Κτηματολόγιο: το μοντέλο αμοιβών μηχανικών για διόρθωση των χιλιάδων λαθών  

Του Αργύρη Δεμερτζή/

«Αναμένουμε πολύ μεγάλο όγκο αιτημάτων για διορθώσεις χωρικών μεταβολών από τον Ιανουάριο και μετά, που κλείνουν οι  μελέτες κτηματογράφησης», είπε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης  και μίλησε για «μοντέλο με βάση τα θιγόμενα ΚΑΕΚ», αναφερόμενος στις αμοιβές των πιστοποιημένων μηχανικών. Ο ίδιος παρουσίασε την υψηλή παραγωγικότητα που επιτυγχάνει ο φορέας προαναγγέλλοντας ωστόσο  «έναν δυσθεώρητο όγκο νέων εκκρεμοτήτων», στις εγγραφές πράξεων στο Κτηματολόγιο.

Για τη «μεγάλη εικόνα του Κτηματολογίου», που αφορά:

→ στα χιλιάδες σφάλματα και τις λανθασμένες εγγραφές της κτηματογράφησης, η οποία ολοκληρώνεται για 300 περιοχές στο 85% της επικράτειας το 2025 και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν για να κατοχυρώσουν οι ιδιοκτήτες την περιουσία τους.

→στο ρόλο και τις αμοιβές των πιστοποιημένων μηχανικών  για τις διορθώσεις αυτών των χωρικών μεταβολών.

→ τις εκκρεμείς πράξεις στο Κτηματολόγιο, που μπλοκάρουν συμβόλαια και ιδιοκτησιακά των πολιτών αλλά και πολλές επιγενόμενες νέες πράξεις, δηλαδή για τα ακίνητα που αλλάζει  χέρια η ιδιοκτησία τους,

έδωσε απαντήσεις ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης, υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, σε ερωτήσεις τουecopress, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, όπου ανακοινώθηκε ότι το Κτηματολόγιο είναι ο πρώτος φορέας που αξιοποιεί τεχνητή νοημοσύνη στο νομικό έλεγχο των πράξεων εγγραφών.

Εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης στον νομικό έλεγχο του Κτηματολογίου

Την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης στον Νομικό Έλεγχο του Κτηματολογίου παρουσίασαν ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου και ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνος Κυρανάκης. Με το εργαλείο αυτό, το Κτηματολόγιο γίνεται ο πρώτος δημόσιος φορέας που αξιοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη για τη λήψη διοικητικών αποφάσεων και αναμένεται να επιταχύνει σημαντικά τη διαδικασία νομικού ελέγχου των συμβολαίων από τους προϊσταμένους των αρμόδιων υπηρεσιών.

Τεχνητή νοημοσύνη: από 20 Σεπτεμβρίου σε όλα τα Κτηματολογικά Γραφεία

-«Για τις διορθώσεις των χωρικών μεταβολών δίνουμε δικαίωμα υπογραφής σε πιστοποιημένο μηχανικό. Το σύστημα της τεχνητής νοημοσύνης δεν αφορά στις χωρικές μεταβολές, εφαρμόζεται μόνο στο νομικό έλεγχο υποθέσεων του Κτηματολογίου», είπε ο κος Κυρανάκης.

Κτηματολόγιο: νομικός έλεγχος τεχνητής νοημοσύνης, με 0,30 ευρώ, σε 10 λεπτά

Αποφεύγοντας αναφορές σε αριθμούς του όγκου των υποθέσεων και ημερομηνιών χρονοδιαγραμμάτων, ο αρμόδιος υφυπουργός περίγραψε ξεκάθαρα την εικόνα των εκκρεμοτήτων του Κτηματολογίου στο παρόν και το μέλλον, υπογραμμίζοντας την πολιτική βούληση της κυβέρνησης και του υπουργείου για τη διαρκή αντιμετώπιση τους,

Τα σφάλματα και οι λανθασμένες εγγραφές της Κτηματογράφησης

-«Αναμένουμε πολύ μεγάλο όγκο αιτημάτων  για διορθώσεις χωρικών μεταβολών από τον Ιανουάριο και μετά που κλείνουν οι  μελέτες. Οι υποθέσεις θα αφορούν κυρίως την επαρχία και χωρικές μεταβολές σε περιοχές της Περιφέρειας, όπου εκεί είναι πιο δύσκολη η κτηματογράφηση επειδή δεν υπάρχουν αστικά όρια στα οικόπεδα»,  είπε ο υφυπουργός,  προσθέτοντας ότι:

Mε το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο που προωθείται να ψηφιστεί εντός του Σεπτεμβρίου στη Βουλή, για την διόρθωση των  χωρικών μεταβολών ενεργοποιείται ο θεσμός του πιστοποιημένου μηχανικού από ιδιώτες και εργαζόμενους μηχανικούς του φορέα  με δικαίωμα υπογραφής , για εισηγήσεις διόρθωσης χωρικών μεταβολών προς τους προϊσταμένους των Κτηματολογικών Γραφείων, που θα εγκρίνουν τις τελικές αποφάσεις, όπως επίσης ότι συμπτύσσονται τα τρία στάδια της σημερινής διαδικασίας διορθώσεων και από έγχαρτη θα είναι ψηφιακή.

Για τα λάθη στην κτηματογράφηση, ο κος Κυρανάκης είπε ότι «βασικό πρόβλημα στην κτηματογράφηση είναι ότι από τη στιγμή της ανάρτησης  μέχρι τη στιγμή της περαίωσης περνούν δυστυχώς σε κάποιες μελέτες 4 έως 5 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι από την εικόνα που είχαμε τη στιγμή της ανάρτησης στα  5 χρόνια που πέρασαν μπορεί να έχει αλλάξει όλη η εικόνα της περιοχής,  γιατί έχουμε πάρα πολλές επιγενόμενες πράξεις» αναφερόμενος  στα ακίνητα που η ιδιοκτησία τους στην πορεία του χρόνου αλλάζει χέρια και τόνισε ότι:.

-« Για αυτό είναι προτεραιότητα για μας,  να τελειώσουμε με το παλιό σύστημα μεταγραφών – υποθηκών και να  λειτουργεί το Κτηματολόγιο σε όλη τη χώρα από το 2025 με ενιαίους κανόνες,  να μην υπάρχει σύγχυση στον πολίτη και ότι διόρθωση μπορεί να υπάρξει σε νομικό και χωρικό επίπεδο γίνεται εύκολα και ψηφιακά».

Αμοιβές για τους πιστοποιημένους μηχανικούς

Για το σύστημα αμοιβών που θα ακολουθηθεί για τους πιστοποιημένους μηχανικούς, οι οποίοι όπως προβλέπει το νέο νομοσχέδιο θα ενταχθούν σε ειδικό μητρώο που θα αναλάβει να υλοποιήσει το ΤΕΕ με συγκριμένα κριτήρια και προϋποθέσεις συμμετοχής, ο κος Κυρανάκης είπε:

-Για τους πιστοποιημένους μηχανικούς υπαλλήλους του φορέα του Κτηματολόγιου, ότι: «πιστοποιημένοι μηχανικοί μπορούν να γίνουνε και υπάλληλοι οι οποίοι εργάζονται εντός  φορέα οι οποίοι θα λαμβάνουν το μισθό τους και το μπόνους ανάλογα με την παραγωγικότητα».

Σημειώνεται ότι η σχετική διάταξη για τους μηχανικούς υπαλλήλους του φορέα προβλέπει μηνιαίο επιμίσθιο των 200 ευρώ.

-Για τους ιδιώτες πιστοποιημένους μηχανικούς,  ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης απάντησε ότι: «σε συνεργασία με το ΤΕΕ, τον πρόεδρο του ΤΕΕ  τον κύριο Στασινό θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία για ιδιώτες μηχανικούς, αφού ψηφιστεί η σχετική διάταξη του νομοσχεδίου στη Βουλή». Κληθείς να δώσει περισσότερες εξηγήσεις ο κος Κυρανάκης πρόσθεσε ότι:

-«Με το ΤΕΕ, θα συζητήσουμε και τις ώρες που απαιτούνται κατά μέσο όρο για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων. Σκεφτόμαστε ένα μοντέλο αμοιβών, το οποίο θα διαβαθμίζεται με βάση τα θιγόμενα ΚΑΕΚ. Είναι διαφορετικό εάν η χωρική μεταβολή είναι απλά μία κατάτμηση υπάρχοντος οικοπέδου και είναι διαφορετικό εάν οι θιγόμενοι είναι πολλοί περισσότεροι ιδιοκτήτες και χρειάζονται να εμπλακούν όλοι για τη διεκπεραίωση του τοπογραφικού».

Οι εκκρεμείς πράξεις στο Κτηματολόγιο

Για τις εκκρεμείς πράξεις στο Κτηματολόγιο, που μπλοκάρουν συμβόλαια και ιδιοκτησιακά των πολιτών, ο κος Κυρανάκης παρουσίασε στοιχεία για μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας με τα ψηφιακά εργαλεία που εφαρμόστηκαν την τελευταία χρονιά και τόνισε ότι θα υπάρξει περαιτέρω επιτάχυνση της διεκπεραίωσης των υποθέσεων με την αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης στο νομικό έλεγχο, που έχει ξεκινήσει πιλοτικά και από τις 20 Σεπτεμβρίου ξεκινά κανονικά σε όλα τα Κτηματολογικά Γραφεία.

Όπως εξήγησε ο κος Κυρανάκης  αυξάνεται διαρκώς ο όγκος των υποθέσεων καθώς παράλληλα με την αντιμετώπιση των παλαιών εκκρεμοτήτων προστέθηκαν νέες από την μετατροπή των παλιών υποθηκοφυλακείων σε Κτηματολογικά Γραφεία.  Συγκεκριμένα είπε ότι:

-«Από τη ψήφιση του νόμου 5067 τον Δεκέμβριο του 2023  μέχρι στο τέλος Ιουλίου του 2024 που παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο το νέο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο υπήρχε μία εκκρεμότητα 150.000 πράξεων  και εκδόθηκαν 197.000 αποφάσεις. Αυξήθηκε η παραγωγικότητα, ωστόσο αποφασίσαμε να προωθήσουμε παράλληλα και τη μεταρρύθμιση μετατροπής των υποθηκοφυλακείων σε κτηματολογικά γραφεία. Αυτό καλώς ή κακώς έχει φέρει νέες εκκρεμότητες δεκάδων χιλιάδων υποθέσεων».

Ο υφυπουργός αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Κτηματολογικού Γραφείου της Αθήνας, το μεγαλύτερο της χώρας,  λέγοντας ότι  τον Ιούνιο του 2023 ελήφθησαν 600 αποφάσεις και τον αντίστοιχο μήνα του φετινού καλοκαιριού εκδόθηκαν πάνω από 5,500 αποφάσεις  σημειώνοντας ότι:  «αυτή η αύξηση επιτεύχθηκε με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων χωρίς την τεχνητή νοημοσύνη με την οποία θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο το παραγόμενο έργο» .

Όσον αφορά στις εκκρεμείς υποθέσεις είπε ο κος Κυρανάκης ότι: «τον  μεγαλύτερο όγκο τον λάβαμε από τη Θεσσαλονίκη, που άνοιξε το Κτηματολογικό Γραφείο τον Απρίλιο. Στο Ηράκλειο της Κρήτης είχαμε ένα πάρα πολύ μεγάλο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων. Και αναμένουμε από την 1^η Νοεμβρίου που θα ανοίξουμε το Κτηματολογικό Γραφείο στη Ρόδο και από κει, μόνο από τη Ρόδο 45.000 εκκρεμότητες». Και τόνισε ότι:

-«Μιλάμε για έναν δυσθεώρητο όγκο νέων εκκρεμοτήτων. Άρα δεν έχουμε την πολυτέλεια να εφησυχάσουμε. Πρέπει να δώσουμε όλες τις δυνατότητες της τεχνολογίας στους προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων,  ώστε οι  νέες πράξεις,  οι λεγόμενες επίγενόμενες πράξεις σε ένα κτηματογραφημένο ακίνητο, σε ένα ΚΑΕΚ  να μπορούν να προχωρούν πολύ πιο γρήγορα».

Η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στα Κτηματολογικά Γραφεία 

Είμασταν στο μεσαίωνα και η τεχνητή νοημοσύνη μας έστειλε στον Άρη, είπαν οι διευθύντριες των Κτηματολογικών Γραφείων Θήβας Δήμητρα Κουντουριώτη και Ηλιούπολης Ευαγγελία Σκοτίδα.

Για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης κατέθεσαν την εμπειρία τους οι διευθύντριες των Κτηματολογικών Γραφείων Θήβας Δήμητρα Κουντουριώτη και Ηλιούπολης Ευαγγελία Σκοτίδα, αναδεικνύοντας τη χρησιμότητα και τις ωφέλειες που προκύπτουν στην διεκπεραίωση των υποθέσεων των πολιτών αλλά και τη συμβολή του προσωπικού του φορέα,  μέσω καθιερωμένων εβδομαδιαίων αναφορών, με την υποβολή προτάσεων και παρατηρήσεων, για τη διαρκή βελτίωση του συστήματος.

Παραδείγματα διεκπαιρέωσης υποθέσεων

-«Μας έχει σώσει στη δουλειά μας η τεχνητή νοημοσύνη», είπε  Δήμητρα Κουντουριώτη και προσθέτοντα δεδομένου ότι  δεν έχει φυσικά πρόσωπα εισηγητές στο γραφείο της και διεκπεραιώνει η ίδια της υποθέσεις,  διαπιστώνει πως « η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια πραγματική επανάσταση».  Η ίδια αναφέρθηκε σε παράδειγμα διεκπεραίωσης συμβολαίου με 19 ΚΑΕΚ το οποίο ολοκλήρωσε αντί μίας ώρα με την τεχνητή νοημοσύνη σε 10 λεπτά. Τόνισε ακόμη ότι η τεχνητή νοημοσύνη βοηθάει και στις αποδοχές διότι γίνεται γρήγορα και αξιόπιστα η διασταύρωση των στοιχείων των κληρονόμων. «Μου αρέσει πάρα πολύ ο τρόπος δουλειάς μου, όπως γίνεται με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, που θα ήθελα αν ήταν δυνατόν να κάνω μόνο αυτό» είπε χαρακτηριστικά η κα Κουντουριώτη.

-«Αυτό που συνέβαινε στα Κτηματολογικά Γραφεία πριν 6-7 μήνες είναι ότι ζούσαμε στο μεσαίωνα και η εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης που είναι μία πραγματική επανάσταση μας έχει στείλει στον Άρη» είπε από την πλευρά της η  Ευαγγελία Σκοτίδα και σημείωσε ότι «έχει εφαρμοστεί η τεχνητή νοημοσύνη για την περιοχή της Αθήνας και μας έχει λύσει τα χέρια», τονίζοντας ότι έχει αναβαθμιστεί η εξυπηρέτηση των πολιτών σε συντομότερους χρόνους, όπως επίσης ότι έχουν βελτιωθεί ο χώρος και οι συνθήκες εργασίας στα Κτηματολογικά Γραφεία που αποφορτίζονται από τους τεράστιους όγκους των χάρτινων φακέλων,  αναφέροντας ότι: «τις δυνατότητες που δίνονται τεχνητή νοημοσύνη στο νομικό έλεγχο του κτηματολογίου δεν τις είχε ποτέ κανένας δημόσιος υπάλληλος».

Εισηγήσεις για βελτιώσεις στο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης 

Οι κκ Κουντουριώτη και Σκοτίδα αναφέροντας χαρακτηριστικά παραδείγματα εισηγήσεων που έχουν διατυπωθεί για τη βελτίωση του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης στο Κτηματολόγιο αναφέρθηκαν σε εισηγήσεις όπως ο έλεγχος της ψηφιακής υπογραφής δικηγόρων και συμβολαιογράφων που υποβάλλουν τις πράξεις να γίνεται από το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και  οι περιλήψεις συμβολαίων που υποβάλλονται συνοδευτικά στα συμβόλαια να εκδίδονται πλέον αυτομάτως από το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης.

-«Όλες οι εφαρμογές έχουν περιθώρια βελτίωσης και το σύστημα που είναι καινοτόμο συνεχώς θα βελτιώνεται» είπε σχετικά ο κος Κυρανάκης και ότι «έχουμε δεσμευτεί ότι σε εβδομαδιαία βάση λαμβάνονται στο φορέα σχόλια και παρατηρήσεις για βελτιώσεις από τους προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων για να μπορέσουμε να κάνουμε το σύστημα ακόμη πιο χρηστικό».

Προχωρά το έργο ψηφιοποίησης υποθηκοφυλακείων

Προχωράει  η ψηφιοποίηση των υποθηκοφυλακείων και το έργο βρίσκεται σε ποσοστό υλοποίησης 20%. Έχουν ψηφιοποιηθεί ήδη 120 εκατομμύρια σελίδες από το σύνολο περίπου 600 εκατομμυρίων σελίδων που προβλέπεται να ψηφιοποιηθούν,  στο πλαίσιο του έργου που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης απάντησε σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις ο κος Κυρανάκης

-«Για πράξη, η οποία γίνεται σε περιβάλλον κτηματολογίου δεν χρειάζεται να υπάρξει αναδρομή στα αρχεία των υποθηκοφυλακείων. Είναι αναγκαία η αναζήτηση στοιχείων υποθηκοφυλακείου όπου υπάρχει ακόμη το μεταβατικό σύστημα των υποθηκών μεταγραφών» είπε ο ίδιος σημειώνοντας ότι «όταν ολοκληρωθεί το έργο  φηφιοποίησης των υποθηκοφυλακείων θα είναι και αυτό επισυναπτόμενο έγγραφο του νομικού ελέγχου με την τεχνητή νοημοσύνη».