινούμενο με αναπηρικό αμαξίδιο, εκτός των παραπάνω απαιτήσεων, πρέπει: α) κάτω από τους πάγκους να προβλέπονται υποδοχές σε 0.80μ. από το δάπεδο και για βάθος 0.60μ., ώστε να μπαίνουν κάτω από τον πάγκο και τα μπράτσα του αμαξιδίου, όταν χρειάζεται κατά μέτωπο προσέγγιση, β) στις θέσεις των ερμαρίων και των ηλεκτρικών συσκευών να προβλέπονται άνετες κατά μήκος εσοχές για τα πόδια, ύψους 0.20μ. από το δάπεδο και βάθους 0.15μ., γ) όλες οι εξωτερικές σωληνώσεις να μονώνονται, ιδίως κάτω από το νεροχύτη, προς αποφυγήν εγκαυμάτων.

δ) στο κάτω τμήμα των ερμαρίων να προβλέπονται συρόμενα θυρόφυλλα, που δεν εμποδίζουν την κίνηση, καθώς και συρόμενα ράφια με οπές κυκλικές Φ14-20εκ. ή ελαφρά ελλειπτικές, για τη σταθερή τοποθέτηση σκευών, και περιστρεφόμενα ή συρόμενα ράφια-καλάθια, ε) όλοι οι πάγκοι εργασίας να βρίσκονται στο ίδιο ύψος με τις εστίες μαγειρέματος για εύκολη μεταφορά των σκευών,

στ) τα ράφια να βρίσκονται σε ύψος μέχρι 1.40μ.

Στις περιπτώσεις στις οποίες στη Σ.Υ.Δ. πρόκειται να διαμείνει έστω και ένα άτομο με αναπηρίες όρασης, πρέπει να προβλέπονται συσκευές με διακόπτες με ενδείξεις ανάγλυφες και με έντονη χρωματική διαφορά.

Υπνοδωμάτια

Τα υπνοδωμάτια θα είναι μονόκλινα ή δίκλινα (για την περίπτωση συγκατοίκησης ζευγαριού με αναπηρία ή συγκατοίκησης συγγενών ή ενοίκων ίδιου φύλου με αναπηρία κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 5 παρ. 1 εδ. α, της παρούσης).

Οι ελάχιστες διαστάσεις των υπνοδωματίων είναι: α) Για τα άτομα με νοητικές ή αισθητηριακές αναπηρίες, ως ελάχιστες διαστάσεις των υπνοδωματίων ορίζονται:

Ελάχιστο Εμβαδόν (μ²)

Ελάχιστο μήκος πλευρών (μ.μ.)

Μονόκλινο 9,00μ² – 2,80μ.

Δίκλινο 12,00μ² – 2,80μ.

Τα ως άνω μεγέθη (εμβαδά και διαστάσεις) είναι καθαρά και δεν περιλαμβάνουν τα εντοιχισμένα ερμάρια. Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν εντοιχισμένα ερμάρια, ο χώρος πρέπει να προσαυξάνεται ανάλογα.

Επιτρέπεται απόκλιση από το ελάχιστο μήκος πλευρών μέχρι και 5% εφόσον εξασφαλίζεται η άνετη διακίνηση των φιλοξενουμένων και ικανοποιητική διάταξη των επίπλων, σε σχέση με τα ερμάρια και τα κουφώματα. Τα υπνοδωμάτια θα πρέπει να διαθέτουν ερμάρια αριθμού αντίστοιχου των ενοίκων που διαμένουν σε αυτά.

Ειδικότερα το δωμάτιο ενοίκου με αυτισμό πρέπει να έχει επένδυση στους τοίχους, από το δάπεδο μέχρι ύψος 1,80m με ένα υλικό μαλακό πλαστικό πάχους τουλάχιστον 0,15m (τύπου αφρολέξ), το οποίο επενδύεται με μαλακό ύφασμα. Επίσης, με το ίδιο υλικό επενδύεται και το πίσω μέρος της πόρτας.

β) Για τα άτομα με σοβαρή εγκεφαλική παράλυση και τα άτομα με κινητικές αναπηρίες (χρήστες αμαξιδίου), ως ελάχιστες διαστάσεις των υπνοδωματίων ορίζονται:

Ελάχιστο Εμβαδόν (μ²)

Ελάχιστο μήκος πλευρών (μ.μ.)

Μονόκλινο 12,00μ² – 3,20μ.

Δίκλινο 16,00μ² – 3,20μ.

Επίσης, πρέπει να εξασφαλίζεται ελεύθερος χώρος διαμέτρου 1.50μ., καθώς και διαδρόμου πλάτους 1.10μ. και στις τρείς πλευρές του κρεβατιού, ώστε ο χρήστης αμαξιδίου να μπορεί να προσεγγίσει και να στρώσει μόνος του το κρεβάτι του. Σε περίπτωση που σε μία από τις τρεις πλευρές το πλάτος είναι μόνο 80-90εκ., τότε οι άλλες δύο απαιτούν πλάτος 1.20μ. για να είναι δυνατή η κίνηση του αμαξιδίου (επισημαίνεται ότι το 1.10μ. επαρ- κεί για την παράλληλη προσέγγιση του κρεβατιού από αμαξίδιο, το 1.20μ. απαιτείται εάν ο χρήστης αμαξιδίου χρειάζεται και την βοήθεια άλλου προσώπου, ενώ στην περίπτωση κάθετης προσέγγισης του κρεβατιού απαιτούνται τουλάχιστον 1.40-1.50μ.).

Χώροι Υγιεινής

Ο αριθμός και το είδος των χώρων ποικίλουν ανάλογα με τον αριθμό των ενοίκων και καθορίζονται ως εξής:

– Γ ια Σ.Υ.Δ. μέχρι 2 ενοίκων απαιτείται τουλάχιστον ένας χώρος υγιεινής (W.C./ντους ή W.C./λουτρό).

– Γ ια Σ.Υ.Δ. 1-4 ενοίκων απαιτούνται τουλάχιστον δύο χώροι υγιεινής (W.C./ντους ή W.C./λουτρό).

– Για τις Σ.Υ.Δ. 5-9 ατόμων απαιτείται ένας (1) χώρος υγιεινής (W.C./ντους ή W.C./λουτρό) ανά δωμάτιο (μονόκλινο ή δίκλινο).

Τοποθετούνται επιπλέον χειρολαβές στην αρμόζουσα θέση στο νιπτήρα, τη λεκάνη και το ντους ή το λουτρό.

Ανεξάρτητα από τον αριθμό των ενοίκων, η ύπαρξη W.C./ντους ΑμεΑ, ελάχιστου εμβαδού 5,00 μ², είναι υποχρεωτική όταν τουλάχιστον ένας από τους ενοίκους της Σ.Υ.Δ. έχει κινητικά προβλήματα. Στην περίπτωση αυτή:

– Για Σ.Υ.Δ. μέχρι 2 ενοίκων ο απαιτούμενος χώρος υγιεινής θα πρέπει να είναι W.C./ντους ΑμεΑ, ελάχιστου εμβαδού 5,00 μ².

– Για Σ.Υ.Δ. 1-4 ενοίκων, ο ένας από τους δύο χώρους υγιεινής να είναι W.C./ντους ΑμεΑ, ελάχιστου εμβαδού 5,00 μ².

– Για τις Σ.Υ.Δ. 5-9 ατόμων, απαιτείται η ύπαρξη W.C./ ντους ΑμεΑ, ελάχιστου εμβαδού 5,00 μ², στο δωμάτιο που προορίζεται για ένοικο χρήστη αμαξιδίου.

Οι προδιαγραφές των χώρων υγιεινής W.C./ντους ΑμεΑ έχουν ως εξής:

α) Όσον αφορά τον νιπτήρα, καθρέπτη, λεκάνη, σύστημα κλήσης βοήθειας τελειώματα δαπέδων και εγκατάστασης ντους, πρέπει:

– Ο νιπτήρας να απέχει 0.85μ. από το δάπεδο για το επάνω μέρος του και 0.70μ. για το κάτω, ενώ η αποχέτευση του νιπτήρα δεν θα ενοχλεί τα γόνατα του χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου.

– Ο καθρέπτης να τοποθετείται πάνω από το νιπτήρα με ελαφριά κλίση, ενώ το κάτω μέρος του να βρίσκεται σε ύψος 1.00μ. από το δάπεδο και το επάνω 2.00μ.

– Η λεκάνη να τοποθετείται μπροστά και δίπλα από μια πλευρά της λεκάνης, ώστε να εξασφαλίζει αρκετό χώρο για μετωπική ή πλάγια προσέγγιση ατόμου σε αμαξίδιο. Το ύψος της λεκάνης πρέπει να είναι 0.45μ. για να διευκολύνεται η μετακίνηση του χρήστη από το αμαξίδιο στη λεκάνη, ενώ πρέπει να υπάρχει πλάτη ύψους τουλάχιστον 0.30μ. από την επιφάνεια του καλύμματος. Δίπλα στη λεκάνη πρέπει να αγκυρώνεται μη ολισθηρή σπαστή χειρολαβή μήκους περίπου 0.75μ. με το επάνω μέρος της σε ύψος 0.70μ. από το δάπεδο, ενώ η διάμετρος της πρέπει να είναι 30χιλ. – 40 χιλ. Ο’Λ” περίπου).

– Οι διακόπτες φωτισμού πρέπει να έχουν πλακέτα με μεγάλη επιφάνεια και να τοποθετούνται σε ύψος 0.90μ. – 1.20μ. από το δάπεδο.

– Σε όλους τους χώρους υγιεινής πρέπει να προβλέπο- νται κρεμάστρες σε δύο ύψη, στο 1.20μ. και 1.80μ. από το δάπεδο, σε κατάλληλες θέσεις του χώρου.

β) Όσον αφορά την περιοχή του ντους, αυτή διαμορφώνεται συνεπίπεδα με το υπόλοιπο δάπεδο είτε με τη χρήση κεραμικών πλακιδίων μικρών διαστάσεων (5×5 ή 10×10 εκ.) ώστε να είναι δυνατή η διαμόρφωση των απαραίτητων κλίσεων για την απορροή των υδάτων, είτε με την τοποθέτηση ειδικής χωνευτής ντουζιέρας. Γενικά απαγορεύεται η τοποθέτηση κλασσικής τυποποιημένης ή χτιστής ντουζιέρας και η κατασκευή οποιουδήποτε χτι- στού περιζώματος για τον καθορισμό του χώρου, αφού εμποδίζεται έτσι η πρόσβαση ατόμων με δυσκολία στην κίνηση.

Σε περίπτωση ύπαρξης μπανιέρας, αυτή θα πρέπει να εξοπλιστεί με ειδικές χειρολαβές και ειδικό καθισματάκι. Στο ένα άκρο της πρέπει να κατασκευάζεται πεζούλι μόνιμο στο οποίο θα μεταφέρεται ο χρήστης αμαξιδίου, για να ολισθήσει σιγά-σιγά στην μπανιέρα στηριζόμενος στα χέρια του, ή αντίστροφα κατά την έξοδό του από αυτή. Το ύψος του πεζουλιού και της μπανιέρας πρέπει να είναι το ίδιο με αυτό του αναπηρικού καθίσματος (περίπου 0.50μ. από το δάπεδο).

Ο χώρος υγιεινής θα έχει δάπεδο αντιολισθητικό, θύρα ανοιγόμενη προς τα έξω ή συρόμενη και θα περιλαμβάνει τα είδη και τον αριθμό του εξοπλισμού (λεκάνη, νιπτήρα, χειρολαβές, καθρέπτη κ.λπ.), όπως αυτά ορίζονται από το άρθρο 4 της οικ. 52487/16-11-2001 απόφασης «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ΑμεΑ σε υφιστάμενα κτίρια» (ΦΕΚ 18/Β’/2002). Επίσης, θα επιδιώκεται η κατά το δυνατόν εξασφάλιση των απαραίτητων διαστάσεων για τον ελιγμό των αμαξιδίων των ατόμων με κινητικές αναπηρίες.

Πρόσθετοι Χώροι
Στις Σ.Υ.Δ. 5-9 ατόμων πρέπει να υφίστανται επί πλέον και οι ακόλουθοι χώροι:

α. Γραφείο Προσωπικού Υποστήριξης ελάχιστου εμβα- δού 10,0 μ² για τις συναντήσεις του Προσωπικού Υποστήριξης, την επικοινωνία και τη συνεργασία με τους γονείς ή δικαστικούς συμπαραστάτες των ενοίκων.

β. Κοιτώνας Προσωπικού Υποστήριξης για την ανάπαυση και τυχόν διανυκτέρευση του Προσωπικού Υποστήριξης της Σ.Υ.Δ.

γ. Ένας χώρος υγιεινής (W.C./ντους ή W.C./λουτρό) ειδικά για το Προσωπικό Υποστήριξης.

Στις περιπτώσεις των παρ. 3β και 3γ του άρθρου 11 της παρούσας, οι πρόσθετοι χώροι Υποστήριξης των επιμέρους Σ.Υ.Δ. δύναται να είναι κοινοί εκτός του χώρου διανυκτέρευσης.

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΤΟ ΦΕΚ