«Κολοκυθιά» με τα ύψη των κτιρίων – «παγώνει» η έκδοση οικοδομικών αδειών

Του Αργύρη Δεμερτζή/

«Παγώνει» η έκδοση οικοδομικών αδειών και η οικοδομική δραστηριότητα στην Αθήνα και απειλείται ντόμινο για όλη τη χώρα, με σημείο αναφοράς την εφαρμογή του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) για τα ύψη των κτιρίων και των επιτρεπόμενων ορόφων. Τι κάνει η ΥΔΟΜ Αθήνας, τι λένε ο ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ  και η ΕΛΛΕΤ και η στάση του ΥΠΕΝ.

Η ΥΔΟΜ του Δήμου Αθηναίων, με δική της πρωτοβουλία σταμάτησε να εγκρίνει όρους δόμησης για νέες οικοδομικές άδειες κατά ΝΟΚ. Η ΕΛΛΕΤ χαρακτηρίζει τις συγκεκριμένες διατάξεις του ΝΟΚ ως «παράτυπες» και «αμφιλεγόμενες». Ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ Δημήτρης Ξυνομηλάκης επισημαίνει ότι διακινδυνεύεται η ασφάλεια δικαίου για τους πολίτες και τις επενδύσεις και ότι καταργείται το έργο των μηχανικών, θέτοντας το ερώτημα: «ποιος νομοθετεί για το δομημένο περιβάλλον σε αυτή τη χώρα;»

 «Καταλύτης» η απόφαση των Αμπελοκήπων

Αφετηρία των εξελίξεων αποτελεί  η νέα δικαστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, που έφερε στο φως το ecopress, η οποία ακυρώνει την οικοδομική άδεια ανέγερσης κτιρίου στους Αμπελόκηπους της Αθήνας και «γκρεμίζει» τα μπόνους δόμησης επιπλέον ορόφων, που δίνουν οι Οικοδομικοί Κανονισμοί εδώ και μισό αιώνα (ΓΟΚ 1973, ΓΟΚ 1985, ΝΟΚ 2012), υπογραμμίζοντας ότι οι περιορισμοί στα ύψη των κτιρίων και στους όρους δόμησης, που προβλέπονται με ειδικά διατάγματα ανά περιοχή υπερισχύουν των Οικοδομικών Κανονισμών.

«Ρολά» από ΥΔΟΜ Αθήνας

Αμέσως μετά την έκδοση των αποφάσεων του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, που ακύρωσε τις οικοδομικές άδειες για τα κτίρια των Αμπελοκήπων, η ΥΔΟΜ του Δήμου Αθηναίων, η οποία έχει εκδώσει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα ύψη και ορόφους των κτιρίων στο ΝΟΚ τις επίμαχες άδειες που ακυρώθηκαν αναδιπλώθηκε και όπως πληροφορούμαστε από τις αρχές της εβδομάδας σταμάτησε να διεκπεραιώνει υποθέσεις χορήγησης όρων δόμησης για την έκδοση νέων και την αναθεώρηση υφιστάμενων οικοδομικών αδειών της συγκεκριμένης κατηγορίας κατά ΝΟΚ, για ολόκληρη την Αθήνα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ρεπορτάζ δεν υπάρχει σχετική απόφαση ούτε έγγραφη οδηγία της διοίκησης του Δήμου για τη στάση, που υιοθετεί η υπηρεσιακή ιεραρχία της ΥΔΟΜ του Δήμου Αθηναίων, η οποία ωστόσο με τη σειρά της αφήνει να εννοηθεί προς τους ενδιαφερόμενους μηχανικούς και πολίτες ότι «εκτελεί εντολή άνωθεν» και ότι τηρεί στάση αναμονής για κεντρικές διευκρινίσεις στα θέματα της εφαρμογής του ΝΟΚ για τα ύψη και τους ορόφους των κτιρίων για ολόκληρη την Αθήνα, αναφέροντας ότι μετά και την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου υπάρχει «ανασφάλεια δικαίου».

Αντίδραση από ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ

-«Δεν μπορούν να το κάνουν αυτό», επισημαίνει  στο  ecopress ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών -Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ), σχολιάζοντας τη στάση της ΥΔΟΜ του Δήμου Αθηναίων και εξηγεί ότι η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου, ναι μεν δημιουργεί  νομολογία, ωστόσο αφορά αποκλειστικά και μόνον τις υποθέσεις των κτιρίων των Αμπελοκήπων, για τις οποίες εκδόθηκαν οι συγκεκριμένες δικαστικές αποφάσεις. Επιπροσθέτως σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ ότι οι συγκεκριμένες αποφάσεις υπόκεινται σε νέα ένδικα μέσα, όπως προσφυγή στο ΣτΕ και δεν έχουν τελεσιδικήσει ούτε για τα συγκεκριμένα κτίρια.

-«Ο ΝΟΚ και οι ΓΟΚ εξακολουθούν να ισχύουν»

-«Ο ΝΟΚ και οι ΓΟΚ εξακολουθούν να ισχύουν», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ καθώς όπως σημειώνει «δεν υπάρχει απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, ώστε να τίθεται θέμα ακυρότητας κάποιας συγκεκριμένης διάταξης τους. Πρόκειται για νόμους της πολιτείας, οι οποίοι προφανώς έχουν περάσει από συνταγματικό έλεγχο με ευθύνη του αρμόδιου υπουργείου το οποίο έχει την ευθύνη εφαρμογής τους» και υπογραμμίζει ότι:

-«Δεν υποστηρίζω ότι στο ΝΟΚ και το ΓΟΚ είναι όλα τέλεια. Ενδεχομένως να υπάρχουν ατέλειες και υπερβολές, ωστόσο αυτά τα θέματα δεν λύνονται μέσω των δικαστηρίων. Το αρμόδιο για τη δόμηση υπουργείο Περιβάλλοντος πρέπει να πάρει αμέσως θέση και να επιλυθούν τα όποια θέματα έχουν ανακύψει», λέει ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης αποκρούοντας τις προτροπές που διατυπώνονται προς τους πολίτες να προσφεύγουν στα δικαστήρια για να ακυρώνονται οι οικοδομικές άδειες, λόγω του ύψους και των ορόφων των κτιρίων.

-«Οδηγούμαστε σε παράλυση της οικοδομικής δραστηριότητας και κοινωνικό διχασμό», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ και εξηγεί ότι «ο ΝΟΚ και οι ΓΟΚ εξακολουθεί να αποτελούν θεσμοθετημένα εργαλεία για το έργο των μηχανικών».

«Ποιος νομοθετεί και για το δομημένο περιβάλλον;»

–«Απαιτείται η πολιτεία να ξεκαθαρίζει άμεσα το τοπίο», λέει ο ίδιος αναφέροντας ότι «οι αρχιτέκτονες δεν γίνεται να εκδίδουμε άδειες στους πολίτες με υποσημείωση «φρόντισε να τα έχεις καλά με τους γείτονες σου για να μην προσφύγουν στο δικαστήριο». Και μπορεί ο ΝΟΚ και οι ΓΟΚ να μην είναι σε όλα σωστοί. Μπορεί και πρέπει να διορθωθούν όμως μόνον μέσα από διάλογο των ενδιαφερομένων με το αρμόδιο υπουργείο και θεσμικά. Όχι με μονομερείς ενέργειες των υπηρεσιών και δικαστικές προσφυγές των ιδιοκτητών».

Η κατάσταση όπως εξελίσσεται δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου για τους πολίτες και τους επενδυτές καταργεί το ρόλο των μηχανικών και τίθεται το ερώτημα «ποιος νομοθετεί και για το δομημένο περιβάλλον;», λέει ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης.

 «Η νίκη μας για τα ύψη στου Μακρυγιάννη είναι νίκη για ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ»

Η Ελληνική Εταιρία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) από την πλευρά της τονίζει σε ανακοίνωση της ότι:

-«Πλέον είναι σαφές στους Αθηναίους πολίτες, οι οποίοι προσφεύγουν και κερδίζουν στα Διοικητικά Δικαστήρια την ακύρωση οικοδομικών αδειών σε διάφορες περιοχές της πόλης με παράτυπα ύψη κατά Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (Ν.Ο.Κ.) (πρόσφατη ακύρωση 2 Ο.Α. από το Διοικητικό Εφετείο, αρ.2026 και 2028/2022 στους Αμπελοκήπους) ότι η νίκη μας για τα ύψη στου Μακρυγιάννη είναι νίκη για ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ, στις οποίες υφίστανται ειδικοί όροι δόμησης, κατά πολύ προϋπάρχοντες ΚΑΙ ΚΑΤΙΣΧΥΟΝΤΕΣ του αμφιλεγόμενου Ν.Ο.Κ.!»

-«Μετά την μεγάλη διεθνή μας κινητοποίηση και τις εμβληματικές μας νίκες στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Σ.τ.Ε. 2102/2019, 2103/2019, 705/2020 και 706/2020) με τότε πρόεδρο του Σ.τ.Ε. την νυν Π.τ.Δ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, άνοιξε ο δρόμος για την οριστική προστασία του αστικού, πολιτιστικού και οικιστικού περιβάλλοντος ΟΛΗΣ της Αθήνας. Η έκδοση προεδρικού διατάγματος (Π.Δ.) από το ΥΠΕΝ στις 11/05/2020 (μετά από αλλεπάλληλα αιτήματα μας, εισηγήσεις, επί τόπου επισκέψεις, Δελτία Τύπου, δημοσιεύματα) για τα ύψη γύρω από την Ακρόπολη ήταν ΜΟΝΟ το πρώτο βήμα!» σημειώνεται στην ανακοίνωση της ΕΛΛΕΤ και υπογραμμίζεται ότι:

«Εγκύκλιος από το ΥΠΕΝ» και «Κοινωνικός διχασμός»

-«Η διαχρονική απροθυμία του ΥΠΕΝ -παρά την σαφή και πλούσια Νομολογία του Σ.τ.Ε.- να προστατεύσει με σαφή και αναντίρρητο τρόπο την πόλη και τους πολίτες αποστέλλοντας εγκύκλιο στην Πολεοδομία Αθηνών για τα νόμιμα ύψη ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ, οδηγεί αφ’ ενός μεν σε ραγδαία υποβάθμιση του ήδη επιβαρυμένου οικιστικού περιβάλλοντος και δημιουργεί αφ’ ετέρου ΣΟΒΑΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΧΑΣΜΟ! Από τη μία πλευρά εγκλωβίζει τους κατασκευαστές των κτιρίων, οι άδειες των οποίων ακυρώνονται στη συνέχεια στα δικαστήρια, από την άλλη εξαναγκάζει τους πολίτες να οδηγούνται με μεγάλο οικονομικό κόστος στα δικαστήρια για να υπερασπιστούν το αυτονόητο, την ανάσχεση της ραγδαίας υποβάθμισης του οικιστικού τους περιβάλλοντος».

«Περιβαλλοντοκτόνο»  το άρθρο 10 του Ν.Ο.Κ.

Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται ότι «μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, το ΥΠΕΝ εξέδωσε νέα απόφαση «πριμοδότησης» του Ν.Ο.Κ.: Σύμφωνα με το  «περιβαλλοντοκτόνο» άρθρο 10 του Ν.Ο.Κ., δίνονται υπό προϋποθέσεις κίνητρα  σε κτίρια για υπέρβαση ύψους και συντελεστή δόμησης, με εξαίρεση κάποιων ειδικών κατηγοριών, οδηγώντας σε περαιτέρω ασύμμετρη επιβάρυνση του οικιστικού περιβάλλοντος».

«Φέρουσα ικανότητα»

Η ανακοίνωση της ΕΛΛΕΤ καταλήγει αναφέροντας ότι: «να υπενθυμίσουμε ότι, ο αγώνας μας σχετικά με καθορισμό ήπιων όρων δόμησης και χρήσεων γης και την προστασία της κατοικίας σε όλη την Αθήνα συνεχίζεται, με ιδιαίτερη έμφαση στο ιστορικό κέντρο της πόλης το οποίο υφίσταται τις σοβαρές επιπτώσεις του Υπερτουρισμού, ιδιαίτερα γύρω από την Ακρόπολη! Ο ΑΜΕΣΟΣ καθορισμός της φέρουσας ικανότητας σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, η προστασία της κατοικίας, η επαναλειτουργία του Γραφείου Πλάκας, διευρυμένου ως «Γραφείο Ιστορικού Κέντρου» ανήκουν στις άμεσες προτεραιότητες μας».

Ακρόπολη: το παγκόσμιο μνημείο αντιμέτωπο με το «μπόι» της αυθαιρεσίας

Γιατί η Πολιτεία δεν βρίσκει τρόπο να αποτρέψει τους πρόδηλα προσβλητικούς, για την ευρύτερη περιοχή της Ακρόπολης κτιριακούς όγκους, που ακροβατούν πέρα από τα όρια των νόμων; Γιατί ακόμα δεν κατεδαφίζονται οι πάνω όροφοι; Γιατί αδρανεί η Πολιτεία γι’ αυτήν την κραυγαλέα υπέρβαση ύψους στη σκιά της Ακρόπολης;

Στη σκιά της Ακρόπολης

Όταν η Πολιτεία, με τους ισχύοντες νόμους και διατάξεις που έχει στη διάθεση της, και με τους μηχανισμούς που ελέγχει, δεν βρίσκει τρόπο να αποτρέψει τον πρόδηλα προσβλητικό, για την ευρύτερη περιοχή της Ακρόπολης, δεκαόροφο κτιριακό όγκο της οδού Φαλήρου, τι να πεις; Ένα είναι σίγουρο. Το κτίριο αυτό έπρεπε να έχει χαμηλότερο ύψος. Ποιος φταίει που έγινε δεκαώροφο; Πάντως όχι η Ακρόπολη, ούτε η Αθήνα.

Ισοϋψή κτίρια στην Οδό Φαλήρου. Ποιος κοροϊδεύει ποιόν;

Άρθρο από το Βασίλη Σγούτα: Αρχιτέκτων. Αντιπρόεδρος ΣΑΔΑΣ 1983-1984, μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ 1984-2006, Πρόεδρος Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) 1999-2002, και από το 2019 Επίτιμος Πρόεδρός της. Δείτε εδώ στο ecopress