Κατάτμηση οικοπέδου: ακύρωση «στημένης» δικαστικής πραγματογνωμοσύνης

Ειδήσεις Κτηματαγορά Οικιστικά Οικονομία Περιβάλλον Πολεοδομία Χωροταξία 28 Δεκεμβρίου 2022 Αργύρης

Του Αργύρη Δεμερτζή/ Μέσω πραγματογνωμοσύνης μηχανικών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ανατράπηκε δικαστική απόφαση, που στηρίχθηκε σε πόρισμα δικαστικού πραγματογνώμονα, η οποία οδηγούσε στην κατάτμηση...

Κατάτμηση οικοπέδου: ακύρωση «στημένης» δικαστικής πραγματογνωμοσύνης

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Μέσω πραγματογνωμοσύνης μηχανικών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ανατράπηκε δικαστική απόφαση, που στηρίχθηκε σε πόρισμα δικαστικού πραγματογνώμονα, η οποία οδηγούσε στην κατάτμηση οικοπέδου με κτίσματα εντός σχεδίου πόλεως, κατά τρόπο άδικο και εν τέλει παράνομο, εις βάρος συγκύριου με το μεγαλύτερο ποσοστό επί του ακινήτου.

Το θέμα αυτό, που χειρίστηκε και οδήγησε σε αίσιο αποτέλεσμα για τον θιγόμενο ιδιοκτήτη το εξειδικευμένο στην επίλυση δύσκολων τεχνικών πολεοδομικών θεμάτων τεχνικό γραφείο των Σωτήριου Γεωργίου Μούρκα* και Κωνσταντίνου Σωτηρίου Μούρκα** φέρνει στην επιφάνεια τα μεγάλα και σημαντικά προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην προσπάθεια τους να βρουν από τη Δικαιοσύνη δίκαιες λύσεις σε ιδιοκτησιακά και πολεοδομικά θέματα, καθώς αποκαλύπτεται ότι οι δικαστικές πραγματογνωμοσύνες δεν είναι πάντα «αθώες»!

Προκύπτει ότι κατά περίπτωση, οι πραγματογνωμοσύνες μπορεί να είναι λανθασμένες ή ακόμη και μονομερώς «στημένες». Ατέχνως μεν εντέχνως δε να καταλήγουν σε συμπέρασμα είτε σε προτεινόμενες “λύσεις”, οι οποίες ξεφεύγουν από το αυστηρά τεχνικό πλαίσιο και υπεισέρχονται σε νομικές προσεγγίσεις, με στόχο να καθοδηγηθεί η δικαστική απόφαση σε άδικο και λάθος δρόμο, πράγμα που εάν δεν υπάρξει σωστή και τεκμηριωμένη αντίκρουση, δυστυχώς το πετυχαίνουν.

-«Στο Δικαστήριο δεν ασχολούνται με τεχνικές λεπτομέρειες και δεν μπαίνουν στην ουσία, αλλά με το πόρισμα, με το δια ταύτα», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Σωτήριος Γεωρ. Μούρκας, τονίζοντας τη σημασία που έχει να ασχοληθεί με το θέμα έμπειρος ιδιώτης μηχανικός, ο οποίος θα πιάσει το νήμα από την αρχή και θα ξεριζώσει «τα άνθη του κακού», ώστε σε συνεργασία με δικηγόρο να βοηθήσει τόσο το θιγόμενο ιδιοκτήτη, όσο και τη Δικαιοσύνη να εκδώσει σωστή και δίκαιη δικαστική απόφαση.

Ο Σωτήριος Γεωρ. Μούρκας, έμπειρος διπλωματούχος πολιτικός μηχανικός, πραγματογνώμονας Δικαστικός & Τεχνικού Επιμελητηρίου, ελεγκτής δόμησης και ενεργειακός επιθεωρητής κτιρίων παρουσιάζει το θέμα, που βασίζεται σε πραγματική περίπτωση ακυρότητας δικαστικής πραγματογνωμοσύνης στο πλαίσιο της ειδικής ψηφιακής έκδοσης, που έχει εκπονήσει με τίτλο: «ΥΠΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ».

Παράλληλα ο Σωτήρης Μούρκας υπογραμμίζει την καλή δουλεία που έκαναν οι πραγματογνώμονες μηχανικοί του ΤΕΕ, οι οποίοι βρήκαν πάρα πολλά τεχνικά σφάλματα και παραλήψεις στο πόρισμα του δικαστικού πραγματογνώμονα, ώστε να τεκμηριωθεί ότι «ο πραγματογνώμονας, ο οποίος διορίσθηκε από το Δικαστήριο δεν είχε τηρήσει σωστά τις υποχρεώσεις του κατά παράβαση των ισχυόντων περί Πραγματογνωμοσύνης». Επίσης παρουσιάζει τι προβλέπει η νομοθεσία και τι ισχύει για τις πραγματογνωμοσύνες στις περιπτώσεις:

Δικαστικού πραγματογνώμονα: Το Δικαστήριο ορίζει Πραγματογνώμονα για τεχνικά θέματα και μόνο τεχνικά. Αυτό γίνεται μετά από εισήγηση δικηγόρων ή αυτεπαγγέλτως και επιλέγεται από τον τηρούμενο κατάλογο πραγματογνωμόνων. Και

Πραγματογνώμονα του ΤΕΕ: το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος ύστερα από αιτιολογημένη αίτηση οιουδήποτε ορίζει Πραγματογνώμονα από τον τηρούμενο κατάλογο πραγματογνωμόνων.

ΑΚΥΡΟΤΗΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ

Σε αναλυτικό σημείωμα για τη συγκεκραμένη υπόθεση με τίτλο «ακυρότητα πραγματογνωμοσύνης ο Σωτήριος Γεωρ. Μούρκας αναλυτικά σημειώνει:

-«Ας δούμε μια υπόθεση ακυρότητας πραγματογνωμοσύνης.

Δικαστήριο στηρίχθηκε σε Πραγματογνωμοσύνη και αποφάσισε την κατάτμηση οικοπέδου με κτίσματα εντός σχεδίου πόλεως.

Συγκύριος με το μεγαλύτερο ποσοστό, βέβαιος ότι αδικείται προσπαθεί να καταλάβει γιατί. Προσπαθεί να βρει το δίκαιο. Βάζει πολύ καλούς ντόπιους μηχανικούς. Πράγματι συντάσσονται τεχνικές εκθέσεις που αναδεικνύουν εσφαλμένες διατυπώσεις, λύσεις και προτάσεις. Πολύ σωστά όλα αυτά. Κάλλιστα. Όμως ο δικηγόρος του είναι απαισιόδοξος και εκφράζει φόβους, δισταγμούς και αναίτιες διαδικασίες.

Είχε να αντιμετωπίσει το πόρισμα Πραγματογνωμοσύνης που κατέληγε εντυπωσιακά, σε τρεiς προτάσεις, τις οποίες παρουσίαζε μάλιστα σαν “λύσεις”, ως εξής:

Α πρόταση -“λύση”: Κατάτμηση του οικοπέδου σε δύο άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, όπως αυτό φαίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα του από Ιανουάριος 2018 του αγρονόμου τοπογράφου μηχανικού ………………………., υπό στοιχεία …………….. εμβαδού Ε1=486….. τ.μ. και υπό στοιχεία …………….. εμβαδού Ε2=400……. τ.μ.

Β πρόταση-“λύση”: Κατάτμηση του οικοπέδου σε δύο άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα με πρόσωπο στο δρόμο, όπως αυτό φαίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα του από Ιανουάριος 2018 του αγρονόμου τοπογράφου μηχανικού ………………., υπό στοιχεία …….. εμβαδού Ε1=400,…τ.μ. και υπό στοιχεία ….. εμβαδού Ε2=486… τ.μ.

Γ πρόταση- “λύση”: Διαχωρισμός του οικοπέδου σε δυο διαιρετά κατά χρήση τμήματα, όπως αυτό φαίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα του από Ιανουάριος 2018 του αγρονόμου τοπογράφου μηχανικού …………………….., υπό στοιχεία ……. εμβαδού Ε κάθετης1=147….. τ.μ. και υπό στοιχεία …. εμβαδού Ε κάθετης2=738… τ.μ.

Λύσεις που δικαίωναν τον αντίδικο. Οι καλοί συνάδελφοι, έκαναν άριστη δουλειά. Βρήκαν πάρα πολλά τεχνικά σφάλματα και παραλήψεις. Όμως ο αδικημένος συνιδιοκτήτης και ο δικηγόρος του, ανησυχούσαν.

Τελικά λύση βρέθηκε. Ο Πραγματογνώμονας ο οποίος διορίσθηκε από το Δικαστήριο δεν είχε τηρήσει σωστά τις υποχρεώσεις του κατά παράβαση των ισχυόντων περί Πραγματογνωμοσύνης. Εντοπίσαμε ακριβώς τα λάθη και τις παραλήψεις και προσφύγαμε στο Τεχνικό Επιμελητήριο. Κλήθηκε ο Πραγματογνώμων και προσπάθησε, εις μάτην, να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα.

Κοντολογίς, περί Πραγματογνωμοσυνών ισχύουν οι Διατάξεις του άρθρου 368 παρ. 1 του Κ.Πολ.Δικ. και το άρθρο 2 Διατάγματος 10/16.1.1935. Τα επιμελητήρια παρέχουν στα μέλη τους οδηγίες που βασίζονται στα παραπάνω.

Επιστολή προς τον θιγόμενο ιδιοκτήτη

Εμείς στείλαμε στον ενδιαφερόμενο τα παραπάνω και το παρακάτω κείμενο:

-“ΑΡΘΡΟ 2 του Διατάγματος της 10ης.1.1935 Η δυνατότητα του Τ.Ε.Ε. να διενεργεί πραγματογνωμοσύνες για τεχνικά θέματα παρέχεται από το άρθρο 2 του Διατάγματος της 10ης.1.1935 που είναι: Άρθρο 2 ‘’Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος δικαιούται, τη αιτήσει οιουδήποτε εις την εκτέλεση πραγματογνωμοσυνών επί τεχνικών ζητημάτων, εμπιπτόντων εις την αρμοδιότητα και την εμπειρίαν των μελών αυτού, ως ταύτα καθορίζονται εκ των εκάστοτε περί μελών του Τ.Ε.Ε. κειμένων διατάξεων’’

Άρθρο 368 – Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας 1. Το δικαστήριο μπορεί να διορίσει έναν ή περισσότερους πραγματογνώμονες, αν κρίνει πως πρόκειται για ζητήματα που απαιτούν για να γίνουν αντιληπτά ειδικές γνώσεις επιστήμης ή τέχνης. 2. Το δικαστήριο οφείλει να διορίσει πραγματογνώμονες, αν το ζητήσει κάποιος διάδικος και κρίνει ότι χρειάζονται ιδιάζουσες γνώσεις επιστήμης ή τέχνης.

Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος Πραγματογνωμοσύνες

ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΩΝ

Α. Γενικές Πληροφορίες Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Π.Δ. 15/Α της 16.01.1935 «περί καθορισμού των επί των διαιτησιών και πραγματογνωμοσυνών δικαιωμάτων του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος και των παρ’ αυτού διοριζομένων διαιτητών και πραγματογνωμόνων»: ‘‘Το Τεχνικόν Επιμελητήριον δικαιούται, τη αιτήσει οιουδήποτε εις την εκτέλεσιν πραγματογνωμοσυνών επί τεχνικών ζητημάτων, εμπιπτόντων εις την αρμοδιότητα και την εμπειρίαν των μελών αυτού, ως ταύτα καθορίζονται εκ των εκάστοτε περί μελών του Τ.Ε.Ε. κειμένων διατάξεων’’.

Αντικείμενο Πραγματογνωμοσυνών που εκτελούνται κατά την ανωτέρω διάταξη αποτελούν, επομένως, τεχνικά θέματα, όπως π.χ. οι εκτιμήσεις κατασκευών και εγκαταστάσεων, οι επιμετρήσεις τεχνικών εργασιών, οι διαπιστώσεις κακοτεχνιών και η εκτίμηση του τρόπου και κόστους αποκατάστασής τους, η εξήγηση φαινομένων τεχνικής φύσεως (ρήγματα σε οικοδομικά στοιχεία, υγρασίες κ.λ.π.), ο έλεγχος εφαρμογής τεχνικών προδιαγραφών και όρων σε κατασκευές, ο έλεγχος εφαρμογής του Γ.Ο.Κ., ο προσδιορισμός του σταδίου εξέλιξης του έργου, η σωστή λειτουργία εγκαταστάσεων και μηχανημάτων, ο έλεγχος θορύβου ή ρυπάνσεως από τη λειτουργία εγκαταστάσεων κ.λ.π.

Οι πραγματογνώμονες που ορίζονται από το ΤΕΕ αποφαίνονται επί των τιθεμένων τεχνικών ζητημάτων και δεν επιλύουν ζητήματα νομικής φύσεως.

Σας αποστέλλω το τετρασέλιδο του Τ.Ε.Ε. που παραδίδει στους Πραγματογνώμονες παρακαλώντας τους για την πιστή εφαρμογή.

Όπως θα διαπιστώσετε το Τ.Ε.Ε. αναφέρει : παρ. 2.1.4. ‘Ελέγχει μόνο το τυπικό μέρος της εκθέσεως απλώς και τη σαφήνεια και πληρότητά της σε σχέση με τα ερωτήματα της αιτήσεως … παρ. 2.2.2.α. ‘Διαφορετικά (εάν δεν υπάρχουν λόγοι παραίτησης) ελάτε σε επαφή με τα μέρη που έχουν σχέση με το θέμα και καλέστε τα να σας εκθέσουν τις απόψεις τους και να σας φέρουν στοιχεία. Εάν, κατά την κρίση σας, εξαντλήσατε την προσπάθειά σας, χωρίς αποτέλεσμα προς κάποιο των μερών, αναφέρετε στην έκθεσή σας τους λόγους που έκαναν αδύνατη τη ρήτρα αυτή. Παρ. 2.2.2.β. Ορίσετε ημέρα αυτοψίας (όσες φορές χρειασθεί) με την παρουσία των αντιδίκων μερών ή χωριστά … αναφέρετε στην έκθεσή σας τους λόγους που έκαναν αδύνατη τη ρήτρα της παρουσίας κάποιου των μερών στην αυτοψία. Παρ. 2.2.2.γ. Αν σας απαγορευτεί η είσοδος … Παρ. 2.2.2.δ. … εξασφαλίστε την απόδειξη των προσκλήσεών σας προς τα αντίδικα μέρη … Από τα παραπάνω και μόνο το Τ.Ε.Ε. σύμφωνα με τις παρ. 2.1.4. θα επέστρεφε την πραγματογνωμοσύνη για το τυπικό μέρος επειδή δεν τηρήθηκε η παρ.2.2.2.α. επαφή με τα εμπλεκόμενα μέρη και κατ’ επέκταση επειδή δεν τηρήθηκε η πληρότητα κ.ο.κ. 2.2.2.β.

Δεν Ορίσθηκε ημέρα αυτοψίας Παρ. 2.2.2.δ. … Δεν εξασφαλίσθηκε απόδειξης των προσκλήσεών προς τα αντίδικα μέρη … Εφόσον επισημανθεί αυτό, δηλαδή να επισημάνουμε την μη συμμόρφωση του πραγματογνώμονα με τους ΟΡΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΩΝ,

Είναι ευνόητο ότι ΑΝΑΔΕΙΚΝΎΟΥΜΕ ΜΕΤA OΛΑ OΣΑ ΟΙ ΣΥΝAΔΕΛΦΟΙ ΑΝΑΦEΡΟΥΝ ΠΕΡI ΤΩΝ ΛΑΘVΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛHΨΕΩΝ.

Ο ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ”

Σημείωμα- συμπέρασμα

Στο σημείωμα του ο Σωτήριος Γ. Μάρκας καταλήγει αναφέροντας ότι: «τέτοια προβλήματα λύνονται εύκολα και γρήγορα. Βέβαια χρειάζεται συνεργασία μηχανικού και δικηγόρου. Επειδή σε τέτοια προβλήματα διαφαίνεται πολυπλοκότητα, λόγω της ανάγκης συνδυασμού διατάξεων, δεν υπάρχει ενδιαφέρον ενασχόλησης για εύρεση λύσης. Για να διευκολύνουμε λοιπόν, τη λύση σύνθετων περιπτώσεων, ασχοληθήκαμε εμείς. Μετά από τέσσερες και πλέον δεκαετίες στον τομέα μας, έχουμε να προσφέρουμε.

Βέβαια το υπό έκδοση βιβλίο μας, πιστεύουμε ότι θα δώσει έναυσμα ενασχόλησης. Εμείς θα παρακολουθούμε και όποιος επιθυμεί μπορεί να έχει τη συνδρομή μας».

Eιδική ψηφιακή έκδοση

Η ειδική ψηφιακή έκδοση με τίτλο «ΥΠΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ», που έχει εκπονήσει ο Σωτήριος Γεωρ. Μούρκας αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο, πλήρες και ολοκληρωμένο εργαλείο για μηχανικούς, νομικούς και ιδιοκτήτες, καθώς στην έκδοση παρουσιάζονται αναλυτικά και εξαντλούνται όλα τα συναφή θέματα, χωρίς να χρειασθεί αναζήτηση σε άλλες πηγές.

Η πλήρης έκδοση περιλαμβάνει νομολογία, τεχνική ανάλυση, παραδείγματα και οδηγίες για:

-ΥΠΑΙΤΙΑ ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ

-ΑΚΥΡΟΤΗΤΑ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΚΑΘΕΤΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

-ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ – ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

-ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΕΣ & ΕΚΘΕΣΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ