ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: μπαράζ αγωγών και μηνύσεων κατά ΥΔΟΜ, για ΝΟΚ και εκτός σχεδίου

Μπαράζ αφόρητων πιέσεων, αγωγών για διαφυγόντα κέρδη και μηνύσεων για παράβαση καθήκοντος  από θιγόμενους πολίτες, μηχανικούς και κατασκευαστές, τόσο για την εφαρμογή της νέας μεταβατικής ρύθμισης για τις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, όσο και για τις οικοδομικές άδειες στην εκτός σχεδίου δόμηση κατά υπαλλήλων και στελεχών των Υπηρεσιών Δόμησης βλέπει η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, τονίζοντας ότι «οι Υπηρεσίες Δόμησης δεν μπορούν πλέον να σηκώνουν το βάρος ερμη­νείας δικαστικών αποφάσεων ανώτατου επιπέδου, αφημένες στην τύχη τους».

Η Πανελλήνια Ομοσπονδίας Ενώσεων Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών (ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ), σε ανακοίνωση της αναδεικνύει αντιδράσεις και μεγάλα προβλήματα για τις άδειες του ΝΟΚ μετά την απόφαση του ΣτΕ και τη μεταβατική νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΕΝ. Όπως επίσης και στην εκτός σχεδίου δόμηση, για τα λεγόμενα μικρά οικόπεδα στα οποία δόθηκε παράταση ενός έτους να εκδώσουν προέγκριση η οικοδομική άδεια δόμησης, ενώ με βάση αποφάσεις του ΣτΕ έχει παγώσει η εκτός σχεδίου δόμηση για μικρά και μεγάλα οικόπεδα χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη οδό.

 Συγκεκριμένα η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ υπογραμμίζει ότι:  

-Για τις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ: «βάσιμα φοβόμαστε ότι η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση που θέτει ως όριο «νομιμότητας» της άδειας την 11/12/2024 πριν ανακοινωθεί η τελική απόφαση, θα δημιουργήσει νέο κύκλο πιέσεων και αντιπαραθέσεων για συνο­λικά περίπου 14.000 άδειες, που εκδόθηκαν με χρήση των διατάξεων του ΝΟΚ, χωρίς να έχουν περατωθεί»

-Για την εκτός σχεδίου δόμηση: «Μήπως το ίδιο ακριβώς δεν ισχύει και με την παράταση αβεβαιότητας για το τι ισχύει με την εκτός σχεδίου δόμηση όπου με την υπ’ αριθμόν 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναφέρετε ότι τα ακίνητα στην εκτός σχε­δίου περιοχή έστω κι αν έχουν εμβαδόν άνω των 4000 τ.μ., προϋφιστάμενα της ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003, οφείλουν να έχουν πρόσοψη 25 μέτρων σε δημοτικό δρόμο;»

ΦΕΚ: οι τελικές ρυθμίσεις για παρατάσεις αυθαιρέτων, άδειες εκτός σχεδίου & ΝΟΚ

«Όλοι γνωρίζουμε ότι εκεί που επικρατεί η ασάφεια, ανθεί η διαφθορά!» τονίζει η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ και σημειώνει ότι:

«Για μια ακόμη φορά, καλούμε το ΥΠΕΝ, αλλά και το Υπουργείο Εσωτερικών, να προστα­τεύσει τους υπαλλήλους των Υπηρεσιών Δόμησης από αφόρητες πιέσεις, από αγωγές για διαφυγόντα κέρδη, από μηνύσεις για παράβαση καθήκοντος και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι Υπηρεσίες δεν μπορούν πλέον να σηκώνουν το βάρος ερμη­νείας δικαστικών αποφάσεων ανώτατου επιπέδου αφημένες στην τύχη τους».

Άμεση έκδοση εγκυκλίων από το ΥΠΕΝ

Παράλληλα ζητά άμεση έκδοση εγκυκλίων από το ΥΠΕΝ τόσο για τις άδειες του ΝΟΚ, όσο και για τις εκτός σχεδίου δόμηση σημειώνοντας ότι:

-«Η χρηστή διοίκηση επιβάλλει την τήρηση της ισονομίας και της ισοπολιτείας, και ως εκ τούτου το ΥΠΕΝ θα πρέπει άμεσα να εκδώσει σαφείς Εγκύκλιες Οδηγίες προς όλες τις ΥΔΟΜ για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να λειτουργήσουν στο πλαίσιο πάντα της τήρησης της νομιμότητας, αν πραγματικά θέλει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολί­τες, την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και του Δημόσιου Συμ­φέροντος, όπως το Σύνταγμα επιτάσσει».

Καταπέλτης για την αρμοδιότητα των ΥΔΟΜ σε Δήμους 

Παράλληλα η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ παίρνει θέση στην αντιπαράθεση που έχει ανοίξει μεταξύ υπουργείων Περιοβάλλοντος και Εσωτερικών που ετοιμάζουν την μεταφορά της αρμοδιότητας των ΥΔΟΜ από του Δήμους κεντρικά στο ΥΠΕΝ και της ΚΕΔΕ και Δήμων που ζητούν να διατηρήσουν την αρμοδιότητα των ΥΔΟΜ, τονίζοντας ότι:

-«Το ΔΣ της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ διαχρονικά έχει σταθεί απέναντι στις Νομοθεσίες από το 2011 και μετά που πρακτικά διέλυσαν τις Πολεοδομίες, μετέφεραν αρμοδιότητες σε Φο­ρείς που δε μπορούσαν να τις διαχειριστούν (Δήμους), απομείωσαν έως και εξαφάνισαν τον ουσιαστικό έλεγχο του Δομημένου περιβάλλοντος».

Θέση για τα μπόνους ΝΟΚ και η απόφαση της Αντιπροσωπείας ΣΑΔΑΣ

Παράλληλα η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ παίρνει θέση με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ για το ΝΟΚ, υπογραμμίζοντας ότι:  «η αντίθεση στο ΝΟΚ του 2012 και ειδικά στη συνδυαστική εφαρμογή των κινήτρων που παρείχαν διαφορετικά άρθρα του ΝΟΚ όπως θεσπίστηκαν το 2019 και το 2020 (νόμοι 4635/19 και 4759/20), από την παρούσα κυβέρνηση, είναι δίκαιη και εύλογη».

Παράλληλα αναφέρεται σε θέσεις συλλογικών φορέων, όπως στην πρόσφατη απόφαση της Αντιπροσωπείας του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ), στην οποία τονίστηκε ότι «σε τελική ανάλυση με τις διατάξεις και τα μπόνους του ΝΟΚ ενισχύεται περισ­σότερο η κερδοσκοπία παρά το οικιστικό περιβάλλον». Ανακοίνωση που έρχεται σε αντίθεση με τις  θέσεις της Διοίκησης του ΣΑΔΑΣ ΠΕΑ υπέρ των κινήτρων του ΝΟΚ, όπως αυτές εκφράζονται στις επίσημες εκπροσωπήσεις και θεσμικές τοποθετήσεις του προέδρου του Συλλόγου.

ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ: μαλλιά κουβάρια οι αρχιτέκτονες για μπόνους ΝΟΚ και απόφαση ΣτΕ

Ολόκληρη η ανακοίνωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ

Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, που υπογράφουν ο πρόεδρος Δημήτρης Πετρόπουλος και η γενική γραμματέας Πλουμίτσα Τριανταφυλλόπουλου με θέμα: «με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ για το ΝΟΚ»  έχει ως εξής:

-«Το ΔΣ της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ διαχρονικά έχει σταθεί απέναντι στις Νομοθεσίες από το 2011 και μετά που πρακτικά διέλυσαν τις Πολεοδομίες, μετέφεραν αρμοδιότητες σε Φο­ρείς που δε μπορούσαν να τις διαχειριστούν (Δήμους), απομείωσαν έως και εξαφάνισαν τον ουσιαστικό έλεγχο του Δομημένου περιβάλλοντος. Και η αντίθεση αυτή είναι καταγεγραμμένη από την εφαρμογή του προγράμματος « Καλλικράτης» το 2011: httPs://www.voutube.com/watch?v=uBtMaaT7rOY. το Ν.4495/17, μέχρι τις πρόσφατες αλλαγές του ΝΟΚ και όλες τις αποσπασματικές ρυθμίσεις που έφερνε το ΥΠΕΝ.

Όπως ενδεικτικά αναφέραμε σε  πρόσφατο Νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ  αλλά και σε  Υ­πομνήματα: «(γ) για μια ακόμη φορά απουσιάζει η αποτίμηση των προηγούμενων σχε­τικών Νομοθετικών ρυθμίσεων, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται μια πρακτική αποσπα­σματικής και κακής νομοθέτησης που δεν υπολογίζει τις επιπτώσεις της υφιστά­μενης Νομοθεσίας, ώστε να διορθώσει αστοχίες, αλλά συνεχίζει με «μπαλώ­ματα» την υφιστάμενη κατεύθυνση εξαφάνισης του Δημόσιου Ελέγχου και υ­ποκατάστασης του από την «ατομική ευθύνη» των ιδιωτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ισχύουσες διατάξεις τόσο για την εκτός σχεδίου δόμηση, όσο και για τη δυνατότητα πρόσθετης δόμησης μέσω ΝΟΚ έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ με αποτέλε­σμα να προκληθεί έμφραγμα στην οικοδομική δραστηριότητα και ανασφάλεια δικαίου.»

Ειδικά για το ΝΟΚ του 2012 καθώς και τις πιο πρόσφατες σωρευτικές ρυθμίσεις για τα «μπόνους δόμησης» πλήθος επιστημονικών φορέων όπως ο ΣΑΔΑΣ και άλλοι ε­γκαίρως είχαν εκφράσεις τις διαφωνίες τους. Όπως ορθά αναφέρεται και στην πρόσφατη απόφαση της Αντιπροσωπείας του: «Αν και σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, ο ΝΟΚ ενσωματώνει «περιβαλλοντικά κριτήρια και πράσινες παραμέτρους» στη δόμηση, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την προστασία από την Κλιματική Αλλαγή, στην πράξη κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται. Το Περιβάλλον δεν συνιστά μόνο αφαιρετικά «πλα­νητική» έννοια, αλλά ταυτίζεται εξίσου με το άμεσο περιβάλλον γύρω από το κτίριο, με τα γειτονικά κτίρια και ελεύθερους χώρους γύρω από αυτό ή, σε ένα ευρύτερο επίπεδο, με την πόλη, τον οικισμό ή το φυσικό τοπίο μέσα στο οποίο οφείλει να εντάσσεται. Αύξηση του ύψους ή το όγκου ενός κτιρίου είναι κατά κανόνα επιβαρυντική για τα γύρω κτίρια ή ελεύθερους χώρους, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις περιορίζει τον ηλιασμό, τον αερισμό, τη θέα και την κατοικησιμότητα εν γένει των όμορων χώρων.

Αύξηση της δομημένης επιφάνειας συνεπάγεται εμμέσως την αύξηση του πληθυσμού ενός κτιρίου και συνεπώς της πυκνότητας κατοίκησης σε μια περιοχή, η οποία, χωρίς την πρόβλεψη για αντίστοιχες πολεοδομικές υποδομές (δρόμους, σχολεία, δημόσιους χώ­ρους κλπ), επιβαρύνει το οικιστικό περιβάλλον υποβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων του.

Η ασάφεια, η πολυνομία και η διαρκής αλλαγή της νομοθεσίας δυσχεραίνει το έργο των μελετητών σε απίστευτο βαθμό. Σε συνδυασμό με τη μετατόπιση της ευθύνης στον μη­χανικό, την απουσία ελέγχου αλλά και κάθε ρυθμιστικής παρέμβασης (πχ πολεοδομικού ή αστικού σχεδιασμού) από την πολιτεία, προκύπτει ένα ασφυκτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δύσκολα μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιοδήποτε αξιόλογο έργο.

Σε τελική ανάλυση με τις διατάξεις και τα μπόνους του ΝΟΚ ενισχύεται περισ­σότερο η κερδοσκοπία παρά το οικιστικό περιβάλλον.»

Με βάση τα παραπάνω η αντίθεση στο ΝΟΚ του 2012 και ειδικά στη συνδυαστική εφαρμογή των κινήτρων που παρείχαν διαφορετικά άρθρα του ΝΟΚ όπως θεσπίστηκαν το 2019 και το 2020 (νόμοι 4635/19 και 4759/20), από την παρούσα κυβέρνηση, είναι δίκαιη και εύλογη. Η ευθύνη για την άκρως προβληματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί , βαρύνει αποκλειστικά τις διάφορες ηγεσίες του ΥΠΕΝ και αυτές οφείλουν να την ξεκαθαρίσουν. Και βάσιμα φοβόμαστε ότι η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση που θέτει ως όριο «νομιμότητας» της άδειας την 11/12/2024 πριν ανακοινωθεί η τελική απόφαση, θα δημιουργήσει νέο κύκλο πιέσεων και αντιπαραθέσεων για συνο­λικά περίπου 14.000 άδειες που εκδόθηκαν με χρήση των διατάξεων του ΝΟΚ, χωρίς να έχουν περατωθεί.

Μήπως το ίδιο ακριβώς δεν ισχύει και με την παράταση αβεβαιότητας για το τι ισχύει με την εκτός σχεδίου δόμηση, όπου με την υπ’ αριθμόν 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναφέρετε ότι τα ακίνητα στην εκτός σχε­δίου περιοχή έστω κι αν έχουν εμβαδόν άνω των 4000 τ.μ., προϋφιστάμενα της ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003, οφείλουν να έχουν πρόσοψη 25 μέτρων σε δημοτικό δρόμο;

Παρά τα ερωτήματα των Υπηρεσιών  αλλά και της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, ουδέ­ποτε ξεκαθαρίστηκε από το ΥΠΕΝ, τι ακριβώς ισχύει με αποτέλεσμα  να φορτώνονται οι Υπηρεσίες Δόμησης με πιέσεις, απειλές και εκβιασμούς. Και όλοι γνωρίζουμε ότι εκεί που επικρατεί η ασάφεια, ανθεί η διαφθορά!

Για μια ακόμη φορά, καλούμε το ΥΠΕΝ, αλλά και το Υπ. Εσωτερικών, να προστα­τεύσει τους υπαλλήλους των Υπηρεσιών Δόμησης από αφόρητες πιέσεις, από αγωγές για διαφυγόντα κέρδη, από μηνύσεις για παράβαση καθήκοντος και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι Υπηρεσίες δεν μπορούν πλέον να σηκώνουν το βάρος ερμη­νείας δικαστικών αποφάσεων ανώτατου επιπέδου αφημένες στην τύχη τους.

Η χρηστή διοίκηση επιβάλλει την τήρηση της ισονομίας και της ισοπολιτείας, και ως εκ τούτου το ΥΠΕΝ θα πρέπει άμεσα να εκδώσει σαφείς Εγκύκλιες Οδηγίες προς όλες τις ΥΔΟΜ για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να λειτουργήσουν στο πλαίσιο πάντα της τήρησης της νομιμότητας, αν πραγματικά θέλει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολί­τες, την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και του Δημόσιου Συμ­φέροντος, όπως το Σύνταγμα επιτάσσει».