TEE: για τον όγκο του κτιρίου, σύντομος και με απλούς κανόνες ο νέος ΝΟΚ

Του Αργύρη Δεμερτζή/

«Πρέπει να έχουμε ένα Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, πολύ πιο απλό, που να ελέγχεται εύκολα και να έχει βασικούς κανόνες», τόνισε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, αναφέροντας τι πρέπει να αλλάξει στον ΝΟΚ μετά την ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, στην τοποθέτησή του στο Φόρουμ της εφημερίδας «Καθημερινή» με θέμα «Περιβάλλον & Δόμηση: Μία άνιση μάχη;»

«Η πιο σημαντική συνέπεια από τη δικαστική απόφαση του ΣτΕ για το  ΝΟΚ είναι ότι καλλιεργήθηκε η άποψη σε όλους τους πολίτες και στους επενδυτές από το εξωτερικό, ότι δεν υπάρχει ασφάλεια δικαίου στη χώρα μας», είπε ο πρόεδρος του ΤΕΕ.

Για τον όγκο του κτιρίου, σύντομος και με απλούς κανόνες ο νέος ΝΟΚ

Στο πλαίσιο της θεματικής συζήτησης του φόρουμ με τίτλο: «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός Πόσο αλλάζει τις πόλεις μας;», απαντώντας στο ερώτημα τι πρέπει να αλλάξει στο ΝΟΚ μετά την απόφαση του ΣτΕ, ο Γιώργος Στασινός είπε ότι:

-«Πρέπει να καταλήξουμε σε έναν Οικοδομικό Κανονισμό με πιο απλές έννοιες, να είναι ποιος σύντομος και όχι τόσο αναλυτικός. Δηλαδή πρέπει να υπολογίζουμε ένα συγκεκριμένο όγκο του κτιρίου, τις αποστάσεις από τα πλάγια όρια και από το δρόμο οι οποίες προβλέπονται και συγκεκριμένο ύψος του κτιρίου και όχι κάτι πολύ- πολύ πολύπλοκο όπως είναι αυτή η στιγμή. Όταν κάνουμε απλό τον κανόνα και επί της ουσίας υπολογίζουμε έναν όγκο, θα μπορεί μέσα σε αυτό τον όγκο του κτιρίου,  ο οποίος είναι αυτός που επηρεάζει ουσιαστικά τους γείτονες, την κοινωνία, την πόλη,  θα μπορεί και ο αρχιτέκτονας να κάνει τη δουλειά του καλύτερα και πιο ελεύθερα. Επομένως αυτός πρέπει να είναι ο στόχος τον επόμενο χρόνο, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ουσιαστικά να χουμε ένα Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, πολύ πιο απλό που να ελέγχεται εύκολα και να έχει βασικούς κανόνες».

Συμφωνία για τη δόμηση των κτιρίων μα βάση τα πραγματικά δεδομένα

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, δίνοντας αισιόδοξο μήνυμα για την επόμενη ημέρα, είπε ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία, εάν από όλες τις πλευρές ληφθούν υπόψη όχι θεωρίες αλλά τα πραγματικά δεδομένα για τη δόμηση των κτιρίων, αναφέροντας συγκεκριμένα στοιχεία για την  παλαιότητα, τη ρύπανση που προκαλούν και την ανάγκη ασφάλειας από σεισμό και να ανανεωθούν τα υφιστάμενα κτίρια, με περιβαλλοντικούς, ενεργειακούς και ρεαλιστικούς οικονομικούς όρους.

Δύο σημαντικά δεδομένα που θα πρέπει να μπουν στον διάλογο, όπως είπε ο πρόεδρος του ΤΕΕ είναι τα εξής:

– Το  65% των κτιρίων είναι χτισμένα πριν από το 1985, γεγονός που σημαίνει ότι δεν είναι τόσο ασφαλή όσο θα έπρεπε να είναι. 

-Το 65-70% από τα κτίρια μας, που είναι προ του 1980, παράγουν έως και 30πλάσιους ρύπους σε σχέση με ένα σύγχρονο και περιβαλλοντικά σωστά κατασκευασμένο κτίριο.

Επομένως τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ «σε αυτή τη χώρα που μειώνεται ο πληθυσμός, θα πρέπει σταδιακά τα κτίρια να ανανεωθούν, αν δεν θέλουμε να τα γκρεμίσει κανένας σεισμός ή αν θέλουμε να είναι βιώσιμα για τις επόμενες γενιές».

-«Πρέπει κάπως να ανανεωθεί αυτός ο πλούτος και να χτίζεται από εδώ και πέρα με νέο οικοδομικό κανονισμό η χώρα αλλά να βγαίνει και το οικονομικό μοντέλο», είπε ο ίδιος και τόνισε ότι:

-«Κάποτε πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Αν βάλουμε τους κανόνες και λάβουμε υπόψη τα πραγματικά δεδομένα, και ο καθένας με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα, μπορεί να πει την άποψή του, να έρθει να τη συζητήσουμε και σίγουρα θα συμφωνήσουμε»

Οι επιπτώσεις της απόφασης του ΣτΕ για το ΝΟΚ

Μιλώντας για βαρύτατες επιπτώσεις που έχει για τη χώρα η απόφαση του ΣτΕ για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό ο Γιώργος Στασινός σημείωσε ότι:

-«Η πιο σημαντική συνέπεια από τη δικαστική απόφαση του ΣτΕ για το  ΝΟΚ είναι ότι καλλιεργήθηκε η άποψη σε όλους τους πολίτες και στους επενδυτές από το εξωτερικό ότι δεν υπάρχει ασφάλεια δικαίου στη χώρα μας. Άρα θεωρώ ότι αυτό που έβλαψε περισσότερο από αυτή την απόφαση τη χώρα, είναι το ότι κάνεις από τους επενδυτές, που έκανε μεγάλη προσπάθεια αυτή η κυβέρνηση να τους φέρει στη χώρα μετά από τόσα χρόνια κρίσης, δεν την εμπιστεύεται από δω και πέρα να κάνει οποιαδήποτε επένδυση».

Και επισήμανε ότι «καλλιεργείται μία εντύπωση ότι σε αυτή τη χώρα μπορεί οτιδήποτε να ακυρωθεί οποιαδήποτε στιγμή, από όποιον και αν γίνει αυτό, ακόμα και από το Ανώτατο Δικαστήριο».

«Δεν θα μπω στην ουσία αν ήταν σωστή ή όχι η απόφαση του ΣτΕ, ας θεωρήσουμε ότι η απόφαση του ΣτΕ ήταν απόλυτα σωστή υπέρ του περιβάλλοντος, όπως θέλουμε όλοι οι έλληνες», ωστόσο επισήμανε ότι «οι συνέπειες είναι τεράστιες» και  σημείωσε ότι αυτό συμβαίνει «όχι διότι δεν προστατεύσαμε το περιβάλλον και γιατί δεν βάλαμε ένα κανόνα για το μέλλον» αλλά όπως είπε:

-«Γιατί πήγαμε αναδρομικά και καταργήσαμε νόμιμες οικοδομικές άδειες, που είχαν εκδοθεί με  αποφάσεις νόμιμες», τονίζοντας ότι «το καταστροφικό ήταν ότι αυτό λειτούργησε αναδρομικά και δεν άφησε να ολοκληρωθούν νόμιμες διοικητικές πράξεις».

Το χτισμένο κτίριο θα πρέπει να γκρεμιστεί και αυτό που δεν έχει χτιστεί μπορεί να ολοκληρωθεί

Παράλληλα σημείωσε ότι υπάρχουν και πρακτικές συνέπειες, στα δημοσιονομικά και τα έσοδα του κράτους, στις αγοραπωλησίες και τα συμβόλαια στις επενδύσεις των κατασκευών αλλά και αδικίες.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ ανέφερε ως πραγματικό και χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι:

-«Ένας έχτισε με νόμιμη άδεια και έφτασε μέχρι τα βαψίματα του κτιρίου, πούλησε τα διαμέρισμα και ήδη μένουν κάποιοι αγοραστές σε τρία διαμερίσματα με εργοστασιακό ρεύμα. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας λέει ότι για αυτό το κτίριο, επειδή έγινε προσφυγή πριν τις 11/12/24, θα πρέπει να σταματήσει και ενδεχομένως να γκρεμιστεί ενώ αντίστοιχα το διπλανό οικόπεδο με την ίδια άδεια επειδή έχει ξεκινήσει να σκάβει αλλά δεν έγινε προσφυγή πριν τις 11/12/24, ότι θα ολοκληρωθεί και θα τελειώσει. Δηλαδή το χτισμένο θα πρέπει να γκρεμιστεί και αυτό που δεν έχει χτιστεί αλλά έχει ξεκινήσει δύο ημέρες νωρίτερα στις 10/12 θα πρέπει να ολοκληρωθεί». Και έθεσε το ερώτημα:

-«Πείτε μου εσείς πώς μπορεί κανείς να εμπιστευτεί αυτή τη χώρα να κάνει οτιδήποτε».

Το παράδειγμα του κινέζου επενδυτή

Αναφέρθηκε ακόμη σε παράδειγμα, όπου Κινέζος επενδυτής αγοράζει ένα διαμέρισμα αξιοποιώντας την golden visa, με κριτήρια που τον εντάσσουν στην Ελληνική και συνακόλουθα στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο, γίνεται αναστολή της άδειας για την οικοδομή όπου βρίσκεται το διαμέρισμα και επομένως θα πρέπει να καταργηθούν τα συμβόλαια. «Αυτό γίνεται σε μία ευρωπαϊκή χώρα αυτή τη στιγμή, με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας», υπογράμμισε ο Γιώργος Στασινός λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «και ο Κινέζος που πήρε τη golden visa πρέπει “να ξαναγίνει Κινέζος”».

Και πρόσθεσε ότι υπάρχουν «επιπτώσεις στην οικονομία, στα συμβόλαια, στο τι πιστεύουμε γι’ αυτή τη χώρα, αν είναι μία ευρωπαϊκή χώρα».

Τα βασικά σημεία τοποθετήσεων των ομιλητών

Σύμφωνα με την «Καθημερινή», τα βασικά σημεία από τις τοποθετήσεις των ομιλητών στη θεματική συζήτηση με τίτλο: «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός: Πόσο αλλάζει τις πόλεις μας;» έχουν ως εξής:

Γρ. Κωνσταντέλλος, Δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης

-Πολεμάμε απέναντι σε όλους όσοι επιχειρούν ακόμα και τις λίγες πόλεις που παραμένουν βιώσιμες -κι όχι βουτηγμένες στο τσιμέντο- να τις διασώσουμε.

-Ο νόμος σχεδιάστηκε με λάθος τρόπο και λάθος χρόνο. Η λογική ήταν ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα για να φτιάξουμε κτίρια οικολογικώς φιλικότερα.

-Το 2019 το υπουργείο έβγαλε ένα “χρησμό”, που έλεγε ότι όλα τα κίνητρα να τα εφαρμόσετε συνδυαστικά – έτσι φτάσαμε σε κτιριακές τερατογενέσεις.

-Η μόνη σωστή απόφαση, είπε, ήταν να εξαιρεθούν 3 περιοχές: Ψυχικό, Φιλοθέη, Εκάλη. Πρόσθεσε δε ότι αυτό έπρεπε να επεκταθεί και σε άλλες πόλεις.

-Σημείωσε ότι η αυτοδιοίκηση δεν έχει καμία απολύτως εμπιστοσύνη στο υπουργείο Περιβάλλοντος και διαμαρτυρήθηκε ότι οι δήμοι έχουν μόνο γνωμοδοτικό κι όχι αποφασιστικό χαρακτήρα για το πώς θα δομηθούν οι πόλεις.

Θ. Σκυλακάκης, πρ. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας

-Υπήρχε προφανές σφάλμα στον τρόπο που λειτουργούσε ο κανονισμός και το διορθώσαμε άμεσα, χωρίς καμία καθυστέρηση.

-Ο ΝΟΚ είχε διάφορα πράγματα – κάποια δεν είχαν την περιβαλλοντική σημασία που τους δόθηκε – κάποια άλλα είχαν.

-Η Αττική είναι μία τεράστια τσιμεντόπλακα κι αυτό είναι το επόμενο αδιέξοδο στην κλιματική κρίση.

-Θεωρώ ότι τα προβλήματα σε σχέση με τη δόμηση είναι ευρύτερα σε σχέση με αυτά του ΝΟΚ. Εξακολουθούμε να έχουμε εκτεταμένη αυθαίρετη δόμηση. Βρίσκουμε κυκλώματα διαφθοράς που τρέφουν αυτή την αυθαίρετη δόμηση – και από αυτή τρέφονται. Το ότι εξακολουθεί να παραμένει η αυθαίρετη δόμηση καθιστά ανενεργή όποια πολεοδομική πολιτική συζητάμε.

-Ο λόγος που δεν ξεκινάμε από τα αυθαίρετα, είναι αυτό που εγώ ονομάζω περιβαλλοντικό λαϊκισμό. Ο εντοπισμός της αυθαίρετης δόμησης είναι κομμάτι των Πολεοδομιών που είναι υπαγόμενες στο υπ. Εσωτερικών και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν δεν ξεκινήσουμε τη συζήτηση από τα αυθαίρετα, η συζήτηση είναι εξ αρχής υπονομευμένη, πρόσθεσε.

Γ. Λιάλιος, Δημοσιογράφος «Η Καθημερινή»

-Το 2012 ψηφίστηκε ο νόμος με τη φιλοδοξία να γίνει κάτι καλύτερο – μετά την κρίση όλα εξαφανίζονται. Μετά το 2018 η οικονομία ανακάμπτει, αρχίζουν πολλοί να χτίζουν στην Ελλάδα και η οικοδομή γίνεται χρηματιστηριακό προϊόν. Δεν μιλάμε για ανάπτυξη, αλλά πως θα γίνει “ό,τι κατάλυμα επιθυμώ με όποιους όρους δόμησης”.

-Η πολιτεία αντί να ελέγξει την κατάσταση, την ενθαρρύνει. Ξαφνικά είδαμε να ξεφυτρώνουν κτίρια με 2-3 ορόφους ψηλότερα. Το είδαμε και στα νησιά. Το υπουργείο δεν αντέδρασε, θεώρησε ότι πρέπει να διευκολύνουμε τους επενδυτές.

-Το πρόβλημα με την αυθαίρετη δόμηση είναι ότι γίνεται μέσα από την απουσία ελέγχων – έχουμε φτιάξει ένα σύστημα όπου κυριαρχεί η απουσία ελέγχου.

-Καταληκτικά διερωτήθηκε: Στους πόσους Κινέζους θα πούμε φτάνει;

Π. Δραγώνας, Αρχιτέκτονας

-Από τον 1929 έχουμε οικοδομικό κανονισμό – αυξήσεις δόμησης έχουν ξαναγίνει στο παρελθόν. Είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται συχνά στην Ελλάδα.

-Στο ΝΟΚ του 2012, θέλησαν να δώσουν προτεραιότητα στο περιβάλλον. Θα περιμέναμε να δούμε πολυκατοικίες φιλικές στο περιβάλλον, δεν το βλέπουμε, αντ’ αυτού βλέπουμε μεγάλα κτίρια που βλέπαμε στο παρελθόν. Αυξήθηκε δραματικά ο κτιριακός όγκος.

-Το οποιοδήποτε όραμα για το μέλλον θα επέβαλλε την απομυθοποίηση του κανονισμού – τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει γίνει πολύπλοκη και χαοτική.

Συντόνισε η Γ. Επτακοίλη, Αρχισυντάκτρια «Η Καθημερινή»

Δείτε στο βίντεο το  Φόρουμ της εφημερίδας «Καθημερινή» με θέμα «Περιβάλλον & Δόμηση: Μία άνιση μάχη;»