Συμβολαιογράφοι-υπουργεία: συμφωνία πέντε σημείων για αναστολή της αποχής

Προς αναστολή οδηγείται η αποχή διαρκείας των  συμβολαιογράφων, καθώς πήρε τρίμηνη παράταση η έναρξη της πιλοτικής εφαρμογής του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης και  επιτεύχθηκε συμφωνία πέντε σημείων για τα ψηφιακά συμβόλαια, που ικανοποιεί τα αιτήματα του κλάδου και επιβεβαιώνεται με κοινή δημόσια ανακοίνωση των υπουργείων Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Μετά από συνάντηση των εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας των δύο υπουργείων με τη διοίκηση του συλλόγου των συμβολαιογράφων ανακοινώθηκε ότι επήλθε συμφωνία  υπουργείων Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης,  με την Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος για τη ψηφιοποίηση της διαδικασίας μεταβίβασης ακινήτων.

-«Έχουμε νέες, ουσιαστικές εξελίξεις, που οδηγούν στη μη εφαρμογή της αποχής» δήλωσε ο  πρόεδρος του συλλόγου συμβολαιογράφων Γιώργος Ρούσκας μετά τη συνάντηση, προσθέτοντας ότι η εισήγηση του προεδρείου του συλλόγου προς τη γενική συνέλευση του κλάδου θα είναι η αναστολή της απόφασης για αποχή διαρκείας από τις 20 Νοεμβρίου 2023. Ο κος Ρούσκας πρόσθεσε ότι οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από τη γενική συνέλευση που είναι το ανώτατο θεσμικό όργανο των συμβολαιογράφων.

Παράλληλα  σημείωσε ότι ο κλάδος των συμβολαιογράφων, όπως εφάρμοσε τους ψηφιακούς πλειστηριασμούς θα εφαρμόσει και τη ψηφιακή σύνταξη συμβολαίων, με τις εγγυήσεις που απαιτεί η νομοθεσία και ότι εντός του 2024 από τους συμβολαιογράφους θα κατατεθούν συγκεκριμένες προτάσεις για τη νέα ψηφιακή εφαρμογή.

Τα πέντε σημεία της συμφωνίας

Τα πέντε αιτήματα,  που αποδέχθηκαν τα δύο υπουργεία και ικανοποιούν αιτήματα των  συμβολαιογράφων είναι:

-Έναρξη της πιλοτικής εφαρμογής του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης από 1^η Ιανουαρίου 2024, αντί εντός του Νοεμβρίου, όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί.

-Διαβεβαίωση των δύο υπουργείων ότι «η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν τροποποιεί, τον τρόπο κατάρτισης των συμβολαιογραφικών πράξεων, τις διατάξεις ουσιαστικού δικαίου, που αφορούν στον τρόπο κτήσης των εμπραγμάτων δικαιωμάτων τόσο του Δημοσίου όσο και των ιδιωτών, όπως αυτές ορίζονται στο κείμενο του Αστικού Κώδικα και στους ειδικούς νόμους».

-Διαβεβαίωση των δύο υπουργείων ότι «ο τρόπος που τηρεί το αρχείο του ο συμβολαιογράφος καθώς και ο έλεγχος της δικαιοπρακτικής ικανότητας των συμβαλλομένων είναι ζητήματα στα οποία δεν επεμβαίνει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και εξακολουθούν να ρυθμίζονται από την υπάρχουσα νομοθεσία».

-Χρήση εξωτερικής εφαρμογής που ο συμβολαιογράφος χρησιμοποιεί ήδη στους  τρόπους ψηφιακής ανάρτησης.

-Τα μελλοντικά ψηφιακά εργαλεία θα δημιουργηθούν με την επιμέλεια του συλλόγου συμβολαιογράφων και θα τους ανήκει η αποκλειστική αρμοδιότητα της λειτουργίας, συντήρησης και φιλοξενίας του σχετικού ψηφιακού εργαλείου ή εφαρμογής

 Η ανακοίνωση των δύο υπουργείων

«Τα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Ψηφιακής  Διακυβέρνησης και η Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος μετά από διαβουλεύσεις, ενόψει της ενεργοποίησης της μεταρρύθμισης του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων, κατέληξαν  στα εξής:

Από 1/1/2024 το σύνολο των συμβολαιογράφων της χώρας θα χρησιμοποιούν πιλοτικά τον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης ακινήτου προκειμένου να εκκινούν κάθε αγοραπωλησία, που μπορεί να υπαχθεί σε αυτόν, να συγκεντρώνουν σε ένα σημείο το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών αλλά και να υποβάλλουν ψηφιακά τα αντίγραφα των συμβολαίων που καταρτίζουν προς το Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν τροποποιεί, τον τρόπο κατάρτισης των συμβολαιογραφικών πράξεων, τις διατάξεις ουσιαστικού δικαίου, που αφορούν στον τρόπο κτήσης των εμπραγμάτων δικαιωμάτων τόσο του Δημοσίου όσο και των ιδιωτών, όπως αυτές ορίζονται στο κείμενο του Αστικού Κώδικα και στους ειδικούς νόμους.

Η νέα διαδικασία θα περιλαμβάνει τα εξής στάδια:

Εκκίνηση συναλλαγής αποκλειστικά από το Συμβολαιογράφο: Η συναλλαγή εκκινεί με την καταχώρηση στον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης των προς συναλλαγή ΚΑΕΚ και της πρόσκλησης σε συμβαλλόμενα μέρη, μέσω gov.gr. Κατά την εκκίνηση της συναλλαγής τα ΚΑΕΚ “κλειδώνουν” ώστε να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί παράλληλα καμία άλλη συναλλαγή για τα ίδια ακίνητα μέχρι την ολοκλήρωσή της παρούσας.

Άντληση Δικαιολογητικών με διαλειτουργικότητα: Μετά τη λήψη των απαραίτητων εξουσιοδοτήσεων, ο συμβολαιογράφος αντλεί μέσω του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά από ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, ΤΕΕ, Κτηματολόγιο.

Υπογραφή Συμβολαίου: Ο συμβολαιογράφος αναρτά το επικυρωμένο αντίγραφο του συμβολαίου του σε ψηφιακή μορφή στην εφαρμογή, υπογεγραμμένο με δική του ηλεκτρονική υπογραφή.

Ο τρόπος που τηρεί το αρχείο του ο συμβολαιογράφος καθώς και ο έλεγχος της δικαιοπρακτικής ικανότητας των συμβαλλομένων είναι ζητήματα στα οποία δεν επεμβαίνει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και εξακολουθούν να ρυθμίζονται από την υπάρχουσα νομοθεσία.

Οι τρόποι ψηφιακής ανάρτησης είναι οι ακόλουθοι:

α) Μεταφόρτωση ανοικτού (αναγνώσιμου) αρχείου .pdf, συνοδευόμενου με αρχείο τύπου json ή xml που περιέχει τα στοιχεία της συναλλαγής. Δεν γίνονται αποδεκτά αρχεία με χειρόγραφες παραπομπές και σαρωμένα αρχεία.

β) Χρήση εξωτερικής εφαρμογής που ο συμβολαιογράφος χρησιμοποιεί ήδη. Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για αυτό το σκοπό έχει αναπτύξει και παρέχει δωρεάν υποστήριξη σε εταιρείες λογισμικού, οδηγό διασύνδεσης και ειδική διεπαφή (API).

Ψηφιακή υποβολή και πληρωμή τελών στο Κτηματολόγιο

Η υποβολή του φακέλου προς μεταγραφή στο Κτηματολόγιο πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής στο τελευταίο βήμα της διαδικασίας, όπου παρέχεται η δυνατότητα πληρωμής τελών από τον αγοραστή με χρήση κάρτας ή μέσω κωδικού τραπέζης.

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεσμεύεται για την πραγματοποίηση της μεταγραφής σε μια ημέρα, εφόσον χρησιμοποιείται η εφαρμογή του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων. Στην περίπτωση που προκύπτουν ζητήματα ακυρότητας, δεσμεύεται για απάντηση στον αγοραστή εντός αντίστοιχου χρονικού διαστήματος.

Έναρξη ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης

Ως χρόνος έναρξης της εφαρμογής ορίζεται η 1/1/2024. Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το Κτηματολόγιο δεσμεύονται να εξετάσουν και να εντάξουν παρατηρήσεις και βελτιώσεις που θα προταθούν από τους Συμβολαιογραφικούς Συλλόγους της χώρας ώστε η λειτουργία της εφαρμογής να είναι εύρυθμη για τους επαγγελματίες αλλά και για τη μείωση της ταλαιπωρίας των πολιτών.

Μελλοντικά ψηφιακά εργαλεία ή εφαρμογές

Όποιο ψηφιακό εργαλείο ή εφαρμογή πρόκειται να δημιουργηθεί στο μέλλον, ακόμα και αν αποτελεί υλοποίηση προβλεπομένου σε ήδη προκηρυχθέντα διαγωνισμό και αφορά τον τρόπο ή τον τόπο σύνταξης συμβολαιογραφικής πράξης, θα δημιουργηθεί με επιμέλεια της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, στην οποία και θα ανήκει, όπως και η αποκλειστική αρμοδιότητα της λειτουργίας, συντήρησης και φιλοξενίας του σχετικού ψηφιακού εργαλείου ή εφαρμογής.»