Μινωικός πολιτισμός: θετικές εξελίξεις για ένταξη στο καλεντάρι της UNESCO

Θετικές εξέλιξεις καταγράφονται στην προοπτική διεθνούς ανάδειξης και προστασίας μνημείων του Μινωικού Πολιτισμού με την ένταξη τους στο καλεντάρι της UNESCO, σύμφωνα με σχετικές ανακοινώσεις  της υπουργού Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. H θέση-απάντηση της Επιτροπής Πρωτοβουλίας «Μινωικός πολιτισμός UNESCO».

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη παρουσιάζοντας έργα αναβάθμισης της περιήγησης και η προσβασιμότητας στην Κνωσό και επεμβάσεις αποκατάστασης και ανάδειξης στο ανακτορικό συγκρότημα, ανακοίνωσε ότι το υπουργείο Πολιτισμού, στη βάση ενός ολιστικού πλαισίου ανάδειξης των μινωικών ανακτόρων, προωθεί τη σειριακή εγγραφή τους στον Κατάλογο των Μνημείων της UNESCO.

Η Επιτροπή Πρωτοβουλίας «Μινωικός πολιτισμός UNESCO», που έχει κινητοποιήσει παρεμβάσεις μεγάλου πλήθους  διακεκριμένων επιστημόνων, προσωπικοτήτων και εκπροσώπων φορέων μέσω καμπάνιας μεγάλης εμβέλειας δείτε εδώ στο ecopress ζητά οι ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού να μετουσιωθούν σε πολιτική απόφαση και να προωθηθεί άμεσα η ένταξη όλων των κέντρων του Μινωϊκού  πολιτισμού στην προστασία της UNESCO.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού

Συγκεκριμένα σε ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού με τίτλο: «Αναβαθμίζεται η περιήγηση και η προσβασιμότητα στην Κνωσό. Επεμβάσεις αποκατάστασης και ανάδειξης στο ανακτορικό συγκρότημα» αναφέρονται τα ακόλουθα:

-«Σε νέες πορείες για τους επισκέπτες που βελτιώνουν την εμπειρία της περιήγησης, καθώς και την προσβασιμότητα σε  εμποδιζόμενα άτομα και ΑμεΑ, στο Ανάκτορο και στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού, προχωρά το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Παράλληλα, εξελίσσεται το πρόγραμμα προστασίας, αποκατάστασης και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου, ενώ το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε θετικά επί της προμελέτης στατικής επάρκειας του συγκροτήματος του «Μεγάρου Βασίλισσας».

Η υφιστάμενη πορεία προς τα Μέγαρα Βασιλέως και Βασίλισσας

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Η καθολική προσβασιμότητα των αρχαιολογικών χώρων, ιδιαίτερα εκείνων με μεγάλη επισκεψιμότητα βρίσκεται στην κορυφή των πολιτικών μας. Με τις νέες πορείες όλοι οι επισκέπτες της Κνωσσού αποκτούν οπτική επαφή με το βόρειο τμήμα του αρχαιολογικού χώρου, το οποίο περιλαμβάνει το λεγόμενο «Θέατρο» και τον Βασιλικό Δρόμο. Στόχος μας είναι, πρωτίστως, να διευκολυνθεί η κίνηση των επισκεπτών ΑμεΑ και σε χώρους του Ανακτόρου που λόγω φθοράς του υλικού διάστρωσης, η κίνηση με αναπηρικό αμαξίδιο καθίσταται δύσκολη. Δευτερευόντως να περιοριστεί η μη  καθορισμένη κίνηση στον χώρο για την προστασία των αρχαίων δαπέδων. Η μελέτη, επίσης, απαντά στην αναγκαιότητα της γενικότερης προσπάθειας διευκόλυνσης της συμμετοχής των ΑμεΑ στην πολιτιστική διαδικασία, συμβάλλοντας στη βελτίωση του εκπαιδευτικού χαρακτήρα του μνημείου. Η ανάδειξη του μινωικού ανακτόρου της Κνωσού, και συνολικά των μινωικών ανακτορικών συγκροτημάτων, αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Στη βάση ενός ολιστικού πλαισίου ανάδειξης των μινωικών ανακτόρων, προωθούμε τη σειριακή εγγραφή τους στον Κατάλογο των Μνημείων της UNESCO, και την ένταξή τους σε μια πολιτιστική διαδρομή που θα αναδείξει και θα αφομοιώσει, αναπτυξιακά, τη δυναμική αυτής της μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς».

Νέα πορεία για ΑμεΑ από τη Δυτική Αυλή προς το Θέατρο

Η εγκριθείσα αρχιτεκτονική μελέτη αφορά στη διαμόρφωση νέων πορειών από τη Δυτική Αυλή προς το «Θέατρο», στην Κεντρική Αυλή, καθώς και στα «Μέγαρα Βασιλέως και Βασίλισσας» για την περιήγηση όλων των επισκεπτών. Η νέα πορεία στην Κεντρική Αυλή επιτρέπει την περιήγηση των ΑμεΑ  καθώς και την πρόσβασή τους στους γύρω χώρους, με τον περιορισμό της κίνησης των λοιπών επισκεπτών, χωρίς, όμως, να αποκλείεται η ελεύθερη περιήγησή τους. Η πρόσβαση στην περιοχή των «Μεγάρων Βασιλέως και Βασίλισσας» γίνεται μέσω κλίμακας νότια του «Μεγάρου Βασίλισσας». Στόχος της διαμόρφωσης νέας πορείας περιήγησης στο «Μέγαρο Βασιλέως», είναι ο χώρος αυτός να καταστεί μερικώς επισκέψιμος, και ταυτόχρονα, να προστατευθούν τα αρχαία δάπεδα. Επεμβάσεις προβλέπονται και σε επίπεδο ανακατασκευής δαπέδων, στα οποία περιλαμβάνονται το δάπεδο της περιοχής υποδοχής και εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, καθώς και οι διάδρομοι της κεντρικής Αυλής, νότια της δυτικής Αυλής, ανατολικά του «Θεάτρου» και της εξόδου από το Ανάκτορο.

Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε, επίσης, την προμελέτη στατικής επάρκειας του συγκροτήματος του «Μεγάρου Βασίλισσας», συνολικής επιφάνειας 330 τ.μ., το οποίο εμφανίζει έντονες φθορές και βλάβες σε μεγάλη έκταση. Το συγκρότημα αποτελείται από την κύρια «Αίθουσα των Δελφινιών», με το λουτρό της Βασίλισσας, δύο αίθριους χώρους, εφαπτόμενα κλιμακοστάσια που επικοινωνούν με το Μέγαρο Βασιλέως, και διάδρομο που οδηγεί στη δυτική αίθουσα».

H Επιτροπή Πρωτοβουλιας «Μινωικός πολιτισμος UNESCO»

Η θέση- απάντηση της Επιτροπής Πρωτοβουλιας «Μινωικός πολιτισμος UNESCO», έχει ως εξής:

-«Συμφωνούμε  με όλα  τα έργα και τις μελέτες που αναφέρει η κα Υπουργός που  αναμφίβολα είναι σημαντικά. Έχουμε τη βεβαιότητα  ότι επιχειρείται να   καλυφθούν μακροχρόνιες και ίσως αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και προβλήματα.

Με την ευκαιρία αυτή θα θέλαμε να επαναλάβουμε τη θέση μας ότι θα πρέπει  να διατυπωθεί πολιτική απόφαση και να ζητηθεί άμεσα η ένταξη όλων των κέντρων του Μινωικού  πολιτισμού στην προστασία της UNESCO , ( Κνωσός, Φαιστός, Μαλλιά, Ζάκρος, Κυδώνια),  λόγω της ανεκτίμητης αξίας  των μνημείων και της σημασίας τους  αφού αποτελούν τον πρώτο πολιτισμό της Ευρώπης και της ανθρωπότητας , αλλά και επειδή η ένταξη αυτή ενισχύει ακόμη περισσότερο την Εθνική μας ταυτότητα. Επιπλέον θα μπορούσε να αποδώσει ιλιγγιώδη οικονομικά οφέλη όπως και ανάλογες πρακτικές σε άλλα  γεωγραφικά σημεία στη χώρα μας».

Την ανακοίνωση εκ μέρους της Επιτροπής Πρωτοβουλιας «Μινωικός πολιτισμος UNESCO», εξέδωσαν οι:

-Δημήτρης Παυλόπουλος, Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος, πρώην Πρόεδρος ΔΚΜ, πρώην Μέλος ΔΣ ΕΛΟΤ

-Νίκος Ηλιάδης, Πολ/κός Μηχ/κός Ε.Μ.Π. ,M.Sc. ( Structural Engineering , Concordia University Montreal Canada ) , Ph.D. ( University of Maryland USA, -Technology and Vocational Education ), τ. Ειδ. Γραμματέας του ΥΠΕΠΘ , τ. εκπρόσωπος των Υπουργείων Παιδείας και Πολιτισμού στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες ( Μ.Ε.Α. ) τ. Διοικητής ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ , τ. μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Παιδαγωγικών Ινστιτούτων της Ευρώπης (http://www.cidree.org/), τ. εκπρόσωπος της Κυβέρνησης στο Δ.Σ. του CEDEFOP (https://www.cedefop.europa.eu/ )του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση , Επίτιμος Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

-Ελένη Μεθοδίου, αρχαιολόγος, πρώην αντιπρόεδρος της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

Προφανή και μεγάλα πλεονεκτήματα στις προσπάθειες για γενικότερη ανάπτυξη

Σημειώνεται ότι  με πρωτοβουλίες της Επιτροπής Πρωτοβουλιας «Μινωικός πολιτισμος UNESCO», σημαντικές προσωπικότητες με μακρά και επιτυχημένη πορεία στην επιστήμη και σε θέσεις ευθύνης στο δημόσιο βίο παίρνουν θέση και τονίζουν ότι στηρίζουν την καμπάνια της επιστημονικής ομάδας αρθρογράφων του ecopress, υπό την επιμέλεια του Δημήτρη Παυλόπουλου και την ανάγκη να  αναληφθούν πρωτοβουλίες από το υπουργείο Πολιτισμού, με ευρύτερη στήριξη και τη συνδρομή των ειδικών για τη σύνταξη φακέλου υποψηφιότητας ένταξης του Μινωικού πολιτισμού στο καλεντάρι της UNESCO, επισημαίνοντας τα πλεονεκτήματα της πρωτοβουλίας στην οικονομία και την ανάπτυξη της χώρας μας, δείτε εδώ στο ecopress

Αφετηρία της πρωτοβουλίας  αποτελεί το  άρθρο-παρέμβαση των Δημήτρη Παυλόπουλου* και Νίκου Ηλιάδη** στο ecopress, που ανέδειξαν το θέμα, προκαλώντας κύμα θετικών αντιδράσεων και υποστήριξης του αιτήματος.

Στο άρθρο των  Δημήτρη Παυλόπουλου και  Νίκου Ηλιάδη στο ecopress, τονίστηκε ότι απαιτείται επιτάχυνση της προετοιμασίας φακέλων υποστήριξης για ένταξη μνημείων της χώρας μας στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Σε παλαιότερα άρθρα των Δημήτρη Παυλόπουλου και  Νίκου Ηλιάδη δείτε εδώ  και εδώ  αναφέρθηκε ότι η χώρα μας,  έχει προτείνει κατάλογο μνημείων για ένταξη στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς  της  (U.N.E.S.C.O),  του Παγκόσμιου Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό , στο πλαίσιο  εφαρμογής πολιτικών  που σχετίζονται με τους άξονες δράσης του οργανισμού του οποίου αποτελεί ιδρυτικό μέλος. Η ένταξη μνημείων μας δημιουργεί προφανή και μεγάλα πλεονεκτήματα στις προσπάθειες για γενικότερη ανάπτυξη.

Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία που επίσης έχει αναφερθεί,  πρώτα γίνεται μια δοκιμαστική ( tentative ) λίστα από κάθε κράτος μέλος που μπορεί να αλλάξει . Από τη λίστα το κράτος μέλος μπορεί να επιλέξει για ποιο μνημείο και πότε θα κάνει πρόταση να αναγνωρισθεί ένα μνημείο του ως παγκόσμιας κληρονομιάς, και θα πρέπει να προετοιμάσει σχετικό φάκελο υποστήριξης, για να εφαρμοσθεί η προβλεπόμενη διαδικασία εγκρίσεων από τις αρμόδιες επιτροπές.

Στη σχετική λίστα από τη χώρα μας έχουν συμπεριληφθεί από την Κρήτη από το έτος 2014 το οχυρό της Σπιναλόγκα, και τα Μινωικά ανάκτορα, του Μινωικού πολιτισμού στις περιοχές Κνωσός, Φαιστός, Μάλλια, Ζάκρος, Κυδώνια, ως προτεινόμενα προς ένταξη, πλην όμως δεν φαίνεται να έχει προωθηθεί  το θέμα με την κατάθεση σχετικού φακέλου υποστήριξης της υποψηφιότητας.

Το θέμα της ένταξης του Μινωικού πολιτισμού και της Σπιναλόγκα στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO τέθηκε στο πλαίσιο διεθνούς συνάντησης της επικουρικής επιτροπής σύμβασης της UNESCO.