Οικόπεδα: παράταση για τις δηλώσεις, αντιδράσεις για τα εξωπραγματικά πρόστιμα  

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Έτοιμη είναι σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες  του ecopress στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας ανακοίνωση, που δίνει παράταση σε ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες για τις δηλώσεις καθαρισμού οικοπέδων και ακάλυπτων χώρων στην ψηφιακή πλατφόρμα, που άνοιξε στο παραπέντε. Στο τραπέζι αλλαγές στα εξωπραγματικά πρόστιμα, τις εξοντωτικές ποινές και αίτημα εκλογίκευσης της νομοθεσίας για τον καθαρισμό οικοπέδων. (Νεότερη ενημέρωση:  βγήκε η επίσημη παράταση)

Το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας, που μόλις πρόλαβε να ανοίξει τη νέα ψηφιακή πλατφόρμα δήλωσης καθαρισμού οικοπέδων με τον τίτλο Ακαθάριστα Οικόπεδα (apps.gov.gr), λίγα εικοσιτετράωρα πριν την προθεσμία που έχει οριστεί στο τέλος Μαΐου, για τις δηλώσεις καθαρισμού οικοπέδων από τους ιδιοκτήτες και τους Δήμους, ως μέτρο πρόληψης και αποτροπής πρόκλησης πυρκαγιών εντός του αστικού ιστού δίνει παράταση για την εφαρμογή του μέτρου.

Οι πληροφορίες του ecopress αναφέρουν πως η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει ετοιμάσει ρύθμιση που προβλέπει παράταση ενός μήνα έως τις 30 Ιουνίου 2024 για την υποβολή των δηλώσεων στην πλατφόρμα και συνακόλουθα τους καθαρισμούς οικοπέδων από τους υπόχρεους ιδιοκτήτες και Δήμους και ανακοινώνει άμεσα την παράταση με επίσημη ανακοίνωση του. Παράλληλα το αίτημα της παράτασης θέτει η Πανελλήνια Ομοσπονδία ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) και  ασκεί παρέμβαση για εκλογίκευση της νομοθεσίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων.

Άνοιξε στο παραπέντε η νέα ψηφιακή πλατφόρμα δήλωσης καθαρισμού οικοπέδων

– Η νέα πλατφόρμα υποδέχεται τις δηλώσεις των υπόχρεων ιδιοκτητών ενώ θα έχει και ψηφιακή υπηρεσία καταγγελιών πολιτών για τα ακαθάριστα οικόπεδα. Τα πρόστιμα έχουν καθοριστεί από 1000 έως 54.000 ευρώ και φυλάκιση δύο χρόνων για τους ιδιοκτήτες. Προβλέπονται επίσης οι υποχρεώσεις και αρμοδιότητες των δήμων και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.  Δείτε εδώ στο ecopress

Η υποχρέωση αφορά ιδιοκτήτες, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπόν ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, σε περιοχές εντός ορίων, χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, και  σε εκτάσεις εντός ακτίνας 100 μέτρων από τα όρια των δυο προαναφερόμενων περιπτώσεων, επιπλέον δε και  εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας

Εκλογίκευση της νομοθεσίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων

 Επιστολή με αίτημα για εκλογίκευση της νομοθεσίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων απέστειλε η ΠΟΜΙΔΑ προς τον Υπουργό και τον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίησης και Πολιτικής Προστασίας κ.κ. Β. Κικίλια και Χ. Τριαντόπουλο, ζητώντας την αναστολή και εν συνεχεία μείωση του προστίμου των 1.000 ευρώ, την προηγούμενη ειδοποίηση των ιδιοκτητών από τους Δήμους ως προϋπόθεση για κάθε πρόστιμο ή ποινική δίωξη και άλλες αναγκαίες ρυθμίσεις, ώστε αυτές να είναι λογικές, εφαρμόσιμες  και αποτελεσματικές.

Με την ευκαιρία από την ΠΟΜΙΔΑ διευκρινίζεται ότι η πλατφόρμα που ήδη άνοιξε αφορά αποκλειστικά τα ακαθάριστα αστικά οικόπεδα ενώ η πλατφόρμα για τα μέτρα πυροπροστασίας των κτιρίων που βρίσκονται μέσα ή κοντά σε δασικές εκτάσεις, αρμοδιότητας του ΥΠΕΝ, δεν έχει ανοίξει ακόμη.

Σχετικά ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, αναφέροντας πως θα εφαρμοστούν φέτος τα μέτρα του Κανονισμού Πυροπροστασίας για τα δασικά ακίνητα, είπε ότι δεν υπάχρει υποχρέωση να ανοίξει πλατφόρμα και οι δηλώσεις θα γίνονται στους Δήμους.

ΥΠΕΝ: πως θα εφαρμοστούν φέτος τα μέτρα πυροπροστασίας για δασικά ακίνητα

Η επιστολή της ΠΟΜΙΔΑ

Το πλήρες κείμενο της επιστολής της ΠΟΜΙΔΑ, προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Βασίλη Κικίλια και τον Υφυπουργό κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, με θέμα: «οι αναγκαίες αλλαγές στις ρυθμίσεις για τον καθαρισμό αστικών οικοπέδων» έχει ως εξής:

-«Αξιότιμοι κ.κ. Υπουργοί,

Πρώτον θέλουμε να τονίσουμε ότι η καθημερινή και επίμονη σύστασή μας προς τους ιδιοκτήτες αστικών οικοπέδων όλης της χώρας είναι να προβαίνουν κάθε χρόνο, και ιδιαίτερα εφέτος, στον ετήσιο καθαρισμό τους από κάθε είδους καύσιμη ύλη, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι πρόκλησης και διάδοσης των πυρκαγιών.

Μετά την έναρξη λειτουργίας του Ηλεκτρονικού Μητρώου (πλατφόρμας) για τα ακαθάριστα οικόπεδα, ζητούμε τις εξής απόλυτα αναγκαίες αλλαγές στις ισχύουσες σχετικές  ρυθμίσεις, ώστε αυτές να είναι λογικές, εφαρμόσιμες  και αποτελεσματικές, και να μην αιφνιδιάζουν τους πολίτες, για τους οποίους η συμμόρφωση με αυτές δεν είναι ούτε πάντοτε εύκολη, ούτε δωρεάν, ιδιαίτερα για όσους κατοικούν μακράν από τα περιουσιακά στοιχεία τους:

Για το 2024 – την τρέχουσα αντιπυρική περίοδο:

1.Παράταση της ημερομηνίας υποβολής δήλωσης στο «Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών» του αρ. 53Α του Ν. 4662/2020 («Εθνικό Μητρώο») τουλάχιστον μέχρι τις 30.06.2024, δεδομένου ότι αυτή τέθηκε σε λειτουργία μόλις εχθές το βράδυ, ήτοι στις 26.05.2024, μόλις δηλαδή πέντε (5) ημέρες πριν την συμπλήρωση της προθεσμίας υποβολής δήλωσης!

2.Αναστολή εφαρμογής για το 2024 των διατάξεων του προστίμου των 1.000 ευρώ σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης (παρ. 5, αρ. 53Α, Ν. 4662/2020) και του ποινικού αδικήματος της υποβολής ψευδούς δήλωσης (παρ. 7, αρ. 53Α, Ν. 4662/2020), δεδομένου ότι σε περίπτωση μη υποβολής της δήλωσης στο «Εθνικό Μητρώο» τεκμαίρεται ως αυτομάτως παρασχεθείσα η συναίνεση καθαρισμού (παρ. 6, αρ. 53Α, Ν. 4662/2020), οπότε σε περίπτωση μη εκπλήρωσης και της υποχρέωσης καθαρισμού  Δήμος δικαιούται να επιβάλλει στον υπόχρεο πρόστιμο 0,50 €/τ.μ. με ελάχιστο ποσό τα 200 ευρώ (υποπερ. 26, περ. β, παρ. Ι, άρθρο 75, Ν. 3463/2006) και καταλογισμός της δαπάνης καθαρισμού (παρ. 6, αρ 53Α, Ν. 4662/2020).

Για τα επόμενα έτη – τις επόμενες αντιπυρικές περιόδους:

1.Μετατροπή της υπεύθυνης δήλωσης σε απλή δήλωση (όπως προβλεπόταν στην παρ. 2 του αρ. 4 της Πυροσβεστική Διάταξη 20/2023) προκειμένου να μην υπάρχουν υπέρμετρες και ανεπιεικείς ποινικές συνέπειες σε περίπτωση που η δήλωση θεωρηθεί ανακριβής. Αυτό δεδομένου ότι εν όψει εφαρμογής των δρακόντειων διατάξεων του νέου Ποινικού Κώδικα,  ο υπόχρεος θα καλείται να δηλώσει υπεύθυνα στο «Εθνικό Μητρώο» ότι εκτός από τον καθαρισμό όπως αυτός εξειδικεύεται, θα μεριμνά και για τη συντήρηση αυτού καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, κάτι που σε πολλές περιπτώσεις θα είναι πρακτικά αδύνατον να τηρηθεί, και δεδομένων των ισχυουσών συνεπειών της ψευδούς /ανακριβούς δηλώσεως εγκυμονεί σοβαρότατος κίνδυνος ποινικής καταδίκης και έκτιση πραγματικού χρόνου φυλάκισης των πολιτών.

2.Το πρόστιμο σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης να περιοριστεί στο ποσό των εκατό (100) ευρώ, όπως ισχύει για τη Δήλωση Στοιχείων Ακινήτων (Ε9) σε περίπτωση μη υποβολής, εκπρόθεσμης υποβολής ή ανακριβούς υποβολής δήλωσης (βλ. αρ. 54, Ν. 4174/2013).

3.Διαφορετικά, εφόσον διατηρηθεί η υποχρέωση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης, η παράβασή της αυτή να τιμωρείται σύμφωνα με την παρ. 6 του αρ. 22 του Ν. 1599/1986, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, όπως και για όλες τις υπεύθυνες δηλώσεις. Άλλωστε, βάσει αυτής ακριβώς της διάταξης τιμωρείται η ψευδής/ανακριβής υπεύθυνη δήλωση εφαρμογής μέτρων πυρασφάλειας του «Κανονισμού πυροπροστασίας ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων» της ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/5554/2019 (ΦΕΚ Β΄3475/24.05.2023), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

Γενικά

1.Ρητή προϋπόθεση για την επιβολή του βαρύτατου  και απαράδεκτου προστίμου των 1.000€  ή την άσκηση οποιασδήποτε ποινικής δίωξης πρέπει να είναι η προηγούμενη έγγραφη ατομική ειδοποίηση του κάθε ιδιοκτήτη οικοπέδου από τον οικείο Δήμο  για την υποχρέωση του εντός ρητής προθεσμίας καθαρισμού του οικοπέδου του.

2.Να συσχετιστεί το αρ. 53Α του Ν. 4662/2020 και η υποπερ. 26 της περ. β’ της παρ. Ι του αρ. 75 του Ν. 3463/2006, γιατί ενώ η πρωτογενής υποχρέωση καθαρισμού των οικοπέδων πηγάζει από τον Ν. 3463/2006  (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων),  ίδια αυτή υποχρέωση παραδόξως  επανεισάγεται και με τον Ν. 4662/2020, με τρόπο που δημιουργεί ερμηνευτικά και κατ’ επέκταση εφαρμοστικά ζητήματα σε αμφότερες περιπτώσεις.

3.Σε περίπτωση τεχνικής αδυναμίας ή για άτομα μεγάλης ηλικίας να προβλέπεται ότι η δήλωση, απλή ή υπεύθυνη, θα μπορεί να υποβάλλεται και στον οικείο δήμο από τον υπόχρεο, ο οποίος με τη σειρά του θα καταχωρεί τα στοιχεία της ηλεκτρονικά στο «Εθνικό Μητρώο».

Στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση και συνεργασία!

Με εξαιρετική εκτίμηση

Ο Πρόεδρος                                                                 Ο Γεν. Γραμματεύς

Στράτος Παραδιάς                                                                 Τάσος Βάππας

Δικηγόρος Α.Π. – Πρόεδρος UIPI                                      Δικηγόρος Α.Π. – υ.Δ.Ν.